Đòn giáng từ chính sách thuế Mỹ và cú hích từ đầu tư công đối với kinh tế Việt Nam
Hoàng Ngân -
04/04/2025 17:57 (GMT+7)
(VNF) - Chính sách thuế quan mới của Mỹ đặt ra thách thức lớn đối với xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) - động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh đó, đầu tư công nổi lên như một điểm sáng tích cực có thể bù đắp thiếu hụt, kích thích tăng trưởng nội địa và nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.
Ngày 3/4, Mỹ chính thức công bố áp dụng chính sách thuế quan diện rộng nhắm vào nhiều nhóm hàng hoá và đối tác thương mại chủ chốt. Là một nền kinh tế có độ mở cao và phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu cũng như thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), Việt Nam không thể tránh khỏi những tác động trực tiếp từ động thái này.
Thách thức lớn đối với nền kinh tế
Chính sách thuế mới của chính quyền Tổng thống Donald Trump không khác gì một “cú sốc” giáng thẳng vào nền kinh tế toàn cầu, khiến các chỉ số chứng khoán lớn như Dow Jones, S&P 500, Nasdaq… đồng loạt lao dốc.
Tại Việt Nam, chỉ số VN-Index cùng hàng loạt mã cổ phiếu cũng giảm sâu, cho thấy tâm lý lo ngại của nhà đầu tư khi mà Mỹ áp đặt mức thuế đối ứng (retaliatory tariff) lên tới 46% đối với hàng hoá nhập khẩu từ Việt Nam, dự kiến có hiệu lực ngay từ 9/4.
Số liệu của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, trong nhiều năm qua, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Riêng trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Mỹ đạt 119,5 tỷ USD, chiếm 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu. Vì thế, mức thuế 46% áp dụng cho Việt Nam sẽ ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành nghề, doanh nghiệp Việt xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Theo chuyên gia, Việt Nam có 5 nhóm ngành chính (chiếm 64,3% tổng kim ngạch xuất khẩu vào Mỹ năm 2024) sẽ bị tác động mạnh nhất trong đợt áp thuế này, bao gồm: Điện tử (các mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện; máy ảnh, máy quay phim và linh kiện (chiếm 28,6% tổng kim ngạch xuất khẩu); dệt may, da giầy (chiếm 21,9%); gỗ và sản phẩm từ gỗ (chiếm 7,6%); nông - thủy - hải sản (chiếm 3,5%); thép và nhôm (chiếm 2,7%).
Không chỉ tác động tiêu cực tới các ngành hàng xuất khẩu, mà chính sách thuế mới của Mỹ còn ảnh hưởng lớn tới chiến lược thu hút và duy trì đầu tư FDI. Mức thuế đối ứng cao sẽ làm giảm lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong xuất khẩu, một số doanh nghiệp FDI có thể chuyển hướng đầu tư sang các nước khác. Dòng vốn FDI giảm sẽ gây tác động dây chuyền khiến bất động sản công nghiệp và thương mại bị chững lại do thiếu nhu cầu từ các tập đoàn nước ngoài.
Ảnh minh hoạ
Củng cố nội lực bằng đầu tư công để bù đắp cho khối ngành xuất khẩu
Trong bối cảnh xuất khẩu và thu hút FDI có thể chững lại, thậm chí sụt giảm vì chính sách thuế mới của Mỹ, mục tiêu tăng trưởng GDP hơn 8% trong năm 2025 mà Chính phủ đặt ra thực sự là một thách thức.
Để đối phó với áp lực từ bên ngoài và đảm bảo mục tiêu tăng trưởng, nền kinh tế Việt Nam cần một “cú hích” đủ mạnh từ nội lực, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hạn chế thâm hụt kinh tế.
Trong ngắn hạn, việc đẩy mạnh đầu tư công được xem là giải pháp hữu hiệu và khả thi nhất để kích thích kinh tế trong nước, bù dắp cho khối ngành hàng sản xuất xuất khẩu từ đó duy trì đà tăng trưởng trong bối cảnh Mỹ áp dụng chính sách thuế quan mới.
Khi dòng vốn đầu tư công được đẩy mạnh, nhóm ngành xây dựng hạ tầng giao thông sẽ là đối tượng hưởng lợi rõ rệt nhất và được dự báo sẽ tiếp tục khẳng định vị thế “đầu tàu” thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Bởi trên thực tế, chính sách thuế của Mỹ nhắm đến danh mục hàng hóa nhằm bảo hộ nền công nghiệp sản xuất của Mỹ như may mặc, linh kiện điện tử, thép,... và không ảnh hưởng nhiều đến nhóm ngành xây dựng, đặc biệt là xây dựng hạ tầng giao thông.
Để phục vụ các dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt là dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Chính phủ và các địa phương đã có sự chuẩn bị tương đối tốt về quy hoạch các mỏ vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, sỏi). Nhờ đó, nguồn cung được đảm bảo, gần như không phụ thuộc vào nhập khẩu và tiết kiệm chi phí trong bối cảnh thương mại quốc tế bất ổn.
Hơn nữa, các mặt hàng chủ lực phục vụ xây dựng như sắt thép, xi măng và gạch men… phần lớn được sản xuất trong nước. Nguồn cung nội địa hoàn toàn có khả năng đáp ứng nhu cầu từ các dự án đầu tư công. Nhờ đó, các dự án hạ tầng ít bị ảnh hưởng bởi biến động giá cả và nguồn cung thế giới, đồng thời tạo ra cơ hội tiêu thụ lượng hàng có thể tồn kho do xuất khẩu gặp khó.
Bên cạnh đó, các dự án đầu tư công không chỉ thúc đẩy ngành xây dựng mà còn thu hút lượng lớn lao động, góp phần giải quyết bài toán việc làm và kích thích tiêu dùng trong nước - một yếu tố quan trọng để bù đắp cho sự suy giảm từ thị trường xuất khẩu.
Triển vọng tăng trưởng của các doanh nghiệp Việt Nam thuộc nhóm ngành xây dựng hạ tầng giao thông trong ngắn hạn là rất tích cực. Nếu tận dụng tốt các tiềm năng, lợi thế sẵn có, đây sẽ là bước chạy đà quan trọng để các doanh nghiệp bứt phá, góp phần tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Công ty cổ phần Tân Tân xuất phát điểm là cơ sở chế biến đậu phộng chiên, rồi xây nhà máy, lập công ty. Doanh nghiệp nổi tiếng với món đậu phộng thương hiệu Tân Tân bị cáo buộc trốn thuế lên gần 3,5 tỷ đồng.
(VNF) - Chiều 3/12, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. HCM.
(VNF) - Một cuộc khảo sát tư nhân cho thấy hoạt động dịch vụ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất trong 5 tháng. Đây có thể xem là một dấu hiệu nữa cho thấy nhu cầu tiêu dùng chậm chạp đang khiến bức tranh tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới thêm phần u ám.
(VNF) - "Ông trùm" cầm đầu đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá hàng nghìn tỷ đồng là Hoàng Tạ Minh Cường, sinh năm 1995.
(VNF) - Hơn 146.000 người đã nghỉ việc theo chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.
(VNF) - GreenFeed Việt Nam ghi nhận lợi nhuận sau thuế 1.716 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 2,5 lần so với cùng kỳ. Dù tăng gấp đôi vốn điều lệ, công ty vẫn do nhóm cổ đông ngoại chi phối.
(VNF) - Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã bắt tạm giam 2 đối tượng cùng là cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Giang, nay là Thuế Bắc Ninh vì nhận 4,3 tỷ đồng để “bỏ qua” cho doanh nghiệp có sai phạm về thuế.
(VNF) - Sở Xây dựng Đà Nẵng đang nghiên cứu điều chỉnh phân bổ không gian, tổ chức lại các hoạt động kinh tế – xã hội theo hướng phù hợp hơn với năng lực hạ tầng.
(VNF) - Dự án khu nhà ở tại khu vực ngõ 226 Lê Lai, phường Ngô Quyền, TP Hải Phòng sẽ khởi công vào vào ngày 19/12/2025 để chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV.
(VNF) - Ông Nguyễn Việt Thắng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hòa Phát kiêm Chủ tịch HĐQT HPA, cho biết doanh nghiệp sẽ chi trả cổ tức bằng tiền mặt hàng năm, không có kế hoạch huy động vốn thông qua phát hành thêm cổ phiếu.
(VNF) - Theo ông Võ Xuân Trường, Mekolor giữ vốn điều lệ 1 tỷ đồng từ năm 2016 đến nay là điều hoàn toàn bình thường và không liên quan đến quy mô dòng vốn quốc tế mà họ đàm phán được.
(VNF) - Nhắc đến mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước thu nhập cao, đại biểu Quốc hội nêu thách thức dân số "già trước khi giàu" là rất thực tế.
(VNF) - Ngay sau khi trúng đấu giá khu đất 12,3 ha tại Đồ Sơn, Hải Phòng, Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh địa ốc Phương Đông đã mang quyền tài sản của dự án đi thế chấp.
(VNF) - Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ vừa có báo cáo gửi Ủy ban Chứng khoán về nghị quyết phương án nhân sự tạm thời để điều hành hoạt động doanh nghiệp, trong lúc hàng loạt lãnh đạo chủ chốt nghỉ phép.
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng đất hiếm đang trở thành tài nguyên chiến lược của Việt Nam và thế giới, vì vậy cần có cơ chế quản lý - bảo vệ đặc biệt, tránh nguy cơ khai thác bừa bãi, xuất khẩu thô và thất thoát nguồn lực quốc gia.
(VNF) - Với mức giá gần 2,7 tỷ đồng, hiện biển số xe máy 99AA-999.99 tỉnh Bắc Ninh đang là một trong những biển số xe máy có giá cao nhất từ trước đến nay.
(VNF) - Theo cáo buộc, sau khi chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư, Thân Văn Thoại (Tổng Giám đốc Công ty BBA) đã nhờ người mua 63 mảnh đất tại tỉnh Hòa Bình.
(VNF) - Nghị quyết 72 và Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035 được kỳ vọng tạo ra bước đột phá về chăm sóc sức khỏe nhân dân.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.