Thấy gì từ doanh nghiệp sở hữu nhiều ‘đất vàng’?

Lợi thế từ liên doanh và “đất vàng”

Cách đây 25 năm, khi còn là DNNN, công ty Machino nắm 30% trong liên doanh với các đối tác Nhật Bản: Nippon Seiki, Showa, FCC chuyên sàn xuất phụ tùng ô tô, xe máy. Sau khi cổ phần hóa, PVM chỉ còn nắm 10% vốn tại Công ty TNHH FCC Việt Nam, 10% của Công ty TNHH Vietnam Nippon Seiki và 8,45% Công ty TNHH Phụ tùng xe máy ô tô SHOWA Việt Nam.

Đây đều là những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, sản xuất phụ tùng cơ khí ô tô, xe máy, xe chuyên dụng… cho Honda, Yamaha, Harley Davidson... Báo cáo tài chính của PV Machino các năm qua cho thấy, năm 2016 PVM thu được hơn 100 tỷ đồng cổ tức và lợi nhuận được chia, năm 2017 là gần 84 tỷ đồng và năm 2018 là hơn 80 tỷ đồng. Năm 2019 PVM thu được 81,3 tỷ tiền cổ tức và lợi nhuận được chia.

Bên cạnh đó, PVM hiện đang quản lý và sử dụng nhiều bất động sản có giá trị. Trong đó nổi bật là 1.827,69 m2 đất tại số 8 Tràng Thi (Hoàn Kiếm, Hà Nội), được ghi nhận lợi thế vị trí địa lý khi cổ phần hoá là 28,5 tỷ và sẽ bù trừ với tiền thuê đất hàng năm phải trả cho nhà nước. Lô đất 23.600 m2 tại đường Đào Cam Mộc, Việt Hùng, Đông Anh, Hà Nội hiện đang cho thuê trong thời gian chờ đợi triển khai dự án bất động sản với đối tác. PVM còn liên doanh với Công ty Bách Hóa Hà Nội để khai thác lô đất số 7 Đinh Tiên Hoàng (tòa nhà Hàm Cá Mập ở Bờ Hồ).

Ngoài ra, PVM còn sở hữu 10% vốn góp tại Dự án “Khu chung cư cao cấp, dịch vụ hỗn hợp-KĐT Nam An Khánh” thuộc lô HH3 của dự án Nam An Khánh, huyện Hoài Đức sau khi đối trừ công nợ với CTCP xây lắp dầu khí IMICO với giá trị định giá 81,7 tỷ. Cổ đông lớn nhất tại dự án là PVCombank chiếm tỷ lệ 50%. Giá trị thị trường ước tính của các bất động sản lên tới vài nghìn tỷ đồng, trong khi giá trị sổ sách hiện chỉ là 134 tỷ đồng.

Mục tiêu mỗi năm thu hồi 20% nợ

PVM hiện có 280 tỷ đồng nợ xấu đã trích lập dự phòng 100% và giá trị nợ có thể thu hồi là 221 tỷ đồng (theo đánh giá của HĐQT trong tài liệu ĐHCĐ 2020), chủ yếu là các khoản nợ có Bảo lãnh thanh toán của Ngân hàng (Agribank và SeaBank) với tổng giá trị 130 tỷ đồng, công ty đã khởi kiện và đang chờ giải quyết, 40-50 tỷ đồng trong ngành dầu khí không có bảo lãnh công ty đã khởi kiện và có phán quyết song kết quả thi hành án chưa như kỳ vọng. Công ty đặt mục tiêu mỗi năm thu hồi 20% dư nợ. Công tác thu hồi nợ được Ban lãnh đạo công ty xác định là nhiệm vụ trọng tâm và luôn đặt mục tiêu thu hồi 10-20% trên số dư nợ quá hạn của năm trước liền kề.

Một chủ đề khác được nhiều cổ đông quan tâm là bộ máy quản lý khá cồng kềnh, tốn kém chi phí quản lý doanh nghiệp. Ví dụ như Trung tâm Hợp tác lao động và dịch vụ quốc tế chỉ xuất khẩu được 32 lao động năm 2019, doanh thu tương ứng 790 triệu đồng, trong khi phải duy trì nhân sự gần chục người và 1 phó tổng giám đốc phụ trách. Chi phí nhân công năm 2019 của công ty mẹ ở mức 21 tỷ cho quy mô nhân sự 70 lao động, thu nhập bình quân 19 triệu đồng/tháng…

Tại các kỳ ĐHCĐ vừa qua nhiều cổ đông có ý kiến cho rằng bộ máy có 5 phó giám đốc, nhiều đầu mối và đề nghị PVM tinh gọn bộ máy, giảm số phòng ban, nâng cao năng suất lao động và sắp xếp lại lao động hợp lý hơn, thực hiện tốt hơn việc định biên lao động.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn dịch Covid tác động xấu đến môi trường kinh doanh nhưng HĐQT vẫn muốn bung ra đầu tư showroom ô tô là quá mạo hiểm vì giai đoạn này sức mua kém. Không những thế, PVM còn định đầu tư nhà máy thủy điện nhỏ là khá rủi ro về thủy văn và nhiều rủi ro khác./.