'Quản lý thuốc lá thế hệ mới hiện nay đang bị bỏ ngỏ'

Tham dự sự kiện có Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam Angela Pratt, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội của Quốc hội Đỗ Thị Lan, cùng nhiều đại điện của các Bộ, Ngành liên quan cùng đại biểu các tỉnh. 

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá đang trở thành vấn đề y tế công cộng được ưu tiên hàng đầu trên thế giới. Sử dụng thuốc lá đang chuyển nhanh từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển, gây ra những tác hại đối với sức khỏe, kinh tế và môi trường cho các nước, trong đó có Việt Nam. 

"Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 90% bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi, 75% bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là do sử dụng thuốc lá. Tại Việt Nam, mỗi năm có ít nhất 40.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá", Bộ trưởng Lan nhấn mạnh.

Theo bà Đào Hồng Lan, sau 10 năm thực hiện luật PCTHTL, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, bao gồm việc hệ thống các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật ban hành kịp thời, đầy đủ, bảo đảm tính hợp pháp, thống nhất và đồng bộ đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác PCTH thuốc lá; Mạng lưới về PCTH thuốc lá được thành lập và duy trì trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá và xây dựng môi trường không khói thuốc được các bộ, ngành, tổ chức đoàn thể, các tỉnh, thành phố triển khai trên toàn quốc; hoạt động tổ chức cai nghiện thuốc lá được duy trì và đẩy mạnh; công tác thanh tra, kiểm tra đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Đặc biệt, tỷ lệ sử dụng thuốc lá đã giảm ở cả người trưởng thành và trong thanh thiếu niên, bảo đảm tính bền vững cho công tác PCTH của thuốc lá.

Trên cơ sở đánh giá những việc đã làm và những điều còn tồn tại, bà Đào Hồng Lan đề nghị các đại biểu rà soát lại những biện pháp đã làm đã đủ hay chưa, cần làm những gì trong thời gian tới, điều chỉnh luật như thế nào về những loại thuốc lá mới, sớm trình Quốc hội đề xuất luật sửa đổi trong thời gian gần nhất.

Phát biểu tại sự kiện, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội của Quốc hội, bà Đỗ Thị Lan đánh giá công tác phòng chống thuốc lá đã được các cấp, các ngành hưởng ứng tích cực. Quỹ PCTL đã quản lý, điều phối 1.413 tỷ đồng của quỹ và gần 40 tỷ nguồn tài trợ của các tổ chức thế giới, các địa phương bố trí gần 15 tỷ đồng thực hiện công tác phòng chống tác hại thuốc lá.

Đáng chú ý, bà Đỗ Thị Lan nhấn mạnh sự xuất hiện của thuốc lá thế hệ mới và việc quản lý các loại hình thuốc lá mới.

Theo bà Lan, Chủ tịch Quốc hội đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành hoàn thiện các quy định về việc quản lý các loại thuốc lá mới. Hiện nay việc thực hiện cơ sở pháp lý về các loại thuốc lá mới đang khó khăn, vướng mắc, cần được làm rõ trong thời gian tới.

"Có thể nói, thuốc lá mới hiện nay còn đang bị bỏ ngỏ, có khoảng trống về pháp lý, vướng mắc về trong quản lý, xử lý vi phạm và phòng chống tác hại, trong khi đây là vấn đề đáng lo ngại trong thanh thiếu niên và phụ nữ", bà Đỗ Thị Lan cho biết.

Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, chúc mừng Việt Nam đã giảm được tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở cả người lớn và thanh thiếu niên trong những năm qua. 

"Đây là những kết quả rất đáng khích lệ, tuy nhiên, hiện nay chúng ta chưa đạt tiến bộ đủ nhanh để hiện thức hóa các mục tiêu đã đặt ra. Một trong những lý do là thuế thuốc lá rất thấp. Các sản phẩm thuốc lá tại Việt Nam thuộc hàng rẻ nhất trên thế giới. Người trẻ dễ hút thuốc hơn, người trưởng thành khó có động lực bỏ thuốc", đại diện WHO nhấn mạnh. 

Bà Pratt cũng bày tỏ quan ngại khi tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ở giới trẻ đang ở mức báo động. Tình trạng này sẽ tạo ra một thế hệ mới nghiện nicotine, đe dọa đảo ngược những thành tựu Việt Nam đã đạt được trong thời gian qua. 

Xem thêm >> Thuế là biện pháp kiểm soát thuốc lá hiệu quả nhất