Đòn giáng từ chính sách thuế Mỹ và cú hích từ đầu tư công đối với kinh tế Việt Nam
Hoàng Ngân -
04/04/2025 17:57 (GMT+7)
(VNF) - Chính sách thuế quan mới của Mỹ đặt ra thách thức lớn đối với xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) - động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh đó, đầu tư công nổi lên như một điểm sáng tích cực có thể bù đắp thiếu hụt, kích thích tăng trưởng nội địa và nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.
Ngày 3/4, Mỹ chính thức công bố áp dụng chính sách thuế quan diện rộng nhắm vào nhiều nhóm hàng hoá và đối tác thương mại chủ chốt. Là một nền kinh tế có độ mở cao và phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu cũng như thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), Việt Nam không thể tránh khỏi những tác động trực tiếp từ động thái này.
Thách thức lớn đối với nền kinh tế
Chính sách thuế mới của chính quyền Tổng thống Donald Trump không khác gì một “cú sốc” giáng thẳng vào nền kinh tế toàn cầu, khiến các chỉ số chứng khoán lớn như Dow Jones, S&P 500, Nasdaq… đồng loạt lao dốc.
Tại Việt Nam, chỉ số VN-Index cùng hàng loạt mã cổ phiếu cũng giảm sâu, cho thấy tâm lý lo ngại của nhà đầu tư khi mà Mỹ áp đặt mức thuế đối ứng (retaliatory tariff) lên tới 46% đối với hàng hoá nhập khẩu từ Việt Nam, dự kiến có hiệu lực ngay từ 9/4.
Số liệu của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, trong nhiều năm qua, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Riêng trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Mỹ đạt 119,5 tỷ USD, chiếm 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu. Vì thế, mức thuế 46% áp dụng cho Việt Nam sẽ ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành nghề, doanh nghiệp Việt xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Theo chuyên gia, Việt Nam có 5 nhóm ngành chính (chiếm 64,3% tổng kim ngạch xuất khẩu vào Mỹ năm 2024) sẽ bị tác động mạnh nhất trong đợt áp thuế này, bao gồm: Điện tử (các mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện; máy ảnh, máy quay phim và linh kiện (chiếm 28,6% tổng kim ngạch xuất khẩu); dệt may, da giầy (chiếm 21,9%); gỗ và sản phẩm từ gỗ (chiếm 7,6%); nông - thủy - hải sản (chiếm 3,5%); thép và nhôm (chiếm 2,7%).
Không chỉ tác động tiêu cực tới các ngành hàng xuất khẩu, mà chính sách thuế mới của Mỹ còn ảnh hưởng lớn tới chiến lược thu hút và duy trì đầu tư FDI. Mức thuế đối ứng cao sẽ làm giảm lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong xuất khẩu, một số doanh nghiệp FDI có thể chuyển hướng đầu tư sang các nước khác. Dòng vốn FDI giảm sẽ gây tác động dây chuyền khiến bất động sản công nghiệp và thương mại bị chững lại do thiếu nhu cầu từ các tập đoàn nước ngoài.
Ảnh minh hoạ
Củng cố nội lực bằng đầu tư công để bù đắp cho khối ngành xuất khẩu
Trong bối cảnh xuất khẩu và thu hút FDI có thể chững lại, thậm chí sụt giảm vì chính sách thuế mới của Mỹ, mục tiêu tăng trưởng GDP hơn 8% trong năm 2025 mà Chính phủ đặt ra thực sự là một thách thức.
Để đối phó với áp lực từ bên ngoài và đảm bảo mục tiêu tăng trưởng, nền kinh tế Việt Nam cần một “cú hích” đủ mạnh từ nội lực, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hạn chế thâm hụt kinh tế.
Trong ngắn hạn, việc đẩy mạnh đầu tư công được xem là giải pháp hữu hiệu và khả thi nhất để kích thích kinh tế trong nước, bù dắp cho khối ngành hàng sản xuất xuất khẩu từ đó duy trì đà tăng trưởng trong bối cảnh Mỹ áp dụng chính sách thuế quan mới.
Khi dòng vốn đầu tư công được đẩy mạnh, nhóm ngành xây dựng hạ tầng giao thông sẽ là đối tượng hưởng lợi rõ rệt nhất và được dự báo sẽ tiếp tục khẳng định vị thế “đầu tàu” thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Bởi trên thực tế, chính sách thuế của Mỹ nhắm đến danh mục hàng hóa nhằm bảo hộ nền công nghiệp sản xuất của Mỹ như may mặc, linh kiện điện tử, thép,... và không ảnh hưởng nhiều đến nhóm ngành xây dựng, đặc biệt là xây dựng hạ tầng giao thông.
Để phục vụ các dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt là dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Chính phủ và các địa phương đã có sự chuẩn bị tương đối tốt về quy hoạch các mỏ vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, sỏi). Nhờ đó, nguồn cung được đảm bảo, gần như không phụ thuộc vào nhập khẩu và tiết kiệm chi phí trong bối cảnh thương mại quốc tế bất ổn.
Hơn nữa, các mặt hàng chủ lực phục vụ xây dựng như sắt thép, xi măng và gạch men… phần lớn được sản xuất trong nước. Nguồn cung nội địa hoàn toàn có khả năng đáp ứng nhu cầu từ các dự án đầu tư công. Nhờ đó, các dự án hạ tầng ít bị ảnh hưởng bởi biến động giá cả và nguồn cung thế giới, đồng thời tạo ra cơ hội tiêu thụ lượng hàng có thể tồn kho do xuất khẩu gặp khó.
Bên cạnh đó, các dự án đầu tư công không chỉ thúc đẩy ngành xây dựng mà còn thu hút lượng lớn lao động, góp phần giải quyết bài toán việc làm và kích thích tiêu dùng trong nước - một yếu tố quan trọng để bù đắp cho sự suy giảm từ thị trường xuất khẩu.
Triển vọng tăng trưởng của các doanh nghiệp Việt Nam thuộc nhóm ngành xây dựng hạ tầng giao thông trong ngắn hạn là rất tích cực. Nếu tận dụng tốt các tiềm năng, lợi thế sẵn có, đây sẽ là bước chạy đà quan trọng để các doanh nghiệp bứt phá, góp phần tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
(VNF) - Về vấn đề Mỹ áp thuế đối ứng 46% với hàng hoá Việt Nam, ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho biết sẽ có một số mặt hàng không phải chịu thuế đối ứng như nhựa và các sản phẩm nhựa; hóa chất; gỗ và các mặt hàng gỗ; đồng và các sản phẩm đồng; thép, máy điện và thiết bị điện.
(VNF) - Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, thi hành kỷ luật ông Trương Hòa Bình, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ.
(VNF) - VinaCapital cho rằng, đợt bán tháo này mở ra cơ hội cho các nhà quản lý quỹ chủ động mua vào những cổ phiếu có nền tảng vững chắc và ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách thuế, với mức định giá hấp dẫn hơn.
(VNF) - Theo Dragon Capital, tính đến thời điểm hiện tại, tổng giá trị các thỏa thuận thương mại giữa hai nước đã đạt 90,3 tỷ USD. Vào ngày 13/3, Việt Nam tiếp tục ký kết thêm một thỏa thuận trị giá 4,15 tỷ USD, đồng thời đang đàm phán các hợp đồng khác với tổng giá trị 36 tỷ USD.
(VNF) - TS Bùi Quý Thuấn - Phó Trưởng Ban nghiên cứu, Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA) đánh giá ,việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế nhập khẩu 46% lên hàng hóa Việt Nam sẽ tác động tiêu cực trong ngắn hạn. Tuy nhiên, đây là một cơ hội để Việt Nam tạo ra những thay đổi tích cực về lâu dài.
(VNF) - Các chuyên gia cho rằng con số thuế suất đối ứng mà Tổng Thống Trump đưa ra được tính bằng chênh lệch thương mại hai chiều giữa hai nước, chia đôi và làm tròn lên.
(VNF) - Ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài - Bộ Công Thương cho biết Mức thuế MFN trung bình mà Việt Nam áp đối với hàng hóa nhập khẩu hiện nay là 9,4%. Do đó, mức thuế đối ứng mà Hoa Kỳ dự kiến áp cho hàng hóa Việt Nam lên tới 46% là thiếu căn cứ khoa học và thực sự không công bằng, không phản ánh thiện chí và nỗ lực của Việt Nam trong suốt thời gian vừa qua trong việc xử lý tình trạng thâm hụt thương mại giữa hai nước.
(VNF) - Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, việc sáp nhập Quảng Nam và Đà Nẵng để có không gian phát triển mạnh hơn và đây là chủ trương hoàn toàn đúng đắn.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Trần Minh: "Nếu chính phủ và doanh nghiệp phản ứng nhanh nhạy như đàm phán thương mại, đa dạng hóa thị trường, và tối ưu hóa chuỗi cung ứng Việt Nam có thể giảm thiểu tác động và tận dụng cơ hội để củng cố nền kinh tế trong dài hạn'
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng: "Chính sách thuế được công bố nhưng cánh cửa đàm phán vẫn còn. Việt Nam sở hữu nhiều ‘lá bài’ có thể tận dụng, nhưng cần biết cách khai thác và chủ động hơn trong cuộc chơi này".
(VNF) - Gần 10.000 tỷ đồng bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế đã được toàn hệ thống thi hành án dân sự thu hồi trong 6 tháng qua.
(VNF) - Thủ tướng đánh giá việc Mỹ áp thuế đối ứng với hàng hóa Việt Nam cũng là cơ hội cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh nhưng bền vững.
(VNF) - Mỹ công bố áp thuế đối ứng cao với 25 nền kinh tế, Việt Nam với mức 46%, cao thứ 2 trong danh sách. Tuy vậy, thông báo cũng nêu rõ một số hàng hóa sẽ không phải chịu thuế đối ứng.
(VNF) - Sáng 3/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành sau khi Mỹ tuyên bố mức áp thuế mới đối với hàng hoá nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, việc Mỹ áp mức thuế 46% cho 90% hàng hóa từ Việt Nam là mức thuế rất cao, nhóm chịu tổn thương cao nhất trong các quốc gia. Với mức thuế này, hàng hoá Việt Nam có thể sẽ đắt hơn các đối thủ từ 10-20% và ảnh hưởng đến nhiều góc độ khác nhau của nền kinh tế.
(VNF) - Trước thông tin Mỹ áp dụng mức thuế đối ứng 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam, nhiều doanh nghiệp và hiệp hội ngành nghề đã tổ chức họp khẩn nhằm tìm giải pháp giảm thiểu thiệt hại.
Trước Hội nghị Trung ương, Bộ Nội vụ tập trung tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cơ quan để hoàn thiện tờ trình, đề án sáp nhập tỉnh, sắp xếp cấp xã với quy mô 34 tỉnh, khoảng 5.000 xã.
(VNF) - TS. Trương Minh Huy Vũ đề xuất là áp dụng cơ chế "khoán tăng trưởng" cho doanh nghiệp tư nhân. TP. HCM có thể hợp tác với các tập đoàn lớn, giao nhiệm vụ cụ thể và đồng hành cùng doanh nghiệp trong triển khai các dự án như nhà ở xã hội, nhà ven kênh rạch và hạ tầng đô thị.
(VNF) - Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trở thành một trong 15 nền kinh tế lớn nhất châu Á với quy mô GDP dự kiến vượt 500 tỷ USD vào năm 2025.
(VNF) - Bộ Tài chính vừa tăng mức chi công tác phí. Theo đó, từ ngày 4/5, lãnh đạo cấp bộ trưởng được thanh toán mức giá thuê phòng ngủ là 4 triệu đồng/ngày/phòng, tăng 1,5 triệu đồng so với mức cũ.
(VNF) - Về vấn đề Mỹ áp thuế đối ứng 46% với hàng hoá Việt Nam, ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho biết sẽ có một số mặt hàng không phải chịu thuế đối ứng như nhựa và các sản phẩm nhựa; hóa chất; gỗ và các mặt hàng gỗ; đồng và các sản phẩm đồng; thép, máy điện và thiết bị điện.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.