‘Choáng’ với loạt dự án đội vốn hàng nghìn tỷ đồng

Theo Kiểm toán Nhà nước, năm 2017, quyết toán chi đầu tư phát triển là 372.792 tỷ đồng, tăng 4,4% (15.642 tỷ đồng) so với dự toán. Mức chi đầu tư phát triển bằng 27,5% tổng chi ngân sách nhà nước, bằng 7,4% GDP.

Kết quả kiểm toán cho thấy về hoạt động xây dựng và quản lý vốn, phát hiện hàng loạt dự án đội vốn do nhiều nguyên nhân.

Cụ thể, có dự án đội vốn do khảo sát, lập và phê duyệt dự án không hợp lý dẫn đến phải điều chỉnh quy mô. Điển hình là ở Chuyên đề việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2015-2017 trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa, 2 dự án huyện Mường Lát tăng tổng mức đầu tư 11,7 tỷ đồng.

Có dự án xác định tổng mức đầu tư thiếu chính xác, chẳng hạn như dự án đầu tư xây dựng đường Trung tâm đoạn 3-khu vực Bãi Trường (huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) 187 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng công trình nạo vét luồng vào cảng Kỳ Hà 36 tỷ đồng.

Có nhiều dự án điều chỉnh tổng mức đầu tư nhiều lần, khiến tổng mức đầu tư bị đội lên “ngất ngưởng”. Cụ thể, dự án đầu tư xây dựng tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi điều chỉnh 3 lần, tăng 147,9 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Cửa Đại điều chỉnh 4 lần, tăng 970 tỷ đồng; dự án Trung tâm đào tạo cán bộ Ngân hàng Phát triển Việt Nam tại TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa điều chỉnh 4 lần, tăng 268 tỷ đồng;

Cá biệt có những dự án điều chỉnh giá trị lớn, khiến mức đội vốn trở nên ”khủng khiếp”. Cụ thể, dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, tỉnh Ninh Thuận tăng 2.687 tỷ đồng, tương đương 105% (từ 2.552 tỷ đồng lên 5.239 tỷ đồng); dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh tăng 3.956 tỷ đồng, tương đương 233% (từ 1.698 tỷ đồng lên 5.654 tỷ đồng).

Một số dự án khác đội vốn do lập chi phí dự phòng trong tổng mức đầu tư chưa đầy đủ cơ sở, chưa hợp lý hoặc trùng lắp.

Có thể kể đến như: dự án thành phần 1 -  đoạn qua TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Long An (Km3+004 - Km34+300) thuộc dự án đầu tư nâng cấp Quốc lộ 50 đoạn từ ngã tư giao giữa dự án cầu đường Bình Tiên với đường Nguyễn Văn Linh đến Gò Công, tỉnh Tiền Giang (Km3+004 - Km47+334) tính trùng chi phí dự phòng làm tăng tổng mức đầu tư 31,4 tỷ đồng.

Hay như dự án đầu tư xây dựng tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi tính chi phí dự phòng trong tổng mức đầu tư điều chỉnh chưa phù hợp với Thông tư 04/2010/TT-BXD ngày 26/05/2010 của Bộ Xây dựng làm tăng tổng mức đuầ tư 47,9 tỷ đồng…

Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra các dự án mà dự toán duyệt còn sai sót, chẳng hạn như: dự án thành phần 1-Đoạn qua TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Long An (Km3+004 - Km34+300) thuộc Dự án đầu tư nâng cấp Quốc lộ 50 sai sót 180,5 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi 226,6 tỷ đồng;

Dự án xây dựng mới trụ sở Viện kiểm sát nhân dân tối cao 72,7 tỷ đồng; dự án đường Nha Trang đi Đà Lạt, đoạn Nha Trang - Diên Khánh (Cao Bá Quát - Cầu Lùng) 45,5 tỷ đồng;

6 dự án thuộc Ban quản lý khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa 23,4 tỷ đồng; dự án đường Phong Châu, TP. Nha Trang 10,7 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng công trình nạo vét luồng vào cảng Kỳ Hà 36,5 tỷ đồng; dự án hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, tỉnh Ninh Thuận 56,5 tỷ đồng; dự án hệ thống thủy lợi Tà Pao, tỉnh Bình Thuận 5,1 tỷ đồng.