Nhật sẽ ký hiệp ước hòa bình nếu Nga trao lại 2 trong số 4 đảo tranh chấp

Cách tiếp cận này được cho là đánh dấu một sự thay đổi trong lập trường lâu nay của Tokyo khi trước đó Nhật luôn khẳng định Nga phải trả lại toàn bộ 4 đảo thuộc quần đảo do Liên Xô nắm quyền kiểm soát sau Chiến tranh Thế giới thứ hai.

Quân đội Liên Xô chiếm đóng 4 đảo thuộc quần đảo mà Nga gọi là Nam Kuril và Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc trong những ngày cuối cùng của Thế chiến 2.

Từ đó tới nay, vấn đề chủ quyền quần đảo đã ngăn cản Nhật Bản và Liên Xô, sau này là Nga, ký hiệp định hòa bình chính thức chấm dứt tình trạng chiến tranh.

Theo kế hoạch, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ có cuộc gặp vào ngày 22/1 tại thủ đô Moscow.

Phát biểu trước chuyến thăm, Thủ tướng Abe cho biết có ý định thúc đẩy các cuộc thảo luận về Hiệp ước Hòa bình với Nga tại Hội nghị thượng đỉnh lần này.

Về phía Nga, trợ lý Điện Kremlin Yuri Ushakov khẳng định chủ quyền của Nga đối với các đảo thuộc quần đảo Kuril không phải là vấn đề có thể đưa ra đàm phán.

"Nga sở hữu quần đảo này hợp pháp theo kết quả của Chiến tranh thế giới 2. Đây là đất đai của chúng tôi, chẳng ai có ý định giao chúng cho người khác", ông Ushakov tuyên bố. 

Trên thực địa, Nga gần đây đã có những hành động liên tiếp để củng cố sức mạnh và sự chiếm đóng đối với quần đảo.

Ở động thái liên quan mới nhất, Bộ Ngoại giao Nhật Bản ngày 17/1 đã phản đối vụ lực lượng biên phòng Nga áp đặt hình phạt đối với 2 tàu cá Nhật Bản trong khu vực quần đảo Nam Kuril mà Moscow kiểm soát song Tokyo cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc.

Theo tuyên bố, lực lượng biên phòng Nga đã kiểm tra giấy tờ hợp pháp của hai tàu đánh cá Nhật Bản gần đảo Kunashir và yêu cầu họ phải nộp tiền phạt, với lý do vi phạm.

Theo thỏa thuận ngày 21/2/1998, Nhật Bản có thể đánh bắt cá ở vùng biển quần đảo Nam Kuril theo hạn ngạch cố định có đóng lệ phí.

Xem thêm >> Sau loạt ‘biến cố’, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng thấp nhất trong gần 3 thập kỷ