Nhu cầu cao
Năm 2018, nhiều dự báo cho rằng M&A trong lĩnh vực NH sẽ rất sôi động, khi hàng loạt NH nói với cổ đông đang lên kế hoạch tìm kiếm đối tác chiến lược. Và Chính phủ cũng khuyến khích M&A các NH nhỏ thành các NH quy mô lớn hơn.
Rào cản ảnh hưởng đến tiến độ M&A, đó là vấn đề phải đảm bảo không làm thất thoát vốn nhà nước
Trong năm 2018 cũng đã có nhiều thương vụ được nhận diện như HDBank nhận sáp nhập PGBank, BIDV được Chính phủ phê chuẩn việc bán 17,65% vốn cho KEB Hana Bank của Hàn Quốc, Vietcombank được bán 10% cổ phần để tăng vốn điều lệ.
Song đến đầu năm 2019, Vietcombank mới phát hành riêng lẻ thành công hơn 111 triệu cổ phiếu, tương đương 3% vốn điều lệ cho quỹ đầu tư quốc gia của Singapore GIC Private Limited và Mizuho Bank Ltd.
Tháng 7/2019 vừa qua, HĐQT BIDV mới ban hành nghị quyết thông qua văn kiện giao dịch với nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, và còn tiếp tục thực hiện các thủ tục cần thiết theo quy định của pháp luật 2 nước mới có thể hoàn tất được giao dịch trên. Còn thương vụ sáp nhập PGBank và HDBank được dự kiến đến cuối năm 2019 mới hoàn thành.
Tuy diễn biến chậm, nhưng có thể nói nhu cầu M&A trong lĩnh vực NH chưa khi nào giảm xuống, bởi tái cơ cấu hệ thống NH và tăng đủ vốn đáp ứng chuẩn Basel II vẫn luôn là áp lực lớn. Được biết, Vietcombank tiếp tục xúc tiến phương án bán tiếp 6,5% cổ phần từ nay đến năm 2020 và đang chờ phê duyệt.
HĐQT SHB cũng đã thông báo với cổ đông đã và đang làm việc với nhiều tổ chức tài chính, kinh tế nước ngoài để tìm kiếm cổ đông chiến lược phù hợp. Tiêu chí lựa chọn của SHB là những tập đoàn tài chính cam kết đầu tư dài hạn để cùng quản trị và phát triển.
MB cũng đã trình cổ đông thông qua việc tìm kiếm, triển khai các cơ hội sáp nhập/hợp nhất (nếu có) phù hợp với chiến lược của NH và chủ trương của Nhà nước về tái cơ cấu tổ chức tín dụng (TCTD).
Ở chiều ngược lại, nhà đầu tư cũng rất quan tâm đến việc mua lại, tham gia tái cơ cấu các TCTD yếu kém của Việt Nam. Đơn cử Tập đoàn J.Trust (Nhật Bản) cho biết đã nghiên cứu, tính toán kỹ các chỉ số tài chính của CBBank và đã gửi bản chào mua lại để tái cơ cấu NH này đến NHNN Việt Nam.
Đặc biệt, trong Đề án tái cơ cấu hệ thống NH giai đoạn 2 (2016-2020) nêu rõ chủ trương của Chính phủ đẩy mạnh xử lý, tái cơ cấu lại các TCTD bằng cách khuyến khích M&A các NH nhỏ, các TCTD nhỏ vào các NH lớn. Đây là những lý do cho thấy M&A lĩnh vực NH sẽ vẫn còn nhiều dư địa.
Nhưng khó đến đích
Nhìn lại diễn biến các trường hợp M&A cho thấy nhiều NH hướng đến mục tiêu này, nhưng để hiện thực hóa các thương vụ M&A còn cần nhiều chất xúc tác. Với nhóm NHTM có vốn nhà nước muốn bán vốn cho đối tác ngoại, TS. Bùi Quang Tín, Trường Đại học NH TPHCM đã chỉ ra rào cản ảnh hưởng đến tiến độ M&A, đó là vấn đề phải đảm bảo không làm thất thoát vốn nhà nước.
Trong các thương vụ M&A của NH có vốn nhà nước, đối tác nước ngoài thường đưa ra mức giá thấp hơn giá cổ phiếu trên thị trường, nên NH phải trình và chờ Chính phủ và NHNN phê duyệt. Và thời gian giữa hợp đồng ghi nhớ và hợp đồng chính thức cách khá xa do phải chờ phê duyệt, từ đó có thể tiếp tục xuất hiện chênh lệch giữa giá cổ phiếu trên hợp đồng và giá trên thị trường, dẫn đến những khó khăn mới nếu thực hiện cam kết ban đầu, nên mất nhiều thời gian mới hoàn tất được một giao dịch.
Đối với nhóm NHTM cổ phần, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính NH nhận định, mục tiêu của hệ thống NH là giảm số lượng xuống còn 15-20 NH, hệ thống sẽ có những NH lớn về vốn chủ sở hữu, bảo đảm các tỷ lệ an toàn, từ đó sẽ có điều kiện để tăng quy mô hoạt động, đầu tư hạ tầng, công nghệ…
Trong điều kiện của ngành NH hiện nay, muốn đạt được điều đó, M&A là giải pháp tốt nhất. Nhưng các ông chủ NH Việt Nam không thích bị sáp nhập, bởi làm chủ NH không còn là chuyện dễ khi thời điểm này NHNN không ban hành bất cứ giấy phép thành lập NH nào nữa, thậm chí còn có thể rút lại. Do đó, các ông chủ NH đã được giấy phép kinh doanh luôn tìm cách duy trì lợi thế đó, trừ những trường hợp quá đặc thù.
Không muốn sáp nhập, các NH nhỏ tìm đến phương án bán vốn cho cổ đông chiến lược nước ngoài. Song phương án này vẫn không ít lần thất bại, kể cả các NH được mua lại với giá 0 đồng, dù có nhiều nhà đầu tư nước ngoài được ưu ái về tỷ lệ sở hữu nhưng vẫn chưa có giao dịch nào được xác định do khó khăn trong vấn đề đàm phán.
Thời gian qua nhiều NHTM tầm nhỏ và trung nhiều lần thông báo đàm phán với đối tác ngoại, song sau đó vẫn im hơi lặng tiếng cũng không còn là việc hiếm trên thị trường. Bởi hầu hết đối tác ngoại mua cổ phần đều muốn nắm tỷ lệ sở hữu có quyền chi phối, nên trần tỷ lệ sở hữu 30% tại các NH Việt Nam là rào cản lớn.
Ngoài ra, muốn bán vốn cho nhà đầu tư nước ngoài hoặc nhà đầu tư chiến lược, NH phải thể hiện được bản thân có chiến lược quản trị và tài chính tốt. Vì thông thường khi bán, nhà đầu tư nghiên cứu rất kỹ về cơ cấu nội tại, tiềm năng của NH đó và các NH nhỏ rất khó thỏa mãn được yêu cầu đặt ra.
Nên thúc đẩy M&A nội địa
Theo một chuyên gia kinh tế, hoạt động M&A trong lĩnh vực NH tại Việt Nam sắp tới dự báo tiếp tục duy trì tình trạng như hiện nay, nếu không có sự thay đổi nào về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại các NHTM Việt Nam. Đó là vấn đề chung của hệ thống.
Còn riêng với các NH nhỏ, xu hướng M&A với đối tác ngoại dự báo vẫn tiếp tục khó đi đến thành công hơn. Bởi bản chất của M&A là một giao dịch thương mại, tài chính, đòi hỏi phải có những quy định cụ thể như: kiểm toán, định giá, tư vấn, môi giới, cung cấp thông tin, bảo mật, chuyển giao xác lập sở hữu, chuyển dịch tư cách pháp nhân, cổ phần, cổ phiếu, các nghĩa vụ tài chính, thương hiệu, cơ chế giải quyết tranh chấp…
Thực tế đã có rất nhiều NH không thể đáp ứng được yêu cầu này của đối tác trong quá trình đàm phán.
Nếu cứ tiếp tục tình trạng “mỗi người một mâm” và đi tìm vốn ngoại trong vô vàn khó khăn như vậy, sẽ ảnh hưởng đến quá trình tái cơ cấu của hệ thống NH. Do đó đã có nhiều chuyên gia đề xuất, NHNN cần phải áp dụng công cụ để các NH tự nguyện M&A, vừa đạt mục tiêu lớn mạnh, vừa rút gọn số lượng NH.
Trong đó, “ép” các NH áp dụng Basel II cũng là một giải pháp. Áp dụng Basel II sẽ khiến hệ số CAR của các NH hiện tại giảm xuống. Căn cứ vào tiêu chí hệ số CAR của Basel II phải đạt 8%, NHNN quy định những NH nào không cải thiện được hệ số này trong một thời hạn nào đó, buộc phải M&A để đạt được mục tiêu an toàn cho hệ thống NH.
Xem thêm: Vietbank đang ở đâu trong thị trường ngân hàng số?
Tags:
(VNF) - Nhiều ngân hàng đã hé lộ kết quả kinh doanh quý đầu năm khởi sắc với lợi nhuận tới cả nghìn tỷ đồng. Bức tranh lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý đầu năm cho thấy nhiều tín hiệu tích cực, nhất là tín dụng.
(VNF) - Có ngân hàng tại Việt Nam năm 2024 trả cho nhân viên bình quân hơn 70 triệu đồng/tháng. Với giá vàng nhẫn hiện nay thì mức thu nhập mua được gần 7 chỉ vàng.
(VNF) - Lỗ lũy kế của MBV (Oceanbank) giảm gần 4.000 tỷ đồng sau chưa đầy 3 tháng về với MB, trong khi đó quy mô tài sản, tiền gửi tăng mạnh.
(VNF) - Tỷ giá VND/USD gần đây tăng mạnh và liên tục lập đỉnh mới. Theo giới phân tích, tỷ giá sẽ biến động nhiều hơn trong ngắn hạn, áp lực với tỷ giá vẫn hiện hữu trước những ẩn số khó lường.
(VNF) - Sau nhiều phiên tăng mạnh, lên sát 26.200 đồng/USD, giá USD tại kênh ngân hàng hôm nay (10/4) quay đầu giảm mạnh, tới 200-300 đồng, giá bán ra tại nhiều nhà băng đã xuống dưới 26.000 đồng/USD.
(VNF) - Tính riêng tại khu vực TP.HCM, tổng dư nợ tín dụng bất động sản 2 tháng đầu năm đạt 1.098 nghìn tỷ đồng, tăng 1,15% so với cuối năm 2024.
(VNF) - Điểm nhấn trong mùa ĐHĐCĐ năm nay của các ngân hàng xoay quanh câu chuyện tăng vốn. Bên cạnh mục tiêu tiến tới tiêu chuẩn Basel III, tăng vốn còn là động lực để các ngân hàng hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng tín dụng đã đề ra.
(VNF) - Nhằm ổn định cơ cấu cổ đông, phù hợp với định hướng phát triển dài hạn của Eximbank, đồng thời, để giữ và duy trì tỷ lệ sở hữu cổ phần nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược tham gia đầu tư, Eximbank đề xuất tỷ lệ sở hữu nước ngoài không vượt quá 6% vốn điều lệ từng thời kỳ.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng vào hệ thống ngân hàng tháng 12/2024 tiếp tục đạt kỷ lục mới, gần chạm 15 triệu tỷ đồng, song tổng huy động vốn năm 2024 thấp hơn tín dụng gần 1 triệu tỷ đồng.
(VNF) - Trong khi nhiều ngân hàng yếu kém khác đã bắt đầu có những chuyển động rõ nét trong quá trình tái cơ cấu thì SCB vẫn chưa ghi nhận nhiều tiến triển đáng kể.
(VNF) - Tập đoàn UOB vừa thông tin về việc đã tăng vốn điều lệ của Ngân hàng TNHH MTV United Overseas Bank tại Việt Nam (UOB Việt Nam) lên 10.000 tỷ đồng.
(VNF) - Theo VCBS, một số ngân hàng đang tập trung đẩy mạnh tiếp cận nhóm FDI như VPBank, Techcombank và MB... sẽ gặp những thách thức ngắn hạn trong việc mở rộng tín dụng mảng này trước "cú sốc" thuế quan.
(VNF) - ACB giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16-18% trong năm 2025, dù đối mặt nhiều thách thức vĩ mô. Ngân hàng dự kiến tập trung vào mảng khách hàng cá nhân, SME và mở rộng sang doanh nghiệp lớn.
(VNF) - Giá USD hôm nay tại các ngân hàng tăng mạnh, vượt 26.100 đồng/USD ở chiều bán, mức cao nhất chưa từng có.
(VNF) - Vietcombank dự kiến phát hành 543,1 triệu cổ phiếu riêng lẻ với mệnh giá 10.000/cp cho tối đa 55 nhà đầu tư để nâng vốn điều lệ lên gần 89.000 tỷ đồng.
(VNF) - Lãi vay hiện vẫn còn cao, các ưu đãi còn khó tiếp cận, một số doanh nghiệp phản ánh đang phải chịu lãi suất tới 11%/năm. Mức lãi suất này liệu có giảm
(VNF) - Mặc dù có mức tăng trưởng ấn tượng song theo nhiều chuyên gia, bản chất của tăng trưởng tín dụng quý I/2025 vẫn mang tính kỹ thuật nhiều hơn khi tốc độ tăng trưởng “đổ dồn” vào những tuần cuối cùng của quý.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý; khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phương án xử lý đối với Ngân hàng SCB.
(VNF) - LPBank do ông Nguyễn Đức Thuỵ (bầu Thuỵ) làm chủ tịch dự kiến dùng 7.468 tỷ đồng để chi trả cổ tức bằng tiền mặt tới 25%, đặt kế hoạch lợi nhuận tăng 22,2% và thành lập LPBank AMC.
(VNF) - Chỉ trong 1 tuần, hàng trăm nghìn tỷ đồng đã được bơm vào nền kinh tế. Tỷ giá tăng nóng, vượt 26.000 đồng/USD. Đó là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu các ngân hàng loại bỏ tài khoản không chính chủ, tài khoản có thông tin sai lệch; phát hiện, phân loại, cảnh báo các tài khoản có giao dịch bằng địa chỉ IP tại nước ngoài.
(VNF) - Chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip để được trải nghiệm phương thức thanh toán hiện đại, nhanh chóng, an toàn và có cơ hội nhận nhiều ưu đãi từ BAC A BANK.
(VNF) - Với mong muốn trở thành đối tác tài chính chiến lược đồng hành cùng sự phát triển bền vững của ngành điện Việt Nam, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) tiếp tục triển khai và đẩy mạnh gói tài trợ chuỗi cung ứng ngành điện, cung cấp các giải pháp tài chính linh hoạt, tối ưu cho các doanh nghiệp tham gia đấu thầu và thực hiện các gói thầu, dự án, hợp đồng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
(VNF) - Kết thúc quý đầu tiên của 2025, NCB ghi nhận lợi nhuận trước thuế ước đạt hơn 125 tỷ đồng và thu nhập lãi thuần đạt mức cao nhất trong 9 quý liên tục, ước đạt gần 510 tỷ đồng.
(VNF) - Sau tuyên bố áp thuế quan đối ứng của Tổng thống Trump, thị trường tiền tệ toàn cầu đã chịu sức ép đáng kể. Trong đó, tỷ giá USD cũng tăng 'bốc đầu' vượt mốc 26.000 VND/USD.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đã hé lộ kết quả kinh doanh quý đầu năm khởi sắc với lợi nhuận tới cả nghìn tỷ đồng. Bức tranh lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý đầu năm cho thấy nhiều tín hiệu tích cực, nhất là tín dụng.
(VNF) - Dự án Xây dựng Trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê Văn Phú Seoul do Công ty TNHH Seoul Việt Nam đầu tư được cấp phép từ 2008 và gần đây mới khởi động xây dựng.
