Trong vòng một thập kỷ trở lại đây, lợi nhuận của các công ty nằm trong danh sách 500 tập đoàn hàng đầu toàn cầu (tính theo doanh số) tăng 156% từ 820 tỷ USD năm 2009 lên 2.100 tỷ USD năm 2019, theo ước tính của tổ chức phi lợi nhuận Oxfam.
Điều đáng nói là hầu hết khoản lời này không được đầu tư vào năng lực sản xuất của công ty, chẳng hạn như lương của nhân viên hoặc chất lượng công việc. Mức lương thấp và điều kiện làm việc tệ hại vẫn là thách thức toàn cầu.
Báo cáo Power, Profits and the Pandamic được Oxfam công bố hôm 10/9 chỉ ra lợi nhuận doanh nghiệp cũng không đến tay các chính phủ thông qua hình thức nộp thuế.
Theo những ước tính khác nhau, số tiền thuế bị gian lận trên toàn cầu có thể lên tới 500 tỷ USD/năm, thậm chí ở nhiều quốc gia phụ thuộc vào thuế để tài trợ cho các dịch vụ công.
Như vậy, một khoản lời lớn không được đầu tư vào các chương trình bảo trợ xã hội, cơ sở hạ tầng y tế và đội ngũ nhân viên y tế tuyến đầu.
"Nếu lợi nhuận của doanh nghiệp được đầu tư vào việc tăng cường sức mạnh cho người lao động và chính phủ, cả doanh nghiệp và xã hội nói chung sẽ được chuẩn bị tốt hơn trước các tác động của dịch Covid-19", báo cáo của Oxfam nhấn mạnh.
Riêng tại Việt Nam, theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) và Oxfam được công bố hồi tháng 4, mức thất thu thuế ước tính do hành vi trốn và tránh thuế trong giai đoạn 2013-2017 dao động trong khoảng 13.300-20.700 tỷ đồng/năm, tương đương 6,4-9,9% số thu thuế thu nhập doanh nghiệp, gấp khoảng 3-4 lần con số vi phạm phát hiện hàng năm của các cơ quan quản lý.
Thay vào đó, trong thập kỷ qua, phần lớn lợi nhuận của các tập đoàn lớn toàn cầu về tay những cổ đông giàu có. Oxfam nhận định triết lý ưu tiên cổ đông đã trở thành xu hướng chủ đạo tại nhiều công ty lớn trên thế giới.
Do đó, họ thường không đầu tư vào nhân viên, khả năng đổi mới và khả năng ứng biến trước những mối đe dọa cận kề như biến đổi khí hậu.
Ở nhiều nơi trên thế giới, lương cho các giám đốc điều hành không còn phản ánh những giá trị mà công ty tạo ra. Thay vào đó, đó là phần thưởng cho các quyết định giúp giá cổ phiếu tăng cao.
Chẳng hạn, mức thưởng trung bình liên quan đến giá cổ phiếu dành cho giám đốc điều hành tại Mỹ đã tăng từ 60% lên 85% kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.
Từ năm 2010 đến năm 2019, các công ty thuộc nhóm S&P 500 dành 9.100 tỷ USD để trả cổ tức cho cổ đông, tương đương 90% lợi nhuận trong thời kỳ đó. Vào năm 2015, 2016 và 2018, những tập đoàn này chi trung bình hơn 100% lợi nhuận cho các khoản tiền liên quan đến cổ đông.
Nói cách khác, nhiều công ty không chỉ trả hết lợi nhuận cho cổ đông, mà đôi khi còn lâm vào cảnh nợ nần hoặc sử dụng tiền dự trữ để trả cho các cổ đông giàu có, nhằm đẩy giá cổ phiếu lên cao. Một phần nguyên nhân là chi phí vay tiền đang rất rẻ do lãi suất thấp.
Vì vậy, chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi nợ ròng của các công ty S&P 500 đã tăng gần 200% kể từ năm 2015.
Oxfam cũng phân tích hồ sơ tài chính của 59 công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới trên khắp Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Brazil, Ấn Độ, Nigeria và Nam Phi trong 5 năm qua. Theo đó, từ năm 2016 đến năm 2019, 59 công ty này phân chia 1.800 tỷ USD cho cổ đông, trả trung bình 84% lợi nhuận.
Chevron, Procter & Gamble và BP là những công ty trả cho cổ đông cao nhất tính theo phần trăm thu nhập. Trong khi đó, tính riêng năm 2019, Apple đã chi đến 81 tỷ USD để trả cổ tức.
Các nghiên cứu chỉ ra chiến lược tối đa hóa lợi ích của cổ đông đang khiến cuộc khủng hoảng vì dịch Covid-19 trở nên trầm trọng và tốn kém hơn.
Báo cáo của Oxfam ghi nhận 10 thương hiệu may mặc lớn nhất thế giới đã trả 74% lợi nhuận, tương đương 21 tỷ USD, cho cổ đông bằng cổ tức và mua lại cổ phần trong năm 2019.
Trong khi đó, chỉ riêng năm nay, 2,2 triệu công nhân ở Bangladesh đã bị ảnh hưởng khi các đơn hàng dệt may bị hủy bỏ. Hàng loạt nhà máy đóng cửa đã làm giảm khoảng 3 tỷ USD doanh thu của nước này.
Tại Ấn Độ, hàng trăm công nhân ở đồn điền chè, trong đó có phụ nữ, không được trả lương vì ảnh hưởng của các lệnh phong tỏa chống dịch Covid-19. Trong khi đó, một số công ty chè lớn nhất cả nước vẫn tăng lợi nhuận hoặc duy trì tỷ suất lợi nhuận nhờ cắt giảm chi phí.
Giá cổ phiếu của các công ty lớn tăng bất chấp đại dịch. Ảnh: Capital IQ.
Các hoạt động khai thác ở Peru vẫn được triển khai bất chấp nguy cơ lây nhiễm giữa những người lao động. Chevron công bố cắt giảm 10-15% lực lượng lao động trên toàn cầu nhưng lại chi nhiều tiền mặt hơn để trả cổ tức và mua lại cổ phần trong quý I/2020 so với mức thu được từ hoạt động kinh doanh chính.
Dangote Cement, công ty xi măng lớn nhất Nigeria, bị cáo buộc sa thải hơn 3.000 nhân viên mà không thông báo trước hoặc sai thủ tục trong khi vẫn dự kiến trả 136% lợi nhuận cho cổ đông vào năm 2020. Ba công ty chăm sóc sức khỏe lớn nhất Nam Phi, Netcare, Mediclinic và Life Healthcare Group trả 163% lợi nhuận cho các cổ đông thông qua cổ tức và mua lại cổ phần.
Ngành hàng không Mỹ đã nhận 50 tỷ USD tiền cứu trợ từ chính phủ. Đáng nói là khoản tiền này gần bằng số tiền mà các công ty chi cho cổ đông từ năm 2015 đến nay. Hơn 400.000 việc làm trong ngành công nghiệp này bị xóa bỏ.
Tương tự là tình trạng thiếu thiết bị bảo vệ cá nhân và xét nghiệm Covid-19 ở những công ty chăm sóc sức khỏe đã chi phần lớn thu nhập để trả cổ tức.
| Đại dịch nên là chất xúc tác để tái cấu trúc mô hình kinh doanh và trao phần thưởng cho bất cứ ai tạo ra lợi nhuận, từ đó tạo nên một "nền kinh tế dành cho tất cả". Giám đốc điều hành Oxfam International Chema Vera |
Trước tình hình này, Oxfam kêu gọi ưu tiên hỗ trợ cho người lao động và doanh nghiệp nhỏ. Các biện pháp bao gồm thuế lợi nhuận Covid-19 áp trên những khoản lời của các tập đoàn lớn trong thời kỳ đại dịch.
"Chúng ta đang ở một thời điểm quan trọng. Chúng ta phải lựa chọn giữa quay trở lại 'kinh doanh như bình thường' hoặc học hỏi để thiết lập một nền kinh tế công bằng và bền vững hơn", Giám đốc điều hành Oxfam International Chema Vera nhấn mạnh. Theo ông, đại dịch nên là chất xúc tác để củng cố sức mạnh doanh nghiệp, tái cấu trúc mô hình kinh doanh và trao phần thưởng cho tất cả những ai tạo ra lợi nhuận, từ đó tạo nên một "nền kinh tế dành cho tất cả".
Riêng đối với các nhà đầu tư, theo ông Dominic Scriven, Chủ tịch Quỹ đầu tư Dragon Capital, mức cổ tức lớn không phải tất cả.
"Những vấn đề phi tài chính như biến đối khí hậu, môi trường sinh thái, các chính sách đối với người lao động cũng đáng được quan tâm, ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến hiệu quả của khoản đầu tư", ông nhận định trong cuộc phỏng vấn với phóng viên.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
