Vaccine ngừa Covid-19 trở thành ngành kinh doanh trị giá hơn 100 tỷ USD trong năm 2021. Hai hãng dược Mỹ Moderna và Pfizer sẽ là hai công ty được lợi nhiều nhất, theo sau là công ty Sinovac và Sinopharm của Trung Quốc, Bloomberg cho biết trong bài viết ngày 7/7.
Tổng cộng, chính phủ các nước cùng tổ chức phi lợi nhuận đã rót ít nhất 10 tỷ USD tiền đầu tư vào công tác phát triển vaccine từ các hãng Moderna, Johnson & Johnson, AstraZeneca Plc, BioNTech SE - đối tác tại Đức của Pfizer, và một số công ty khác, các nhà nghiên cứu thuộc Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (LSE) ước tính trong một báo cáo hồi tháng 2.
Nếu tính cả thỏa thuận mua trước giúp đảm bảo đầu ra, khoản đầu tư công mà các hãng sản xuất vaccine Covid-19 nhận được đã lên tới hơn 50 tỷ USD, theo Trung tâm Y tế Toàn cầu thuộc Viện Quốc tế và Nghiên cứu phát triển Graduate tại Geneva (Thụy Sĩ).
Nhưng lúc này, những nước không có tiềm lực tài chính và khả năng sản xuất như của Mỹ đang tụt lại phía sau trong cuộc chạy đua tìm mua vaccine. Điều này khiến nhiều vùng trên thế giới sơ hở trước sự tiến công của biến chủng Delta - biến chủng dễ lây lan được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ.
“Tại sao các hãng dược trên lại thu được lợi nhuận khổng lồ từ vaccine - vốn được phát triển nhờ đầu tư công, trong lúc lượng lớn người dân trên thế giới chưa được tiêm chủng?”, Anna Bezruki, nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Y tế Toàn cầu, chất vấn. “Khoản lợi nhuận ấy có hợp lý hay không khi khả năng tiếp cận vaccine (còn kém) như vậy?”.
Pfizer không nhận trợ cấp phát triển vaccine từ chính phủ Mỹ nhưng từng ký thỏa thuận gần 2 tỷ USD để cung cấp vaccine cho Mỹ từ trước khi sản phẩm của hãng được phê duyệt. Hãng dược này dự kiến thu về 26 tỷ USD doanh thu từ việc bán vaccine trong năm nay.
Khác với Pfizer, Moderna tiếp nhận 4,1 tỷ USD tiền trợ cấp từ chính phủ Mỹ. Hãng này cũng sẽ thu về khoảng 19 tỷ USD doanh thu bán vaccine trong năm nay. Năm 2022, con số này có thể lên đến ít nhất 36 tỷ USD, theo Bloomberg Intelligence.
Hãng dược AstraZeneca và đối tác - Đại học Oxford - cho biết sẽ không thu lợi nhuận từ việc bán vaccine trong đại dịch.
Hiện tại, nhiều quốc gia thu nhập trung bình trên thế giới vừa phải chịu áp lực lớn về ngân sách dành cho y tế, vừa không đủ điều kiện nhận vaccine miễn phí từ cơ chế chia sẻ toàn cầu COVAX. Đối diện chính phủ các nước này là hóa đơn hàng trăm triệu USD nếu họ muốn tiêm chủng cho người dân.
Chẳng hạn, Colombia đồng ý trả gần 300 triệu USD để mua 10 triệu liều vaccine Moderna, tương đương 30 USD một liều, theo tài liệu Bộ Tài chính nước này công bố đầu năm nay. Mức giá Colombia phải trả cho mỗi liều Moderna cao gần gấp đôi so với Mỹ.
Cụ thể, quý I, hãng Moderna cung cấp 88 triệu liều vaccine cho Mỹ. Trong khi đó, doanh thu hãng thu về trong 3 tháng đầu năm nay tại Mỹ là 1,36 tỷ USD. Như vậy, giá vaccine Moderna tại Mỹ là 15,5 USD mỗi liều.
Với các nước khác, mức giá vaccine Moderna trung bình là 27 USD mỗi liều. Con số này được tính toán dựa trên doanh thu khoảng 380 triệu USD mà hãng nhận được từ 14 triệu liều vaccine bán cho các nước như Singapore, Qatar, và Israel…
“Giá thành đang đóng vai trò then chốt quyết định liệu các quốc gia có thể tiếp cận vaccine hay không”, Safura Adbool Karim, nhà nghiên cứu y tế thuộc Trường Y tế Công cộng Wits tại Johannesburg (Nam Phi), nhận định. “Vấn đề này sẽ tồi tệ hơn nếu chúng ta không có hành động quyết liệt”.
Giá thành cao có thể ngăn các nước cần vaccine Moderna tiếp cận sản phẩm của hãng, theo một số giáo sư y tế công cộng người Mỹ. Theo ước tính của những người này, vaccine của Moderna có chi phí sản xuất chưa đầy 3 USD mỗi liều.
Về vấn đề giá thành vaccine, năm 2020, CEO của Moderna Stéphane Bancel từng nói hãng sẽ “đặt giá dưới mức thị trường” trong suốt đại dịch. Moderna cũng cho biết mô hình giá cả nhiều bậc như hiện tại được căn cứ vào chỉ số của Ngân hàng Thế giới. Phía được nhận mức giá thấp nhất là cơ chế COVAX.
Trong một số trường hợp, vaccine Trung Quốc do Sinovac và Sinopharm sản xuất còn có giá thành cao hơn so với vaccine từ phương Tây, theo Yanzhong Huang, viện sĩ cao cấp về y tế toàn cầu thuộc viện chính sách Hội đồng Quan hệ Quốc tế (Mỹ).
“Đây về bản chất là thị trường mà người bán ra giá”, ông Huang nói.
Senegal, một nước thu nhập thấp, cho biết đã trả 4 triệu USD cho 200.000 liều vaccine của hãng Sinopharm, tương đương 20 USD một liều. Tuy Senegal được nhận hỗ trợ từ Ngân hàng Thế giới khi mua vaccine, mức giá trên vẫn tương đối cao so với một quốc gia vùng Tây Phi có mức chi cho y tế bình quân đầu người hàng năm chưa đầy 60 USD.
Ngoài ra, việc chi tiền để bảo vệ số dân cư đông đúc trước Covid-19 cũng làm tăng rủi ro những nước như Senegal phải tiêu lẹm vào các quỹ vốn dành cho mối đe dọa y tế khác.
Năm nay, hai hãng Sinovac và Sinopharm mỗi bên có thể có doanh thu hơn 16 tỷ USD, theo ước tính của hãng nghiên cứu Airfinity Ltd. Cả hai công ty đều từ chối bình luận về giá vaccine.
Nhiều quốc gia đã ký thỏa thuận đắt đỏ với hai công ty Trung Quốc nói trên cùng các nhà sản xuất vaccine khác để bổ trợ cho nguồn vaccine nhỏ giọt từ cơ chế COVAX.
Những hãng dược này có “thứ mà mọi người đều muốn nên có thể tính giá cao hơn”, Nicole Hassoun, giáo sư thuộc Đại học Binghamton (Mỹ), nhận định.
Việc các nhà sản xuất vaccine nên nhận mức lợi nhuận thế nào là chấp nhận được giữa đại dịch là một câu hỏi cần được trả lời, bà Hassoun nói.
“Một việc rõ ràng vào lúc này là họ sẽ kiếm được rất nhiều tiền so với chi phí sản xuất”, bà Hassoun nói.
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
