Chip bán dẫn được xem là “trái tim” trong nhiều lĩnh vực công nghiệp. Dù là bộ phận không quá đắt đỏ nhưng nó đóng vai trò then chốt trong việc chế tạo các sản phẩm và linh kiện công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử, mạng không dây, ứng dụng blockchain, robot… Những con chip này được gắn vào các vi mạch cung cấp năng lượng cho nhiều loại hàng hóa và linh kiện điện tử. Chúng cho phép máy móc thực hiện các chức năng chính như điều khiển hoạt động, xử lý dữ liệu, lưu trữ, quản lý đầu vào và đầu ra, cảm biến, kết nối và hơn thế nữa. Từ sản xuất điện thoại thông minh, máy vi tính đến xe ô tô và nhiều sản phẩm công nghệ khác đều không thể thiếu chip bán dẫn.
Theo một nghiên cứu của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs (Mỹ), có tới 169 ngành công nghiệp bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu chip bán dẫn. Ban đầu, việc thiếu chip là do các nhà máy sản xuất chất bán dẫn bị buộc phải đóng cửa để tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch. Tuy nhiên, ngay cả khi độ bao phủ vắc xin tăng lên, các nhà máy tích cực quay trở lại sản xuất như trước, tình trạng thiếu chip vẫn diễn ra. Nguyên nhân chính của tình trạng này là nhu cầu ngày một gia tăng vì lượng tiêu thụ các thiết bị điện tử thông minh tăng đột biến trong thời gian áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, làm việc từ xa.
Bên cạnh đó, việc ngành công nghiệp bán dẫn dịch chuyển nguồn lực sang ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu tăng cao về điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính cá nhân... cũng khiến số lượng chip cung ứng không đủ cho thị trường và sự thiếu hụt này không có dấu hiệu giảm bớt. Nhiều người gọi đây là cuộc khủng hoảng chip - “chipageddon”.
Ngành sản xuất ô tô được cho là ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất do nhu cầu về chip cho loạt chức năng, từ bộ điều khiển động cơ đến hệ thống hỗ trợ người lái. Các công ty như Ford, Volkswagen và Jaguar Land Rover đã phải đóng cửa các nhà máy, sa thải công nhân và cắt giảm sản xuất xe. Ngoài ra, tình trạng khan hiếm chip cũng nhanh chóng lan sang hàng loạt ngành khác như thiết bị điện tử, tiêu dùng hay giải trí…
Các chuyên gia cho rằng không thể có một giải pháp nhanh chóng cho tình trạng thiếu hụt nguồn cung chip hiện tại và thế giới đang cần các khoản đầu tư đáng kể vào chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu trong những năm tới. Các “gã khổng lồ” sản xuất chip cũng đã không chần chừ mà lập tức vào cuộc, công bố các kế hoạch đẩy mạnh đầu tư, mở rộng sản xuất nhằm nỗ lực đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Theo tổng hợp của Công ty nghiên cứu công nghệ Gartner, các công ty bán dẫn toàn cầu đã chi tổng cộng 146 tỷ USD để nâng cao năng lực nghiên cứu, sản xuất bán dẫn trong năm 2021. Trong đó, 3 hãng sản xuất chip hàng đầu là TSMC (Đài Loan), Samsung (Hàn Quốc), và Intel (Mỹ) đã chi tới 60% trong tổng mức đầu tư trên, tức khoảng 90 tỷ USD.
Hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới TSMC mới đây tuyên bố đầu tư 100 tỷ USD trong 3 năm để tăng cường sản xuất các tấm wafer (tấm silicon mỏng đã được cấy các vật liệu) cao cấp được sử dụng để sản xuất nhiều loại chip khác nhau. Hãng này cũng đang xây dựng một nhà máy trị giá 12 tỷ USD tại Phoenix, bang Arizona (Mỹ) và một nhà máy khác tại Nhật Bản để tăng công suất các loại chip điện tử.
TSMC không phải là nhà sản xuất chip duy nhất đầu tư hàng tỷ USD vào các nhà máy công nghệ cao, một quá trình thường mất từ 3 - 4 năm để đưa các dự án đi vào hoạt động. Trước đó, một “gã khổng lồ” khác là Intel từng công bố kế hoạch chi 20 tỷ USD vào hai nhà máy chip mới tại Arizona. Tập đoàn này đã có mặt ở Arizona hơn 40 năm qua và đây cũng là bang có hệ sinh thái chất bán dẫn lâu đời tại Mỹ.
Samsung, tập đoàn tư nhân lớn nhất Hàn Quốc, chưa đưa ra kế hoạch đầu tư sản xuất chip trong năm 2022 nhưng đã chi 90% tổng chi tiêu vốn năm 2021, tức 48.200 tỷ won (tương đương 40,1 tỷ USD) vào lĩnh vực kinh doanh chip.
Ngoài các hãng lớn, một số nhà sản xuất chip ít tên tuổi hơn cũng đang có kế hoạch tăng chi cho sản xuất trong năm nay như Infineon (Đức) tuyên bố sẽ chi thêm 2,4 tỷ euro (tương đương 2,7 tỷ USD) vào việc mở rộng hoạt động để đáp ứng cầu về chip trên thị trường bán dẫn. Hay công ty sản xuất chip đa quốc gia Pháp là Italia ST Micro cũng có kế hoạch tăng gấp đôi khoản đầu tư trong năm nay lên tới 3,6 tỷ USD để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Các chính phủ trên thế giới cũng đang ráo riết tìm cách thúc đẩy hoạt động sản xuất chip nội địa nhằm giảm sự phụ thuộc vào nước ngoài cho linh kiện quan trọng này. Ủy ban châu Âu (EC) hồi đầu tháng 2 đã công bố ngân sách trị giá 43 tỷ euro (khoảng 49,15 tỷ USD) cho ngành công nghiệp bán dẫn để giảm sự phụ thuộc vào châu Á trong lĩnh vực chiến lược đang gặp khó khăn này. Chủ tịch EC, Ursula von der Leyen, tuyên bố Liên minh châu Âu (EU) đặt cho mình mục tiêu đạt được 20% thị trường thế giới về chất bán dẫn vào năm 2030, tức gấp đôi so với hiện nay. Điều này có nghĩa là sản xuất chất bán dẫn ở châu Âu sẽ tăng gấp 4 lần trong 8 năm nữa.
Kế hoạch của châu Âu cũng nhằm cạnh tranh với kế hoạch của Mỹ. Vào tháng 6/2021, Thượng viện Mỹ đã thông qua Đạo luật cạnh tranh và đổi mới (USICA), phân bổ ngân quỹ để tài trợ cho các chương trình được nêu trong đạo luật Chips for America. USICA bao gồm viện trợ tài chính ít nhất 37 tỷ USD cho việc xây dựng các nhà máy sản xuất chip trong vòng 5 năm và thêm 11,2 tỷ USD cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển. Theo kế hoạch, có tới 10 nhà máy sản xuất chất bán dẫn mới dự kiến sẽ được xây dựng tại Mỹ.
Nhật Bản mới đây cũng đã đề nghị TSMC hỗ trợ liên doanh với một công ty con của tập đoàn Sony Group Corp để xây dựng một công ty mới trị giá 7 tỷ USD tại nước này. Chính phủ Nhật sẽ trợ cấp cho liên doanh này khoảng 400 tỷ Yên (khoảng 3,46 tỷ USD) – tương đương khoảng 50% tổng chi phí xây dựng nhà máy, với một trong những điều kiện là hai công ty phải cam kết sẽ hoạt động tại đây trong ít nhất một thập kỷ.
Hàn Quốc, nước láng giềng của Nhật cũng tiết lộ kế hoạch chi khoảng 450 tỷ USD xây dựng năng lực sản xuất chip lớn nhất thế giới. Trong đó, Samsung Electronics và SK Hynix sẽ dẫn đầu kế hoạch tham vọng này.
Tags:
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Nhiều chuyên gia dự báo với tốc độ tăng trưởng hiện tại, giá vàng có thể vượt mốc 10.000 USD/ounce trong 3,4 năm tới.
(VNF) - Giới khảo cổ và tài chính quốc tế đang dồn sự chú ý vào một trong những phát hiện ngoạn mục nhất nhiều thập kỷ qua: Colombia lần đầu trục vớt được hiện vật từ con tàu San José – “Con tàu đắm chứa kho báu khổng lồ nhất lịch sử”, ẩn chứa khối tài sản ước tính hơn 17 tỷ USD.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế – tài chính toàn cầu chứng kiến nhiều biến động lớn: Bitcoin rơi mạnh hướng tới tháng thua lỗ nhất trong hai năm; Tổng thống Donald Trump bất ngờ hạ nhiệt thuế quan; Cloudflare gặp sự cố khiến Internet toàn cầu chao đảo; Nhật - Trung bước vào giai đoạn ngoại giao căng thẳng; và làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ dấy lên nỗi lo bong bóng AI.
(VNF) - Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang khiến nhu cầu xây trung tâm dữ liệu tăng vọt. Thế nhưng, để vận hành một trung tâm dữ liệu đòi hỏi diện tích đất và lượng điện năng khổng lồ. Để giải quyết bài toán này, nhiều “ông lớn” trong ngành AI đang tính tới việc đưa các trung tâm dữ liệu ra ngoài vũ trụ.
(VNF) - Đế chế cho vay của gia tộc Muthoot hiện nắm giữ lượng vàng lớn hơn cả một số ngân hàng trung ương ở Ấn Độ. Khách hàng của họ chủ yếu là người thu nhập thấp, tận dụng thời điểm giá vàng tăng để mang trang sức đi cầm cố lấy tiền mặt chi tiêu.
(VNF) - Mới đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee đã giới thiệu Dự luật Minh bạch Dự trữ Vàng. Nếu được thông qua, kho vàng dự trữ của Mỹ sẽ được kiểm toán toàn diện lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ.
(VNF) - Đám cưới của một doanh nhân chuỗi trà sữa và nữ thừa kế ngành pin mặt trời đang thu hút sự chú ý, hứa hẹn mang đến góc nhìn hiếm hoi về thế hệ siêu giàu kế tiếp của Trung Quốc.
(VNF) - Sau hơn 60 năm gắn bó và tạo nên giá trị vượt trội tại Berkshire Hathaway, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett để lại vô số di sản quý giá thông qua phong cách và chiến lược đầu tư của mình.
(VNF) - Tại Mỹ, nhiều doanh nhân và hộ gia đình đã tìm đến giải pháp độc đáo: tận dụng nhiệt thải từ máy đào Bitcoin để sưởi ấm nhà cửa. Mô hình này được quảng bá như một hình thức “hai trong một”, vừa khai thác tiền số, vừa giảm chi phí năng lượng. Tuy nhiên, tính hiệu quả kinh tế của nó vẫn là chủ đề gây tranh luận mạnh trong giới chuyên gia và các nhà đầu tư tiền mã hóa.
(VNF) - Theo các quan chức và chuyên gia trong ngành, các chính phủ phương Tây đang đẩy nhanh những bước đi nhằm xây dựng một hệ thống phòng thủ chung trước làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc và nhiều nước châu Á khác. Động thái nà được cho là sẽ làm gia tăng nguy cơ đối đầu thương mại mới với Bắc Kinh.
(VNF) - Ngành công nghiệp hoạt hình trị giá hàng chục tỷ USD của Nhật Bản đang đối mặt nguy cơ khủng hoảng khi bị các công cụ AI sao chép tác phẩm và vi phạm sở hữu trí tuệ.
(VNF) - Giá vàng và bạc liên tục lập các kỷ lục mới trong năm 2025, trở thành tâm điểm quan tâm của giới đầu tư toàn cầu. Trước bối cảnh bất ổn kinh tế, lạm phát gia tăng và biến động tiền tệ, các chuyên gia tài chính nhận định cả hai kim loại quý này có thể tiếp tục duy trì đà tăng giá cho tới năm 2026.
(VNF) - Bitcoin đang hướng tới tháng giảm hiệu suất tồi tệ nhất kể từ khi làn sóng sụp đổ của các công ty tiền điện tử làm chấn động toàn ngành vào năm 2022.
(VNF) - Thị trường công nghệ sinh học Hàn Quốc vừa chứng kiến một hiện tượng hiếm gặp khi cổ phiếu Voronoi tăng vọt nhờ triển vọng từ danh mục thuốc ung thư ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Đợt bứt phá 190% không chỉ đưa vốn hóa của doanh nghiệp lên gần 4,3 tỷ USD, mà còn tạo ra một tỷ phú mới. Sự thăng hoa này phản ánh kỳ vọng mạnh mẽ của giới đầu tư vào công nghệ AI trong phát triển dược phẩm, bất chấp công ty vẫn ghi nhận thua lỗ.
(VNF) - Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã phê duyệt gói kích thích kinh tế trị giá 21,3 nghìn tỷ yên (135,4 tỷ USD) vào ngày 21/11, đánh dấu sáng kiến chính sách lớn đầu tiên dưới thời nhà lãnh đạo mới, người đã cam kết theo đuổi các biện pháp tài khóa mở rộng.
(VNF) - Một báo cáo điều tra quốc tế mới công bố cho thấy ngành tiền điện tử toàn cầu đã trở thành đích đến của hơn 28 tỷ USD dòng tiền phi pháp, bao gồm tiền lừa đảo, đánh cắp, tống tiền và các hoạt động tội phạm có tổ chức. Khi tiền số ngày càng phổ biến và được chấp nhận rộng rãi, những kẽ hở trong hệ thống kiểm soát đã khiến các sàn giao dịch lớn trở thành mắt xích trung tâm trong quá trình hợp thức hóa tài sản bất hợp pháp.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/11 đã quyết định bãi bỏ thuế quan đối với một loạt mặt hàng nông sản của Brazil. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông đang đối mặt với áp lực từ cử tri về chi phí sinh hoạt tăng cao.
(VNF) - Giá vàng liên tục lập kỷ lục trong năm nay, nhưng thay vì để những thỏi vàng “nghỉ ngơi” trong kho, một nhóm ngày càng đông các nhà đầu tư giàu có và văn phòng quản lý tài sản gia đình đang biến vàng thành nguồn thu nhập thụ động. Họ cho các nhà tinh luyện, thợ kim hoàn và các nhà sản xuất thuê vàng để nhận lãi, phá vỡ quan niệm vàng là tài sản tích trữ.
(VNF) - Bitcoin tiếp tục kéo dài chuỗi điều chỉnh khi đánh mất mốc 87.000 USD, đà giảm diễn ra trong bối cảnh tâm lý “sợ hãi tột độ” bao trùm thị trường. Một số chuyên gia cảnh báo xu hướng giảm có thể còn mạnh hơn, thậm chí đưa Bitcoin lao về vùng 10.000 USD nếu áp lực trên các tài sản rủi ro không sớm hạ nhiệt.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III của Nvidia vượt xa dự kiến, qua đó trấn an nhà đầu tư về lo ngại "bong bóng AI" phát nổ.
(VNF) - Trung Quốc cân nhắc triển khai các biện pháp mới nhằm vực dậy thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, giữa những lo ngại rằng sự suy giảm kéo dài có thể đe dọa ổn định hệ thống tài chính.
(VNF) - Những tháng gần đây, khi các tập đoàn công nghệ đổ hàng trăm tỷ USD vào AI, nhiều người lo ngại về kịch bản bong bóng vỡ giống như dotcom hồi thập niên 1990. Nói về mối lo này, CEO Google nhận định nếu bong bóng AI vỡ, sẽ không có công ty nào thoát khỏi tác động.
(VNF) - Ông Julien Seillan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã vươn lên đáng kinh ngạc chỉ sau 30 năm. Bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh, theo ông, Việt Nam cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, trong đó có sự “vào cuộc” của khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
