Hưởng lợi từ chiến tranh thương mại, xuất khẩu cá tra Việt Nam cao nhất trong 2 thập kỷ

Những thông tin trên được công bố trong bản tin IR năm 2018 của Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC).

Theo các chuyên gia trong ngành, sự phát triển của ngành cá tra sẽ tiếp tục vào năm 2019 khi sản lượng trên toàn thế giới dự kiến đạt 3 triệu tấn, tăng 4,6% so với năm trước.

Xuất khẩu sang Mỹ tăng 60% so với cùng kỳ

Mỹ là thị trường xuất khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam, đạt 549 triệu USD trong năm 2018, tăng 60% so với năm 2017. Nhu cầu tại Mỹ dự kiến ​​sẽ vẫn mạnh hơn vào năm 2019 nên giá vẫn ở mức cao.

Do căng thẳng thương mại leo thang, rào cản thuế quan với cá rô phi Trung Quốc ngày càng cao. Vì vậy, nhiều người mua cá rô phi Trung Quốc đã chuyển sang sử dụng cá tra từ Việt Nam với quy mô đặt hàng mở rộng.

Gần đây, Mỹ đã áp dụng mức thuế 10% đối với cá rô phi nhập khẩu từ Trung Quốc và dự kiến áp thêm 25% vào tháng 3/2019.

Trung Quốc, Hồng Kông là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của cá tra Việt Nam với tổng kim ngạch đạt 529 triệu USD, tăng 29% so với năm trước. Theo VASEP, thị trường lân cận này vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển nhờ nhu cầu lớn đối với nhiều loại sản phẩm cá tra ở nhiều mức giá khác nhau, trong đó giao thông thuận tiện cũng là yếu tố thúc đây xuất khẩu sang thị trường này.

Sau một thời gian dài trì trệ, xuất khẩu sang EU năm 2018 cũng có dấu hiệu phục hồi với giá trị 244 triệu USD, tăng 20% ​​so với năm trước. Các thị trường tiêu thụ hàng đầu năm qua phải kể đến Hà Lan, Anh, Đức và Bỉ với tốc độ tăng trưởng lần lượt đạt 33%, 6%, 11% và 12%.

Mặc khác, khối ASEAN đang cho thấy nhiều tiềm năng với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 203 triệu USD trong năm 2018, tăng 42%. Nổi trội là các quốc gia Thái Lan, Singapore, Philippines và Malaysia. Nhu cầu từ khối này tăng mạnh từ năm 2018, đặc biệt là tạiPhilippines với mức tăng trưởng hơn 32% trong năm.

Các hiệp định thương mại mới như CPTPP, EVFTA đã và sẽ chính thức thông qua trong năm 2019, dẫn đến thuế nhập khẩu cá tra từ Việt Nam tại nhiều thị trường sẽ được loại bỏ ngay lập tức hoặc giảm dần xuống 0%, tạo cơ hội tốt hơn cho cá tra xâm nhập sâu hơn vào các thị trường này.

Về giá bán cá tra, giá trên tất cả các thị trường xuất khẩu hiện đạt mặt bằng mới cao hơn, đặc biệt là giá cá tra nguyên liệu. Lý giải điều này, từ đầu năm 2017, ngành công nghiệp cá tra đã phải đối mặt với tình trạng thiếu cá giống nghiêm trọng (cá con) do thời tiết lạnh. Việc thiếu cá giống kéo theo sự khan hiếm nguyên liệu thô (cá sống) cho các công ty chế biến, từ đó đẩy giá sản phẩm cuối cùng tăng theo.

Bên cạnh đó, năm 2017 rào cản về công tác kiểm định cá tra da trơn (cá thuộc bộ Siluriformes) nhập khẩu vào Mỹ gần như được xóa bỏ đã thúc đẩy kim ngạch tại thị trường này tăng cao trở lại. Cung hạn hẹp, nhiều công ty không có trang trại riêng theo đó phải trả giá cao hơn để đáp ứng các đơn đặt hàng đã ký, kết quả đẩy giá cá tra tăng mạnh xuyên suốt năm qua.

Năm 2018, diện tích canh tác cá tra tại Việt Nam đạt tổng cộng 5.400 ha, tăng nhẹ 3,3% so với năm 2017. Khối lượng thu hoạch đạt 1,42 triệu tấn, tăng 8,4% so với năm trước.

Vĩnh Hoàn thu "quả ngọt" từ thị trường Trung Quốc

Năm 2018, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc của Vĩnh Hoàn tăng trưởng mạnh mẽ, trung bình hơn 26%/năm. Đây là kết quả sau nỗ lực quảng bá cá tra đến người tiêu dùng Trung Quốc, tập trung tại các chuỗi nhà hàng và nền tảng thương mại điện tử thời gian qua.

Tuy nhiên, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu số một của VHC, chiếm hơn 60% tổng giá trị xuất khẩu với doanh thu hàng năm tăng vọt 49% do giá bán và khối lượng bán cao hơn.

Ngoài ra, xuất khẩu sang Thụy Sĩ, Úc và Bỉ cũng tăng trưởng với doanh thu tăng lần lượt 64%, 15% và 11% so với năm 2017.

Về cơ cấu sản phẩm xuất khẩu, philê cá tra vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị xuất khẩu, tăng 34% so với năm trước. Đáng chú ý, phụ phẩm Collagen và Gelatin ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong năm 2018 với tổng giá trị xuất khẩu trị giá 11,2 triệu USD, gấp đôi kết quả năm 2017.