Mới đây, Ấn Độ ra lệnh hạn chế xuất khẩu gạo trắng cùng cám gạo đã tách dầu nhằm ổn định giá bán lẻ trong nước. Theo sau Ấn Độ, hai quốc gia khác là Nga và Dubai cũng đã thông báo ngừng xuất khẩu gạo ra nước ngoài.
Kể từ tháng 12 năm ngoái, đã có tới 19 quốc gia áp đặt lệnh cấm xuất khẩu lương thực và 8 quốc gia áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu, theo thống kê của Ngân hàng Thế giới.
Cùng với đó, Nga đưa ra quyết định rút khỏi Thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen khiến giá lúa mì, ngô và đậu tương cũng tăng lên đáng kể. Liên tiếp các “đòn đau” đã khiến thị trường giá gạo toàn cầu “nhảy múa”. Giá gạo xuất khẩu của Thái Lan đạt mức 605 - 610 USD/tấn, mức cao nhất trong vòng 11 năm trở lại đây của gạo Thái Lan.
Người dân tại nhiều quốc gia còn phải xếp hàng để có thể mua được lượng gạo giới hạn nhằm đề phòng nguồn cung khan hiếm và giá gạo bị đẩy lên cao hơn nữa trong thời gian tới. Từ Ấn Độ, đến Mỹ, Canada, người dân đều đứng ngồi không yên, lo lắng vì có thể thiếu gạo.
Nhiều mặt hàng lương thực khác như cà chua, hành củ,…cũng đang trong tình trạng khan hiếm. Tại Ấn Độ, quốc gia sản xuất cà chua lớn thứ 2 thế giới, đã chứng kiến giá cà chua tăng hơn 341% so với cùng kỳ năm ngoái. Thậm chí, tại New Delhi, giá cà chua bán lẻ còn đắt hơn giá xăng khi chạm mức 2,2 USD/kg, tăng hơn 700% so với hồi đầu năm.
Giá cà chua tăng chóng mặt khiến người tiêu dùng phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế cà chua tươi. Các nhà hàng của chuỗi đồ ăn nhanh McDonald’s còn quyết định bỏ cà chua ra khỏi món bánh burger và món cuốn trong thực đơn của mình tại nhiều nơi ở Ấn Độ. Nhiều người dân buộc phải sang các nước láng giềng để mua cà chua tươi với giá thành thấp hơn.
Tại Philippines, hành củ đã trở thành “biểu tượng xa xỉ” khi giá bán của mặt hàng này đã chạm mức cao nhất trong vòng 14 năm qua. Trong tháng 5/2023, giá hành tím và hành tây tại Philippines lần lượt là 11,7 USD/kg và 10,81 USD/kg. Mức giá này cao gấp 3 lần giá thịt gà và cao hơn 30% so với giá thịt bò.
Theo Ngân hàng thế giới, giá lương thực trung bình trên toàn cầu đã chạm mốc cao kỷ lục trong một thập kỷ qua. Khoảng 4 trên 5 các quốc gia có thu nhập thấp và hơn 90% các quốc gia có thu nhập trung bình đang phải chứng kiến giá lương thực hàng năm tăng hơn 5% trong những tháng đầu năm 2023.
Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc (WFP) nhận định thế giới đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng lương thực với “quy mô chưa từng có và lớn nhất trong lịch sử hiện đại”.
Nhiều quốc gia đang trải qua tình trạng lạm phát giá lương thực, điển hình là Zimbabwe với mức tăng 285%. Ở các quốc gia khác như Venezuela hay Lebanon, mức tăng giá lương thực lần lượt là 158% và 143%. Giá lương thực tăng tới hơn 60% tại 5 quốc gia Trung Đông. Cuộc khủng hoảng an ninh lương thực ngày càng trầm trọng hơn khiến nhiều gia đình hiện chỉ có đủ tiền mua được khoảng ¼ khẩu phần lương thực so với trước đây.
Theo Global Citizen, nhân tố lớn nhất làm tồi tệ thêm cuộc khủng hoảng an ninh lương thực toàn cầu chính là chiến sự Nga – Ukraine. Các lệnh hạn chế và động thái “trả đũa” của các bên liên quan đến chiến sự Nga – Ukraine đã gây ra hiệu ứng dây chuyền, làm tăng giá lúa mì, ngũ cốc và phân bón, ảnh hưởng không nhỏ đến phần còn lại của thế giới.
Nga và Ukraine cung cấp gần 1/3 lượng lúa mì, lúa mạch và hơn 70% dầu hướng dương của thế giới. Nga cũng là quốc gia sản xuất phân bón lớn nhất toàn cầu. Tất cả những yếu tố này đã làm cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết.
Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng là tác nhân khiến an ninh lương thực toàn cầu bị đe dọa. Các hiện tượng khí hậu cực đoan như hạn hán, mưa lũ xảy ra thường xuyên trên diện rộng khiến ngành nông nghiệp của nhiều quốc gia bị “tổn thương”.
Hạn hán và mưa lũ ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất lương thực, khiến năng suất cây trồng và sản lượng thấp hơn. Vào tháng 12/2022, Argentina đã chịu mức thiệt hại ước tính lên tới 10,4 tỷ USD do hạn hán làm sản lượng của các loại cây trồng như lúa mì, đậu tương và ngô sụt giảm nghiêm trọng. Phần lớn diện tích đất nông nghiệp bị tàn phá nghiêm trọng với năng suất sản xuất ở mức thấp nhất trong vòng 7 năm qua.
Tại Trung Quốc, hạn hán gia tăng cũng khiến sản lượng ngô, lúa mì và gạo giảm 8% vào năm 2030, theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc. Ở Brazil, lượng mưa tại khu vực phía Nam và Đông Nam ở mức thấp nhất trong vòng 90 năm qua đã khiến sản lượng ngũ cốc niên vụ 2021 – 2022 giảm tới 10 triệu tấn.
Ngoài ra, các yếu tố khác như đại dịch Covid-19, lạm phát gia tăng cũng khiến tình trạng mất an ninh lương thực diễn ra nhanh hơn.
Để ngăn chặn tình hình ngày càng trở nên tồi tệ hơn, nhiều quốc gia đã đưa ra hàng loạt biện pháp cấp thiết. Kể từ tháng 2, chính phủ Mỹ đã cam kết hỗ trợ nhân đạo 8,2 tỷ USD và viện trợ phát triển 2,9 tỷ USD để giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực thế giới. Ngoài ra, Mỹ còn có kế hoạch đầu tư hơn 11 tỷ USD trên toàn thế giới trong 5 năm tới để đảm bảo mục tiêu sản xuất nông nghiệp bền vững.
Ủy ban châu Âu cũng đã đề xuất một loạt các hành động ngắn hạn và trung hạn để tăng cường an ninh lương thực toàn cầu cũng như hỗ trợ người nông dân và người tiêu dùng ở EU. Trong khi đó, Ấn Độ đang thúc đẩy canh tác tự nhiên cũng như đưa công nghệ hiện đại hơn vào sản xuất nông nghiệp.
An ninh lương thực cũng trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của chính quyền Bắc Kinh. Quốc gia này đã áp dụng nhiều tiến bộ về công nghệ và phương thức canh tác cũng như các chính sách tái thiết khu vực nông thôn để đảm bảo an ninh lương thực. Đi cùng với đó, Liên hợp quốc cũng lên tiếng kêu gọi Nga quay trở lại với thỏa thuận ngũ cốc biển Đen, giúp nguồn cung lương thực không bị gián đoạn.
Những nỗ lực giải quyết vấn đề an ninh lương thực cần phải được tăng cường khẩn cấp và trở thành mối ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là sự hợp tác quốc tế để không có quốc gia nào bị bỏ lại phía sau trong cuộc chiến chống khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
