Cải cách thể chế: Nhận diện bốn điểm nghẽn lớn
(VNF) -TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương đã chỉ ra bốn điểm nghẽn thể chế cần khắc phục để thúc đẩy phát triển trong thời gian tới.
Bốn điểm nghẽn lớn
Vừa qua, phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư - Tô Lâm khẳng định: thể chế là “điểm nghẽn của điểm nghẽn” và là khâu cần phải đột phá đầu tiên…

Nhận diện các điểm nghẽn thể chế lớn, TS. Nguyễn Đình Cung, Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương khẳng định có 4 điểm nghẽn về thể chế ở giai đoạn hiện tại.
“Điểm nghẽn 1 là pháp luật đặt ra các rào cản, các trạm barrier’s để kiểm soát, quản lý, không phải một mà hàng trăm hành ngàn rào cản. Dự án đầu tư, công việc kinh doanh đi đến đó phải chậm lại, dồn toa và gây ùn tắc.
Vì thế mà một dự án đầu tư có khi phải qua rất nhiều năm trời mới xong thủ tục. Khi xong thủ tục thì cơ hội kinh doanh không còn, các dự tính ban đầu đã thay đổi lại phải xin điều chỉnh”, ông Cung nói.
Điểm nghẽn thứ hai theo ông Cung là sự chồng chéo pháp luật. “Luật này quy định phải đi bên phải, luật kia quy định phải đi bên trái, tạo thế cài răng lược, doanh nghiệp, dự án không đi được, dẫn tới tắc nghẽn. Và vấn đề này tương đối phổ biến”, ông Cung nói.
Điểm nghẽn thứ 3, theo ông Cung là vướng mắc về xây dựng hạ tầng và bất động sản. Đang có hàng nghìn dự án xây dựng vướng mắc về mặt pháp lý, không thể triển khai được.
“Khi các dự án nằm chờ, không triển khai được sẽ gây thiệt hại rất lớn không những cho pháp nhân liên quan mà cho cả nền kinh tế nói chung, khiến nguồn lực không được sử dụng một cách hiệu quả”, ông Cung nói.
Cuối cùng, điểm nghẽn thứ 4, chỉ xuất hiện trong khoảng 3-4 năm trở lại đây, theo ông Cung là hiện tượng công dân và doanh nghiệp đưa hồ sơ lên trên cổng thông tin, công chức xử lý hồ sơ phải mang hồ sơ đi hỏi tất cả các đơn vị liên quan.
Trước đây hỏi 2-3 đơn vị là cùng, nay họ phải hỏi hết và đến khi nào tất các nơi trả lời là đồng ý thì hồ sơ mới được cho qua, còn có đơn vị nào trả lời không đồng ý hoặc chưa rõ ràng thì không qua được. Như vậy không tắc nghẽn mới lạ.
Có những lĩnh vực, rào cản còn nặng nề hơn
Thực tế, trong và sau đại dịch Covid-19, các bộ ngành cũng rất cố gắng, phối hợp với nhau để cắt giảm điều kiện kinh doanh theo ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đặc biệt là báo cáo Viện quản lý kinh tế trung ương – cơ quan theo dõi Nghị quyết 19 và Nghị quyết 02 trước đây, về mặt số lượng, các ngành nghề kinh doanh có điều kiện đã giảm đi và thu hẹp tương đối, dựa trên yêu cầu của Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư.

Nhận định vấn đề này, TS Nguyễn Quốc Việt, Viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế và Chính sách cho rằng có rất nhiều điều kiện kinh doanh mang tính chất tổng hợp, trong đó gồm nhiều điều kiện kinh doanh nhỏ hơn, như vậy chưa thực sự giảm được số lượng các điều kiện kinh doanh. Không chỉ vậy, có những lĩnh vực, rào cản còn nặng nề hơn.
“Bên cạnh đó, những chuyển biến trong nhu cầu chuyển dịch đầu tư quốc tế hay chuyển biến trong mô hình kinh doanh, mô hình tăng trưởng kinh tế mới gắn với xanh hóa, năng lượng tái tạo,… khiến cho nhiều lĩnh vực kinh doanh về dịch vụ hay lĩnh vực đặc thù có nhu cầu mở rộng tự do kinh doanh hơn”, ông Việt nói.
Ví dụ như với thị trường năng lượng như dầu, điện đã bộc lộ ra nhiều bất cập, hạn chế trong và sau thời gian đại dịch Covid 19 bùng phát. Lúc đó, thị trường chưa được tự do, cởi mở còn vướng nhiều ràng buộc, chính vì lẽ đó, nhu cầu từ phía xã hội, doanh nghiệp đòi hỏi tiếp tục cắt giảm thêm các ngành nghề kinh doanh có điều kiện để thị trường tự do hơn.
Bên cạnh đó, ông Việt cũng cho rằng việc kiểm tra chuyên ngành còn quá khắt khe, chưa kể việc một số lần kiểm tra không dựa trên hợp chuẩn, hợp quy mà dựa trên việc đánh giá rủi ro, hậu kiểm, kế kiểm sẽ khiến doanh nghiệp mất thời gian chờ đợi lâu, phát sinh thêm nhiều chi phí. Khiến doanh nghiệp bị “bào mòn” lợi nhuận kinh doanh cũng như lỡ mất cơ hội kiếm được lợi nhuận vì thời điểm không còn phù hợp.
“Những quy định, điều kiện như đã nói ở trên đang khiến doanh nghiệp thực sự khó khăn. Khi một doanh nghiệp muốn hoạt động kinh doanh một cách đầy đủ, đầu tiên phải có giấy phép đầu tư kinh doanh, thứ hai là có các nguồn lực và được tạo điều kiện để có được nguồn lực cần thiết, thứ ba là hoạt động sản xuất kinh doanh, đưa sản phẩm ra thị trường phải được thông suốt và cuối cùng phải thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu phục vụ cho sản xuất kinh doanh”, ông Việt nói.
Từ quá trình tiếp xúc với doanh nghiệp, ông Việt khẳng định các điều kiện kinh doanh nếu cứ tiếp tục đặt ra nhiều rào cản sẽ làm phát sinh những hành vi mang tính lợi ích nhóm, tham nhũng của các đối tượng quản lý và phần lớn tình trạng này lại rơi vào doanh nghiệp tư nhân.
Mặt khác, theo ông Việt những doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam cũng còn nhiều điểm hạn chế và đặc biệt trong bối cảnh khi nền kinh tế thế giới có nhiều biến đổi như hiện nay. Họ thiếu năng lực quản lí, nhân sự, công nghệ, nguồn vốn,…
“Do đó, nếu những điều kiện đặt ra quá nặng, kể cả những điều kiện liên quan đến quy định quy chuẩn liên quan đến hàng hóa, sản phẩm không khéo sẽ đánh mất thị trường sân nhà vào tay doanh nghiệp FDI”, ông Việt nói.
Kinh tế tư nhân và nỗ lực hoàn thiện thể chế
- Cải cách thể chế bắt đầu chậm lại? 20/06/2024 10:00
- Làm mới động lực cải cách thể chế 02/05/2024 07:30
- 'Đẩy mạnh cải cách thể chế quan trọng hơn việc mở rộng tài khoá và tiền tệ' 27/08/2023 11:57
Mối đe dọa gây thiệt hại tỷ USD và cơ hội mới cho đầu tư phát triển bền vững
(VNF) - Đề kháng kháng sinh (AMR) đang nổi lên như một mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính và tăng trưởng kinh tế, y tế của Việt Nam. Các chuyên gia cho rằng, bài toán đặt ra cho Việt Nam không còn là "chi bao nhiêu" mà là "đầu tư thế nào" để ngăn chặn thảm họa kép về sức khỏe và kinh tế này.
Hải Phòng: Đưa phố biển thành 'điểm đến du lịch 4 mùa' của miền Bắc
(VNF) - Không chỉ là “thành phố biển” theo mùa, Hải Phòng đang từng bước tái cấu trúc ngành du lịch theo hướng khai thác quanh năm.
Khởi động Giải bóng đá báo chí tỉnh thành năm 2025
(VNF) - Ngày 21/11, Ban tổ chức Giải bóng đá báo chí tỉnh thành 2025 đã tổ chức cuộc họp khởi động nhằm chuẩn bị các công việc cần thiết cho giải đấu năm nay.
Hồ sơ mua và thuê nhà ở xã hội CT3 Kim Chung: Những điểm cần lưu ý
(VNF) - Liên danh Chủ đầu tư Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội và Tổng công ty Viglacera – CTCP hướng dẫn hồ sơ mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội của dự án nhà ở xã hội CT3 thuộc dự án đầu tư xây dựng Khu nhà ở xã hội tại ô đất CT3, CT4 KĐT mới Kim Chung, xã Thiên Lộc, thành phố Hà Nội.
Thanh tra chỉ rõ loạt vi phạm ở dự án Sinh thái Tràng An và Núi chùa Bái Đính
(VNF) - Hai dự án xây dựng cơ sở hạ tầng Khu du lịch sinh thái Tràng An (gọi tắt là dự án Sinh thái Tràng An) và Dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính (dự án Núi chùa Bái Đính) vừa bị Thanh tra Chính phủ nêu ra hàng loạt sai phạm, tồn tại.
Mưa lũ lịch sử ở Khánh Hòa: Người dân thiệt hại nghìn tỷ, hạ tầng hư hại trăm tỷ
(VNF) - Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã gây ngập lụt nghiêm trọng trên diện rộng ở Khánh Hòa, khiến gần 15.000 hộ dân bị ảnh hưởng và 126 điểm giao thông sạt lở. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết đây mới chỉ là số liệu thống kê ban đầu, bởi nhiều khu vực vẫn đang ngập sâu, mất điện, mất liên lạc, gây khó khăn cho công tác rà soát thiệt hại.
Hà Nội lên kế hoạch hỗ trợ các tỉnh miền Trung khắc phục hậu quả mưa lũ
(VNF) - Trước tình hình mưa lớn kéo dài gây lũ lịch sử tại nhiều tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, Hà Nội đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ các địa phương bị thiệt hại.
Khởi tố vợ chồng chủ thẩm mỹ viện Mailisa về tội buôn lậu
(VNF) - Bà Phan Thị Mai cùng chồng là Hoàng Kim Khánh - chủ thẩm mỹ viện Mailisa - bị bắt với cáo buộc buôn lậu.
COP11 khẳng định ưu tiên bảo vệ giới trẻ trước 'nạn dịch' thuốc lá thế hệ mới
(VNF) - Trước sự lan rộng nhanh chóng của thuốc lá điện tử và các sản phẩm nicotine mới trong giới trẻ, COP11 của WHO cảnh báo về “nạn dịch thuốc lá mới” và kêu gọi các quốc gia hành động khẩn cấp.
Miền Trung: 52 người chết và mất tích, thiệt hại 3.000 tỷ đồng do mưa lũ
(VNF) - Mưa lũ những ngày qua khiến miền Trung chịu thiệt hại đặc biệt nặng nề, với 52 người chết và mất tích, hàng chục nghìn nhà dân ngập sâu và tổng thiệt hại kinh tế ước vượt 3.000 tỷ đồng
Biến thể chế thành “cao tốc” phát triển kinh tế
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lạc quan với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên trong Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 được Quốc hội thông qua. Tuy vậy, để mục tiêu này trở nên khả thi hơn, các đại biểu cho rằng cần nâng cao công tác cải cách thể chế, đưa chủ trương, chính sách vào đời sống kinh tế, xã hội và thực tiễn.
TP. HCM làm gì trước áp lực tăng trưởng hơn 12% trong quý IV?
(VNF) - Để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 8,5%, quý IV phải tăng hơn 12% - đây là mức tăng mà nhiều năm liền TP. HCM chưa từng đạt đến.
Tồn kho phình to bào mòn lợi nhuận doanh nghiệp thủy sản
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp thu hẹp tồn kho để giảm áp lực chi phí, trong khi một số khác tăng tích trữ đón nhu cầu cuối năm.
Từ ngày 15/12, khách sạn, nhà nghỉ không được phép giữ căn cước của khách
(VNF) - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, từ ngày 15/12/2025, các khách sạn, nhà nghỉ sẽ không được phép giữ thẻ căn cước của khách mà chỉ được quét, nhập thông tin hoặc đối chiếu theo đúng quy định, sau đó phải trả lại ngay cho khách.
'Đầu tư cho giáo dục, lợi nhuận sẽ trả dần cho tương lai quốc gia'
(VNF) - TS Trương Anh Dũng, Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), nhấn mạnh: đầu tư cho giáo dục không chỉ là chi phí trước mắt, mà là khoản đầu tư chiến lược, mang lại lợi nhuận bền vững cho tương lai quốc gia.
Ninh Bình gọi đầu tư 6 dự án BĐS, tổng vốn đầu tư 3.500 tỷ đồng
(VNF) - Ninh Bình kêu gọi đầu tư 6 dự án bất động sản trị giá hơn 3.460 tỷ đồng, đánh dấu đợt mời gọi lớn nhất trong năm. Hồ sơ mời thầu sẽ được phát hành từ đầu tháng 12/2025.
Mưa lũ dâng nhanh, Nam Trung Bộ chìm trong biển nước
(VNF) - Mưa lũ khiến nơi ở Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa chìm trong biển nước, hàng nghìn hộ dân bị cô lập, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tiếp tục ở mức cao khi mưa lớn còn kéo dài.
'Không thể nói thức đêm, xếp hàng từ 3h sáng để mua hàng cây vàng là tiết kiệm'
(VNF) - Đại biểu Quốc hội cho rằng việc người dân thức đêm, xếp hàng từ 3h sáng để đi đăng ký mua hàng cây vàng không thể nói là tiết kiệm.
ĐBQH kiến nghị rút ngắn thời gian xây sân bay Gia Bình
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
Ông Trần Phong được bầu làm Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa
(VNF) - Ông Trần Phong, Phó Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa, được HĐND tỉnh tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, nhiệm kỳ 2021-2026.
Tự chủ đại học: Không chỉ là câu chuyện tài chính
(VNF) - Sau nhiều năm triển khai cơ chế tự chủ, nhiều trường đại học trên cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, khẳng định hướng đi đúng của chính sách đổi mới giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, tự chủ tài chính chỉ thực sự trở thành động lực phát triển khi được trao quyền đầy đủ, gắn với cơ chế minh bạch, trách nhiệm và niềm tin thể chế.
Thuỳ Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục bị tuyên án mỗi người 2 năm tù
(VNF) - HĐXX tuyên phạt hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục mỗi người 2 năm tù cùng về tội lừa dối khách hàng; buộc các bị cáo liên đới nộp lại số tiền thu lợi bất chính là 12 tỉ đồng.
Để Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn mãi là 'mái trường của trí tuệ, nhân văn và khát vọng'
(VNF) - Tạp chí Đầu tư Tài chính trân trọng giới thiệu bài viết của GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn tại Lễ kỷ niệm 80 năm Truyền thống – 30 năm phát triển của trường. Đầu đề do chúng tôi đặt lại.
Đổi mới tư duy lập pháp: Nền tảng cho giai đoạn phát triển mới
(VNF) - Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, công tác lập pháp đã có nhiều đổi mới, thể hiện rõ tinh thần chủ động, linh hoạt và bám sát thực tiễn phát triển của đất nước. Để làm rõ hơn những nỗ lực, kết quả cũng như những khó khăn trong quá trình soạn thảo, thẩm tra và ban hành văn bản pháp luật, Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn Hà Nội).
Nhà ở xã hội cũ vẫn tăng phi mã, vượt 80 triệu đồng/m2
(VNF) - Nhà ở xã hội – vốn được định hướng dành cho người thu nhập trung bình và thấp – đang chứng kiến mức tăng giá bất ngờ tại Hà Nội. Nhiều căn hộ đã qua sử dụng 5-10 năm được rao bán lên tới 70-80 triệu đồng/m², tiệm cận giá căn hộ thương mại.
Mối đe dọa gây thiệt hại tỷ USD và cơ hội mới cho đầu tư phát triển bền vững
(VNF) - Đề kháng kháng sinh (AMR) đang nổi lên như một mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính và tăng trưởng kinh tế, y tế của Việt Nam. Các chuyên gia cho rằng, bài toán đặt ra cho Việt Nam không còn là "chi bao nhiêu" mà là "đầu tư thế nào" để ngăn chặn thảm họa kép về sức khỏe và kinh tế này.
Khám phá tuyến đường có giá đất đắt đỏ nhất Đà Nẵng
(VNF) - Tuyến đường Bạch Đằng tiếp tục dẫn đầu bảng giá đất tại Đà Nẵng trong dự thảo bảng giá đất mới, với 350 triệu đồng/m2, dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.































































