Sau đậu tương, dầu thô Mỹ có thể là 'đích ngắm' mới của thuế Trung Quốc

Thuế mới được công bố ngày 4/3 của Trung Quốc nhắm đến 106 sản phẩm nhập khẩu từ Hoa Kỳ, trong đó có đậu tương - một trong những sản phẩm trọng yếu của nông nghiệp Mỹ. Ngoài ra, danh sách này cũng bao gồm các sản phẩm hóa dầu và propan hoá lỏng, cho thấy Trung Quốc – nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới sẵn sàng sử dụng ngành năng lượng làm vũ khí để trả đũa lại kế hoạch áp thuế các hàng hóa công nghệ cao của ông Trump.

Trong khi các quan chức của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tìm cách trấn an thị trường bằng các tín hiệu sẵn lòng đàm phán, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ năm vừa rồi lại ra lệnh cho Văn phòng Thương mại Hoa Kỳ xem xét tăng thêm thuế đến hơn 100 tỷ USD đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc. Vì vậy, khả năng cao dầu thô và khí tự nhiên của Mỹ sẽ là "đích ngắm" tiếp theo của Bắc Kinh nếu căng thẳng thương mại trở nên nghiêm trọng hơn.

Xuất khẩu dầu đá phiến Mỹ sang Trung Quốc tăng rất mạnh trong năm ngoái

Ông Will Yun, nhà phân tích hàng hóa của tập đoàn Hyundai Futures ở Seoul, nói: "Trung Quốc có thể ngừng nhập khẩu dầu thô từ Mỹ vào bất cứ lúc nào, bởi họ không thiếu nguồn cung ở những nơi khác; trong khi đó đối với kinh tế Hoa Kỳ, năng lượng là một ngành nhạy cảm. Hai quốc gia cuối cùng có thể đi đến một thỏa thuận, và Trung Quốc sẽ không đánh vào ngành năng lượng ngay bây giờ. Nước cờ của Trung Quốc sẽ rất thận trọng".

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết nước này sẽ chống lại chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ. Trung Quốc "sẽ theo đuổi đến cùng và chắc chắn sẽ tấn công, sử dụng các biện pháp đối phó toàn diện mới để bảo vệ vững chắc lợi ích của quốc gia và nhân dân".

Việc đánh thuế đậu tương cho thấy Trung Quốc sẵn sàng tấn công những "yếu điểm" của Hoa Kỳ. Nước này là nhà nhập khẩu đậu tương số một thế giới, cũng như của Mỹ. Sau thông tin đó, thị trường phản ứng gần như ngay lập tức: giá đậu tương và các nông sản chủ lực khác của Mỹ như ngô và bông giảm mạnh.

Stuart Orr, giáo sư Khoa Kinh doanh và Luật tại Đại học Deakin, Australia, nói: "Chuyển sang các nguồn cung cấp năng lượng khác sẽ không có tác động đáng kể đến chi phí đầu vào của ngành sản xuất vì nó là mặt hàng thiết yếu. Thế nhưng điều đó chắc chắn sẽ làm tăng chi phí tiêu dùng của tầng lớp trung lưu đang phát triển của Trung Quốc – những người có lối sống tiêu thụ lượng lớn năng lượng".

Trên thực tế, mức thuế đề xuất đối với propan của Hoa Kỳ có thể sẽ không làm tổn hại nhiều đến các công ty của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Min Byungkyu, một nhà chiến lược toàn cầu tại Yuanta Securities Co., dự đoán các khoản thuế dầu sẽ gây hoang mang cho các nhà đầu tư. "Nếu Trung Quốc áp thuế lên dầu thô Mỹ, thị trường sẽ bị sốc mạnh".

Sự gia tăng xuất khẩu dầu thô của Mỹ đã giúp làm giảm lượng hàng tồn kho và đẩy giá lên. Giá dầu hiện vẫn đang hồi phục sau cuộc khủng hoảng thừa toàn cầu. Các nhà sản xuất và các nước đồng minh của OPEC bao gồm cả Nga đang kiềm chế sản lượng để thu hẹp lượng cung vượt cầu, trong khi sản lượng dầu đá phiến khai thác ngày càng tăng ở Mỹ đe doạ sẽ làm suy yếu những nỗ lực cắt giảm đó.

Theo báo cáo của Citigroup Inc. vào ngày 3 tháng 4, xuất khẩu dầu của Mỹ vào Trung Quốc trung bình khoảng 435.000 thùng/ngày vào năm 2017, tăng gấp đôi so với năm ngoái, trung bình khoảng 180.000 thùng/ngày. 

Sản lượng nhập khẩu dầu thô và khí đốt tự nhiên của Trung Quốc sẽ tăng trưởng đáng kể trong 5 năm tới. "Điều này có nghĩa là chính quyền Tổng thống Trump ngăn chặn việc Trung Quốc đánh thuế đối với ngành năng lượng nếu muốn theo đuổi mục tiêu giảm thâm hụt thương mại ", các nhà phân tích bao gồm Christopher Main và Ed Morse viết trong một báo cáo.