Thế giới tuần qua: Triều Tiên lần đầu bùng dịch Covid-19, Sri Lanka đổi Thủ tướng hậu vỡ nợ
Quỳnh Anh -
15/05/2022 08:10 (GMT+7)
(VNF) - Trong tuần qua, thế giới đã chứng kiến rất nhiều sự kiện đáng chú ý xảy ra, bao gồm việc Triều Tiên lần đầu công bố bùng dịch và ghi nhận những ca tử vong đầu tiên do Covid-19, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Washington (Mỹ), hay việc Ukraine “chặn” van khí đốt của Nga sang châu Âu.
Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát hơn 2 năm nay, Triều Tiên lần đầu tiên tuyên bố bùng dịch và phát cảnh báo thảm hoạ quốc gia.
Tình hình dịch Covid-19 thế giới: Triều Tiên bùng dịch
Theo worldometers.info, tính đến đầu giờ chiều ngày 14/5, tổng số ca mắc Covid-19 trên thế giới là 520,482,362 ca, trong đó có hơn 6,2 triệu ca tử vong và hơn 475 triệu người nhiễm đã phục hồi.
Chỉ tính trong 24h qua, thế giới ghi nhận trên 505.000 ca mắc mới. Con số này trong 7 ngày qua là hơn 3,6 triệu ca, giảm nhẹ so với mức 3,7 triệu ca của tuần trước.
Không chỉ giữ vững ngôi đầu là nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi Covid-19, trong tuần qua, Mỹ đã quay trở lại đứng đầu các quốc gia có số ca nhiễm bệnh mới cao nhất thế giới (592,292 ca), theo sau là Đức (443,990 ca) và Đài Loan (355,113 ca).
Trong 24 giờ qua, Đức dẫn đầu thế giới về ca nhiễm mới với 67.670 ca), Mỹ đứng thứ hai với 56.072 ca, tiếp theo là Australia (56.015 ca) và Hàn Quốc (51.773 ca).
Tính theo khu vực, châu Âu hiện là châu lục chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của dịch Covid-19 với trên 194 triệu ca nhiễm, tiếp đến là châu Á với gần 149,6 triệu ca nhiễm. Bắc Mỹ ghi nhận trên 99,5 triệu ca nhiễm, Nam Mỹ là trên 57 triệu ca, tiếp đến là châu Phi trên 12 triệu ca và châu Đại Dương 7,83 triệu ca nhiễm.
Văn phòng châu Âu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 12/5 công bố báo cáo cho biết số ca tử vong do Covid-19 tại châu Âu đã vượt 2 triệu ca, trong khi số ca lây nhiễm trong đại dịch này đã lên tới 218 triệu ca, tương đương 42% tổng số ca mắc trên toàn thế giới.
Một tâm điểm mới xuất hiện trong cuộc chiến chống Covid-19 trên toàn thế giới là Triều Tiên. Ngày 12/5 vừa qua, Triều Tiên đã công bố đợt bùng dịch đầu tiên sau khi quốc gia này ghi nhận ca nhiễm chủng Omicron tại thủ đô Bình Nhưỡng, đồng thời ra lệnh phong toả toàn quốc để tập trung phòng dịch.
Đáng chú ý, chỉ 1 ngày sau khi công bố dịch, phía Bình Nhưỡng cho biết nhiều khả năng dịch đã bùng từ cuối tháng 4, sau 1 sự kiện công cộng lớn được tổ chức tại thủ đô nước này. Tính tới nay, Triều Tiên đã ghi nhận hơn 350.000 người có triệu chứng sốt, 27 ca tử vong vì các triệu chứng này, trong đó có ít nhất 1 người được xác định nhiễm Covid-19.
Do Triều Tiên đã từ chối các đợt viện trợ vắc xin theo cơ chế COVAX và từ Trung Quốc, nên tới thời điểm hiện tại, phần đông dân số này vẫn chưa được tiêm phòng, khiến nguy cơ lây nhiễm cũng như bị bệnh nặng tăng cao, đè nặng lên nền y tế vốn không được mạnh mẽ của quốc gia Bắc Hàn.
Trước tình hình khẩn cấp tại quốc gia anh em, ngày 13/5, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol ngày 13/5 đã đề nghị gửi vắc xin hỗ trợ Triều Tiên. Trong khi đó, Mỹ cho biết sẽ không hỗ trợ vắc xin cho quốc gia này.
Thị trường khí đốt châu Âu bất ổn: Ukraine “chặn van”, Nga trừng phạt
Công ty điều hành hệ thống truyền tải khí đốt của Ukraine (OGTSU) ngày 10/5 thông báo sẽ tạm ngừng quá trình vận chuyển khí đốt của Nga đến châu Âu qua trạm đo Sochranovka và trạm nén Novopskov ở khu vực Luhansk vào lúc 7h ngày 11/5 (theo giờ địa phương) vì tình huống bất khả kháng.
Theo OGTSU, các nhân viên của họ không thể tiến hành các hoạt động kiểm soát kỹ thuật và vận hành tại các vùng lãnh thổ đang có xung đột, do đó công ty không thể tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ trong hợp đồng tại trạm đo Sochranovka và trạm nén Novopskov.
Thay vào đó, OGTSU đề xuất chuyển hướng khí đốt sang Sudzha, một điểm nối ở khu vực Sumy và hiện do chính phủ Ukraine kiểm soát.
Trước tuyên bố từ OGTSU, phía tập đoàn Gazprom của Nga khẳng định vẫn tiếp tục vẫn chuyển khí đốt tới các khách hàng châu Âu nhưng bình thường.
Tuy nhiên, theo một báo cáo được đưa ra 1 ngày sau, khối lượng khí đốt được vận chuyển từ Nga sang châu Âu qua hệ thống đường ống Ukraine đã giảm xuống 72 triệu mét khối (mcm), thay vì công suất 95,8mcm như 1 ngày trước đó.
Gazprom cũng cho biết sự việc này đã khiến an ninh của nguồn cung cấp khí đốt bị suy yếu.
Sự gián đoạn hôm 11/5 đã khiến giá khí đốt chuẩn của châu Âu trong quý thứ 3 lên tới 100 EUR/megawatt giờ khi thị trường mở cửa trước khi giảm trở lại. Giá cao hơn 250% so với mức 1 năm trước.
Không chỉ dừng lại ở đây, sự việc sau đó còn trở nên phức tạp hơn khi ngày 12/5, chính phủ Nga phê duyệt danh sách các pháp nhân phải chịu các biện pháp trừng phạt trả đũa, bao gồm 31 công ty năng lượng đến từ Đức, Pháp và các nước châu Âu khác, cũng như từ Mỹ và Singapore, nhằm đáp trả các đòn trừng phạt từ phương Tây.
Theo đó, trong số 31 công ty năng lượng bị trừng phạt, có cả các công ty con cũ ở châu Âu của Tập đoàn dầu khí quốc gia Nga Gazprom, các nhà kinh doanh và vận hành các cơ sở lưu trữ khí đốt dưới lòng đất, bao gồm: Gazprom Germania GmbH, Gazprom Schweiz AG, Gazprom Marketing & Trading USA Inc, Vemex, Wingas, EuRoPol GAZ.
Việc Ukraine ngăn van khí đốt và Nga trừng phạt các công ty năng lượng đã khiến thị trường khí đốt tại châu Âu trở nên bất ổn hơn bao giờ hết.
Do tác động từ các sự kiện nay, Gazprom đã không thể tiếp tục trung chuyển khí đốt qua đoạn Ba Lan của đường ống Yamal-châu Âu, chưa kể tới công suất giảm tại đường ống Ukraine khiến đầu vào khí đốt tại châu Âu ngày càng thắt chặt.
Mặc dù từ vài tháng nay, châu lục này liên tục tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt của Nga, làm đầy các kho chứa, tìm nhà cung cấp thay thế hay thậm chí tính xây dựng hệ thống đường ống trung chuyển mới, thì nhiều quốc gia châu Âu, bao gồm cả nền kinh tế hàng đầu như Đức, vẫn chưa thể tự tin nếu bị Moscow “ngắt van” khí đốt.
Trong tình hình đầy bất ổn hiện tại, dường như nhiều quốc gia trong khối đã buộc phải thoả hiệp với sắc lệnh thanh toán khí đốt bằng đồng ruble của Nga, nhằm tránh bị nước này ngưng cung cấp khí sớm nhất vào cuối tháng 5 này.
Theo đó, Bloomberg mới đây đưa tin có khoảng 20 công ty từ các nước châu Âu đã đăng ký mở tài khoản đồng ruble tại ngân hàng Gazprombank của Nga.
ASEAN – Mỹ tổ chức hội nghị thượng đỉnh
Lần đầu tiên sau 45 năm, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã có một hội nghị thượng đỉnh với Mỹ được tổ chức ngay tại Washington DC, do Tổng thống Mỹ chủ trì, diễn ra trong 2 ngày 12-13/5.
Theo đó, 8 lãnh đạo các quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Brunei, Indonesia, Campuchia, Singapore, Thái Lan, Lào, Việt Nam, Malaysia đã đến thăm Điện Capitol và gặp mặt các thành viên quốc hội Mỹ, sau đó dùng bữa tối với Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng vào ngày 12/5.
Tổng thống Mỹ Joe Biden chụp ảnh cùng lãnh đạo các quốc gia ASEAN trước Nhà Trắng.
Sau đó, các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ tham gia cuộc hội đàm tại Bộ Ngoại giao và các phiên thảo luận riêng về các đề tài kinh tế, thương mại và nhiều lĩnh vực hợp tác khác vào ngày thứ 2 của hội nghị, tức ngày 13/5.
Trong buổi gặp mặt các lãnh đạo ASEAN vào tối 12/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cam kết sẽ viện trợ 150 triệu USD cho khối, tập trung cho các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, biến đổi khí hậu và an ninh hàng hải, nhằm thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Mỹ tới khu vực này.
Cam kết tài chính mới bao gồm khoản đầu tư 40 triệu USD vào cơ sở hạ tầng nhằm giúp khử cacbon trong nguồn cung cấp điện của khu vực và 60 triệu USD cho an ninh hàng hải, cũng như khoảng 15 triệu USD tài trợ y tế để hỗ trợ phát hiện sớm Covid-19 và các đại dịch khác. Nguồn vốn bổ sung sẽ giúp các nước phát triển nền kinh tế kỹ thuật số và luật trí tuệ nhân tạo.
Ngoài ra, Mỹ cũng sẽ triển khai một tàu tuần duyên đến khu vực để tăng cường hợp tác an ninh. Trường Nghiên cứu Quốc tế Cao cấp Johns Hopkins sẽ thành lập một học viện để đào tạo cho ba quan chức của mỗi quốc gia trong số 10 quốc gia ASEAN mỗi năm.
Gói hỗ trợ mới được đưa ra 7 tháng sau khi ông Biden hứa với các nhà lãnh đạo ASEAN rằng ông sẽ cung cấp khoản đầu tư lên tới 102 triệu USD cho các quốc gia ở Đông Nam Á.
Cam kết này cũng được đưa ra sau những lời chỉ trích từ các nước trong khu vực, bao gồm cả các đồng minh như Nhật Bản, rằng Mỹ đã không quan tâm đầy đủ đến Đông Nam Á, đồng thời là một cách thể hiện cho thấy Mỹ muốn “kéo” Đông Nam Á về phía mình trong cuộc đua ngày càng căng thẳng với Trung Quốc.
Sri Lanka có tân Thủ tướng mới sau tuyên bố vỡ nợ
Ngày 12/5, Sri Lanka đã bổ nhiệm một Thủ tướng mới trong bối cảnh quốc gia đang tìm cách thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất của đất nước kể từ khi độc lập.
Người được bổ nhiệm là ông Ranil Wickremesinghe, 73 tuổi, một cựu chiến binh chính trị từng là thủ tướng của đảo quốc này 5 lần trước đây.
Ông Ranil đã tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng Sri Lanka lần thứ 6 vào ngày 12/5, vài ngày sau khi Mahinda Rajapaksa, anh trai của Tổng thống Gotabaya Rajapaksa, từ chức Thủ tướng vì các cuộc bạo động chống đối nổ ra.
Chia sẻ với Reuters ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, tân Thủ tướng Sri Lanka cho biết: “Chúng ta đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng, chúng ta phải thoát ra khỏi nó”. Ông Wickremesinghe cũng tự tin cho biết thêm rằng hoàn toàn có cách đưa đất nước thoát khỏi tình trạng vỡ nợ.
Người đàn ông 73 tuổi này là một nhà kinh tế tự do, có kinh nghiệm đàm phán với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), hiện đang thảo luận để bảo lãnh cho Sri Lanka.
Ông cũng đã xây dựng mối quan hệ với các cường quốc trong khu vực là Ấn Độ và Trung Quốc, các nhà đầu tư và người cho vay chính, những người tranh giành ảnh hưởng đối với quốc đảo nằm dọc theo các tuyến đường vận chuyển sầm uất nối châu Á với châu Âu.
Tổng thống Gotabaya Rajapaksa đã gửi lời chúc mừng tân Thủ tướng thông qua mạng xã hội Twitter: “Tôi gửi lời chúc tốt đẹp nhất tới Thủ tướng mới được bổ nhiệm, người đã đảm nhận nhiệm vụ đầy thách thức trong việc điều hành đất nước của chúng ta vượt qua một thời gian rất hỗn loạn. Tôi mong muốn được làm việc cùng với ông ấy để đưa Sri Lanka hùng mạnh trở lại”.
Trở lại nhậm chức lần thứ 6, nhưng đây dường như sẽ là nhiệm kỳ khó khăn nhất với ông Ranil, khi khả năng quản lý kinh tế yếu kém, đại dịch Covid-19 và chi phí năng lượng gia tăng sau đã làm kiệt quệ ngân khố nhà nước, có nghĩa là Sri Lanka đang cạn kiệt nhiên liệu và các loại thuốc thiết yếu và phải đối mặt với tình trạng mất điện hàng ngày, chưa kể tới khoản nợ khổng lồ mà quốc gia này hiện vẫn chưa thể thanh toán.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.