'Dư nợ tín dụng ngân hàng chiếm 134% GDP, tiềm ẩn rủi ro an toàn hệ thống'
Khánh Tú -
13/12/2025 07:30 (GMT+7)
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
Mất cân đối trong cấu trúc nguồn vốn
Tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 mới đây, ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương cho biết, nền kinh tế đang phải đối mặt với sự mất cân đối trong cấu trúc nguồn vốn để hiện thực hóa mục tiêu đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030 và tiếp tục tăng nhanh, bền vững hướng tới năm 2045.
Cụ thể, ông Hiển cho rằng nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng (bank-based). Dư nợ tín dụng ngân hàng hiện chiếm tới 134% GDP, một con số rất cao. Điều này tiềm ẩn rủi ro lớn về an toàn hệ thống khi nguồn vốn huy động ngắn hạn của ngân hàng đang phải gánh vác nhiệm vụ cho vay trung và dài hạn.
Trong khi đó, thị trường vốn lại chưa phát triển tương xứng. Thị trường cổ phiếu, tính đến 30/11/2025, mới đạt khoảng 81,9% GDP, thấp hơn mục tiêu chiến lược là 100% GDP. Còn thị trường trái phiếu mới chỉ đạt khoảng 32,1% GDP, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 47% và thua xa các quốc gia khác dù đây là kênh huy động vốn có chi phí rẻ hơn tín dụng.
Theo ông Hiển, nền kinh tế không thể mãi chỉ dựa vào nguồn vốn tín dụng.
“Chúng ta không thể tiếp tục mở rộng tín dụng ngân hàng mãi vì sẽ gây áp lực lên lạm phát. Nếu tăng trưởng hai con số mà lạm phát cao thì tăng trưởng đó không có ý nghĩa. Do đó, sự bứt phá của thị trường vốn (cổ phiếu, trái phiếu) trong giai đoạn tới là yếu tố đặc biệt sống còn để đảm bảo nguồn lực cho doanh nghiệp và nền kinh tế”, ông nhấn mạnh.
Trước đó, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Ratings cũng đã đưa ra cảnh báo về tình trạng tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Theo đó, AsianBanking&Finance trích lời Moody’s Ratings cho hay: “Tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng Việt đã liên tục duy trì ở mức cao từ năm 2022 và nhiều khả năng tiếp tục tăng tốc trong giai đoạn tới khi các ngân hàng thực hiện chỉ đạo của Chính phủ nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Xu hướng này có thể gây sức ép lên khả năng huy động vốn của các ngân hàng bởi tốc độ tăng trưởng huy động khó theo kịp mức mở rộng của tín dụng”.
Tăng trưởng huy động không theo kịp mức độ mở rộng của tín dụng có thể khiến các ngân hàng sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào những nguồn vốn nhạy cảm với tâm lý thị trường và gia tăng phát hành trái phiếu. Đồng thời, lượng tài sản thanh khoản chất lượng cao (HQLA) ở mức thấp khiến bộ đệm thanh khoản của họ khá hạn chế, Moody’s Ratings cảnh báo.
Để nền kinh tế không dựa vào tín dụng
Để nền kinh tế không phụ thuộc nhiều vào vốn tín dụng không phải là một bài toán dễ dàng. Theo ông Nguyễn Đức Hiển, điều cần làm là phải mở rộng thị trường vốn thông qua giải quyết ba phương diện, bao gồm hàng hóa, hạ tầng thị trường và nhà đầu tư.
Đối với hàng hóa, theo ông Hiển, chúng ta cần đổi mới tư duy. Ở kênh trái phiếu, cần thay đổi tư duy quản lý từ việc bắt buộc có tài sản bảo đảm sang cơ chế xếp hạng tín nhiệm. Theo thông lệ tại Mỹ, trên 80% trái phiếu không có tài sản bảo đảm mà dựa vào uy tín và sự giám sát của các hiệp hội. Nếu cứ giữ tư duy cũ, doanh nghiệp rất khó huy động vốn qua kênh này.
Trong khi đó, ở kênh cổ phiếu, cần xem xét lại các quy định về giới hạn sở hữu nước ngoài (room ngoại) và tỷ lệ sở hữu nhà nước. “Liệu các ngân hàng lớn (Big 4) có cần duy trì tỷ lệ sở hữu nhà nước quá cao như hiện nay không, khi điều này làm giảm tính thanh khoản và hạn chế thu hút nguồn lực?”, ông Hiển đặt vấn đề.
Ông Hiển cho rằng cần xem xét lại các quy định về tỷ lệ sở hữu nhà nước, chẳng hạn như trong nhóm Big4 ngân hàng.
Đối với các tài sản số, Blockchain và Fintech, theo ông Hiển, Việt Nam cần mạnh dạn xây dựng khung pháp lý thay vì cách tiếp cận quá thận trọng hoặc thí điểm nhỏ lẻ từng sản phẩm như hiện nay. “Nhìn lại câu chuyện fintech trong hệ thống ngân hàng: từ Nghị quyết 19 đến khi có nghị quyết mới phải mất gần 4 năm. Vậy với tài sản số, lộ trình sẽ ra sao? Mặc dù đã có Nghị quyết 05, nhưng làm thế nào để tiến nhanh hơn là vấn đề cần được bàn thảo”, ông nói.
Về hoàn thiện hạ tầng và vận hành, để nâng hạng thị trường và thu hút dòng vốn ngoại, Việt Nam cần giải quyết triệt để các vấn đề kỹ thuật như hạ tầng giao dịch, thanh toán bù trừ và cơ chế ký quỹ trước (pre-funding). Bên cạnh đó, việc áp dụng các chuẩn mực quốc tế về quản trị công ty và ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) là yêu cầu bắt buộc để nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường,
Một điểm nghẽn lớn được chỉ ra là vai trò của các quỹ hưu chí và bảo hiểm khi hiện nay, các quỹ này chủ yếu chỉ đầu tư vào trái phiếu chính phủ. Ông Hiển đề xuất cần cải tiến quy định để nguồn lực khổng lồ này có thể chảy vào thị trường cổ phiếu, tập trung vào các doanh nghiệp vốn hóa lớn, an toàn.
“Ngoài ra, cần khuyến khích các tập đoàn, tổng công ty nhà nước tham gia thị trường vốn thông qua việc phát hành trái phiếu hoặc niêm yết cổ phiếu, thay vì chỉ dựa vào nguồn vốn ngân sách hoặc vay ngân hàng”, ông nhấn mạnh.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - Hiện nay, phần lớn nhu cầu cho vay đến từ lạm phát tài sản, khi giá trị các loại tài sản, đặc biệt là bất động sản, tăng lên, thị trường kinh doanh tài sản cũng trở nên sôi động. Điều này kéo theo nhu cầu vay vốn để đầu tư, mua bán tài sản, và thực tế, tín dụng chảy vào khu vực sản xuất không nhiều.
(VNF) - Đến nay, Sacombank vẫn chưa nhận được phản hồi của NHNN về thương vụ xử lý 32,5% cổ phần liên quan đến nhóm ông Trầm Bê do quá trình tái cơ cấu nội bộ tại ngân hàng trung ương.
(VNF) - Khi việc đi – đến – trải nghiệm khắp thế giới trở thành một phần không thể thiếu của thế hệ công dân toàn cầu, TPBank đang kết hợp cùng Visa tạo nên sức bật mạnh mẽ với đa dạng giải pháp thanh toán và chuyển tiền quốc tế liền mạch. Những bước tiến này giúp khách hàng giao dịch tiện lợi và khám phá thế giới ngày càng dễ dàng.
(VNF) - Không ít người vẫn có thói quen rút tiền mặt trực tiếp từ thẻ tín dụng khi cần tiền gấp mà chưa đánh giá đầy đủ các chi phí và rủi ro đi kèm. Theo các chuyên gia tài chính, đây là lựa chọn tiềm ẩn nhiều hệ lụy và người dùng nên cân nhắc các kênh tín dụng minh bạch, chi phí thấp hơn.
(VNF) - Tại Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (Vietnam Listed Company Awards – VLCA) 2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) tiếp tục được vinh danh trong Top 10 Doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất nhóm ngành tài chính, đánh dấu lần thứ 5 SHB nhận giải thưởng danh giá này.
(VNF) - Tình trạng rút tiền mặt và "rút khống" thẻ tín dụng bùng phát mạnh, gây thiệt hại hàng tỷ đồng và tạo kẽ hở cho tội phạm công nghệ cao. Chuyên gia cho rằng, việc siết hạn mức rút tiền, quy trình xác thực và quản lý thẻ là cần thiết nhằm ngăn chặn gian lận, bảo vệ người dùng cũng như hệ thống tài chính.
(VNF) - Từ 1/1/2026, các ngân hàng ngừng giao dịch online với khách hàng chưa chuẩn hóa thông tin định danh và sinh trắc học theo chuẩn Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
(VNF) - Nhiều ngân hàng dừng gói vay ưu đãi dành cho người trẻ mua nhà, đồng thời nâng lãi suất khoản vay mới khiến kế hoạch an cư của nhiều người buộc phải gác lại.
(VNF) - Giải Marathon quốc tế TP. HCM Techcombank mùa thứ 8 đã khép lại thành công rực rỡ, chính thức trở thành sự kiện marathon có số người tham gia đông nhất Việt Nam với hơn 23.000 vận động viên đến từ 81 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng hơn 30% so với năm trước.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng lên đỉnh 3 năm; lãi suất OMO bất ngờ tăng mạnh; NHNN can thiệp để ổn định tỷ giá... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Cuối năm 2025, nhiều ngân hàng tại Việt Nam đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thẻ tín dụng, có nơi chạm ngưỡng gần 40%/năm. Đây là mức rất cao so với mặt bằng thu nhập của đại đa số người dân. Việc dùng thẻ tín dụng đồng nghĩa với lợi ích - hoàn tiền, ưu đãi thanh toán - giờ tiềm ẩn nguy cơ dễ rơi vào “vòng xoáy” nợ nần nếu không có kỷ luật chi tiêu.
(VNF) - Điển hình cho xu hướng sinh lời có thể nhắc đến “Bộ đôi Sinh lời” từ VIB – một giải pháp tài chính mà nhiều nhân vật đại diện cho thế hệ người dùng hiện đại đang tận dụng để sinh lời kép.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai gói tín dụng hỗ trợ cùng nhiều ưu đãi khác giúp người dân và doanh nghiệp khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của các cơn bão số 10, 11, 12 và 13 gây ra.
(VNF) - Theo ông Lưu Minh Sang, Giảng viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP. HCM, Nghị định 304 đóng vai trò tạo nên khung pháp lý dài hạn và bền vững cho hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng trong giai đoạn mới.
(VNF) - Theo đánh giá của chuyên gia, việc lãi suất tăng chắc chắn tạo ra những sức ép nhất định lên chi phí vốn của doanh nghiệp, đặc biệt với những kế hoạch mở rộng sản xuất – kinh doanh đang chuẩn bị triển khai. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất không hoàn toàn mang sắc thái tiêu cực
(VNF) - Lễ Khai mạc và Họp báo Giải Marathon Quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh Techcombank mùa thứ 8 đã diễn ra trang trọng dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao và Liên đoàn Điền kinh TP. HCM. Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) là nhà tài trợ chiến lược và công ty Sunrise Events Vietnam phối hợp triển khai.
(VNF) - Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ sử dụng linh hoạt các công cụ trong từng giai đoạn để đáp ứng thanh khoản trên thị trường, giữ ổn định tỷ giá.
(VNF) - VietinBank điều chỉnh chính sách ưu đãi của chương trình khuyến mại “Tiết kiệm sinh lời - Quà tặng tức thời”, mang đến nhiều quà tặng trị giá cao và lợi ích cho khách hàng, áp dụng từ ngày 3/12/2025 đến hết ngày 31/3/2026.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.