Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải sinh ngày 25/12/1933, quê tại xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi, TP. HCM. Ông tham gia cách mạng từ năm 1947 ở Đội Thiếu nhi cứu quốc của xã.
Năm 1950, ông gia nhập tỉnh đoàn thanh niên Gia Định, Văn phòng Mặt trận, Văn phòng Tỉnh ủy Gia Định. Từ năm 1954 ông tập kết ra Bắc và học Đại học Kinh tế tại Moscow (Liên Xô) cho đến năm 1965.
Năm 1971, ông Phan Văn Khải công tác tại Ủy ban Kế hoạch Nhà nước. Từ năm 1972 đến 1975, ông là cán bộ nghiên cứu kinh tế miền Nam, đi chiến trường B2, Vụ phó Ủy ban Thống nhất Chính phủ.
Từ ngày đất nước thống nhất, ông làm Phó Chủ nhiệm, Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch, Phó Chủ tịch UBND TP. HCM, Thường vụ Thành ủy TP. HCM, cho đến năm 1984.
Năm 1985 đến tháng 3/1989, ông được bầu làm Phó bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. HCM, Ủy viên Trung ương Đảng khóa VI (1986). Tháng 4/1989, ông làm Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước, đứng đầu nhóm soạn thảo Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế xã hội đến năm 2000.
Năm 1991, ông được bầu làm Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ.
Từ tháng 9/1997 ông là Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị khóa VIII, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Năm 2004, Thủ tướng Phan Văn Khải đã ký quyết định chọn ngày 13/10 làm Ngày Doanh nhân Việt Nam, mở ra một trang mới trong lịch sử kinh tế Việt Nam, khi doanh nhân được thừa nhận có một vai trò quan trọng trong sự phát triển của quốc gia.
Tháng 6/2006 ông xin từ nhiệm trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình một năm.
Ông là nhà lãnh đạo đầu tiên của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thực hiện chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ vào ngày 19/5/2005, đánh dấu một mốc mới trong quan hệ giữa hai quốc gia.
Sau khi về hưu, ngày 8/12/2014, tại TP. HCM, Đảng bộ Văn phòng Chính phủ đã tổ chức trang trọng Lễ trao tặng Huy hiệu 55 tuổi Đảng cho ông Phan Văn Khải.