Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước nói gì về việc tắc vốn ở Tổng công ty Đường sắt?

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ hôm nay (3/3) báo giới đã đặt câu hỏi cho đại diện Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp: “Sau khi một số tập đoàn, tổng công ty chuyển về ủy ban thì gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là trong việc triển khai các dự án. Điều này dẫn đến một số đơn vị như Tổng công ty Đường sắt Việt Nam xin về lại Bộ Giao thông vận tải nhưng chưa được giao dự toán ngân sách. Xin hỏi Chính phủ có những giải pháp nào để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho vấn đề này?”

Bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (gọi tắt là Ủy ban), cho biết kể từ tháng 9/2018, ủy ban này đã tiếp nhận 19 tập đoàn, tổng công ty nhà nước.

Cùng với việc tiếp nhận các tập đoàn, tổng công ty, Ủy ban cũng nhận được biên bản bàn giao 259 nhiệm vụ dở dang của các đơn vị này.

Trong số 259 nhiệm vụ nêu trên, có rất nhiều nhiệm vụ theo nguyên tắc phải triển khai thực hiện từ trước năm 2017, tức là trước khi được chuyển về Ủy ban.

Qua quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ, Ủy ban thấy rằng trong trình tự, thủ tục phê duyệt các dự án của các doanh nghiệp trước đây, do vướng các dự án đầu tư công nên một số quy trình, trình tự, thủ tục chưa rõ.

Liên quan đến một số dự án sử dụng vốn của doanh nghiệp nhà nước, bà Hà cho biết thẩm quyền phê duyệt dự án rất đa dạng: có dự án thẩm quyền thuộc Thủ tướng, có dự án thuộc thẩm quyền của địa phương, có dự án thẩm quyền liên quan đến cơ quan đại diện chủ sở hữu, có những dự án trong khối doanh nghiệp đôi khi thực hiện theo một số quy định của luật chuyên ngành.

Khi về Ủy ban, đơn vị này cũng chiếu theo những quy định, trình tự. Nếu thấy không phù hợp, đánh giá xác định dự án không hiệu quả thì Ủy ban sẽ yêu cầu làm rõ những nội dung này. Khi nào đưa ra phương án phù hợp thì mới có căn cứ trình các cấp thẩm quyền cũng như thực hiện trình tự thủ tục theo đúng pháp luật.

Theo bà Hà, hiện đang có 5 tập đoàn, tổng công ty sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Ví dụ như Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hiện nay vốn ngân sách nhà nước vẫn đang giao về Tập đoàn để triển khai các dự án đầu tư cũng như các dự án liên quan về công tác truyền tải, nối điện về nông thôn.

Bên cạnh đó, Ủy ban cũng vẫn bố trí vốn cho các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và một số dự án thuộc Tổng công ty Thuốc lá…

Tuy nhiên có ngoại lệ là Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và Tổng công ty Đường cao tốc Việt Nam, từ trước đến nay 2 tổng công ty này được giao vốn qua Bộ Giao thông vận tải, với các dự án có liên quan đến công tác bảo trì, bảo dưỡng.

Về vận tải đường sắt mặc dù Tổng công ty đã về Ủy ban từ tháng 10/2018, nhưng kế hoạch năm 2019 vẫn là do Bộ Giao thông vận tải giao vốn bình thường.

“Tuy nhiên, liên quan đến bảo trì kết cấu hạ tầng, yêu cầu đặt ra là theo cơ chế đặt hàng. Ở đây có 2 luồng ý kiến: một là vẫn triển khai như những năm trước; hai là theo cơ chế đặt hàng. Nhưng nếu thực hiện theo cơ chế đặt hàng thì dù ở Ủy ban hay Bộ Giao thông vận tải, vẫn phải thực hiện theo cơ chế chung”, bà Hà nói.

Trước đó như VietnamFinance đã thông tin, tại buổi làm việc giữa Tổ công tác của Thủ tướng với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp mới đây, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) thông tin: nếu đến tháng 3/2020 việc giao dự toán ngân sách chưa được thực hiện, hoạt động chạy tàu trên toàn quốc có thể phải tạm dừng vì không có tiền trả lương cho nhân viên tuần đường, gác chắn...

Theo ông Minh, những tháng gần đây VNR phải ứng tiền trả lương cho hơn 11.000 nhân viên ngành đường sắt để duy trì hoạt động do chưa có tiền.

Theo thông lệ, trước ngày 31/12 hằng năm, Bộ Giao thông vận tải sẽ giao dự toán ngân sách bảo trì để tuần đường, gác chắn hoạt động bình thường, đảm bảo hoạt động đường sắt.

Trên cơ sở đó, VNR ký hợp đồng công ích với 20 công ty của VNR trong khối hạ tầng, đảm bảo tuần đường, gác chắn trên 1.519 đường ngang và 3.059km đường sắt đi qua 34 tỉnh, thành dọc chiều dài đất nước.

Tuy nhiên, đến nay VNR vẫn chưa nhận được dự toán. Nguyên nhân là do điều 49 Luật ngân sách nhà nước quy định cơ quan nhận được ngân sách phải giao dự toán cho các đơn vị trực thuộc, mà VNR không phải đơn vị trực thuộc của Bộ Giao thông vận tải.