Theo CIEM (Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương), trên thực tế doanh nghiệp nhà nước Việt Nam chưa được đảm bảo quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo cơ chế thị trường.
Cụ thể, doanh nghiệp nhà nước Việt Nam bị hạn chế về quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của doanh nghiệp. Pháp luật Việt Nam đã quy định chi tiết các trường hợp doanh nghiệp nhà nước phải xin ý kiến chấp thuận hoặc phê duyệt của cơ quan đại diện vốn chủ sở hữu, cơ quan tài chính và các cơ quan liên quan về quản lý tài chính, tài sản, doanh thu, lợi nhuận, đầu tư ra bên ngoài, huy động vốn…
Doanh nghiệp nhà nước cũng phải tuân thủ các quy định đặc thù về hạn chế quyền tài sản như: phạm vi đầu tư ra bên ngoài, giới hạn hệ số nợ, không có thẩm quyền chuyển nhượng vốn đầu tư ra ngoài, tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc bảo toàn vốn trong chuyển nhượng cổ phần/vốn góp, xin ý kiến góp ý, ý kiến thẩm định của nhiều cơ quan nhà nước trong đầu tư các dự án quy mô lớn (kể cả các dự án do doanh nghiệp tự vay tự trả).
Doanh nghiệp nhà nước cũng bị hạn chế về quyền tuyển dụng, bổ nhiệm người quản lý, điều hành. CIEM cho rằng quy định hiện hành về điều kiện bổ nhiệm người quản lý, trước hết là điều kiện quy hoạch cán bộ, sẽ làm khó việc tìm kiếm, lựa chọn, ký kết hợp đồng với người quản lý giỏi từ thị trường để bổ nhiệm vào các chức danh quản lý doanh nghiệp nhà nước. Ngay cả quyền tự do thỏa thuận tiền lương ở doanh nghiệp nhà nước cũng bị hạn chế, bởi pháp luật hiện hành quy định tiền lương gắn với hiệu quả kinh doanh nhưng vẫn khống chế mức thưởng tối đa.
Một hạn chế khác được CIEM chỉ ra là sự hạn chế về quản lý, giám sát doanh nghiệp nhà nước. Cụ thể, cơ quan đại diện vốn chủ sở hữu vẫn đan xen với cơ quan hành chính nhà nước, kể cả khi đã thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Bên cạnh đó, chính sách phát triển ngành lại đan xen với chính sách của nhà nước; đầu tư nhà nước phục vụ lợi ích chung đan xen với với đầu tư cho doanh nghiệp nhà nước và đầu tư của doanh nghiệp nhà nước.
“Cách thức điều hành và công nghệ quản lý tại nhiều doanh nghiệp còn lạc hậu. Trách nhiệm giám sát từ bên ngoài không rõ, trong khi kiểm soát, giám sát nội bộ thường bị vô hiệu”, báo cáo của CIEM viết.
Báo cáo của CIEM cho hay giai đoạn 2011 – 2020 ước tính sẽ đạt mục tiêu “chuyển doanh nghiệp nhà nước thành doanh nghiệp đa sở hữu” thông qua việc cổ phần hóa khoảng 750 doanh nghiệp.
Mặc dù đã thu được một số thành tựu nhưng CIEM cho rằng đến năm 2020, Việt Nam vẫn khó đạt mục tiêu thu hút đầu tư xã hội, vì vậy mục tiêu của tái cơ cấu là “doanh nghiệp nhà nước có cơ cấu hợp lý hơn” chưa đạt được.
Xét về mục tiêu nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011 – 2020, CIEM cho biết chất lượng tăng trưởng, hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp nhà nước còn thấp. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng chưa tương xứng giữa doanh thu và nguồn lực đầu vào (vốn, tài sản). Điều này dẫn tới để tạo ra 1 đồng doanh thu, doanh nghiệp nhà nước phải sử dụng nhiều vốn hơn doanh nghiệp khác.
Chỉ số vay vòng vốn (hiệu quả sử dụng vốn) của doanh nghiệp nhà nước hiện đang đứng thấp nhất trong 3 loại hình doanh nghiệp theo sở hữu. Giai đoạn 2015 – 2017, chỉ số quay vòng vốn của doanh nghiệp nhà nước lần lượt là 0,47; 0,38 và 0,34 – thấp hơn nhiều so với bình quân cả nước, lần lượt là 0,66; 0,67 và 0,67.
Tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp nhà nước cũng thấp hơn so với giai đoạn trước; rủi ro vay nợ vẫn còn lớn (vào năm 2017, hệ số nợ/vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp nhà nước là 4,2 lần, cao nhất trong 3 nhóm doanh nghiệp).
Vị trí của doanh nghiệp nhà nước ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cũng khá khiêm tốn, khi doanh thu chỉ chiếm 11% và tài sản chỉ chiếm 8%.
Đánh giá chung về kết quả tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, CIEM cho rằng mục tiêu “sắp xếp, cổ phần hóa thoái vốn nhà nước để doanh nghiệp nhà nước có cơ cấu hợp lý hơn” chỉ hoàn thành ở mức thấp.
Mục tiêu “đầu tư không dàn trải, nâng cao hiệu quả, năng lực quản lý, năng lực quản trị theo chuẩn quốc tế, bình đẳng với doanh nghiệp khác” chỉ hoàn thành ở mức độ trung bình.
Mục tiêu “tập trung xử lí dứt điểm các tồn tại, yếu kém phù hợp với quy định của pháp luật, theo cơ chế thị trường” chưa hoàn thành.
Mục tiêu “hoàn thiện mô hình quản lý, giám sát, sớm tách chức năng đại diện chủ sở hữu với chức năng quản lý nhà nước của các bộ ngành/địa phương” chỉ hoàn thành ở mức độ trung bình.
Tags:
(VNF) - Giữa những ngày cuối năm se lạnh, ước mơ về một mái nhà kiên cố của mẹ con bà Nguyễn Thị Phúc ở xã Thạch Khê, Hà Tĩnh đã thành hiện thực. VietnamFinance Foundation – chương trình thiện nguyện của Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, cùng chính quyền địa phương và đơn vị tài trợ đã khánh thành, bàn giao căn nhà tình thương 70m², mang đến điểm tựa mới cho gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn này.
(VNF) - Theo quyết định của Bộ Chính trị, ông Vũ Đại Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, được điều động tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ, giữ chức Phó bí thư Thành ủy Hà Nội.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Trung sẽ thôi giữ chức vụ chủ tịch UBND thành phố Hà Nội vì lý do cá nhân.
(VNF) - Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP. HCM) nêu thực tế nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm do quy trình nội bộ kéo dài, làm tăng chi phí và giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.
(VNF) - Quá trình điều tra vụ án xảy ra tại thẩm mỹ viện Mailisa, cơ quan chức năng thu giữ 3 tỷ đồng, 400.000 USD, 300 lượng vàng SJC, 100 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
(VNF) - Doanh nghiệp chuyển đổi xanh đang cần các cơ chế khuyến khích, nội dung này đã được nêu bật tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 diễn ra tại TP. HCM.
(VNF) - Năm 2025 khép lại với những dư chấn của thời tiết cực đoan và các hình thái thiên tai bất thường liên tiếp xuất hiện. Những thiệt hại về người và của không chỉ tạo áp lực lên hoạt động sản xuất – đời sống dân sinh, mà còn đặt nền kinh tế Việt Nam trước bài toán cân bằng giữa phục hồi ngắn hạn và tăng trưởng dài hạn.
(VNF) - Chính phủ vừa có buổi làm việc với lãnh đạo các doanh nghiệp về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, trong đó có THACO và Vinspeed.
(VNF) - Một doanh nghiệp xin làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam nhưng không trình bày được năng lực tài chính, có doanh nghiệp thì chỉ có 70 lao động, cũng có doanh nghiệp không tìm được địa chỉ để liên hệ làm việc.
(VNF) - Tổng Giám đốc Công ty Zarubezhneft (Liên bang Nga) Sergei Kudryashov cho biết công ty mong muốn mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực như năng lượng, khoáng sản, đặc biệt mong muốn xây dựng một trung tâm năng lượng tại Việt Nam.
(VNF) - Ông Lưu Đức Huy - Phó Cục trưởng Cục Quản lý giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) cho rằng, ngưỡng chịu thuế của hộ kinh doanh nên ở mức 300 triệu đồng/năm là một phương án hợp lý và đang được Bộ Tài chính xem xét để trình Chính phủ và Quốc hội.
(VNF) - Các nghiệp vụ được ghi nhận thiệt hại chủ yếu vẫn là xe cơ giới và tài sản – kỹ thuật… với thiệt hại được đánh giá tiếp tục tăng cao sau khi doanh nghiệp bảo hiểm hoàn tất giám định.
(VNF) - Trăn trở giá nhà chung cư 50-70 triệu/m2 thì người trẻ không có tiền mua được, Thủ tướng đề nghị Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam có chương trình, kêu gọi doanh nhân trẻ tiên phong xây các dự án nhà ở xã hội.
(VNF) - TS Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch VFCA nhấn mạnh, việc hợp tác giữa hai bên sẽ tạo ra giá trị thiết thực, góp phần phát triển bền vững và nâng cao năng lực tài chính cá nhân cho người dân.
(VNF) - Cơ quan điều tra xác định Trần Lê Duy và đồng phạm đã tổ chức mô hình công ty công nghệ để xây dựng, vận hành và cập nhật hàng loạt website đánh bạc trực tuyến, phục vụ đối tác tại Campuchia.
(VNF) - Saudi Arabia sẽ mở cửa thị trường bất động sản cho người nước ngoài từ tháng 1/2026 trong bối cảnh quốc gia này thúc đẩy chương trình Tầm nhìn 2030. Giới môi giới nhận định các nhà đầu tư châu Á sẽ là lực lượng tiên phong khi thị trường Saudi đứng trước cơ hội hình thành chu kỳ tăng giá mới tương tự Dubai.
(VNF) - Thông tin từ Sở Xây dựng Hà Nội, từ nay đến cuối năm 2025 một số dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố tiếp tục nhận hồ sơ đăng ký mua nhà.
(VNF) - Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết về việc cho phép người Việt Nam đủ điều kiện vào chơi casino tại một số dự án kinh doanh casino.
(VNF) - Hơn 8.000 người trên cả nước đã trở thành nạn nhân của dự án đầu tư tiền ảo do nhóm đối tượng lập ra, với số tiền bị chiếm đoạt lên tới 90 tỷ đồng
(VNF) - Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh phải có cơ chế thu hút “tổng công trình sư”, “kiến trúc sư trưởng” cho các dự án công nghệ quốc gia và coi đây là hai vị trí then chốt để dẫn dắt các chương trình mang tính nền tảng.
(VNF) - Theo báo cáo của UBND tỉnh Lâm Đồng, toàn tỉnh ghi nhận trên 186 điểm sạt lở, đặc biệt tại các tuyến đường cửa ngõ ra vào Đà Lạt đang đối mặt với nguy cơ mất an toàn giao thông do nhiều tuyến đèo bị chia cắt.
(VNF) - Trước tình trạng chen lấn nộp hồ sơ, môi giới tự phát và rao bán “suất ngoại giao” tại các dự án nhà ở xã hội, nhiều địa phương trên cả nước như Bắc Ninh, Phú Thọ,Thanh Hóa đã có chỉ thị nhằm bảo đảm minh bạch, ngăn chặn trục lợi chính sách.
(VNF) - CEO 500 - TEA Connect là không gian đối thoại cấp cao giữa Chính phủ và TP. HCM với hơn 500 lãnh đạo doanh nghiệp trong nước và quốc tế, tập trung vào các mô hình hợp tác công - tư, chiến lược đầu tư xanh, đổi mới công nghệ và quản trị đô thị hiện đại.
(VNF) - TP. HCM vùa xét xử sơ thẩm 10 bị cáo trong vụ án mua bán trái phép hóa đơn, đưa - nhận hối lộ xảy ra trên địa bàn.
(VNF) - Theo Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn, Việt Nam may mắn có "dân số vàng", nhưng dân số vàng không tự chuyển hóa thành "tư duy vàng" hay "năng lực vàng" nếu người trẻ không chủ động vươn lên, tự trang bị tri thức và kỷ luật để dẫn dắt thời đại.
(VNF) - Giữa những ngày cuối năm se lạnh, ước mơ về một mái nhà kiên cố của mẹ con bà Nguyễn Thị Phúc ở xã Thạch Khê, Hà Tĩnh đã thành hiện thực. VietnamFinance Foundation – chương trình thiện nguyện của Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, cùng chính quyền địa phương và đơn vị tài trợ đã khánh thành, bàn giao căn nhà tình thương 70m², mang đến điểm tựa mới cho gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn này.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
