Thuế tăng chậm, giá thuốc vẫn thấp
Tại Hội thảo ngày 8/5 về hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá, ThS. Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cho biết, từ năm 2008 đến 2019, Việt Nam đã ba lần tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với thuốc lá. Tuy nhiên, mức tăng còn quá thấp và khoảng cách thời gian giữa các lần điều chỉnh quá dài, không đủ để tác động đến hành vi tiêu dùng. Khi thu nhập bình quân đầu người ngày càng tăng, giá thuốc lá ngày càng trở nên rẻ và dễ tiếp cận.
Mức thuế 75% thực chất chỉ áp dụng trên giá xuất xưởng, ví dụ bao thuốc bán lẻ 10.000 đồng thì giá xuất xưởng chỉ khoảng 3.900 đồng. Việc tăng thuế thêm 5% chỉ làm giá bán tăng khoảng 300 đồng (3%) thấp hơn tốc độ lạm phát (4%) và mức tăng thu nhập (5%). Vì vậy, tác động đến hành vi hút thuốc gần như không đáng kể.
Tỷ lệ thuế thuốc lá tại Việt Nam tính theo giá bán lẻ chỉ đạt 36%, thấp hơn nhiều so với khuyến cáo 70 - 75% của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), và cũng thấp hơn nhiều nước trong khu vực như Thái Lan (78,6%), Philippines (71,3%) hay Singapore (67,5%).
Giá thuốc lá quá rẻ khiến người tiêu dùng dễ tiếp cận
Giá thuốc lá tại Việt Nam hiện ở mức rất thấp, khiến sản phẩm này dễ dàng tiếp cận với mọi đối tượng, đặc biệt là người có thu nhập thấp và thanh thiếu niên. Đây là một trong những rào cản lớn đối với các nỗ lực phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ cần tăng giá bán lẻ thuốc lá thêm 10% có thể giúp giảm mức tiêu thụ từ 4–5%. Đặc biệt với thanh thiếu niên nhóm nhạy cảm với biến động giá tỷ lệ sử dụng có thể giảm tới 10% hoặc hơn. Thế nhưng, khảo sát năm 2023 do Trường Đại học Y tế công cộng phối hợp với Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam thực hiện cho thấy, tại Hà Nội và TP.HCM vẫn còn tới 40 nhãn hiệu thuốc lá có giá dưới 10.000 đồng/bao, trong đó nhiều loại chỉ ở mức 7.000 - 8.000 đồng.
Với mức giá thấp như vậy, việc tiếp cận thuốc lá trở nên quá dễ dàng, kể cả với trẻ em và người mới hút. Người đã hút thì ít có động lực bỏ thuốc. Trong khi đó, giá thuốc lá tại Việt Nam vẫn thuộc nhóm thấp nhất thế giới. Theo WHO, giá một bao thuốc phổ biến ở Việt Nam năm 2020 chỉ khoảng 0,9 USD, tương đương 2,8 USD theo ngang giá sức mua (PPP), xếp thứ 15/19 nước khu vực Tây Thái Bình Dương.
Đáng lưu ý, từ năm 2010 - 2022, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đã tăng tới 203%, trong khi giá thuốc lá chỉ tăng 56%. Sự chênh lệch này khiến thuốc lá ngày càng trở nên “rẻ” hơn trong tương quan với sức mua, góp phần làm gia tăng tiêu dùng.
Dù đã có những nỗ lực về chính sách, thuế và truyền thông, tỷ lệ hút thuốc ở nam giới trưởng thành tại Việt Nam vẫn ở mức cao. Theo số liệu của Bộ Y tế, tỷ lệ này đã giảm từ 47,4% năm 2010 xuống 41,1% năm 2021 mức giảm khiêm tốn và chưa đạt mục tiêu đặt ra trong Chiến lược Quốc gia phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2020. Với hơn 15 triệu người hút thuốc hiện nay, Việt Nam đang phải gánh chịu hậu quả nặng nề về y tế và kinh tế. Mỗi năm, thuốc lá gây ra khoảng 104.300 ca tử vong do hút trực tiếp hoặc hít phải khói thuốc thụ động.
Nguồn thu từ thuế thuốc lá hiện chưa đủ bù đắp cho chi phí y tế và tổn thất năng suất lao động mà thuốc lá gây ra. Giá thuốc lá tăng chậm, trong khi thu nhập tăng nhanh khiến người dân đặc biệt là giới trẻ và người thu nhập thấp ngày càng dễ tiếp cận hơn với thuốc lá.
ThS. Phan Thị Hải, nhận định: “Để tăng hiệu quả kiểm soát tiêu dùng thuốc lá, Việt Nam cần nhanh chóng điều chỉnh chính sách thuế theo hướng đánh thuế tuyệt đối, xây dựng giá sàn và tăng mức thuế tối thiểu. Đây là công cụ quan trọng để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi tác hại của thuốc lá và giảm gánh nặng y tế trong tương lai."
Tags:
(VNF) - Sau thành công năm 2024 với bài hát “Tái Sinh” giọng ca đầy nội lực Tùng Dương lại tái xuất với một bài hát mang âm hưởng tự sự “Đừng buồn phiền nữa” của nhạc sỹ Nguyễn Thương vào ngày 7/5/2025.
(VNF) - Không chỉ là nơi trình diễn nghệ thuật, nhiều nhà hát từ lâu đã trở thành biểu tượng văn hóa, kiến trúc và niềm tự hào quốc gia. Một dự án nhà hát tầm cỡ quốc tế tại Hà Nội sắp xuất hiện tới đây hứa hẹn sẽ trở thành “đại sứ văn hóa”, góp phần định hình diện mạo và nâng cao vị thế Việt Nam trong dòng chảy văn hóa thế giới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an cương quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm hình sự về hoạt động kinh doanh vàng.
(VNF) - Ngay sau chỉ thị của NHNN, giá vàng miếng và vàng nhẫn 'rủ nhau' tăng tới 3 triệu đồng/lượng chỉ sau một phiên.
(VNF) - Theo Hội đồng Vàng thế giới, trong khi nhu cầu vàng toàn cầu tăng mạnh thì Việt Nam ghi nhận mức giảm 15% do nguồn cung hạn chế và chênh lệch giá vàng cao.
(VNF) - Quần thể nghỉ dưỡng và thể thao Ruby Tree Golf Villas tại Đồ Sơn, Hải Phòng vừa công bố chương trình ưu đãi đặc quyền cho du khách đặt phòng đến hết tháng 5/2025.
(VNF) - Từ ngày 6-12/5, Tòa án Nhân dân cấp cao TP. HCM sẽ mở phiên phúc thẩm vụ án xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Xuyên Việt Oil), để xem xét kháng cáo của 7 bị cáo, trong đó có ông Lê Đức Thọ, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre.
(VNF) - Với những nỗ lực trong phát triển bền vững và thúc đẩy xanh hóa các khu công nghiệp tại Việt Nam, ROX iPark được bình chọn Top 10 Thương hiệu Mạnh ASEAN.
(VNF) - Kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 năm 2025 ghi nhận sự bùng nổ của ngành du lịch Việt Nam với hơn 10,5 triệu lượt khách, tăng hơn 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhiều điểm đến cháy phòng, doanh thu du lịch tại các tỉnh thành lớn tăng đột biến, phản ánh xu hướng phục hồi mạnh mẽ và nhu cầu du lịch cao của người dân trong nước.
(VNF) - Ngay sau kỳ nghỉ lễ 30/4–1/5, thị trường vàng trong nước và thế giới đồng loạt giảm mạnh, khiến nhiều nhà đầu tư bất ngờ trước đà điều chỉnh được dự báo là chưa dừng lại.
(VNF) - Trong kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 năm nay, ngành du lịch Khánh Hòa đón hơn 1 triệu lượt khách tham quan, nghỉ dưỡng, doanh thu đạt hơn 1.377 tỷ đồng.
(VNF) - Từng được kỳ vọng là điểm nhấn thương mại, nhiều mặt bằng tại chân đế chung cư nay vắng bóng khách thuê. Giá cao, tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư khiến nơi đây dần trở thành những “khu đất lạnh” giữa lòng đô thị.
(VNF) - Dịp lễ 30/4-1/5, tổng lượng khách tham quan, lưu trú và trải nghiệm tại Đà Nẵng đạt trên 610.000 lượt, doanh thu từ du lịch ước đạt hơn 2.426 tỷ đồng, tăng trên 50% so với cùng kỳ năm ngoái.
(VNF) - Chuỗi hoạt động mừng kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, với các sự kiện chính diễn ra trong hai ngày 29 và 30/4, thu hút hàng trăm ngàn người náo nức tham gia. Vinamilk đã đồng hành cùng các khoảnh khắc hân hoan mừng đại lễ tại TP. HCM, tiếp thêm dinh dưỡng cho các lực lượng và người dân.
(VNF) - Trong quý 1/2025, với thị trường trong nước, Vinamilk đã tái cấu trúc hệ thống phân phối và kinh doanh, tung mới và tái tung gần 20 sản phẩm, thay đổi nhận diện cho nhiều cửa hàng. Với thị trường nước ngoài, doanh nghiệp duy trì tăng trưởng dương 7 quý liên tiếp và lần đầu tiên đóng góp trên 20% trong doanh thu thuần hợp nhất.
(VNF) - Cùng thuê mặt bằng mặt phố đắt đỏ, người bán offline thì vắng khách, người bán online lại chốt đơn liên tục. Cùng một địa điểm, hai cách kinh doanh khác nhau đã tạo nên hai số phận trái ngược. Nghịch lý thời đại số đang hiện rõ trên từng tuyến phố sầm uất.
(VNF) - Hiện nước ta có trữ lượng mặt hàng này đứng top đầu của thế giới.
(VNF) - Nhiều người chuyển hướng sang đầu tư bạc khi giá vàng tăng cao. Chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư thận trọng khi đầu tư bạc do có nhiều rủi ro.
(VNF) - Báo cáo từ Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho thấy, nhu cầu vàng thỏi và tiền vàng của Việt Nam trong quý I/2025 chỉ đạt 12 tấn, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái.
(VNF) - Một vụ lừa đảo xuyên quốc gia lớn bị phá án, cơ quan chức năng thu giữ 6 kg vàng trong ổ gà và hơn 92 tỷ đồng giấu trong kho thóc và đường ống PVC.
(VNF) - Thời trang secondhand - quần áo "hàng thùng" đang trở thành lựa chọn của nhiều người trẻ Việt. Không chỉ tiết kiệm, đồ cũ còn mang đến phong cách độc đáo và góp phần bảo vệ môi trường, tạo nên một trào lưu tiêu dùng bền vững đầy hấp dẫn.
(VNF) - Trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay, Đà Nẵng tiếp tục khẳng định vị thế là điểm đến hàng đầu khu vực miền Trung khi đón hàng chục nghìn lượt khách trong và ngoài nước, nhiều khu du lịch đạt công suất mức tối đa.
(VNF) - Theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), trong quý I/2025, nhu cầu vàng thỏi và tiền vàng tại Việt Nam giảm 15% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 12 tấn.
(VNF) - Một số chính sách về việc thay đổi tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng Việt Nam và một số chính sách khác có hiệu lực từ tháng 5/2025
(VNF) - Sau thành công năm 2024 với bài hát “Tái Sinh” giọng ca đầy nội lực Tùng Dương lại tái xuất với một bài hát mang âm hưởng tự sự “Đừng buồn phiền nữa” của nhạc sỹ Nguyễn Thương vào ngày 7/5/2025.
(VNF) - Đường cao tốc Vũng Áng – Bùng là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông và đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây qua địa phận 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình.
