Mỏ vàng Bồng Miêu: Không đóng cửa nổi vì… thiếu tiền

Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo về tình hình hình triển khai việc đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu, Quảng Nam.

Tại văn bản, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ đã giao cho Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam chọn đơn vị tư vấn lập đề án đóng cửa mỏ để làm cơ sở tổ chức đấu thầu thực hiện đề án.

Theo đó, Tổng cục đã tổ chức khảo sát thực địa, lập đề án đóng cửa mỏ, tổ chức họp hội đồng thẩm định đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu và hiện nay đang yêu cầu đơn vị tư vấn đo đạc hiện trạng mỏ, lấy ý kiến các cơ quan liên quan để hoàn thiện đề án trước khi phê duyệt (dự kiến trong tháng 6/2018).

Trong quá trình lập đề án đóng của mỏ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có các văn bản chỉ đạo Công ty khai thác vàng Bồng Miêu bảo vệ khoáng sản vàng chưa khai thác trong khu vực mỏ; đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các lực lượng chức năng hỗ trợ Công ty khai thác vàng Bồng Miêu trong việc bảo vệ tài nguyên, khoáng sản trong khu vực mỏ theo quy định.

Về việc sử dụng kinh phí, Công ty khai thác vàng Bồng Miêu đã ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường tại kho bạc Nhà nước huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam. Theo quy định, kinh phí để thực hiện đề án đóng cửa mỏ lấy từ nguồn kinh phí ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của Công ty (khoảng 6 tỷ đồng). Trong trường hợp thiếu kinh phí sẽ được UBND tỉnh Quảng Nam bổ sung dự toán, trình HĐND tỉnh thông qua.

Để giải ngân số tiền Công ty khai thác vàng Bồng Miêu đã ký quỹ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản gửi Bộ Tài chính đề nghị hướng dẫn trình tự, thủ tục. Hiện nay Bộ Tài chính vẫn chưa có văn bản trả lời. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam làm việc trực tiếp với UBND tỉnh Quảng Nam để có giải pháp xử lý.

Theo tính toán sơ bộ, số kinh phí cần thiết cho các nội dung công việc từ lập đề án, tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị thực hiện và thực hiện các nội dung công việc theo Đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu tương đối lớn, khoảng 20 tỷ đồng. Trong khi đó, số tiền Công ty khai thác vàng Bồng Miêu đã ký quỹ như đã nêu ở trên mới chỉ khoảng 6 tỷ đồng.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng việc đóng cửa mỏ vàng đang được đại biểu Quốc hội quan tâm, được cử tri tỉnh Quảng Nam, dư luận cả nước quan tâm theo dõi. Mặt khác, hoạt động khai thác quặng trái phép thời gian qua tại mỏ đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cần sớm được xử lý để tránh tác động xấu và trực tiếp đến cuộc sống của người dân địa phương xung quanh khu mỏ vàng Bồng Miêu.

Do vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính sớm có văn bản hướng dẫn việc giải ngân số tiền ký quỹ của Công ty khai thác vàng Bồng Miêu đã ký tại Kho bạc Nhà nước huyện Phú Ninh như đề nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Công văn số 513B/BTNMT-ĐCKS ngày 31/1/2018.

Đồng thời cho phép Bộ Tài nguyên và Môi trường sử dụng kinh phí từ nguồn sự nghiệp môi trường cấp cho Bộ Tài nguyên và Môi trường sử dụng cho việc xử lý cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng để bổ sung kinh phí thực hiện để án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu.

Trước đó, ngày 1/9/2016, UBND tỉnh Quảng Nam có công văn thông báo cho Công ty khai thác vàng Bồng Miêu việc tỉnh không xem xét đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp lại giấy phép khai thác khoáng sản vàng tại mỏ vàng Bồng Miêu.

Đồng thời tỉnh yêu cầu Công ty dừng hoạt động khai thác vàng, khẩn trương thực hiện đóng cửa mỏ theo quy định; bàn giao khu vực mỏ cho địa phương quản lý và chủ động xây dựng lại phương án tổ chức hoạt động của doanh nghiệp sau khi không được cấp lại giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định.

Tiếp đến, ngày 19/7/2016, Bộ Tài nguyên và Môi trường có công văn yêu cầu Công ty khai thác vàng Bồng Miêu chấm dứt toàn bộ hoạt động khai thác khoáng sản trong diện tích 358 ha; tổ chức quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trong diện tích khu vực khai thác, thực hiện nghĩa vụ khác như đóng cửa mỏ, cải tạo, phục hồi môi trường và đất đai…

Tỉnh Quảng Nam cũng ban hành nhiều văn bản yêu cầu Công ty khai thác vàng Bồng Miêu đóng cửa mỏ, tái tạo, phục hồi môi trường, bàn giao 230 ha khu mỏ lộ thiên. Tuy nhiên, sau hơn 1 năm hết hạn giấy phép, Công ty khai thác vàng Bồng Miêu vẫn chây ì không thực hiện, không bảo vệ khu vực mỏ, cũng như không có phương án đảm bảo an toàn khu vực đập thải chứa hóa chất độc hại, nguy cơ vỡ đập thải có thể xảy ra bất cứ lúc nào…