Nỗi khổ kéo dài nhiều năm: 'Đóng rồi lại xin hoàn VAT, làm tắc dòng tiền'

Kỳ Thư - 17/09/2025 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Nhiều doanh nghiệp nông sản cho rằng cơ chế “nộp rồi hoàn” thuế VAT 5% đối với hàng xuất khẩu không chỉ tạo ra khối lượng thủ tục khổng lồ mà còn khiến dòng tiền bị “giam lỏng”, gia tăng rủi ro tài chính. Các chuyên gia đề xuất cần chuyển sang áp dụng thuế suất 0% hoặc thuế khoán minh bạch, vừa giảm gánh nặng cho doanh nghiệp, vừa ngăn gian lận hoàn thuế.

Đóng rồi lại hoàn: Phức tạp mà không tạo ra giá trị

Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025 (VPSF 2025), ông Phan Minh Thông, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Phúc Sinh cho rằng việc thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu vào các vùng nguyên liệu sẽ giúp giải bài toán về giải cứu hàng hóa, dồn mùa vụ, giúp nâng cao giá trị, vị thế doanh nghiệp Việt Nam giải quyết công ăn việc làm.

Việt Nam là nước xuất khẩu số 2, số 3 nhiều nguyên liệu nông sản, buôn bán khắp nơi trên thế giới, nên ông Sinh cho rằng cần thành lập các sở giao dịch hàng hóa để tạo ra việc làm, thu hút nguồn vốn, chuẩn hóa doanh nghiệp để đảm bảo tính minh bạch, dữ liệu.

Mô hình này cũng tạo ra sản phẩm cho các trung tâm tài chính, hoạt động kinh doanh của công ty vừa và nhỏ.

Sản xuất, chế biến sâu hồ tiêu tại Công ty cổ phần Phúc Sinh.

Về tháo gỡ vấn đề thuế VAT, ông Thông cho hay từ 1/7, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản phải xuất hóa đơn với thuế suất VAT 5% và thực hiện hoàn thuế sau khi xuất khẩu. Nhiều mặt hàng như hạt tiêu xuất khẩu trên 90%, cà phê trên 85%, hạt điều trên 80%. Việc phải đóng thuế VAT sau đó lại hoàn thuế đã tạo ra khối lượng công việc khổng lồ và mất thời gian.

"Việc đóng thuế như vậy không tạo ra giá trị. Ví dụ như với Phúc Sinh xuất khẩu mỗi tháng là 1.000 tỷ, nộp thuế VAT 50 tỷ sau đó lại hoàn thuế VAT 50 tỷ, làm mất nhiều thời gian.

Một hồ sơ bị tắc nghẽn là cả bộ hồ sơ trả lại. Mỹ đã đánh thuế 20%, chúng ta lại đánh thuế 5%, tức là hai lần khó khăn. Vì vậy chúng tôi kiến nghị cần miễn thuế VAT với doanh nghiệp xuất khẩu nguyên liệu trên 80%", ông Thông bày tỏ.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Intimex, một “ông lớn” trong xuất khẩu nông sản với doanh số hơn 1 tỷ USD/năm cho rằng, bản chất hàng xuất khẩu không chịu thuế VAT, nên việc phải đóng 5% rồi làm thủ tục hoàn là bất hợp lý và phiền hà. “Nỗi lo lớn nhất của doanh nghiệp xuất khẩu là vốn bị giam lỏng, dòng tiền tắc nghẽn vì khoản thuế GTGT tạm ứng khổng lồ”, ông nói.

Ông Nam đưa ra ví dụ cụ thể: Intimex và các công ty thành viên mỗi tháng xuất khẩu tới 20.000 tấn cà phê với đơn giá 100.000 đồng/kg. Chỉ riêng khoản thuế GTGT tạm đóng đã lên tới 100 tỷ đồng/tháng.

Khoản tiền này bị “giam” trong suốt thời gian chờ hoàn thuế, khiến doanh nghiệp có nguy cơ cạn kiệt tiền mặt vào cuối năm. Đáng lo hơn, ngân hàng không cho vay đối với khoản tiền thuế đang chờ hoàn. Với các hợp đồng Chính phủ (G2G) kéo dài tới 3 năm, vấn đề dòng tiền càng trở nên trầm trọng.

“Trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh, việc vốn bị khóa như vậy chẳng khác nào tự trói tay mình”, ông Nam nhấn mạnh. Theo ông, áp dụng thuế khoán hoặc 0% ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn, giảm áp lực tài chính, duy trì nhịp sản xuất – giao hàng và giảm nguy cơ đổ vỡ hợp đồng.

Áp dụng thuế suất 0% đầu vào hoặc thuế khoán minh bạch

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Lê Thị Nhung - Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts phân tích, Luật Thuế GTGT hiện hành cho phép hoàn thuế đầu vào đối với hàng xuất khẩu để tránh đánh thuế trùng. Tuy nhiên, thực tế triển khai phức tạp, tốn thời gian và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

“Chỉ cần một sai sót nhỏ trong hồ sơ, doanh nghiệp có thể bị kéo dài thời gian hoàn thuế hoặc bị truy thu. Với doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây là áp lực không nhỏ”, bà nhận định.

Doanh nghiệp xuất khẩu kêu khó: 'Đóng rồi hoàn thuế VAT chỉ làm tắc dòng tiền'.

Theo bà Nhung, áp dụng thuế suất 0% đầu vào hoặc thuế khoán minh bạch sẽ giảm đáng kể thủ tục, hạn chế cơ hội gian lận và vẫn đảm bảo nguồn thu ngân sách.

Nhưng để thực hiện hiệu quả, cần có hướng dẫn chi tiết và cơ chế giám sát chặt chẽ để phân biệt hàng xuất khẩu thực với hàng tiêu thụ nội địa giả danh xuất khẩu. “Nếu thiết kế tốt, chính sách này không chỉ gỡ khó cho doanh nghiệp mà còn giúp cơ quan thuế tập trung vào công tác giám sát thay vì xử lý một khối lượng khổng lồ hồ sơ hoàn thuế”, bà nói.

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), năm 2024, sản lượng hồ tiêu cả nước đạt khoảng 200.000 tấn, trong đó hơn 95% được xuất khẩu. Lượng tiêu thụ nội địa chỉ chiếm khoảng 5% sản lượng, tương đương khoảng 5.000 tấn, chủ yếu là sản phẩm chế biến sâu và tiêu dùng trực tiếp. Với thuế suất VAT 5%, số thu từ thị trường trong nước chỉ khoảng 55 tỷ đồng.

Ngược lại, số tiền hoàn thuế VAT cho hồ tiêu xuất khẩu lên tới 2.135 tỷ đồng, tức cứ mỗi đồng thuế thu vào, ngân sách phải hoàn gần 39 đồng. Điều đáng nói là cơ chế này tạo ra áp lực kép cho cả doanh nghiệp lẫn cơ quan quản lý. Doanh nghiệp buộc phải tạm ứng khoản VAT đầu vào lớn, chờ thủ tục hoàn thuế kéo dài, khiến vốn lưu động bị “đóng băng” đúng lúc cần xoay vòng để chốt đơn hàng.

Chênh lệch quá lớn giữa thu và hoàn cũng trở thành kẽ hở cho gian lận, đặc biệt với những hồ sơ xuất khẩu giả. Trong khi đó, cả doanh nghiệp và cơ quan thuế đều tiêu tốn thời gian, nhân lực để xử lý một thủ tục hành chính vừa phức tạp vừa kém hiệu quả.

Từ thực tế này, VPSA kiến nghị bỏ hẳn cơ chế hoàn thuế VAT đối với hồ tiêu xuất khẩu. Thay vào đó, áp dụng thuế suất 0% cho đầu vào phục vụ xuất khẩu hoặc thuế khoán khoảng 0,5% trên kim ngạch xuất khẩu. Với thị trường nội địa, vẫn duy trì VAT 5% để đảm bảo nguồn thu ngân sách. Hiệp hội cho rằng, nếu làm vậy, doanh nghiệp sẽ giảm gánh nặng vốn, rút ngắn thời gian thủ tục và ngân sách cũng hạn chế được nguy cơ gian lận hoàn thuế.

Hơn 20.000 hộ doanh thu dưới 1 tỷ/năm tự nguyện dùng hoá đơn điện tử

Tài chính

(VNF) - Lãnh đạo Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025 đã có hơn 20.000 hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ/năm tự nguyện đăng ký sử dụng hoá đơn điện tử

Tags:

VAT

hoàn thuế

hồ tiêu

xuất khẩu

kim gạch nhập khẩu

SCIC chuyển nhượng hơn 370 triệu cổ phiếu FPT Telecom về Bộ Công an

(VNF) - SCIC vừa đăng ký bán toàn bộ gần 370,7 triệu cổ phiếu, tương đương 50,17% vốn tại FPT Telecom (UPCoM: FOX), nhằm chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước về Bộ Công an. Đây là bước thủ tục cuối cùng trong quá trình Bộ Công an tiếp nhận phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp viễn thông này.

Xuyên Việt Oil, Golden Hill, Sông Tiên đứng đầu danh sách nợ thuế tại TP.HCM

Becamex TDC: Doanh thu tăng bằng lần, dòng tiền kinh doanh âm kỷ lục hơn 550 tỷ

Hàng tỷ USD đổ về khi chứng khoán nâng hạng, Việt Nam có đủ sức hấp thụ?

Cổ phiếu nhà Vin đảo chiều ngoạn mục, VN-Index bật tăng mạnh mẽ

Nhà đầu tư lớn thay đổi cách nhìn về chứng khoán Việt: Từ top 5 lên top đầu khu vực

May Sông Hồng chi 2,1 triệu USD tiền mặt đầu tư ra nước ngoài

28/10/25 14:45 (GMT+7)

(VNF) - May Sông Hồng nâng vốn đầu tư ra nước ngoài lên hơn 2,1 triệu USD, toàn bộ bằng tiền mặt và lấy từ nguồn vốn chủ sở hữu.

Lãi chưa tới 100 triệu, HVA vẫn nuôi tham vọng lập sàn tài sản số

28/10/25 11:00 (GMT+7)

(VNF) - HVA công bố lợi nhuận quý III đạt chưa tới 100 triệu đồng trong bối cảnh đang theo đuổi tham vọng xây dựng sàn giao dịch tài sản số vốn 10.000 tỷ đồng tại Đà Nẵng.

'Điều chỉnh giảm chỉ là tạm thời, VN-Index vẫn sẽ đi lên'

28/10/25 09:45 (GMT+7)

(VNF) - Trong ngày 27/10/2025, khi VN-Index mất hơn 30 điểm, ông Petri Deryng, Giám đốc quỹ đầu tư Phần Lan Pyn Elite Fund đã có thư gửi tới nhà đầu tư, chia sẻ góc nhìn lạc quan về xu hướng chung của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cánh cửa casino cho người bản địa: Bài học từ thế giới

28/10/25 09:30 (GMT+7)

(VNF) - Việc mở cửa casino cho người dân trong nước là một quyết định chiến lược đầy thách thức, đòi hỏi chính phủ các nước phải cân bằng giữa lợi ích kinh tế từ nguồn thu ngân sách và đầu tư du lịch, đồng thời phòng ngừa các rủi ro xã hội nghiêm trọng như nghiện ngập và tội phạm liên quan.

VinEnergo tăng vốn lên 28.000 tỷ, chỉ 45% vốn được góp bằng tiền mặt

28/10/25 09:27 (GMT+7)

(VNF) - VinEnergo có cơ cấu vốn gồm 12.134 tỷ đồng (45%) là tiền mặt bằng đồng Việt Nam, còn lại 15.701 tỷ đồng (55%) được ghi nhận là tài sản khác.

Thanh khoản dâng lên và lợi thế 'ông lớn' trong cuộc chiến thị phần môi giới

28/10/25 08:30 (GMT+7)

(VNF) - Khi thanh khoản dâng cao, các công ty chứng khoán có thị phần môi giới cao không chỉ càng thu về nhiều lợi nhuận, mà còn càng có lợi thế trong cuộc đua thị phần môi giới.

Dồn 10.000 tỷ đồng cho tự doanh và margin, VIX lại nâng mục tiêu lợi nhuận thêm 30%

27/10/25 18:56 (GMT+7)

(VNF) - VIX tiếp tục điều chỉnh kế hoạch lợi nhuận năm 2025 sau khi lãi trước thuế luỹ kế 9 tháng vượt kế hoạch đề ra ở thời điểm tháng 9/2025.

Cổ phiếu của ‘trùm’ phân phối ô tô tăng gấp đôi từ khi rút khỏi dự án Cần Giờ

27/10/25 16:15 (GMT+7)

(VNF) - Kể từ khi công bố chuyển nhượng dự án khu dân cư cao cấp Long Hòa - Cần Giờ hồi đầu tháng 8/2025, cổ phiếu SVC đã tăng gấp đôi cho đến nay.

Cổ phiếu bất động sản 'nằm sàn' la liệt, VN-Index lùi về 1.650 điểm

27/10/25 15:56 (GMT+7)

(VNF) - Việc VN-Index mất tới 30 điểm nằm ngoài tưởng tượng của nhiều nhà đầu tư, khi họ kỳ vọng rằng, tin vui xoay quanh cuộc gặp giữa Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ mang tới sắc xanh, tím cho thị trường chứng khoán.

Chính sách thuế với cá nhân cho thuê nhà

27/10/25 15:46 (GMT+7)

(VNF) - Cục Thuế trả lời kiến nghị của công dân, nói rõ về chính sách thuế áp dụng đối với hộ, cá nhân kinh doanh và hoạt động cho thuê tài sản.

Chứng khoán Việt 'khát' hàng hoá hậu nâng hạng

27/10/25 13:30 (GMT+7)

(VNF) - Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ghi nhận bước ngoặt quan trọng khi được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Đây được đánh giá là “vé thông hành” đi vào sân chơi toàn cầu. Tuy nhiên, để duy trì được thứ hạng, cũng như vươn lên các hạng cao hơn, đồng thời đảm bảo tính ổn định, bền vững, thị trường cần phải xử lý “cơn khát” hàng hoá chất lượng.

Masan báo lãi 9 tháng gần 4.500 tỷ đồng, sắp cán đích kế hoạch cả năm

27/10/25 12:45 (GMT+7)

(VNF) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan (HoSE: MSN) ghi nhận doanh thu 58.376 tỷ đồng sau 9 tháng; lợi nhuận sau thuế đạt 4.468 tỷ đồng. Sau 9 tháng, Masan đã hoàn thành hơn 90% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

VN-Index ‘đỏ lửa’, cổ phiếu xuất nhập khẩu ngược dòng nhờ tin thuế đối ứng

27/10/25 12:13 (GMT+7)

(VNF) - Sự hồi phục của nhóm cổ phiếu xuất nhập khẩu diễn ra trong bối cảnh tin vui từ Malaysia đang thổi làn gió mới vào kỳ vọng của giới đầu tư.

Cổ đông Vietjet sắp nhận cổ tức 20% bằng cổ phiếu

27/10/25 11:39 (GMT+7)

(VNF) - Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet (HoSE: VJC) vừa công bố phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông, với tỷ lệ 20%, tương ứng mỗi cổ đông nắm giữ 100 cổ phiếu sẽ được nhận thêm 20 cổ phiếu mới.

7 lưu ý với hộ kinh doanh khi chuyển sang phương pháp kê khai thuế

27/10/25 10:30 (GMT+7)

(VNF) - Thuế Cơ sở 7 tỉnh Đắk Lắk cho biết, để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định, Cơ quan Thuế hướng dẫn hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai lưu ý 7 nội dung.

Người Việt vào casino: Từ Hồ Tràm, Vân Đồn đến phép thử chính sách

27/10/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Chuyên gia pháp lý cho rằng, việc mở rộng thí điểm có thể giúp giữ lại một phần nguồn lực kinh tế trong nước, song cần được triển khai thận trọng để tránh những hệ lụy xã hội nếu cơ chế giám sát không đủ chặt chẽ.

Cổ phiếu tăng mạnh: BĐS và chứng khoán bị bán tháo, công nghệ đang trở lại?

26/10/25 16:00 (GMT+7)

(VNF) - Trong khi những cổ phiếu tăng mạnh thời gian qua như bất động sản và chứng khoán gặp áp lực chốt lời, các mã công nghệ như FPT, VTP, CTR hồi phục mạnh mẽ.

Làn sóng IPO tỷ USD trở lại, nhiều 'bom tấn' vào 'danh sách chờ'

26/10/25 15:00 (GMT+7)

(VNF) - Sau một giai đoạn dài trầm lắng, hoạt động IPO hứa hẹn sẽ trở lại từ năm 2025 với danh mục thương vụ tiềm năng chất lượng trải rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau

Áp lực tỷ giá khiến STK hụt hơi, lãi ròng quý III/2025 lao dốc 87%

26/10/25 10:30 (GMT+7)

(VNF) - Sau khi thua lỗ trong quý II, Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ (HoSE: STK) đã có lãi trở lại trong quý III/2025. Tuy nhiên, kết quả không mấy tích cực khi lợi nhuận ròng giảm tới 87% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do ảnh hưởng biến động tỷ giá.

Nâng hạng chứng khoán Việt Nam: Không chỉ là chuyện 'danh xưng'

26/10/25 09:30 (GMT+7)

(VNF) - Sau hành trình cải cách bền bỉ, thị trường chứng khoán Việt Nam chính thức được FTSE Russell công nhận là thị trường mới nổi thứ cấp – một cột mốc đánh dấu vòng tuần hoàn mới của thanh khoản, niềm tin và cải cách.

Hàng tỷ USD đổ vào casino tại Việt Nam: Nơi sáng đèn, chỗ ngủ quên

26/10/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Hàng tỷ USD đã được rót vào các tổ hợp nghỉ dưỡng cao cấp từ Bắc chí Nam. Tuy nhiên, trái với kỳ vọng về “mỏ vàng du lịch”, nhiều dự án vẫn chậm tiến độ, trong khi những casino đã vận hành lại liên tục báo lỗ.

Cách đăng ký giảm trừ gia cảnh cho cha, mẹ không có lương hưu

25/10/25 11:55 (GMT+7)

(VNF) - Thuế TP. Hà Nội vừa có văn bản chỉ rõ cách đăng ký giảm trừ gia cảnh với trường hợp cha, mẹ của người nộp thuế không có lương hưu.

Giá phốt pho vàng 'thăng hoa', DN của Hóa chất Đức Giang báo lãi tăng vọt

25/10/25 10:00 (GMT+7)

(VNF) - Dù doanh thu quý III/2025 giảm gần 20%, Phốt pho Apatit vẫn lãi 110 tỷ đồng, tăng 63% so với cùng kỳ nhờ giá phốt pho vàng tăng và chi phí giảm mạnh.

Khi doanh nghiệp tay ngang lãi to từ ‘buôn tiền’