Thất nghiệp do công nghệ là gì?

Thất nghiệp do công nghệ là gì?

Thất nghiệp do công nghệ (technological unemployment) là thất nghiệp phát sinh từ quá trình cơ giới hóa và tự động hóa các hoạt động sản xuất. Cơ giới hóa và tự động hóa cải thiện năng suất lao động bằng cách làm giảm số lao động cần thiết để sản xuất và phân phối hàng hóa. Nếu nhu cầu tăng do chi phí sản xuất và giá cả giảm, người lao động có thể không bị thất nghệp, vì lực lượng lao động như cũ giờ đây sản xuất ra nhiều sản phẩm hơn, chứ không làm giảm lực lượng lao động để sản xuất ra mức sản lượng như cũ.

Sự thay đổi công nghệ có thể dẫn tới tình trạng thay thế hoặc thu hút lao động. Nếu một công nghệ mới làm giảm chi phí và giá cả, nhu cầu về lao động có thể tăng lên. Trong trường hợp đó, sự thay đổi về công nghệ có thể làm tăng mức sử dụng lao động trong ngành sản xuất máy móc phục vụ cho công nghệ mới và điều này cũng dẫn đên việc làm tăng mức sử dụng lao động nói chung

Thất nghiệp do đổi mới công nghệ có thể đặc biệt nghiêm trọng ở cấp địa phương, khi các ngành công nghiệp tập trung ở vùng nào đó bị ảnh hưởng bởi những thay đổi mạnh mẽ trong công nghệ. Chẳng hạn, việc áp dụng máy công cụ điều khiển bằng số và các cơ sở lắp ráp bằng người máy đã gây ra những tác động cực kỳ mạnh mẽ tới mức sử dụng lao động trong một số ngành công nghiệp ở các nước phát triển. Các chương trình trợ giúp và đào tạo lại lao động của chính phủ có thể góp phần làm giảm nhẹ ảnh hưởng của thất nghiệp do đổi mới công nghệ ở chừng mực nào đó, nhưng thường xuyên có nhiều công nhân không lành nghề bị mất việc do tiến bộ công nghệ.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Khái niệm "Thất nghiệp do công nghệ" (technology unemployment) đã được giáo sư Lord Keynes phát triển từ thập niên 30 trước sự bùng nổ của máy móc thiết bị, khiến năng suất tăng lên nhưng cũng làm nhu cầu lao động đi xuống.

Vấn đề lao động bị ảnh hưởng bởi công nghệ đã manh nha từ trước thế kỷ 18 nhưng không được tranh luận nhiều do kỹ thuật thời đó còn thấp và chưa ảnh hưởng nhiều đến năng suất. Tuy nhiên, vấn đề này đã khác khi hàng loạt những cuộc cách mạng khoa học diễn ra làm thay đổi toàn ngành công nghiệp.