Huỷ thầu 2 dự án cao tốc PPP: ‘Chuẩn bị phương án chuyển sang đầu tư công’
Đinh Tịnh -
06/11/2020 20:00 (GMT+7)
(VNF) - Bản chất hình thức đầu tư PPP (Công - tư) chưa hoàn thiện mà vẫn dựa trên mô hình BOT (Đầu tư – xây dựng – chuyển giao), trong bối cảnh BOT giao thông nhiều rủi ro buộc các ngân hàng thương mại phải thắt chặt vốn vay. Mới đây, 2 dự án cao tốc mô hình PPP là quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu đã không có nhà thầu nào tham gia. Trong điều kiện này, 2 dự án trọng điểm trên hoàn toàn có thể chuyển sang đầu tư công.
Buộc phải huỷ thầu
Theo tìm hiểu của VietnamFinance, đầu tháng 10/2020, có 2/5 dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông mô hình PPP không có nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu là đoạn quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu.
Hai dự án này sau đó được gia hạn đóng thầu đến 12/10/2020. Tuy nhiên, đến ngày mở thầu chỉ có một nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu là đoạn quốc lộ 45 - Nghi Sơn, còn đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu không có ai.
Tuy nhiên, đến ngày 5/11, dự án cao tốc quốc lộ 45 - Nghi Sơn theo hình thức PPP chính thức bị Bộ GTVT huỷ thầu vì không có nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Lý do là qua đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật của nhà đầu tư Liên danh Licogi16 - FECON – 486 không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Được biết, Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn quốc lộ 45 - Nghi Sơn (Thanh Hóa) được đầu tư theo hình thức PPP là 1 trong 5 dự án thành phần thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.
Dự án có chiều dài 43km qua địa phận tỉnh Thanh Hóa có tổng mức đầu tư 5.176 tỉ đồng, trong đó vốn góp của nhà đầu tư theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT là 3.357 tỉ đồng, vốn của Nhà nước tham gia là 1.819 tỉ đồng, thời gian hoàn vốn trong 17 năm 7 tháng.
Rủi ro hình thức đầu tư PPP cao tốc?
Cũng theo tìm hiểu của VietnamFinance, tại 11 dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, hiện có 6 dự án đã được chuyển sang hình thức đầu tư công và đang có tiến độ khá tốt.
Tuy nhiên, đối với 5 dự án đầu tư theo hình thức PPP thì 3 dự án đã có nhà thầu gồm: Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo. Cụ thể, đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt có 2 nhà đầu tư, đoạn Nha Trang - Cam Lâm có 2 nhà đầu tư, đoạn Cam Lâm - Vĩnh Hảo có 3 nhà đầu tư.
2 dự án hiện không có nhà thầu là quốc lộ 45 - Nghi Sơn và đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu. Vậy tại sao các nhà đầu tư tài chính, các nhà thầu lớn lại không mặn mà với cao tốc Bắc – Nam theo hình thức PPP?
Chia sẻ về vấn đề này, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết: “Trên thực tế, nếu tham gia dự án cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP, nhà thầu chỉ phải bỏ khoảng 20% vốn đối ứng, phần còn lại là 30-40% vay vốn ngân hàng. Trong khi, nhà nước đã bỏ ra tới 40-50% vốn mồi tại các dự án trọng điểm này. Hơn thế nữa, hiện cơ bản mặt bằng các dự án đã hoàn thành tới 90-98% (tuỳ từng dự án). Dù thuận lợi là vậy nhưng không hiểu sao vẫn vắng bóng nhà đầu tư”.
Trao đổi với VietnamFinance, đại diện phía ngân hàng cho biết: Đúng là việc hút vốn cho cao tốc Bắc – Nam phía Đông có nhiều lợi thế và ưu đãi. Tuy nhiên, do tình trạng cho vay BOT trước đây đã để lại nhiều hệ luỵ.
“Nhiều dự án trước đây đã thành nợ xấu khiến hệ số an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng thương mại nhà nước đã chạm ngưỡng, tổng dư nợ và cam kết tín dụng đối với các dự án BOT, BT đã chạm tới giới hạn cấp tín dụng đối với lĩnh vực này. Vì thế, phía ngân hàng khó có thể mạo hiểm tiếp tục cho vay vì số tiền bỏ ra đầu tư lớn, thời gian thu hồi kéo dài”, phía ngân hàng cho biết.
Để tháo gỡ những khó khăn này, trung tuần tháng 8/2020, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ, ngành liên quan tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn huy động tín dụng cho các dự án PPP cao tốc Bắc - Nam.
Tuy nhiên, phía Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ quan điểm, ““việc cung cấp tín dụng phải thực hiện theo cơ chế thương mại hiện hành”, các ngân hàng tự xem xét, quyết định cho vay trên cơ sở thẩm định hiệu quả của dự án, khả năng trả nợ của khách hàng và khả năng cân đối nguồn vốn tín dụng của tổ chức tín dụng”.
Nói như cách trả lời từ Ngân hàng nhà nước, thì sau khi có kết quả lựa chọn nhà đầu tư, các ngân hàng thương mại mới thẩm định, đánh giá khả năng trả nợ của các nhà đầu tư, rồi mới quyết định việc cung cấp tín dụng cho các dự án.
“Ngay cả trong trường hợp nhà đầu tư đã được lựa chọn và ký kết hợp đồng, cũng chưa thể khẳng định sẽ huy động được vốn tín dụng để triển khai dự án. Điều này khiến các dự án PPP cao tốc Bắc – Nam trở nên rủi ro hơn bao giờ hết”, phía Bộ GTVT quan ngại.
Chuyển 2 cao tốc không có nhà đầu tư sang đầu tư công là đúng luật
Thừa nhận khó hút vốn xã hội hoá cao tốc Bắc – Nam, mới đây, trong báo cáo gửi Quốc hội về thực hiện dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, Chính phủ đã nêu rõ khó khăn trong việc huy động vốn vay ngân hàng của các nhà đầu tư thực hiện các dự án theo hình thức PPP.
Đáng chú ý, Chính phủ nêu rõ: “Đối với dự án thành phần PPP nếu đấu thầu không lựa chọn được nhà đầu tư hoặc nhà đầu tư được lựa chọn nhưng không huy động được nguồn vốn tín dụng để triển khai, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc chuyển đổi phương thức đầu tư”.
Trao đổi với VietnamFinance về vấn đề này, lãnh đạo Bộ GTVT khẳng định: “Trong bối cảnh dự án không có nhà thầu tham gia, 2 dự án trọng điểm cao tốc Bắc – Nam chuyển đổi sang hình thức đầu tư công là hoàn toàn đúng luật. Điều này đã được quy định rõ trong Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22/11/2017 của Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020”.
Còn theo các chuyên gia giao thông, trong bối cảnh không có nhà thầu tham gia dự án trọng điểm cao tốc Bắc - Nam, việc điều chuyển sang đầu tư công là bắt buộc và cần thiết để đảm bảo tiến độ các dự án. Đồng thời, nếu được chuyển sang đầu tư công thì cũng khơi thông nguồn vốn 700.000 tỷ đồng mà Chính phủ phải giải ngân trong năm nay.
Như vậy, nếu kịch bản 2 đoạn cao tốc Bắc - Nam không có nhà đầu tư PPP được chuyển sang đầu tư công, thì sẽ có 8/11 đoạn được đầu tư công. Khi hoàn thành các tuyến cao tốc này sẽ nối thông từ Hà Nội tới Nghệ An và từ TP. HCM tới Bình Thuận. Đây là 2 cực kinh tế quan trọng trong sự phát triển kinh tế khu vực phía Bắc và phía Nam nói riêng và thúc đẩy kinh tế nói chung của đất nước.
(VNF) - Ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT SGO Group, nhìn nhận các yếu tố để tạo lập một chu kỳ mới đã hình thành tương đối đầy đủ trên thị trường bất động sản miền Bắc. Do vậy, năm 2025 là thời điểm quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định.
(VNF) - Công ty thành viên của Phục Hưng Holdings đạt yêu cầu tham gia thực hiện dự án khu nhà ở xã hội Bãi Viên tại TP Nam Định, với tổng mức đầu tư hơn 909 tỷ đồng.
(VNF) - Từ đầu năm 2025 tới nay, thị trường bất động sản cả nước chứng kiến sự “bùng nổ” nguồn cung mới khi hàng loạt dự án lớn đua nhau ra mắt, khởi công. Đây có thể xem là giai đoạn sôi động nhất của thị trường kể từ giữa năm 2022.
(VNF) - Đầu tháng 3/2025, chủ Khu nhà ở TM tại thôn Phạm Dùng, xã An Hồng, huyện An Dương (HimLam Central Park) đã kick off, chuẩn bị mở bán 346 căn nhà liền kề.
(VNF) - Dự án Khu Công nghiệp VSIP Nghệ An 3 có quy mô diện tích hơn 181,1 ha được thực hiện tại địa phận xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên với tổng mức đầu tư 1.325 tỷ đồng.
(VNF) - Thị trường địa ốc miền Bắc “khai xuân” với những tín hiệu tích cực, đặc biệt trước thông tin ra mắt phân khu Kim Ngân 1 nằm tại vị trí trung tâm đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City Hà Nam.
(VNF) - Dự án Constrexim Complex có diện tích 2,5ha, tọa lạc tại ô đất A1-2 Khu đô thị mới Cầu Giấy, sở hữu vị trí "vàng" khi nằm tại nút giao cầu vượt Mai Dịch với 3 mặt tiền là đường Vành đai 3 (Phạm Hùng), Xuân Thủy và Trần Quốc Vượng.
(VNF) - Những toà dinh thự song lập dát vàng mang đậm phong cách hoàng gia châu Âu tại phân khu Hoàng Gia (Vinhomes Royal Island, Hải Phòng) đang được giới thượng lưu ráo riết săn đón để làm giàu hơn bộ sưu tập bất động sản hàng hiệu của mình và gia nhập cộng đồng tinh hoa trên “đảo tỷ phú” đầu tiên của Việt Nam.
(VNF) - Liên quan đến vụ đấu giá 27 thửa đất ở quận Hà Đông (Hà Nội) giá được đẩy lên 262 triệu đồng/m2, chỉ có 5 người nộp đủ tiền sử dụng đất, còn lại 22 trường hợp đã bỏ cọc. Như vậy, có tới 80% bỏ cọc.
(VNF) - Cục Thuế TP Hà Nội yêu cầu Đầu tư xây dựng NHS nộp ngay số tiền thuế truy thu, tiền phạt vi phạm hành chính và tiền chậm nộp số tiền hơn 13,16 tỷ đồng.
(VNF) - Hàng trăm căn hộ tại dự án Chung cư nhà ở xã hội (NƠXH) thuộc Khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside và dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh được cho thuê với giá từ 48.000 đồng/m2.
(VNF) - UBND tỉnh Bắc Ninh vừa có chỉ đạo các sở, ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý, tạo điều kiện để chủ đầu tư sớm khởi công Khu đô thị Hồng Hạc - Xuân Lâm, dự án có tổng vốn 27.000 tỷ đồng.
(VNF) - Cánh cửa đưa Việt Nam bước vào “nền kinh tế Expo” có giá trị nhiều tỷ USD sẽ mở ra sau khi Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia - The Grand Expo hoàn thành vào tháng 7/2025. Đây cũng chính là “đường băng” mới giúp thị trường bất động sản Hà Nội cất cánh mà giới đầu tư đang mong ngóng từng ngày.
(VNF) - Ngày 9/3/2025, Công ty Cổ phần Tập đoàn KITA Group (KITA Group) – đơn vị phát triển dự án phối hợp cùng Công ty TNHH Hai Phong Sakura Golf Club tổ chức lễ khởi công dự án Hai Phong Sakura Golf Club.
(VNF) - Công ty cổ phần Bến xe Thanh Trì vừa được chấp thuận thuê 27.577,3 m2 đất (đã hoàn thành giải phóng mặt bằng) tại phường Yên Sở, để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Bến xe khách Yên Sở.
(VNF) - Hai khu chung cư cũ Ngọc Khánh và Giảng Võ thuộc quận Ba Đình được xây dựng từ những năm 1960 - 1980. Hiện nay, cả hai khu vực này đã xuống cấp và cần được cải tạo để phát triển hạ tầng đô thị hiện đại.
(VNF) - Khu chung cư cũ tại Thành Công là 1 trong 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D. Trên địa bàn này hiện có khoảng 80 khu tập thể từ 2 đến 5 tầng, được xây dựng từ những thập niên 70-80 của thế kỷ trước.
(VNF) - Công ty Cổ phần Vinhomes (HoSE: VHM) chính thức ra mắt đại đô thị Vinhomes Wonder City tại Đan Phượng. Với quy mô 133,4ha, mật độ xây dựng 26,7% và 99 tiện ích đẳng cấp – dự án sẽ thiết lập chuẩn mực sống mới, thời thượng và vượt trội cho khu vực Tây thành phố.
(VNF) - Chợ gỗ Tài Anh đề xuất nghiên cứu lập chủ trương dự án xây dựng Khu NƠXH phường Đồng Thái, quận An Dương, thành phố Hải Phòng gần 2.000 tỷ đồng.
(VNF) - Trên địa bàn tỉnh Bình Dương, Công ty TNHH Becamex Tokyu được biết tới là một trong những nhà phát triển bất động sản ở phân khúc chung cư cao cấp.
(VNF) - Ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT SGO Group, nhìn nhận các yếu tố để tạo lập một chu kỳ mới đã hình thành tương đối đầy đủ trên thị trường bất động sản miền Bắc. Do vậy, năm 2025 là thời điểm quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định.
(VNF) - Dự án The Matrix One giai đoạn II (The Matrix Premium) được khởi công vào quý II/2024 do Công ty Cổ phần đầu tư Mai Linh làm chủ đầu tư, dự kiến mở bán trong năm 2025.