Giải bài toán nguồn vốn cho năng lượng tái tạo: Cần 5,2 tỷ USD mỗi năm
Đình Vũ -
26/06/2021 12:33 (GMT+7)
(VNF) - Theo dự thảo đề án quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhòn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII), mục tiêu đặt ra tới năm 2030, công suất năng lượng tái tạo là khoảng 39,7GW, chiếm 29% tổng công suất nguồn điện cả nước. Tầm nhìn tới năm 2045, con số này lên đến 121,7GW, chiếm 44%.
Tới tháng 9/2020, mới có 17/35 ngân hàng thương mại trong nước đã xây dựng chính sách cho vay với năng lượng tái tạo.
Mỗi năm cần 5,2 tỷ USD
Để thực hiện mục tiêu này, dự kiến giai đoạn 2021-2030 cần 1.031.365 tỷ đồng đầu tư cho phát triển năng lượng tái tạo, và 1.947.173 tỷ đồng giai đoạn 2031-2045. Tổng cộng là gần 3 triệu tỷ đồng, tương đương 130 tỷ USD, trung bình 5,2 tỷ USD mỗi năm. Để hiện thực hoá mục tiêu này, một trong những vấn đề quan trọng nhất cần giải quyết là nguồn vốn, trong đó chiếm một tỷ lệ đáng kể là tín dụng ngân hàng.
Trong 5 năm qua, Ngân hàng Nhà nước, trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ đã ban hành một số văn bản, chính sách phục vụ phát triển năng lượng tái tạo, cụ thể là: Chỉ thị số 03/CT-NHNN ngày 24/3/2015 về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; Quyết định số 1552/QĐ-NHNN ngày 6/8/2015 về kế hoạch hành động ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh đến năm 2020; Quyết định số 1731/QĐ-NHNN ngày 31/8/2018 ban hành kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững.
Trước năm 2017, các ngân hàng thương mại chủ yếu thực hiện giải ngân vốn cho các dự án năng lượng tái tạo từ các nguồn của các tổ chức quốc tế như: World Bank, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), vốn viện trợ không hoàn lại. Từ năm 2017, sau khi Chính phủ ban hành các quyết định về cơ chế hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo, các ngân hàng thương mại bắt đầu xây dựng chính sách tín dụng đối với các dự án năng lượng tái tạo.
Mặc dù duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh trong giai đoạn 2018-2020, nhưng tỷ trọng dư nợ tín dụng cho năng lượng tái tạo còn khá thấp (từ 0,6% - 1%) trong tổng dư nợ của hệ thống ngân hàng. Tới tháng 9/2020, mới có 17/35 ngân hàng thương mại trong nước đã xây dựng chính sách cho vay với năng lượng tái tạo.
Theo TS Cấn Văn Lực, bản thân các ngân hàng trong nước cũng chưa có định hướng cụ thể cho tài trợ phát triển năng lượng tái tạo mà chủ yếu thực hiện thông qua định hướng tín dụng xanh. Mặt khác, ngân hàng thương mại cũng gặp hạn chế về nguồn vốn trung dài hạn do chủ yếu huy động ngắn hạn từ dân cư, trong khi cơ quan quản lý ngày càng quan tâm kiểm soát rủi ro thanh khoản của các ngân hàng thương mại (giảm dần tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung dài hạn).
“Các ngân hàng thương mại còn gặp khó khăn trong tiếp cận thông tin, đánh giá rủi ro do lĩnh vực này còn mới, trong khi các quy định về hỗ trợ còn chưa thực sự rõ ràng và nhất quán; và chủ đầu tư cũng còn thiếu kinh nghiệm, còn đầu tư theo tâm lý phong trào và chưa bài bản, còn hiện tượng lách luật”, ông Lực nói.
Trong khi đó, doanh nghiệp trong nước cũng rất khó tiếp cận nguồn vốn nước ngoài, bởi thường yêu cầu đi kèm bảo lãnh Chính phủ, dù lãi suất chỉ từ 4-5%/năm. Cùng với đó, việc ra đời Nghị định 81/2020 cũng hạn chế khả năng tiếp cận vốn của nhà đầu tư qua kênh phát hành trái phiếu.
Tìm vốn ở đâu?
Với vai trò nhà đầu tư, Chủ tịch HĐQT HBRE ông Hồ Tá Tín cho rằng lãi suất cho vay lên tới 10% là quá cao, đẩy rủi ro về phía doanh nghiệp. Trong khi yêu cầu vốn tự có 30-40% cũng là rào cản rất lớn trong việc tiếp cận nguồn vốn ngân hàng.
Đồng quan điểm, ông Hoàng Mạnh Tân - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Sơn Hà đề xuất, với các dự án năng lượng tái tạo vốn tự có chỉ cần 15-20% nhằm khuyến khích phát triển, đồng thời cần có chính sách ưu đãi lãi suất phù hợp cho các dự án xanh. NHNN cần hoàn thiện hướng dẫn và xây dựng cơ chế cho tín dụng xanh và ưu tiên giới hạn tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng cho vay vào các dự án năng lượng xanh hàng năm.
Đối với Bộ Công Thương và EVN, ông Tân cho rằng, cần xem lại hợp đồng mẫu, không đẩy rủi ro về doanh nghiệp, dự án đã được phê duyệt và tính toán hiệu quả trên công suất phát thiết kế, khi phát điện EVN phải mua hết công suất phát, không để quyền từ chối mua điện trên các hợp đồng mẫu.
Với Bộ Tài chính, Phó TGĐ Tập đoàn Sơn Hà đề xuất cần xem lại Nghị định 81/2020, không giới hạn số đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp vì các dự án điện gió phải thi công mất 2-3 năm nên việc giới hạn các đợt phát hành như Nghị định 81 làm cho các chủ đầu tư không huy động được nguồn vốn thông qua hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Theo GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư Nước ngoài (VAFIE), thực tế Việt Nam không thiếu vốn. Hiện nay, các ngân hàng đang dư thừa vốn, phải giảm huy động, giảm lãi suất huy động. Dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong những năm qua cũng rất lớn, cả vốn đăng ký và thực hiện đều tăng trưởng vượt cả chỉ tiêu Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị về thu hút đầu tư nước ngoài đến năm 2030. “Có thể nói, để phát triển năng lượng tái tạo hiện nay ở Việt Nam không phải là giải quyết vấn đề thiếu vốn mà là thiếu cơ chế chính sách để thu hút vốn, giải toả dòng vốn đang còn ách tắc”.
Lấy ví dụ cụ thể, GS. Nguyễn Mại dẫn trường hợp dự án Nhà máy Nhiệt điện Ô Môn III (Cần Thơ), Chính phủ Nhật Bản đã có sẵn vốn ODA để cấp cho dự án nhưng do chúng ta chưa xác định được thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư khiến dự án chậm tiến độ và có nguy cơ kéo theo việc chậm tiến độ của hàng loạt các dự án liên quan về sau.
“Chúng ta cần có chính sách ổn định kéo dài 5-10 năm, thậm chí là 20-30 năm, đảm bảo được lợi ích cho nhà đầu tư mới mong giải quyết được căn cơ bài toán cho năng lượng và năng lượng tái tạo. Với một đất nước đang phát triển như Việt Nam, năng lượng là vấn đề cốt tử. Nên nếu chính sách ưu đãi có gây thiệt hại cho nguồn thu ngân sách thì vẫn nên làm để đảm bảo không thiếu điện, không phải mua điện nước ngoài, hỗ trợ ổn định nền kinh tế. Cần đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích riêng ngành năng lượng”, GS. Nguyễn Mại nhấn mạnh và cho rằng cần sớm ban hành những chính sách ưu đãi cho các dự án NLTT để thu hút cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.
(VNF) - Không chỉ là không gian mua sắm mới, New Concept Store OWEN tại Tầng 2, AEON MALL Hà Đông, Hà Nội còn là thông điệp mạnh mẽ của OWEN với mong muốn đồng hành cùng phong cách sống có gu, tinh tế và ngày càng chỉn chu của người đàn ông thế hệ mới.
(VNF) - Không chỉ hỗ trợ sinh kế trước mắt, dự án She Thrives - Vươn Mình do Cargill phối hợp với CARE Quốc tế tại Việt Nam triển khai đã góp phần thay đổi căn bản tư duy thoát nghèo của cộng đồng nông thôn tại Đắk Lắk, từ tâm thế trông chờ hỗ trợ sang chủ động sản xuất, kinh doanh và làm chủ tương lai.
(VNF) - Ngày 19/12, trường TH & THCS Lộc Thịnh đón nhận 30 bộ máy tính PC cùng 2 màn hình TV 65 inch do Tập đoàn Tiến Phước phối hợp với tổ chức xã hội Fly to Sky Charity trao tặng.
(VNF) - Nhờ đa dạng hóa sinh kế kết hợp với tín dụng chính sách, các xã Ea Ning và Dray Bhăng (Đắk Lắk) đã tạo điều kiện cho người dân nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống và từng bước thoát nghèo, hướng tới phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
(VNF) - Những ngày cuối năm, miền Tây Nghệ An bừng sáng với một cảnh tượng khiến bất cứ ai đi qua cũng phải ngỡ ngàng: cánh đồng hoa hướng dương bạt ngàn, vàng rực như biển nắng trải dài bất tận. Không chỉ là điểm đến, nơi đây đã trở thành hiện tượng trên mạng xã hội, thu hút hàng nghìn lượt check-in và chia sẻ mỗi ngày.
(VNF) - Những con bò giống, nguồn vốn mồi và niềm tin đang trở thành nền tảng giúp người dân Xuân Mai xây dựng sinh kế bền vững. Giải pháp này không chỉ hỗ trợ thoát nghèo mà còn tạo “đê mềm” bảo vệ họ trước nguy cơ tái nghèo sau thiên tai.
(VNF) - Sáng 22/12/2025, Giải Cờ Tướng Các Danh Thủ Quốc Tế, Cúp Phương Trang lần VII đã chính thức khai mạc tại FUTA Residence – Đà Nẵng Times Square, mở màn cho mùa giải năm 2025 với sự tham dự của các danh kỳ hàng đầu khu vực châu Á.
(VNF) - Dù có lộ trình hạn chế xe xăng, Yamaha Việt Nam vẫn tích cực ra mắt sản phẩm mới để giữ thị phần, tạo "cú hích" cho dịp mua sắm cao điểm cuối năm.
(VNF) - Trong khuôn khổ Diễn đàn Phát triển bền vững ngành xây dựng Việt Nam (VSCF) diễn ra ngày 19/12 vừa qua, Flamingo Maison 108 - giai đoạn đầu của đại dự án Flamingo World Islands Ho Nui Coc do Flamingo Holdings phát triển tại Thái Nguyên - đã vinh dự đón nhận Chứng chỉ Công trình Xanh EDGE từ Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC), thuộc nhóm Ngân hàng Thế giới.
(VNF) - PNJ định hướng chiến lược CSR trên nền tảng 'Sống Đẹp', với mục tiêu lan tỏa tinh thần này đến từng cá nhân, gia đình, các cặp đôi cũng như toàn xã hội.
(VNF) - Tuần qua, hàng loạt vụ án kinh tế nghiêm trọng gây chấn động dư luận: Chủ tịch Z Holding bị truy tố sản xuất sữa giả 2.400 tỷ, Chủ tịch Thuận An nộp thêm 47 tỷ khắc phục hậu quả vụ đấu thầu gây thất thoát 120 tỷ. Cùng lúc, Shark Bình, Mr Hunter và hệ thống Thẩm mỹ viện Mailisa cũng bị xử lý vì lừa đảo, trốn thuế.
(VNF) - Giảm nghèo bền vững không dừng ở hỗ trợ trước mắt, mà là trao cho người nghèo “cần câu” để tự vươn lên. Thông qua đào tạo nghề, tạo việc làm và sinh kế ổn định, nhiều địa phương đang chuyển từ cách làm “cho con cá” sang trao cơ hội thoát nghèo lâu dài, đúng với mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau.
(VNF) - Năm 2025, Việt Nam vào top 10 nước tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới, bình quân mỗi người dành 400 USD (khoảng 10,5 triệu đồng) cho mua sắm online.
(VNF) - Sự kiện dự kiến diễn ra vào Thứ Bảy, ngày 10/01/2026 (tức 22/11 năm Ất Tỵ) tại Khách sạn Mường Thanh – Linh Đàm – Hà Nội. Ngày hội Kết nối giao thương dòng họ Hoàng – Huỳnh lần thứ II được kỳ vọng sẽ trở thành sự kiện kết nối doanh nhân quy mô lớn, đánh dấu bước phát triển mới trong hành trình xây dựng cộng đồng doanh nhân Gia tộc Hoàng – Huỳnh vững mạnh và thịnh vượng.
(VNF) - Việc triển khai thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam sau gần 20 năm vẫn chưa đạt như kỳ vọng. TS Nguyễn Quốc Thập – Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam cảnh báo, cải cách chậm sẽ khiến thị trường khó thu hút đầu tư vào nguồn, hạ tầng và truyền tải điện.
(VNF) - Hiện tượng túi hiệu giả nổi lên như một vấn đề đáng chú ý của ngành thời trang năm 2025. Các sản phẩm bị nghi là hàng fake xuất hiện rộng rãi, từ các “phú bà” trên mạng xã hội cho tới cả những nhà thiết kế nội thất cao cấp.
(VNF) - Theo Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 ước đạt khoảng 920 tỷ USD – mức cao kỷ lục, qua đó đưa Việt Nam gia nhập top 15 cường quốc thương mại toàn cầu và mở ra dư địa tăng trưởng mới cho nền kinh tế.
(VNF) - Giá vàng miếng SJC vẫn giữ ở mức 154,4 - 156,4 triệu đồng/lượng chiều mua vào - bán ra trong khi giá vàng nhẫn không có nhiều biến động tại các nhà vàng.
(VNF) - Sở hữu quy mô vốn chủ sở hữu trên 9.700 tỷ đồng và tổng tài sản hơn 70.000 tỷ đồng nhưng chỉ vận hành với chưa đến 300 nhân sự, Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (EVF) đang trở thành ví dụ điển hình về mô hình doanh nghiệp tài chính tinh gọn, hiệu quả và dựa trên nền tảng công nghệ số.
(VNF) - Tận dụng lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng vùng cao phía Tây Quảng Ngãi, cây cà phê xứ lạnh đang trở thành sinh kế bền vững của người dân nơi đây. Sự chuyển biến này không chỉ nằm ở hiệu quả kinh tế mà còn ở việc người dân chủ động thay đổi tư duy sản xuất, áp dụng kỹ thuật và liên kết thị trường để vươn lên thoát nghèo lâu dài.
(VNF) - Tập đoàn BIM và các công ty thành viên đã tổ chức Lễ khởi công 3 dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, với tổng mức đầu tư gần 10.500 tỷ đồng.
(VNF) - Không chỉ là không gian mua sắm mới, New Concept Store OWEN tại Tầng 2, AEON MALL Hà Đông, Hà Nội còn là thông điệp mạnh mẽ của OWEN với mong muốn đồng hành cùng phong cách sống có gu, tinh tế và ngày càng chỉn chu của người đàn ông thế hệ mới.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.