Khi nói về trung tâm của nền kinh tế kỹ thuật số, nhiều người sẽ nghĩ đến Thung lũng Silicon, nơi có những “gã khổng lồ” công nghệ Apple, Google, Facebook và hệ sinh thái đa dạng các công ty khởi nghiệp. Một số khác có thể nghĩ tới khu vực xung quanh Seattle, nơi đặt trụ sở của Amazon và Microsoft. Số khác nữa lại nhớ tới Thâm Quyến, trung tâm công nghệ của Trung Quốc. Tuy nhiên, không mấy ai nghĩ tới vùng ngoại ô của Eindhoven, thành phố lớn thứ 5 của Hà Lan.
Eindhoven sẽ không phải là một địa điểm quá đặc biệt, nếu như đây không phải quê hương của ASML Holding - nhà cung cấp hàng đầu thế giới về thiết bị quang khắc cho ngành công nghiệp bán dẫn, đang đóng một vai trò khó có thể thay thế trong sự bùng nổ trí tuệ nhân tạo.
Công ty bắt đầu hoạt động vào năm 1984 với tư cách là một liên doanh giữa Philips, một gã khổng lồ về điện tử của Hà Lan và ASM International, công ty sản xuất thiết bị bán dẫn. Ban đầu, ASML chỉ sở hữu vài túp lều gỗ trong khuôn viên tại Eindhoven, Hà Lan. Ông Philips. Jos Benschop, Giám đốc công nghệ của ASML, thẳng thắn chia sẻ rằng những sản phẩm đầu tiên của họ đã lỗi thời ngay khi chúng được tung ra thị trường và công ty phải vật lộn để tìm kiếm khách hàng, đối mặt với những khó khăn tài chính và tồn tại nhờ các khoản trợ cấp từ Chính phủ Hà Lan.
Năm 1995, ASML niêm yết cổ phiếu ở New York (Mỹ) và Amsterdam (Hà Lan). Ngay sau đó, công ty đã xác định kỹ thuật in thạch bản cực tím (EUV) sẽ là tương lai của ngành sản xuất chip, và đây là một trong những quyết định sáng suốt nhất của công ty này cho tới nay.
Trước đó, ASML không phải là nhà sản xuất máy quang khắc duy nhất sử dụng ánh sáng để khắc các mạch tích hợp lên tấm silicon. Công ty này cạnh tranh với Canon và Nikon của Nhật Bản. Nhưng thị phần của công ty Hà Lan đã tăng gần gấp đôi, lên 62%, kể từ năm 2005 nhờ khai thác được ánh sáng cực tím (EUV), với bước sóng chỉ 13,5 nanomet (một phần tỷ mét).
Nhìn chung, công nghệ in tia cực tím (EUV) là một bước sóng ánh sáng cực ngắn mà ASML tạo ra với số lượng lớn để in các thiết kế nhỏ, phức tạp trên vi mạch. Ánh sáng EUV được tạo ra với những vụ nổ nhỏ thiếc nóng chảy xảy ra với tốc độ cực lớn và sau đó phản xạ lại những tấm gương Zeiss độc đáo mà ASML cho biết là “bề mặt phẳng nhất trên thế giới”. Một tỷ lệ phần trăm nhỏ các hạt ánh sáng EUV chạm tới bề mặt của tấm silicon, nơi chúng in ra các thiết kế nhỏ xác định chức năng của con chip.
Cụ thể hơn, bên trong một cỗ máy EUV tiên tiến, 50.000 giọt thiếc nóng chảy rơi qua buồng ở đế mỗi giây. Một cặp tia laser bắn vào từng giọt, tạo ra plasma phát ra ánh sáng có bước sóng mong muốn. Những tấm gương dẫn hướng ánh sáng này, được làm từ các lớp silicon và molypden kẹp chặt (Zeiss), được mài chính xác đến mức không có vết lồi lõm nào lớn hơn 1mm.
Vì ánh sáng cực tím bị hầu hết mọi thứ hấp thụ, kể cả không khí, nên quá trình này phải diễn ra trong chân không. Các hạt ánh sáng cực tím được dẫn hướng tới bề mặt tấm silicon, khắc ra những chi tiết của con chip. Nhờ sử dụng bước sóng ngắn hơn, các máy in EUV cho phép khắc các thành phần nhỏ hơn lên chip, tối ưu về kích thước và công năng của các con chip, tạo nên vị thế đặc biệt của ASML trong ngành và thu hút các khách hàng lớn như TSMC, Samsung.
Máy móc của ASML cực kỳ phức tạp và là sản phẩm của hàng thập kỷ đầu tư. Chúng có thể mất 18 tháng để lắp ghép và chứa hàng trăm nghìn bộ phận riêng lẻ được cung cấp bởi một chuỗi cung ứng tích hợp.
Người dùng máy cần được đào tạo chuyên sâu, thường sẽ là chuyên gia do ASML cung cấp. Phần cứng được hỗ trợ bởi phần mềm và dữ liệu có độ phức tạp cao giúp ASML tiếp tục phát triển và cải tiến hệ thống của mình. Những cỗ máy nặng 180 tấn và có kích thước bằng một chiếc xe buýt hai tầng này chính là minh chứng cho chuỗi cung ứng rối rắm của ngành công nghiệp điện tử, đồng thời cũng là đại diện cho vị thế quan trọng mà ASML nắm giữ trong thời kỳ bùng nổ trí tuệ nhân tạo.
Giám đốc điều hành của ASML, Peter Wennink, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của các máy đúc chip tiên tiến của ASML trong việc thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo. Do các ứng dụng AI đòi hỏi sức mạnh tính toán chưa từng có và khả năng lưu trữ dữ liệu khổng lồ, ông Wennink đã khẳng định dứt khoát rằng: “Nếu không có công nghệ ASML, sự tăng trưởng bùng nổ đó sẽ không xảy ra”.
Là nhà sản xuất công nghệ EUV duy nhất trên thế giới, ASML được hưởng lợi từ lợi thế đi đầu to lớn trong kỷ nguyên kỹ thuật số phụ thuộc nhiều vào những tiến bộ của vi mạch.
Các chip ngày càng phức tạp cần thiết cho quá trình phát triển AI và khối lượng công việc tính toán hiệu năng cao khác đều dựa vào kỹ thuật in thạch bản EUV. Điều này nhấn mạnh cơ hội thị trường quan trọng cho ASML và củng cố vai trò “xương sống” của công ty với các công nghệ thế hệ tiếp theo.
Về mặt nhu cầu, sự độc quyền của ASML trong in thạch bản EUV tận dụng các yêu cầu sản xuất thế hệ tiếp theo từ các nhà máy sản xuất chip quan trọng như TSMC và hưởng lợi từ hàng loạt khoản đầu tư gần đây vào năng lực sản xuất chip mới ngoài châu Á.
Trong khi đó, về mặt giá cả, số lượng nhỏ các hệ thống EUV được triển khai cho đến nay, do quy trình sản xuất phức tạp, cũng đòi hỏi một mức giá đắt đỏ. Hệ thống này có giá hàng trăm triệu USD cho một chiếc máy, chưa kể tới mức phí bảo hiểm cao “ngút trời” mà ASML yêu cầu. Giá máy đi kèm phí bảo hiểm từ đầu năm 2022 là khoảng 150 triệu USD mỗi chiếc máy EUV trên khẩu độ số 0,33 tiêu chuẩn, hay còn gọi là phiên bản “NA”, và có thể lên cao tới 321 triệu USD cho phiên bản khẩu độ 0,55 “High-NA EXE” sắp ra mắt.
Sự phụ thuộc của ngành AI vào máy móc của ASML trở thành động lực mạnh mẽ cho doanh thu của cả ASML và các khách hàng lớn của công ty, bao gồm TSMC, Intel và Samsung.
Mặc dù các thiết bị EUV chỉ chiếm 26 trong số 229 máy in thạch bản mà công ty bán được trong năm 2019, nhưng chúng vẫn chiếm 1/3 doanh số bán hàng theo doanh thu. Giai đoạn 2020-2023, doanh thu công ty tăng đều, từ mức 22 tỷ USD (2020) lên tới 29 tỷ USD (2023). Năm 2023, ASML bán được 421 chiếc máy EUV so với 317 chiếc vào năm 2022. ASML tự tin rằng doanh thu công ty sẽ tăng lên 47-65 tỷ USD vào năm 2030 và nâng tỷ suất lợi nhuận gộp (trước chi phí hoạt động) từ mức 51% của năm 2023 lên từ 56% đến 60%.
Với việc cả Canon và Nikon đều không theo đuổi công nghệ EUV, giới đầu tư kết luận rằng ASML sẽ được hưởng vị thế độc quyền về kích thước nano trong một thời gian dài. Kể từ năm 2010, vốn hóa thị trường của công ty đã tăng gấp 10 lần, lên khoảng 114 tỷ EUR, trong đó, thị giá công ty gần như tăng gấp đôi trong năm 2023 - thời điểm “cuộc chiến” AI trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết.
Giá cổ phiếu của công ty đã tăng vọt hơn 340% kể từ cuối năm 2018 và giờ đây, ASML có giá trị hơn Airbus, Siemens hay Volkswagen. Cổ phiếu của công ty được giao dịch ở mức hấp dẫn gấp 32 lần thu nhập dự phóng, gấp đôi hoặc nhiều hơn so với thu nhập của những khách hàng lớn nhất.
Việc tăng cường áp dụng công nghệ EUV để đáp ứng hầu hết các ứng dụng đòi hỏi mức tiêu thụ năng lượng, tốc độ cao hơn để đạt được năng suất tổng thể đang thúc đẩy nhu cầu về những công cụ này và sẽ giúp tăng trưởng doanh thu tổng thể của ASML trong dài hạn.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
