Châu Âu: Lá cờ đầu xây dựng hệ thống tài chính bền vững
Bích Hợp -
20/08/2024 09:54 (GMT+7)
(VNF) - Với khuôn khổ pháp lý được cải thiện và cam kết về hoạt động ngân hàng có trách nhiệm, châu Âu đang dẫn đầu trong việc xây dựng một hệ thống tài chính có ý thức về môi trường và xã hội, định hình lại tương lai của ngành tài chính, không chỉ ở châu Âu mà còn trên toàn cầu.
Trong những năm gần đây, ngành tài chính châu Âu, dẫn đầu bởi Liên minh châu Âu (EU), đã tích cực hướng đến một tương lai bền vững. Điều này thể hiện qua việc tích hợp các yếu tố bền vững vào các khoản đầu tư, hoạt động và khuôn khổ pháp lý. Đặc biệt, EU ngày càng chú trọng đến các tiêu chí Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG).
EU tin rằng tài chính xanh là chìa khóa để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững, bao gồm giảm thiểu carbon, tiết kiệm tài nguyên và xây dựng nền kinh tế xanh. Việc này được thể hiện rõ nét qua Thỏa thuận Xanh Châu Âu (EGD) và các cam kết quốc tế về phát triển bền vững của EU.
Nhiều sáng kiến tài chính bền vững
Tháng 1/2020, Ủy ban châu Âu (EC) đã thông qua Thỏa thuận Xanh châu Âu (EGD), một kế hoạch hành động đầy tham vọng nhằm đưa châu Âu trở thành khu vực trung hòa khí hậu vào năm 2050. Không chỉ giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách như biến đổi khí hậu, suy thoái đa dạng sinh học và ô nhiễm, Thỏa thuận Xanh còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và công bằng cho mọi người dân và khu vực trên toàn châu Âu.
Các quốc gia thành viên của EU đã đồng ý ký EGD và cùng hướng đến mục tiêu đạt được trung hòa carbon vào năm 2050 và cắt giảm 50%-55% lượng khí thải vào năm 2030 (so với mức năm 1990).
Để biến Thỏa thuận Xanh châu Âu thành hiện thực, Ủy ban châu Âu (EC) đã cam kết đầu tư 1.000 tỷ euro (tương đương 1.089 tỷ USD) vào quá trình chuyển đổi. Số tiền này chủ yếu đến từ hai nguồn: Khung tài chính đa niên (MFF) 2021-2027 và quỹ Next Generation EU.
Quỹ Next Generation EU được thành lập để phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19. Quỹ này sẽ hỗ trợ 41 chương trình quốc gia và khu vực, tập trung vào việc tăng cường hệ thống y tế, tạo việc làm và hỗ trợ các doanh nghiệp.
Ngoài ra, quỹ này cũng sẽ giúp giảm thiểu sự chênh lệch trong phục hồi kinh tế giữa các khu vực khác nhau. Tất cả các kế hoạch của EU đều hướng đến một mục tiêu chung: xây dựng một nền kinh tế kỹ thuật số, xanh và phát triển bền vững cho châu Âu.
Tập đoàn Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB), tổ chức cho vay dài hạn của EU thuộc sở hữu của các quốc gia thành viên, hiện cũng đang đẩy mạnh việc tài trợ cho các khoản đầu tư góp phần vào các mục tiêu chính sách của EU, bao gồm cả quá trình tiến tới trung hòa carbon trên toàn cầu.
Trong năm 2023, EIB đã ký kết các thỏa thuận tài trợ mới trị giá gần 88 tỷ euro cho các dự án có tác động tích cực đến các ưu tiên chính sách của EU, bao gồm các dự án về biến đổi khí hậu, cơ sở hạ tầng bền vững và y tế.
EIB đang tiến gần đến mục tiêu huy động 1.000 tỷ euro cho tài chính xanh bền vững vào cuối thập kỷ này. Kể từ năm 2021, EIB đã huy động được 349 tỷ euro cho các dự án xanh. Trong năm 2023, EIB đã đầu tư trực tiếp 49 tỷ euro vào các dự án liên quan đến khí hậu và môi trường bền vững, tăng đáng kể so với con số 38 tỷ euro vào năm 2022.
Áp lực gia tăng lên các ngân hàng
Các ngân hàng châu Âu đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ các cơ quan quản lý để quản lý và công bố rủi ro khí hậu hiệu quả hơn.
Theo cơ quan xếp hạng tín dụng Morningstar DBRS, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đang chuẩn bị xử phạt các ngân hàng không tuân thủ các yêu cầu pháp lý về rủi ro khí hậu và môi trường, bao gồm cả nghĩa vụ báo cáo phát thải.
Một nghiên cứu gần đây về 95 ngân hàng lớn ở châu Âu cho thấy hơn 90% các ngân hàng có danh mục đầu tư doanh nghiệp không phù hợp với các cam kết về khí hậu của họ.
Ngoài ra, 70% ngân hàng có nguy cơ bị kiện trong tương lai “vì họ đã cam kết thực hiện Thỏa thuận chung Paris, nhưng danh mục tín dụng của họ lại không phù hợp với cam kết đó”. Báo cáo tập trung vào sáu lĩnh vực chính chịu trách nhiệm cho hơn 70% lượng khí thải CO2 toàn cầu, bao gồm điện, ô tô, dầu khí, thép, than và xi măng.
ECB đã yêu cầu các ngân hàng công khai thông tin về rủi ro khí hậu và lộ trình khử cacbon của họ vào cuối năm 2024. Nếu các ngân hàng không đáp ứng được tiêu chuẩn này, họ có thể phải đối mặt với yêu cầu tăng vốn bổ sung.
Bên cạnh đó, những tác động vật lý của biến đổi khí hậu, như lũ lụt, hạn hán và nắng nóng, đang gây ra thiệt hại tài chính đáng kể ở châu Âu. Ví dụ, lũ lụt ở Slovenia năm ngoái đã gây thiệt hại tương đương 16% GDP của nước này. DBRS kỳ vọng rằng các cơ quan quản lý sẽ tăng cường giám sát và yêu cầu các ngân hàng phải chịu trách nhiệm nhiều hơn đối với rủi ro khí hậu và môi trường.
Con đường phía trước
Hoạt động ngân hàng bền vững ở châu Âu đã không còn là xu hướng nhỏ lẻ mà đã trở thành một sự thay đổi căn bản trong ngành tài chính tại châu lục này. Với khuôn khổ pháp lý được cải thiện và cam kết về hoạt động ngân hàng có trách nhiệm, châu Âu đang dẫn đầu trong việc xây dựng một hệ thống tài chính có ý thức về môi trường và xã hội, định hình lại tương lai của ngành tài chính, không chỉ ở châu Âu mà còn trên toàn cầu.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu của Thỏa thuận Xanh châu Âu, cần nghiên cứu thêm các ưu đãi tài chính để thúc đẩy đầu tư xanh. Việc này có thể bao gồm các chính sách ưu đãi thuế cho “đầu tư xanh” hoặc “thương hiệu xanh”, không chỉ cho trái phiếu xanh mà còn cho các sản phẩm tài chính khác như cổ phiếu, khoản vay hoặc chứng khoán được bảo đảm bằng tài sản.
EU đã cam kết biến châu Âu thành lục địa đầu tiên trung hòa khí hậu vào năm 2050. Để đạt được mục tiêu này, EU cần thêm 620 tỷ euro đầu tư mỗi năm, gấp đôi so với dự báo hiện tại. Để huy động nguồn tài chính cần thiết, EU cần thu hút đầu tư tư nhân đáng kể vào các dự án bền vững. Đồng thời, chính phủ cần nỗ lực hơn và thông minh hơn trong việc thay đổi hệ thống và thu hút thêm nhiều nguồn tài chính tư nhân.
Việc đưa ra các lựa chọn chính sách phù hợp sẽ cần phải cân nhắc đến những thách thức về địa chính trị, kinh tế và xã hội.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Mới đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee đã giới thiệu Dự luật Minh bạch Dự trữ Vàng. Nếu được thông qua, kho vàng dự trữ của Mỹ sẽ được kiểm toán toàn diện lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ.
(VNF) - Đám cưới của một doanh nhân chuỗi trà sữa và nữ thừa kế ngành pin mặt trời đang thu hút sự chú ý, hứa hẹn mang đến góc nhìn hiếm hoi về thế hệ siêu giàu kế tiếp của Trung Quốc.
(VNF) - Sau hơn 60 năm gắn bó và tạo nên giá trị vượt trội tại Berkshire Hathaway, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett để lại vô số di sản quý giá thông qua phong cách và chiến lược đầu tư của mình.
(VNF) - Tại Mỹ, nhiều doanh nhân và hộ gia đình đã tìm đến giải pháp độc đáo: tận dụng nhiệt thải từ máy đào Bitcoin để sưởi ấm nhà cửa. Mô hình này được quảng bá như một hình thức “hai trong một”, vừa khai thác tiền số, vừa giảm chi phí năng lượng. Tuy nhiên, tính hiệu quả kinh tế của nó vẫn là chủ đề gây tranh luận mạnh trong giới chuyên gia và các nhà đầu tư tiền mã hóa.
(VNF) - Theo các quan chức và chuyên gia trong ngành, các chính phủ phương Tây đang đẩy nhanh những bước đi nhằm xây dựng một hệ thống phòng thủ chung trước làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc và nhiều nước châu Á khác. Động thái nà được cho là sẽ làm gia tăng nguy cơ đối đầu thương mại mới với Bắc Kinh.
(VNF) - Ngành công nghiệp hoạt hình trị giá hàng chục tỷ USD của Nhật Bản đang đối mặt nguy cơ khủng hoảng khi bị các công cụ AI sao chép tác phẩm và vi phạm sở hữu trí tuệ.
(VNF) - Giá vàng và bạc liên tục lập các kỷ lục mới trong năm 2025, trở thành tâm điểm quan tâm của giới đầu tư toàn cầu. Trước bối cảnh bất ổn kinh tế, lạm phát gia tăng và biến động tiền tệ, các chuyên gia tài chính nhận định cả hai kim loại quý này có thể tiếp tục duy trì đà tăng giá cho tới năm 2026.
(VNF) - Bitcoin đang hướng tới tháng giảm hiệu suất tồi tệ nhất kể từ khi làn sóng sụp đổ của các công ty tiền điện tử làm chấn động toàn ngành vào năm 2022.
(VNF) - Thị trường công nghệ sinh học Hàn Quốc vừa chứng kiến một hiện tượng hiếm gặp khi cổ phiếu Voronoi tăng vọt nhờ triển vọng từ danh mục thuốc ung thư ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Đợt bứt phá 190% không chỉ đưa vốn hóa của doanh nghiệp lên gần 4,3 tỷ USD, mà còn tạo ra một tỷ phú mới. Sự thăng hoa này phản ánh kỳ vọng mạnh mẽ của giới đầu tư vào công nghệ AI trong phát triển dược phẩm, bất chấp công ty vẫn ghi nhận thua lỗ.
(VNF) - Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã phê duyệt gói kích thích kinh tế trị giá 21,3 nghìn tỷ yên (135,4 tỷ USD) vào ngày 21/11, đánh dấu sáng kiến chính sách lớn đầu tiên dưới thời nhà lãnh đạo mới, người đã cam kết theo đuổi các biện pháp tài khóa mở rộng.
(VNF) - Một báo cáo điều tra quốc tế mới công bố cho thấy ngành tiền điện tử toàn cầu đã trở thành đích đến của hơn 28 tỷ USD dòng tiền phi pháp, bao gồm tiền lừa đảo, đánh cắp, tống tiền và các hoạt động tội phạm có tổ chức. Khi tiền số ngày càng phổ biến và được chấp nhận rộng rãi, những kẽ hở trong hệ thống kiểm soát đã khiến các sàn giao dịch lớn trở thành mắt xích trung tâm trong quá trình hợp thức hóa tài sản bất hợp pháp.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/11 đã quyết định bãi bỏ thuế quan đối với một loạt mặt hàng nông sản của Brazil. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông đang đối mặt với áp lực từ cử tri về chi phí sinh hoạt tăng cao.
(VNF) - Giá vàng liên tục lập kỷ lục trong năm nay, nhưng thay vì để những thỏi vàng “nghỉ ngơi” trong kho, một nhóm ngày càng đông các nhà đầu tư giàu có và văn phòng quản lý tài sản gia đình đang biến vàng thành nguồn thu nhập thụ động. Họ cho các nhà tinh luyện, thợ kim hoàn và các nhà sản xuất thuê vàng để nhận lãi, phá vỡ quan niệm vàng là tài sản tích trữ.
(VNF) - Bitcoin tiếp tục kéo dài chuỗi điều chỉnh khi đánh mất mốc 87.000 USD, đà giảm diễn ra trong bối cảnh tâm lý “sợ hãi tột độ” bao trùm thị trường. Một số chuyên gia cảnh báo xu hướng giảm có thể còn mạnh hơn, thậm chí đưa Bitcoin lao về vùng 10.000 USD nếu áp lực trên các tài sản rủi ro không sớm hạ nhiệt.
(VNF) - Trung Quốc cân nhắc triển khai các biện pháp mới nhằm vực dậy thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, giữa những lo ngại rằng sự suy giảm kéo dài có thể đe dọa ổn định hệ thống tài chính.
(VNF) - Những tháng gần đây, khi các tập đoàn công nghệ đổ hàng trăm tỷ USD vào AI, nhiều người lo ngại về kịch bản bong bóng vỡ giống như dotcom hồi thập niên 1990. Nói về mối lo này, CEO Google nhận định nếu bong bóng AI vỡ, sẽ không có công ty nào thoát khỏi tác động.
(VNF) - Ông Julien Seillan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã vươn lên đáng kinh ngạc chỉ sau 30 năm. Bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh, theo ông, Việt Nam cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, trong đó có sự “vào cuộc” của khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Mối quan hệ kinh tế giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Vương quốc Saudi Arabia kéo dài nhiều thập kỷ nhưng chỉ thực sự bùng nổ sau khi ông trở thành tổng thống Mỹ. Từ việc bán khách sạn, căn hộ cho tới các thương vụ cấp phép và quỹ đầu tư, các giao dịch này mang về hàng triệu đến hàng tỷ USD cho ông Trump và gia đình, đồng thời lý giải tầm quan trọng của Saudi trong các chuyến thăm Nhà Trắng và các chính sách đối ngoại của ông.
(VNF) - Trung Quốc đang sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm gây sức ép lên Nhật Bản, sau bình luận của tân Thủ tướng Sanae Takaichi về Đài Loan
(VNF) - Tại một diễn đàn đầu tư ở Washington, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ cảnh báo sẽ sa thải Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nếu Cục Dự trữ Liên bang (Fed) không sớm hạ lãi suất, dù Fed khẳng định các quyết định của họ hoàn toàn độc lập và dựa trên dữ liệu kinh tế.
(VNF) - Ngày càng nhiều trường đại học trên thế giới sử dụng các quỹ tài trợ để đầu
tư sinh lời, qua đó đa dạng hóa nguồn thu và nâng cao tự chủ tài chính.
(VNF) - Với quy định về báo cáo thông tin thuế của doanh nghiệp trên nền tảng Internet mới được thực thi, ngành Thương mại Điện tử (TMĐT) Trung Quốc đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ.
(VNF) - Chiếc túi xách da của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae đang trở thành tâm điểm không chỉ trên phương diện thời trang mà còn cả kinh tế, khi góp phần giúp một nhà sản xuất đồ da nội địa với lịch sử 145 năm bứt phá doanh số trong thời gian ngắn. Đây là trường hợp hiếm hoi một phụ kiện của lãnh đạo quốc gia có thể tạo tác động trực tiếp tới thị trường tiêu dùng và ngành hàng xa xỉ Nhật Bản.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Tuyến đường Bạch Đằng tiếp tục dẫn đầu bảng giá đất tại Đà Nẵng trong dự thảo bảng giá đất mới, với 350 triệu đồng/m2, dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.