Có thể mở rộng TPP cho các nước khác tham gia

Các Bộ trưởng và Thứ trưởng của các nước Australia, Brunei Darussalam, Canada, Chile, New Zealand, Malaysia, Peru, Singapore, Nhật Bản và Việt Nam đã nhóm họp bên lề Hội nghị Bộ trưởng phụ trách thương mại (MRT) của Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) vào ngày hôm nay tại Hà Nội để thảo luận về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Các Bộ trưởng khẳng định lại kết quả cân bằng và tầm quan trọng về mặt kinh tế và chiến lược của TPP. Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh các nguyên tắc và tiêu chuẩn cao của Hiệp định này là cách để thúc đẩy hội nhập kinh tế trong khu vực, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của các nước thành viên, tạo thêm cơ hội cho người lao động, các hộ gia đình, nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Các Bộ trưởng cũng đồng ý cần phải hiện thực hóa những lợi ích của Hiệp định TPP. Theo hướng đó, các Bộ trưởng nhất trí giao cấp kỹ thuật nghiên cứu các kịch bản phù hợp để nhanh chóng đưa Hiệp định toàn diện và tiêu chuẩn cao vào thực thi, trong đó bao gồm việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham gia của các nước ký kết ban đầu.

Thủ tướng New Zealand Bill English (trái) trong cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ở Tokyo hôm 17/5. Ảnh: AFP 

Các Bộ trưởng đã chỉ đạo các Trưởng đoàn xúc tiến việc chuẩn bị cho nhiệm vụ này và yêu cầu hoàn tất trước khi các nước TPP nhóm họp bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC sẽ được tổ chức vào ngày 10 - 11 tháng 11 năm 2017 tại Đà Nẵng.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh về khả năng mở rộng TPP cho các các nền kinh tế khác tham gia nếu họ có thể chấp nhận các tiêu chuẩn cao của Hiệp định.
Những nỗ lực này sẽ giải quyết các mối quan ngại về chủ nghĩa bảo hộ, duy trì mở cửa thị trường, củng cố hệ thống thương mại quốc tế dựa trên các quy tắc chung, thúc đẩy thương mại toàn cầu và nâng cao chất lượng cuộc sống.

TPP được đàm phán từ tháng 3/2010 và ký kết đầu năm 2016, gồm 12 quốc gia: Australia, Brunei, Canada, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ, Nhật Bản và Việt Nam.

Với quy mô chiếm tới 40% GDP toàn cầu, TPP từng là trụ cột của chính sách "tái cân bằng", chuyển hướng sang châu Á trong 8 năm cầm quyền của tổng thống Mỹ Barack Obama.

Tuy nhiên, đầu năm 2017, sau khi đắc cử Tổng thống, ông Donald Trump đã quyết định Mỹ sẽ rút khỏi TPP. Quyết định này đã gây ra một cú sốc lớn đối với các nước, làm đóng băng Hiệp định từ đó đến nay.

Mặc dù vậy, hi vọng về một TPP 11 (không Mỹ) vẫn đang được duy trì khi Nhật Bản, New Zealand và Australia đang rất quyết tâm còn Singapore, Brunei cũng bày tỏ sự ủng hộ.

Malaysia và Việt Nam được coi là vẫn còn chần chừ với phương án mới (do mất quá nhiều khi không còn Mỹ). Riêng các nước Mỹ Latin như Peru và Chile thì đang quan tâm tới đàm phán hiệp định mới mà có thể có Trung Quốc tham gia.

Trả lời báo chí về tương lai của TPP tại cuộc họp báo sáng 21/5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhận định "Điều này vẫn còn phụ thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia trong TPP và sẽ được quyết định trước khi tổ chức hội nghị cấp cao APEC vào tháng 11/2017".