Việt Nam hiện nằm trong nhóm những quốc gia có giá thuốc lá thấp nhất thế giới. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2020, giá một bao thuốc lá nhãn hiệu phổ biến nhất ở Việt Nam chỉ khoảng 0,9 USD. Trong khu vực Tây Thái Bình Dương, mức giá này đứng thứ 15/19 quốc gia, gần sát nhóm rẻ nhất.
Giá thuốc lá rẻ kéo theo mức tiêu thụ cao và tỷ lệ hút thuốc vẫn ở mức đáng báo động. Theo bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 103.000 ca tử vong do hút thuốc chủ động và do tiếp xúc với khói thuốc thụ động. Đây là con số gây thiệt hại nghiêm trọng cả về nhân lực và kinh tế.
Nghiên cứu của Hội Kinh tế Y tế công bố năm 2022 cho thấy, tổng chi phí hàng năm liên quan đến bệnh tật, mất sức lao động và tử vong sớm do thuốc lá ở Việt Nam lên tới 108 nghìn tỷ đồng (tương đương 4,5 tỷ USD), chiếm khoảng 1,14% GDP. Cụ thể, chi phí y tế trực tiếp cho điều trị bệnh liên quan đến thuốc lá chiếm 16,4 nghìn tỷ đồng (683 triệu USD), chi phí gián tiếp do bệnh tật chiếm 5,9 nghìn tỷ đồng (245 triệu USD), và thiệt hại do tử vong sớm chiếm tới 85,8 nghìn tỷ đồng (3,5 tỷ USD). Điều đáng nói, khoản thiệt hại này cao gấp 5 lần so với số thu ngân sách từ thuế thuốc lá một khoảng chênh lệch lớn phản ánh rõ sự bất lợi của giá thuốc lá rẻ đối với nền kinh tế.
Bà Phan Thị Hải nhấn mạnh: “Đây là những chi phí hoàn toàn có thể phòng tránh, nhưng lại đang gây tổn hại nghiêm trọng tới kinh tế hiện tại và tương lai của Việt Nam”.
Kinh nghiệm toàn cầu đã chứng minh, tăng thuế và giá bán là biện pháp hiệu quả nhất để giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá. Khi giá tăng, một bộ phận người hút sẽ bỏ thuốc hoặc giảm số lượng điếu hút, đồng thời hạn chế đáng kể việc khởi đầu hút thuốc, nhất là ở giới trẻ.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại quan điểm cho rằng tăng thuế thuốc lá có thể gây ảnh hưởng xấu tới nền kinh tế. Lập luận này đã bị bác bỏ bởi nhiều nghiên cứu quốc tế. Báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2017 chỉ ra rằng, giảm tiêu dùng thuốc lá không làm giảm tổng số việc làm của nền kinh tế, bởi khoản chi không dùng mua thuốc lá sẽ được chuyển sang hàng hóa, dịch vụ khác, từ đó kích thích các ngành sản xuất và tạo thêm việc làm mới.
Thực tế tại Việt Nam cũng cho thấy tiềm năng tích cực. Một nghiên cứu gần đây ước tính, nếu tăng thuế thuốc lá thêm 60% so với mức hiện tại, tổng sản lượng của các ngành ngoài thuốc lá sẽ tăng thêm 0,18% và số việc làm trong các lĩnh vực khác sẽ tăng 0,24%, tương đương hơn 120.000 việc làm mới – một con số đủ bù đắp, thậm chí vượt xa những tổn thất việc làm trong ngành sản xuất thuốc lá.
Báo cáo năm 2019 của Ngân hàng Thế giới khẳng định, phần lớn dân số – đặc biệt là người nghèo – sẽ được hưởng lợi nhiều nhất khi giá thuốc lá tăng. Chính sách này giúp giảm tỷ lệ hút thuốc, hạ gánh nặng bệnh tật, ngăn ngừa tử vong sớm, và giảm nguy cơ rơi vào cảnh nghèo cùng cực do chi phí y tế liên quan đến thuốc lá.
Việc tăng thuế thuốc lá còn mang lại nhiều tác động lan tỏa: giảm hút thuốc thụ động, nâng cao năng suất lao động, cải thiện chất lượng cuộc sống của cả người hút và người xung quanh, đồng thời giúp Chính phủ có thêm nguồn thu để đầu tư vào y tế, giáo dục, các chương trình phúc lợi xã hội và phát triển kinh tế.
Với những lợi ích rõ rệt về sức khỏe cộng đồng và nguồn lực tài chính, cải cách hệ thống thuế thuốc lá được xem là một kịch bản “cùng thắng”: vừa bảo vệ sức khỏe người dân, vừa tăng ngân sách để phục vụ các mục tiêu ưu tiên của quốc gia.
Tags:
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lạc quan với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên trong Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 được Quốc hội thông qua. Tuy vậy, để mục tiêu này trở nên khả thi hơn, các đại biểu cho rằng cần nâng cao công tác cải cách thể chế, đưa chủ trương, chính sách vào đời sống kinh tế, xã hội và thực tiễn.
(VNF) - Mưa lũ khiến nơi ở Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa chìm trong biển nước, hàng nghìn hộ dân bị cô lập, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tiếp tục ở mức cao khi mưa lớn còn kéo dài.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội cho rằng việc người dân thức đêm, xếp hàng từ 3h sáng để đi đăng ký mua hàng cây vàng không thể nói là tiết kiệm.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
(VNF) - Ông Trần Phong, Phó Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa, được HĐND tỉnh tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Sau nhiều năm triển khai cơ chế tự chủ, nhiều trường đại học trên cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, khẳng định hướng đi đúng của chính sách đổi mới giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, tự chủ tài chính chỉ thực sự trở thành động lực phát triển khi được trao quyền đầy đủ, gắn với cơ chế minh bạch, trách nhiệm và niềm tin thể chế.
(VNF) - HĐXX tuyên phạt hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục mỗi người 2 năm tù cùng về tội lừa dối khách hàng; buộc các bị cáo liên đới nộp lại số tiền thu lợi bất chính là 12 tỉ đồng.
(VNF) - Tạp chí Đầu tư Tài chính trân trọng giới thiệu bài viết của GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn tại Lễ kỷ niệm 80 năm Truyền thống – 30 năm phát triển của trường. Đầu đề do chúng tôi đặt lại.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, công tác lập pháp đã có nhiều đổi mới, thể hiện rõ tinh thần chủ động, linh hoạt và bám sát thực tiễn phát triển của đất nước. Để làm rõ hơn những nỗ lực, kết quả cũng như những khó khăn trong quá trình soạn thảo, thẩm tra và ban hành văn bản pháp luật, Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn Hà Nội).
(VNF) - Nhà ở xã hội – vốn được định hướng dành cho người thu nhập trung bình và thấp – đang chứng kiến mức tăng giá bất ngờ tại Hà Nội. Nhiều căn hộ đã qua sử dụng 5-10 năm được rao bán lên tới 70-80 triệu đồng/m², tiệm cận giá căn hộ thương mại.
(VNF) - Ông Hà Quang Trung, Phó Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu được bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Với hơn 7.700 tỷ đồng vốn đầu tư công còn phải giải ngân trước ngày 31/1/2026, Đà Nẵng đang đối mặt áp lực lớn để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch năm 2025.
(VNF) - VietinBank sẽ thoái hơn 19,6 triệu cổ phiếu tại Cảng Sài Gòn với giá trị khởi điểm khoảng 573 tỷ đồng, thông qua hình thức đấu giá công khai.
(VNF) - Báo Công lý, cơ quan ngôn luận của Tòa án nhân dân tối cao, phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế tổ chức cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá” từ ngày 19/11 đến 30/11/2025.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an TP. Hải Phòng vừa khởi tố, bắt tạm giam Phạm Thị Bích Phượng, người được xác định là 'bà trùm' đứng sau đường dây cho vay nặng lãi với tổng giao dịch hơn 338 tỷ đồng, liên quan đến Công ty Cổ phần thương mại Thủy Nguyên.
(VNF) - Sau những tháng tăng trưởng bùng nổ, giá Bitcoin lao dốc gần 30%, khiến 1.000 tỷ USD vốn hóa “bốc hơi”. Giới phân tích dự báo những ngày lạnh nhất của mùa đông tiền điện tử đang đến, đặt nhà đầu tư trước thách thức lớn.
(VNF) - Sáng 19/11, Hoa hậu Thùy Tiên cùng hai KOL Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs được đưa ra xét xử, sau 6 tháng bị tạm giữ liên quan đến cáo buộc gian dối khách hàng trong hoạt động bán kẹo rau củ Kera.
(VNF) - Sau khi giảm mạnh trong phiên trước đó, giá vàng trong nước hồi phục, bắt đầu tăng trở lại trong sáng 19/11.
(VNF) - Hơn 1.400 đại biểu từ 162 quốc gia đã có mặt tại Geneva để khai mạc COP11, nơi các nước bàn giải pháp ứng phó “đại dịch thuốc lá” và sự gia tăng sản phẩm nicotine mới.
(VNF) - Giữa những năm 1990, khi hệ thống đại học dân lập còn non trẻ, việc thành lập một trường ngoài công lập gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, quản trị và niềm tin xã hội. TS. Nguyễn Toàn, Thành viên Hội đồng Sáng lập, Cố vấn Ban giám hiệu HUTECH, chia sẻ về những công thức trong những ngày đầu xây dựng mô hình giáo dục mới.
(VNF) - Đa số nhà giao dịch tỏ ra bi quan, cho rằng đợt trượt giá Bitcoin còn lâu mới kết thúc khi những người mua lớn “rút lui”.
(VNF) - Từ 2015 đến 2023, Shark Thủy đã bán vượt vốn điều lệ Egroup hơn 206 triệu cổ phần khống cho 10.063 nhà đầu tư, chiếm đoạt hơn 7.670 tỷ đồng tiền gốc của bị hại.
(VNF) - Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 10% trở lên trong năm 2026. Nhiều chuyên gia khẳng định, điều này hoàn toàn khả thi nếu tận dụng đúng dư địa cải cách. Nền tảng ổn định vĩ mô, khát vọng phát triển mạnh mẽ cùng quyết tâm chính trị lớn đang tạo lực đẩy mới cho tăng trưởng hai con số – với điều kiện Việt Nam thúc đẩy cải cách thể chế, nâng nội lực kinh tế và triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển bền vững.
(VNF) - Ông Phan Thiên Định - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Huế được điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025 - 2030; đồng thời giới thiệu ông Phan Thiên Định để bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh.
(VNF) - Ông Phạm Hoàng Sơn, Phó bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh, vừa được bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh với tỷ lệ tán thành tuyệt đối.
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lạc quan với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên trong Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 được Quốc hội thông qua. Tuy vậy, để mục tiêu này trở nên khả thi hơn, các đại biểu cho rằng cần nâng cao công tác cải cách thể chế, đưa chủ trương, chính sách vào đời sống kinh tế, xã hội và thực tiễn.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.
