Người hùng đạt giải Noel hòa bình: Cha đẻ 'ngân hàng cho người nghèo' đối mặt án tù
Khánh Tú -
15/09/2023 22:27 (GMT+7)
(VNF) - Cha đẻ của mô hình “ngân hàng cho người nghèo” từng được ví như người hùng của dân tộc nay lại đang phải đối mặt với án tù.
Ông Muhammad Yunus là một nhà kinh tế học nổi tiếng người Bangladesh và là một trong những người khởi xướng về một nền kinh tế thị trường xã hội mới. Ông còn được biết đến với câu nói "sẽ phấn đấu xóa đói giảm nghèo cho một ngày con cháu chúng ta sẽ tới các viện bảo tàng để thấy đói nghèo là thế nào”.
Sinh ra trong một gia đình khó khăn với 14 người con, 5 trong số đó chết từ bé do điều kiện sống thiếu thốn nên ông Muhammad Yunus luôn thấu hiểu đối với những người nghèo khó. Vào năm 1974, một nạn đói khủng khiếp diễn ra khiến hàng chục nghìn người Bangladesh thiệt mạng. Chứng kiến cảnh tượng đau lòng này, ông Yunus đã quyết tâm tìm ra cách giúp người dân nơi đây xóa đói giảm nghèo.
Muhammad Yunus - cha đẻ của "ngân hàng dành cho người nghèo".
Trong giai đoạn từ năm 1976 đến năm 1982, ông Yunus đã tạo điều kiện cho 28.000 người nghèo tại Bangladesh được vay vốn để làm kinh tế từ các sản phẩm tre. Thành công ban đầu này đã thôi thúc ông thành lập Ngân hàng Grameen hay còn gọi là “ngân hàng cho người nghèo” vào năm 1983.
Ngân hàng Grameen vận dụng phương thức “cho vay đoàn kết”, nghĩa là người vay tiền tự mình tham gia vào quá trình ban hành các quy định hoạt động chung của ngân hàng và cam kết thực hiện theo đúng quy định đó. Ngân hàng của Muhammad Yunus đã cho người nghèo vay các khoản nhỏ từ 50 – 100 USD mà không cần thế chấp hay đảm bảo.
Ngoài ra, ngân hàng này còn phát triển hệ thống tín dụng nhỏ và các chương trình cho vay về nhà cửa, hỗ trợ tài chính cho các dự án nuôi trồng thủy sản, dệt may hay tưới tiêu.
Từng bị coi là ý tưởng điên rồ nhưng ý tưởng “cho người nghèo vay tiền” của Muhammad Yunus đã thành công ngoài mong đợi. Tính đến năm 2006, ngân hàng của ông đã cho 6,61 triệu người vay, trong đó có tới 97% là phụ nữ.
Tổng số tiền mà Ngân hàng Grameen cho vay lên tới 5,72 tỷ USD. Số tiền thu hồi về là khoảng 5,07 tỷ USD, với tỷ lệ thu hồi nợ ở mức 98,85%. Mô hình tín dụng giúp đỡ người nghèo của ngân hàng Grameen đến nay đã được áp dụng ở 23 quốc gia khác nhau và giúp hàng chục triệu người thoát nghèo.
Nhờ “ngân hàng cho người nghèo”, ông Muhammad Yunus được trao giải Noel Hòa bình vào năm 2006. Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton còn cho rằng: “Với sáng kiến giúp tầng lớp bần cùng thoát nghèo, ông Muhammad Yunus thậm chí còn xứng đáng giành giải Nobel Kinh tế”.
Muhammad Yunus được ví như người hùng trong mắt dân nghèo.
Vào đầu tháng 2/2007, ông Yunus ra lời kêu gọi người dân Bangladesh ủng hộ ông thành lập đảng phái chính trị mới để thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Dù đảng phái này giải tán chỉ sau vài tháng thành lập nhưng quyết định dấn sân sang vũ đài chính trị đã khiến ông Yunus trở thành cái gai trong mắt nhiều người.
Từ vị trí “người hùng” trong mắt những người dân nghèo nhưng ông Yunus lại bị Thủ tướng Bangladesh Sheikh Hasina Wajed xem như một “kẻ tội đồ” hay “kẻ hút máu người nghèo”.
Vào năm 2011, ông Muhammad Yunus bị buộc phải rời khỏi Ngân hàng Grameen do ông thành lập vì vượt quá độ tuổi quy định và chính phủ sau đó đã nắm quyền kiểm soát hội đồng quản trị. Năm 2013, ông phải ra hầu tòa với tội danh nhận tiền từ nước ngoài mà không có sự cho phép của chính phủ, bao gồm cả tiền giải thưởng Nobel và tiền bản quyền từ một quyển sách.
Ngoài ra, Thủ tướng Sheikh Hasina Wajed còn đỗ lỗi cho ông Yunus liên quan đến quyết định rút khỏi dự án cầu bắc qua sông Padma của Ngân hàng thế giới vào năm 2012. Khi đó, bà Sheikh Hasina Wajed đã ám chỉ rằng nhà kinh tế này đã phản bội đất nước của mình.
Muhammad Yunus liên tiếp dính đến các vụ kiện tụng.
Đến tháng 5 năm nay, tòa án cấp cao của Banglades yêu cầu ông Yunus phải trả 120 triệu taka (tương đương 1,2 triệu USD) tiền thuế cho các khoản quyên góp từ thiện của ông cho 3 quỹ tín thác. Hồi tháng trước, 18 cựu nhân viên của Grameen Telecom cũng đâm đơn kiện ông Yunus vì tội chiếm đoạt cổ tức. Nếu bị kết tội, ông Yunus có thể sẽ phải ngồi tù ít nhất 6 tháng.
Một làn sóng ủng hộ ông Yunus đã diễn ra trên toàn cầu. Đã có 176 người ký tên vào bức thư ngỏ gửi Thủ tướng Sheikh Hasina Wajed, kêu gọi chấm dứt các vụ kiện tụng chống lại ông Yunus. Trong số 176 người này, có hơn 100 người đạt giải Nobel, các nhà lãnh đạo thế giới như cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama hay cựu Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon.
Cái kết dành cho nhà kinh tế 83 tuổi này vẫn chưa được định đoạt. Thế nhưng, những gì ông đã làm được cho hàng triệu người nghèo trên thế giới là điều mà ít ai có thể làm được.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.