Sau 3 năm thực hiện công tác án lệ, lần đầu tiên nội dung một số tranh chấp trong lĩnh vực bảo hiểm đã được tòa án đưa vào án lệ, trong đó có vấn đề hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ khi bên mua không đóng phí do lỗi của doanh nghiệp bảo hiểm.
Án lệ đầu tiên cho bảo hiểm nhân thọ. (Ảnh minh họa)
Theo Luật sư Vũ Ngọc Chi (Công ty Luật TNHH Tam Anh), trong lĩnh vực bảo hiểm, tranh chấp xung quanh vấn đề hiệu lực hợp đồng bảo hiểmlà tranh chấp phổ biến nhất. Việc tranh chấp có thể xuất phát từ cả hai bên - nhà bảo hiểm và khách hàng.
Đôi khi, công ty bảo hiểm khởi kiện để buộc khách hàng phải trả phí bảo hiểm, trong khi khách hàng cho rằng hợp đồng không phát sinh hiệu lực nên không đóng phí. Hoặc khách hàng kiện công ty bảo hiểm khi cho rằng hợp đồng có hiệu lực và đã xảy ra sự kiện bảo hiểm, yêu cầu công ty phải bồi thường.
Về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm, Khoản 2, Điều 23 - Luật Kinh doanh bảo hiểm quy định, hợp đồng bảo hiểm sẽ chấm dứt nếu bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm, hoặc không đóng phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Như vậy, hiệu lực hợp đồng bảo hiểm sẽ chấm dứt nếu khách hàng không đóng đủ, đóng đúng theo thỏa thuận.
“Thực tế là các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thường có thời gian thực hiện kéo dài, việc đóng phí được chia thành nhiều đợt nên tình trạng khách hàng không đóng phí bảo hiểm đúng hạn xảy ra khá phổ biến”, Luật sư Chi nhận xét.
Theo Luật sư Chi, nguyên nhân có thể xuất phát từ phía khách hàng, nhưng cũng có nhiều trường hợp khách hàng không đóng phí lại do lỗi của công ty bảo hiểm. Đó có thể là do đại lý bảo hiểm thu phí không đúng hạn, hoặc do đại lý bảo hiểm nghỉ việc, người tiếp nhận công việc chưa đến thu phí...
Nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra trong thời gian đại lý bảo hiểm chưa đến thu phí thì rất dễ xảy ra tranh chấp, mà trường hợp khởi kiện đòi bồi thường của bà Phạm Thị T. ở TP. HCM mới đây là một ví dụ.
Cụ thể, chồng bà Phạm Thị T. có ký 3 hợp đồng bảo hiểm nhân thọ với Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ P. Theo hợp đồng, ngày phải nộp tiền đợt 2 là ngày 24/6/2005 và được gia hạn 2 tháng, tức ngày cuối cùng phải nộp phí là ngày 24/8/2005.
Tuy nhiên, đến ngày 27/8/2005 thì chồng bà T. đột tử. Do đó, bà T. yêu cầu công ty bảo hiểm phải bồi thường 426 triệu đồng theo hợp động đã ký, bao gồm số tiền bảo hiểm và tiền lãi chậm trả.
Công ty bảo hiểm từ chối nghĩa vụ bảo hiểm vì cho rằng chồng bà T. đã không đóng phí đúng hạn, nên theo quy định, hợp đồng sẽ tự động hết hiệu lực. Còn bà T. cho rằng, việc không đóng phí là do lỗi của công ty bảo hiểm không đến thu tiền, chứ không phải bà không đóng.
Bà Vũ Thị Minh N., người bán bảo hiểm cho chồng bà T. và là đại lý của công ty bảo hiểm thừa nhận, theo thỏa thuận, đến kỳ thu phí bảo hiểm, bà N. sẽ trực tiếp thu phí tại nhà vợ chồng bà T. Nhưng đến kỳ hạn cuối thu tiền, bà N. phải đi học chính trị ở tỉnh nên không thu phí được. Việc không nộp tiền được là do khách quan.
Tòa cấp sơ thẩm đã bác yêu cầu khởi kiện của bà Phạm Thị T., nhưng ở cấp phúc thẩm, tòa án cho rằng việc chồng bà T. chưa đóng phí đợt 2 không phải lỗi của khách hàng.
Lý do khách hàng không đóng phí bảo hiểm là do nhân viên công ty không đến thu phí. Điều này cũng thể hiện tại trang 5, quyển "Những thông tin khách hàng cần biết", trong đó nêu rõ việc thu phí tại nhà gồm có thu phí hàng quý, hàng 6 tháng, hàng năm, hoặc cùng một địa chỉ có từ 2 hợp đồng trở lên, phù hợp với trường hợp của chồng bà T. đã mua 3 hợp đồng của Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ P.
Do đó, tòa án phúc thẩm cho rằng yêu cầu của bà T. buộc Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ P. phải chi trả tiền bảo hiểm khi chồng bà T. tử vong do tai nạn là có cơ sở để chấp nhận.
Theo Luật sư Vũ Ngọc Chi, từ án lệ này, việc giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo hiểm trong trường hợp khách hàng không đóng phí do lỗi của của công ty bảo hiểm sẽ được thống nhất. Nếu như trước đây nhận định của các cấp tòa án còn có cách hiểu và cách vận dụng khác nhau về hiệu lực hợp đồng, thì với án lệ này, các cấp tòa án sẽ thống nhất xét xử, tránh việc giải quyết vụ kiện bị kéo dài, khiến đương sự tốn thời gian, chi phí.
(VNF) - Tham gia bảo hiểm không chỉ bảo vệ tài chính mà còn được trả lãi suất hàng năm, nhiều thời điểm “bằng” gửi tiết kiệm. Chuyên gia cho rằng, cần lựa chọn sản phẩm đúng nhu cầu và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) uy tín để an tâm lâu dài
(VNF) - Năm 2024, Prudential Việt Nam tiếp tục duy trì nền tảng tài chính ổn định, tập trung vào chi trả bồi thường, tăng chất lượng kênh phân phối, nâng tầm trải nghiệm khách hàng và phát triển nguồn nhân lực.
(VNF) - Tình trạng trục lợi bảo hiểm đang có dấu hiệu gia tăng trở lại, với kịch bản đa dạng, tinh vi. Nhiều vụ trục lợi bảo hiểm gây tổn hại niềm tin xã hội và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm chân chính.
(VNF) - Chuyên gia quan ngại rằng, thực trạng trục lợi bảo hiểm gia tăng gần đây khiến khách hàng gặp thiệt hại từ pháp lý đến quyền lợi. Do đó, cần có biện pháp ngăn chặn để bảo vệ người tham gia chân chính và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH)
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế biến động, bảo hiểm nhân thọ đã chứng minh vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn tài chính tại các thị trường phát triển.
(VNF) - Thẻ bảo hiểm y tế giấy chỉ được cấp đến hết ngày 31/5. Từ ngày 1/6 việc cấp lại, cấp đổi thẻ BHYT sẽ thực hiện trên ứng dụng bảo hiểm số, định danh điện tử... theo bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam
(VNF) - Tổng Công ty cổ phần bảo hiểm Quân đội – MIC (HoSE: MIG) đặt mục tiêu năm 2025 doanh thu đạt 6.300 tỷ tăng 25%, trong khi đó lợi nhuận tăng trưởng 75%, tiếp tục giữ vững mục tiêu Top 4 thị phần
(VNF) - Công an tỉnh Lào Cai thông tin, ngày 28/03 đã khởi tố đối tượng Mai Hương Lý, tư vấn viên của công ty bảo hiểm MBAL về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của 11 khách hàng
(VNF) - Tập đoàn Generali vừa công bố hoàn thành vượt mục tiêu kế hoạch năm 2024, với kết quả kinh doanh kỷ lục cùng lợi nhuận thuần điều chỉnh cao nhất từ trước đến nay. Generali cũng đã có những bước phát triển ổn định và khẳng định cam kết phát triển bền vững tại Việt Nam, với việc tăng vốn điều lệ đầu năm 2025 và không ngừng mở rộng quy mô hoạt động, đa dạng kênh phân phối.
(VNF) - Tập đoàn FWD công bố bổ nhiệm ông Phương Tiến Minh làm Tổng giám đốc Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ FWD Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 27/3/2025.
(VNF) - Nhiều trường hợp khách hàng tham gia có thể vì lý do quên hoặc thực sự không biết được việc mua bảo hiểm nhưng khi sự kiện bảo hiểm xảy ra thì không được chi trả
(VNF) - Việc các định chế tài chính tại Việt Nam lấn sân sang mảng bảo hiểm bởi đây là thị trường rất “màu mỡ” và lợi thế người đi sau sẽ giúp các DN này chiếm thị phần rất nhanh
(VNF) - Với mong muốn phục vụ khách hàng và đội ngũ đại lý tốt hơn, Manulife vừa chính thức khai trương văn phòng MClass Saigon thuộc tòa nhà LIM Tower (9-11 Tôn Đức Thắng, quận 1).
(VNF) - Ngân hàng Techcombank dự kiến chi 1.040 tỷ đồng để nắm gữ 80% cổ phần của công ty bảo hiểm nhân thọ TCLife dự kiến có vốn điều lệ 1.300 tỷ, số vốn còn lại do Vingroup và các cổ đông khác góp.
(VNF) - Thẻ tín dụng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế số, có thể trở thành công cụ tài chính hữu ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người dùng không biết cách chi tiêu.
(VNF) - Công an tỉnh Lào Cai xác định, đại lý bảo hiểm Mai Hương Lý (mã số đại lý IC: 2210078412) đã có hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của 11 khách hàng với số tiền hơn 500 triệu đồng
(VNF) - Bảo hiểm nhân thọ mỗi năm đều có doanh thu cao, gồm phí khai thác mới và tái tục, lên đến vài trăm nghìn tỷ, nhưng nhiều doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) vẫn báo lỗ. Theo chuyên gia đánh giá, thu nhiều tiền nhưng chi phí cho hoạt động kinh doanh cũng rất lớn.
(VNF) - Bộ Tài chính đánh giá, 65% số DN thuộc nhóm tài chính vốn FDI, trong đó có các DN bảo hiểm (DNBH) nhân thọ lợi nhuận âm nhiều năm nhưng vẫn tiếp tục mở rộng kinh doanh. Chuyên gia cho rằng, có nghi vấn “chuyển giá” nhưng với tầm nhìn về 1 thị trường bảo hiểm tiềm năng có thể nhiều DN chấp lỗ để chiếm chỗ, chờ thời
(VNF) - Theo đại diện của ứng dụng tài chính MoMo, động lực tăng trưởng sẽ chủ yếu đến từ quá trình chuyển mình của các doanh nghiệp ví điện tử lớn thành các ứng dụng tài chính với đa dạng sản phẩm.
(VNF) - Kết luận thanh tra mới đây về Cathay Life đã chỉ ra loạt tồn tại như bán bảo hiểm không đúng đối tượng, chậm chuyển hồ sơ giải quyết yêu cầu,...
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) phi nhân thọ thu ngàn tỷ bảo hiểm xe cơ giới, nhưng chi bồi thường chủ yếu ở nghiệp vụ bảo hiểm vật chất. Chuyên gia đánh giá rằng, phải tăng chi bồi thường ở bảo hiểm TNDS để người dân có niềm tin vào loại hình quan trọng này
(VNF) - Đại lý tư vấn Công Ty TNHH Bảo Hiểm Nhân Thọ MB Ageas (MBAL) bị nghi vấn có hành vi “rút tiền trong thẻ” của hàng loạt khách hàng tại ngân hàng ở Lào Cai. Theo MBAL, vụ việc đã được chuyển đến cơ quan chức năng để điều tra xác minh.
(VNF) - Nguyên nhân việc người tham gia bảo hiểm nhân thọ (BHNT), khi xảy ra sự kiện bảo hiểm không được bồi thường đến từ nhiều phía, chủ yếu là khâu tư vấn. Theo chuyên gia, cần có sự chung tay của cả 3 bên để người dân tin tưởng vào ngành bảo hiểm
(VNF) - Tham gia bảo hiểm không chỉ bảo vệ tài chính mà còn được trả lãi suất hàng năm, nhiều thời điểm “bằng” gửi tiết kiệm. Chuyên gia cho rằng, cần lựa chọn sản phẩm đúng nhu cầu và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) uy tín để an tâm lâu dài
(VNF) - Làm văn hoá thực sự không có lợi nhuận nhiều về kinh tế, nhưng lợi ích nó mang lại vô cùng to lớn không thể đong đếm được bằng tiền, đó là tâm sự của ông Cao Văn Tuấn - Giám đốc Bảo tàng văn hoá nghệ thuật Đông Dương - Hải Phòng.