Ngày 12/12/2018, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước và các đối tác tổ chức Toạ đàm “Tài chính vi mô trong phát triển tài chính toàn diện”. Mục đích buổi toạ đàm nhằm chỉ rõ và kiến nghị sửa đổi những vướng mắc, bất cập, cản trở không gian hoạt động trong lĩnh vực tài chính vi mô.
Theo ban tổ chức, gần 3 thập kỷ qua, loại hình tổ chức tài chính vi mô đã góp một phần lớn trong thúc đẩy tài chính toàn diện. Những nỗ lực của cộng đồng này đã ghi dấu đáng kể trong việc đưa tỷ lệ hộ nghèo từ mức 9,6% năm 2012 xuống 6,7% vào cuối 2017.
Tuy nhiên, bà Lê Thị Lân, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn lực tài chính cộng đồng (CFRC), chỉ ra một vướng mắc lớn nhất hiện nay là khái niệm “tổ chức phi chính phủ”. “Khái niệm tổ chức phi chính phủ không tồn tại trong thể chế nên Bộ Nội vụ không dám xác nhận các tổ chức tài chính vi mô là tổ chức phi chính như tại Quyết định số 20”, bà Lân nói với VietnamFinance.
Theo bà, trong Luật Các tổ chức tín dụng tại điều 161 có ghi: các chương trình dự án tài chính vi mô của các tổ chức chính trị, tổ chức xã hội, tổ chức phi chính phủ được phép hoạt động tài chính vi mô. Để được hoạt động thì phải xin xác nhận từ Bộ Nội Vụ.
Nhưng, khi sang Bộ Nội vụ, bộ này rà soát tất cả các văn bản pháp quy thì không có một khái niệm nào là “phi chính phủ” nên từ chối xác nhận. Mặc dù, tại Quyết định số 20/2017/QĐ-TTg ngày 12/6/2017 (hướng dẫn điều 161 nêu trên) đã giải thích: “Tổ chức phi chính phủ trong nước là hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện và các loại hình tổ chức xã hội khác do cá nhân, tổ chức thành lập hoạt động thường xuyên nhằm mục đích hỗ trợ phát triển, không vì mục tiêu lợi nhuận phù hợp với Điều lệ và quy định của pháp luật Việt Nam”.
Về vấn đề này, ông Tô Hoài Nam, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nói: “Theo khoảng 14 văn kiện của Đảng thì thành tố chính trị bao gồm: Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc và tổ chức quần chúng. Và như vậy, ở Việt Nam không có khái niệm tổ chức phi chính phủ. Vì vậy, để giải quyết mắc mớ này, chỉ nên ghi là các tổ chức hội đoàn. Chứ nếu bây giờ mà sửa hoặc thêm từ phi chính phủ vào các văn kiện của Đảng thì vô cùng nan giải”.
Cũng theo ông Nam, vì mắc mớ này mà nhiều tổ chức hoạt động tài chính vi mô muốn được cấp phép đã bị chậm trễ.
| Trên toàn quốc hiện nay, số trung tâm đang là thành viên của Nhóm công tác tài chính vi mô có 8 đơn vị, cùng đó là khoảng 100 chương trình dự án thực hiện tài chính vi mô dưới dạng trung tâm. Chưa kể, còn khoảng 480 chương trình dự án nằm ở các tổ chức chính trị xã hội và quỹ xã hội từ thiện. Kéo theo đó là số lượng 15 nghìn khách hàng, với dư nợ 150 tỷ và chất lượng dư nợ nằm trong ngưỡng an toàn chung toàn ngành. Nguồn: Bà Đinh Thị Ánh Tuyết, đại diện tổ chức tài chính vi mô VietED |
Có thể thấy, hoạt động tài chính vi mô đang hoạt động khá sôi động và không ít vấn đề vướng mắc phát sinh, từ việc cấp phép, xác nhận (như nói ở phần đầu) cho đến huy động nguồn lực, quản trị rủi ro. Nhận biết được vấn đề này, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nói: “2019 sẽ là năm của ngành tài chính vi mô”, với hàm ý, cơ quan quản lý sẽ tập trung tháo gỡ và/hoặc kiến nghị tháo gỡ những vướng mắc.
Trong phần thảo luận, đại diện vụ chức năng, ông Nguyễn Trung Kiên, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách an toàn Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) cho rằng, hơn 10 năm trước, Chính phủ đã đóng khung một sứ mệnh cho tài chính vi mô: đó là phi lợi nhuận và người nghèo. Và cùng đó là giải quyết những vấn đề pháp lý cho hoạt động này, bao gồm từ lĩnh vực nghiệp vụ cho đến sứ mệnh hướng về đối tượng thụ hưởng.
Theo ông Kiên, khuôn khổ pháp lý hiện nay không chỉ bị chi phối bởi Quyết định 20 nêu trên mà còn hàng loạt quy định khác như: nguồn vốn hoạt động lại liên quan đến Nghị định 93 và 38; tổ chức phi chính phủ nước ngoài lại liên quan đến Nghị định 12 (Bộ Ngoại giao tham mưu). “Và muốn sửa những cái này thì Chính phủ phải đóng vai trò nhạc trưởng điều hành thì mới đảm bảo hỗ trợ cho các bên liên quan”, ông Kiên nói.
Thứ hai, theo ông Kiên, với vấn đề huy động nguồn vốn nước ngoài có được hay không thì thực tế cho thấy, mặc dù Quyết định số 20 cho phép tiếp cận nguồn vốn này nhưng nhiều tổ chức lại không vay được. Lý do là tổ chức tài chính vi mô không phải pháp nhân mà chỉ là một đơn vị nhỏ thuộc tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội.
Trong khi đó, quy định của quản lý ngoại hối, muốn vay vốn ngoại thì phải có pháp nhân. Trên thực tế, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội… không thể là pháp nhân trong giao dịch vay mượn kinh tế. Đó là một thực tế không dễ gì tháo gỡ được. Vậy nên, đặt vấn đề quỹ MOM đi vay ngoại tệ nước ngoài là xa vời.
Thứ ba, về vấn đề sở hữu, đặc biệt là với yếu tố nước ngoài, cơ quan quản lý cũng nhận thấy nhiều tổ chức phi chính phủ nước ngoài vào Việt Nam có mong muốn khác hơn là làm tài chính vi mô. Khá nhiều tổ chức này vào và coi tài chính vi mô chỉ là một cấu phần nhỏ trong hoạt động của họ; Không ít tổ chức khác giao một phần vốn nhỏ cho các đối tác trong nước làm. Và điều này đã không phù hợp với sứ mệnh của tài chính vi mô là: hướng đến người nghèo, đối tượng dễ bị tổn thương.
Một chuyên gia nói: “Nhiều tổ chức phi chính phủ nước ngoài đến đặt vấn đề hoạt động tài chính vi mô nhưng đã đi sai lệch sứ mệnh; thay vào đó, mục đích lớn hơn của họ là kinh doanh. Khi muốn xã hội hoá thì cũng phải đặt vấn đề xã hội hoá đến đâu và phải xác định: không vì mục tiêu lợi nhuận, phân khúc là người nghèo”.
Các doanh nhân vi mô nhận giải "Doanh nhân vi mô tiêu biểu". Ảnh: Kim Yến
Tags:
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Chiều 1/12, tại Trụ sở chính Agribank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và Công ty Cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPAY) đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác triển khai gói giải pháp chuyển đổi số dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.
(VNF) - Từ đầu năm đến nay, hàng loạt ngân hàng tư nhân ồ ạt tăng vốn theo nghị quyết đại hội cổ đông 2025 đã được thông qua. Thậm chí, có ngân hàng vừa hoàn tất tăng vốn đã xin ý kiến cổ đông về việc tiếp tục tăng vốn đợt tiếp theo.
(VNF) - Ông Trần Hồng Minh sẽ đảm nhiệm vị trí Tổng Giám đốc KienlongBank kể từ hôm nay (1/12) sau hơn một năm giữ quyền tổng giám đốc.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Ngân hàng Chính sách xã hội giảm lãi suất nhiều chương trình tín dụng, hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau mưa bão, áp dụng từ 1/12/2025.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng công bố thông tin phát hành cổ phiếu trong giai đoạn cuối năm, cho thấy sức hút của cổ phiếu "vua" vẫn rất lớn.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục triển khai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
