Cử tri muốn bỏ bảo hiểm xe máy bắt buộc, Bộ Tài chính nói không thể

Bộ Tài chính mới đây cho biết đã nhận được kiến nghị của cử tri các tỉnh Đồng Nai, An Giang về việc nghiên cứu chuyển hình thức bắt buộc mua bảo hiểm của chủ xe mô tô, xe máy sang hình thức tự nguyện.

Theo cử tri, thực tế, dù bắt buộc chủ xe mô tô, xe máy phải mua bảo hiểm xe máy nhưng khi xảy ra tai nạn và đề nghị chi trả bảo hiểm, công ty bảo hiểm lại nhũng nhiễu, gây khó khăn, thủ tục rườm rà khiến người mua bảo hiểm gặp nhiều khó khăn trong quá trình đề nghị thanh toán chi trả bảo hiểm công khai, minh bạch.

Đặc biệt, cử tri huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai cũng kiến nghị cơ quan quản lý xem xét lại quy định công an giao thông xử phạt người tham gia giao thông khi không mua bảo hiểm xe máy.

Trước đó, cử tri tại các tỉnh, thành khác như TP. Hồ. Chí Minh, Quảng Trị, Lạng Sơn... cũng đã có kiến nghị tương tự với phản ánh rằng nhiều người mua sản phẩm bảo hiểm này chỉ để đối phó lực lượng cảnh sát giao thông, thay vì quan tâm đến quyền lợi.

Trả lời cử tri, Bộ Tài chính cho hay, bảo hiểm trách nhiệm dân sự cho xe cơ giới, bao gồm xe máy, thậm chí xe đạp điện là mô hình phổ biến trên thế giới

“Trên thế giới hiện nay, hầu hết các nước đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy và thậm chí có quốc gia áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm các nước phát triển có số lượng xe mô tô, xe máy thấp như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước đang phát triển có số lượng lớn xe mô tô, xe máy tham gia giao thông như Ấn Độ, Trung Quốc, các nước ASEAN…”, văn bản trả lời do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng ký nêu rõ.

Còn tại Việt Nam, loại hình bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bao gồm cả ô tô, xe máy) được thực hiện từ năm 1988. Hiện nay, quy định này cũng được thể hiện và điều chỉnh tại Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022; Luật Giao thông đường bộ 2008, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 (có hiệu lực từ 1/1/2025); Nghị định 67/2023/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trong đó có bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Cụ thể, mức phí bảo hiểm đối với xe máy là 55.000 đồng hoặc 60.000 đồng/năm. Khi không may gây tai nạn đối với người thứ ba về sức khỏe, tính mạng, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả cho người thứ ba tối đa 150 triệu đồng/người/vụ tai nạn. Còn bồi thường về tài sản, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả tối đa 50 triệu đồng/vụ tai nạn.

Bộ Tài chính nhấn mạnh, các cải cách gần đây đã bổ sung nhiều quy định mới nhằm gia tăng quyền lợi cho chủ xe cơ giới về phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm, đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục bồi thường…

Mặt khác, cơ quan này cũng chỉ ra rằng, hiện nay, mô tô, xe gắn máy vẫn là phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu, và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn.

Tuy nhiên, theo số liệu thống kê, số lượng xe máy tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới 6 tháng đầu năm 2024 chỉ có khoảng 6,5 triệu xe, trong khi tổng số lượng xe máy ở Việt Nam đạt khoảng 72 triệu chiếc. Như vậy, tỷ lệ xe máy tham gia loại hình bảo hiểm này chỉ chiếm khoảng 9% số lượng xe lưu hành.

Do đó, thời gian tới, nhằm nâng cao hiệu quả triển khai loại hình bảo hiểm này, bên cạnh việc phối hợp với các bên liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, Bộ Tài chính cho hay sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (nếu có).

Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu đơn giản hóa thủ tục, hồ sơ bồi thưởng bảo hiểm, chi trả hỗ trợ nhân đạo, đảm bảo việc bồi thường bảo hiểm diễn ra nhanh chóng, đúng quy định, tránh trường hợp trục lợi bảo hiểm, góp phần tích cực trong việc thực hiện an sinh xã hội.

Năm 2025, Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã tăng mức phạt đối với hành vi không có bảo hiểm xe máy bắt buộc.

Khoản 2 Điều 18 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm về chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đối với xe máy như sau:

- Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy kinh doanh vận tải không mang theo chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực.

- Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy không có chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực.

Trước đó, mức phạt với các hành vi nói trên là từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng.