Mỹ - Trung ăn miếng trả miếng ở Houston và Thành Đô
Duy Anh -
26/07/2020 07:41 (GMT+7)
Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang với việc giới chức Mỹ tiến vào tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston, trong khi phái bộ Mỹ ở Thành Đô gấp rút thu dọn chuẩn bị đóng cửa.
Nhóm người được cho là giới chức Mỹ tiến vào bên trong Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston hôm 25/7. Ảnh: Reuters.
Căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và Trung Quốc nhanh chóng leo thang trong ngày 24-25/7. Hai bên cùng tung ra những đòn "ăn miếng trả miếng" chưa từng có kể từ năm 1979, khi họ thiết lập quan hệ ngoại giao.
Tình thế leo thang làm dấy lên lo ngại xung đột bùng nổ giữa hai quốc gia có nền kinh tế lớn nhất thế giới, dù hai bên đã có động thái tránh leo thang trong thời gian trước mắt, theo Wall Street Journal.
Mỹ tiếp tục công kích Trung Quốc
Ngày 25/7, giới chức cấp cao trong các cơ quan ngoại giao, tư pháp hình sự và tình báo của Mỹ đồng loạt nhấn mạnh mối đe dọa mà Bắc Kinh tạo ra ngay trong lòng nước Mỹ.
Các quan chức này khẳng định việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston là cần thiết bởi Bắc Kinh sử dụng phái bộ này, cùng các cơ sở khác, phục vụ hoạt động gián điệp và đánh cắp công nghệ của Mỹ.
"Về tổng thể, các hoạt động của Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston vượt quá giới hạn chúng ta có thể chấp nhận", đại diện Bộ Tư pháp Mỹ cho biết.
Trong khi đó, đại diện cơ quan tình báo khẳng định các nhân viên khoa học và công nghệ tại phái bộ Trung Quốc hoạt động "đặc biệt tích cực và rất thành công". Quan chức này cáo buộc nhân viên ngoại giao Trung Quốc đã tham gia hoạt động gian lận quy mô lớn tại các cơ sở nghiên cứu trong khu vực, có liên hệ với các nhà nghiên cứu và hướng dẫn họ thu thập thông tin trái phép.
Một quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh tồn tại "mối liên hệ trong lĩnh vực y tế" giữa phái bộ Trung Quốc với các cơ sở y khoa ở Texas. Trước đó, giới chức Mỹ đã cảnh báo sự gần gũi giữa phái bộ này với Trung tâm ung thư MD Anderson thuộc Đại học Texas, cũng như âm mưu tấn công các nghiên cứu vaccine Covid-19 từ phía Trung Quốc.
Quan chức ngoại giao Mỹ cũng cho biết trước khi quyết định đóng cửa phái bộ Houston được đưa ra, Washington đã cảnh báo Bắc Kinh tại các cuộc họp ở cấp cao nhất.
Đáp lại các tuyên bố này, Trung Quốc tuyên bố cáo buộc của Mỹ về các hoạt động đánh cắp thông tin y học là vô lý.
Leo thang nhưng để ngỏ khả năng đối thoại
Bất chấp những chỉ trích và cáo buộc gay gắt, quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đối thoại với Trung Quốc có thể giúp khôi phục trật tự trong quan hệ song phương, ngăn ngừa các động thái trả đũa tiếp theo.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết "tình trạng quan hệ Mỹ - Trung hiện tại không phải điều Trung Quốc mong muốn", đồng thời kêu gọi Washington "tạo ra các điều kiện cần thiết để đưa quan hệ song phương trở lại đúng hướng".
Kevin Brady, dân biểu đảng Cộng hòa của thành phố Houston, hôm 24/7 lên án Bắc Kinh hậu thuẫn cho hoạt động đánh cắp công nghệ y học và năng lượng của Mỹ, nhưng cũng nói việc đóng cửa tổng lãnh sự quán "không nhất thiết là bước đi lâu dài".
"Giống như với Hong Kong, hành động của họ sẽ quyết định các bước đi kế tiếp", ông Brady nói.
Hôm 24/7, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô. Trong buổi thông tin báo chí, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết một số cá nhân tại Tổng lãnh sự quán Thành Đô đã có "các hoạt động không phù hợp với tư cách của họ", can thiệp vào công việc nội bộ và xâm phạm lợi ích an ninh của Trung Quốc.
An ninh được siết chặt bên ngoài Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô. Ảnh: Reuters.
Phái bộ Mỹ ở Thành Đô phụ trách cung cấp các dịch vụ lãnh sự cho công dân Mỹ, cũng như thúc đẩy hợp tác nông nghiệp, thương mại, giáo dục, cùng một số hoạt động khác. Nhân viên cơ quan đại diện ngoại giao này cũng theo dõi các diễn biến ở khu tự trị Tây Tạng.
"Phía Trung Quốc đã nhiều lần nêu vấn đề này, và phía Mỹ hẳn phải hiểu rõ vấn đề", ông Uông tuyên bố, nhưng không làm rõ hành vi nào của phía Mỹ bị Bắc Kinh cáo buộc.
Trước đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố "khó khăn hiện tại trong quan hệ Mỹ - Trung hoàn toàn do phía Mỹ tạo ra". Ông Vương cho rằng mục đích của Washington là nhằm "ngăn cản sự phát triển của Trung Quốc bằng mọi cách".
Ông Vương cũng cho biết Bắc Kinh sẽ tiếp tục phản ứng nhằm đáp trả sự khiêu khích của Mỹ, nhưng cũng tìm kiếm quan hệ dựa trên sự tôn trọng.
"Trung Quốc sẽ không nhảy theo nhạc của Mỹ, và không dung thứ cho hành động thiếu kiềm chế của Mỹ", Ngoại trưởng Vương Nghị tuyên bố.
Bắc Kinh đặt ra thời hạn 72 giờ để Mỹ đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở Thành Đô, một nguồn tin cho biết, theo Wall Street Journal. Đây là khoảng thời gian tương tự với thời hạn Washington đặt ra khi yêu cầu đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston. Nhân viên ngoại giao Mỹ tại phái bộ Thành Đô có 30 ngày để rời Trung Quốc.
Biến động ở Houston và Thành Đô
16h chiều ngày 24/7 (tức 4h sáng ngày 25/7 theo giờ Việt Nam) là hạn chót phía Mỹ đặt ra cho Trung Quốc. Khi thời gian này qua đi, một nhóm người được cho là thuộc Cục An ninh ngoại giao, Bộ Ngoại giao Mỹ, đã phá cửa sau và đi vào bên trong tòa nhà của Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston. Vài giờ trước đó, nhân viên phái bộ Trung Quốc đã rời đi, mang theo nhiều thùng lớn.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó đã "bày tỏ sự bất mãn và phản đối kịch liệt việc lực lượng chấp pháp Mỹ cưỡng chế tiến vào tổng lãnh sự quán ở Houston".
Cùng thời gian đó, người ta thấy cảnh ra vào hối hả ở Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô. Ghi nhận của AFP cho thấy nhân viên tại cơ quan này bận rộn dọn dẹp đồ đạc, gỡ bỏ phù hiệu của chính phủ Mỹ bên trong cũng như bên ngoài tòa nhà.
Nhân viên Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô gấp rút dọn dẹp hôm 25/7. Ảnh: Reuters.
Phóng viên của AFP cho biết quan sát thấy những túi màu đen lớn chứa rác được đưa ra khỏi tòa nhà tổng lãnh sự quán, một trong số đó dường như chứa giấy vụn. Ít nhất 10 bao tải lớn đã được chuyển ra khỏi tòa nhà vào đầu giờ sáng trong ngày 25/7.
Trong quá khứ, căng thẳng giữa hai nước - như khi Bắc Kinh trấn áp người biểu tình tại Thiên An Môn năm 1989, hay tên lửa Mỹ phóng vào Đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade năm 1999 - xuất hiện trên cơ sở một vụ việc đơn lẻ và nhanh chóng xẹp xuống chỉ sau vài tháng.
"Căng thẳng hiện tại ở phạm vi rộng hơn, có tính hệ thống và trên nhiều lĩnh vực rộng lớn", giáo sư Drew Thompson từ Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu của Singapore, đánh giá. Ông Thompson cho rằng một hình thức xung đột mới đã xuất hiện giữa hai siêu cường.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.