Đề xuất chương trình vay vốn riêng cho ngành du lịch trong gói hỗ trợ phục hồi kinh tế

Bảo Minh - 09/11/2021 08:27 (GMT+7)

(VNF) - Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét giải pháp thiết kế một chương trình vay vốn trung và dài hạn trong khuôn khổ gói hỗ trợ phục hồi kinh tế 2022 - 2023 dành riêng cho các doanh nghiệp khách sạn, hàng không, du lịch và dịch vụ du lịch.

VNF — Hơn 70% doanh nghiệp ngành du lịch, dịch vụ du lịch tạm ngừng hoạt động kinh doanh do dịch Covid-19

Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) cho biết đại dịch Covid-19 bùng phát đã gây ra thiệt hại nặng nề đối với ngành du lịch Việt Nam, làm chấm dứt chuỗi tăng trưởng trung bình ấn tượng trên 22,7%/năm về lượng khách quốc tế, 10,5% về lượng khách nội địa, 20,9% về giá trị xuất khẩu tại chỗ của du lịch và 9,2 điểm phần trăm mức đóng góp trực tiếp cho GDP (giai đoạn 2015- 2019).

Cùng với đó, kéo theo tình trạng hàng chục nghìn doanh nghiệp bị phá sản hoặc ngừng kinh doanh, hàng triệu lao động phải nghỉ việc toàn bộ hay từng phần.

Báo cáo của Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp trên toàn lãnh thổ Việt Nam đối với 1.853 doanh nghiệp ngành du lịch, dịch vụ du lịch tham gia khảo sát trong tháng 8/2021 cho thấy, số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động kinh doanh do dịch chiếm tỷ lệ cao nhất là 71%; số doanh nghiệp giải thể/ngừng hoạt động kinh doanh chờ giải thể là 25%. Trong khi đó, số doanh nghiệp cố gắng duy trì hoạt động kinh doanh, mặc dù phần lớn không thể hoạt động toàn công suất chỉ chiếm 4%.

So sánh với kết quả khảo sát chung doanh nghiệp thuộc tất cả các ngành kinh tế, tỷ lệ doanh nghiệp duy trì được hoạt động trong ngành du lịch thấp hơn gấp 4 lần so với mức trung bình (16%). Điều này cho thấy ngành du lịch lưu trú, ăn uống và du lịch là ngành kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề bậc nhất bởi dịch bệnh.

Trong khi đó, dòng tiền cho hoạt động của các doanh nghiệp du lịch còn lại quá mỏng, có tới 67,2% các doanh nghiệp trả lời khảo sát thuộc nhóm duy trì hoạt động kinh doanh chỉ có dòng tiền tích lũy đủ cho hoạt động dưới 3 tháng. Tỷ lệ này ở nhóm tạm ngừng hoạt động kinh doanh do dịch lên tới 85,3%.

Theo đó, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân vừa có đề xuất gửi tới Thủ tướng Chính phủ một số nội dung để hỗ trợ các doanh nghiệp, đồng thời từng bước tạo lập kế hoạch khả thi cho việc mở cửa, phục hồi ngành du lịch thời gian tới.

Thứ nhất, cần xem xét giải pháp thiết kế một chương trình vay vốn trung và dài hạn trong khuôn khổ gói hỗ trợ phục hồi kinh tế 2022 - 2023 dành riêng cho các doanh nghiệp khách sạn, hàng không, du lịch và dịch vụ du lịch.

Bởi trong hơn một năm rưỡi bị đóng băng hoạt động do dịch vừa qua, bài toán dòng tiền là khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp lĩnh vực này. Mặc dù tín hiệu thị trường ngành du lịch có thể xuất hiện ngay khi Chính phủ cùng chính quyền các địa phương và người dân nỗ lực thiết lập bối cảnh “bình thường mới” nhưng với nguồn lực quá mỏng hiện tại, các doanh nghiệp du lịch, dịch vụ du lịch cũng sẽ rất khó khăn để phục hồi, bứt phá nếu không có thêm trợ lực kịp thời của Chính phủ.

Thứ hai, cân nhắc các biện pháp hỗ trợ tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp du lịch, dịch vụ du lịch gắn với quá trình và mức độ phục hồi, tập trung vào các biện pháp như: giảm chi phí nhiên liệu, điện, nước cho hoạt động; giảm thuế VAT; thuế thu nhập doanh nghiệp; hoãn nộp các khoản thuế, phí với thời gian cho phép từ 12 - 18 tháng hoặc dài hơn; hoãn đóng và giảm tỉ lệ đóng bảo hiểm xã hội đặc biệt trong những giai đoạn cần thu hút trở lại và ổn định nguồn lao động cho ngành; giảm tiền thuê đất của nhà nước...

Hàng loạt địa phương lên phương án đón khách quốc tế du lịch trở lại.

Thứ ba, riêng về bài toán người lao động, thời gian tới đây các doanh nghiệp vừa phải tập trung tuyển dụng lại, vừa phải nỗ lực đào tạo lại hoặc đào tạo mới các kiến thức, kĩ năng, kỷ luật cần thiết cho việc vận hành các mô hình, sản phẩm du lịch phù hợp bối cảnh đại dịch.

Theo đó, Ban IV đề xuất hỗ trợ ngành du lịch theo hướng bỏ các yêu cầu, giấy tờ chứng minh mức độ thiệt hại hoặc mức độ cắt giảm lao động của doanh nghiệp, hoặc giấy tờ chứng minh “không đủ kinh phí để đào tạo, bồi dưỡng lao động” vì toàn ngành du lịch đã và đang là nhóm chịu thiệt hại nặng nề nhất trong mọi nghiên cứu của Chính phủ/bộ ngành đầu mối hoặc các báo cáo nghiên cứu độc lập thời gian qua.

Cùng với đó, xem xét hỗ trợ trực tiếp tiền đào tạo cho doanh nghiệp để doanh nghiệp chủ động quyết định, thực hiện các phương thức đào tạo phù hợp thay vì chỉ áp dụng cách thức hỗ trợ qua các trường, trung tâm đào tạo nghề hoặc các đơn vị có chức năng đào tạo khác.

Thứ tư, về bài toán mở cửa du lịch và du lịch quốc tế an toàn, điều hết sức quan trọng là có một kế hoạch khả thi nhưng linh hoạt và rõ ràng về phương pháp cũng như rõ quy trình, trách nhiệm của tất cả các bên liên quan để tạo sự phối hợp nhịp nhàng, hạn chế tối đa các mặt rủi ro.

Vì vậy, Ban IV đề xuất Thủ tướng Chính phủ chủ trì thảo luận, đối thoại, bàn thảo quanh chiến lược, lộ trình mở cửa du lịch Việt Nam (cả nội địa và quốc tế); căn cứ vào đó, xác lập và giao trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan, địa phương liên quan, hiệu triệu và giao vai trò cho cả khu vực doanh nghiệp để tiến trình mở cửa diễn ra khả thi, an toàn, hiệu quả.

Xem thêm: PGĐ Sở Du lịch Đà Nẵng: 'Sẽ phối hợp với các địa phương để khai thác và trao đổi nguồn khách'