Thống đốc Ngân hàng Nhà nước lý giải 2 nguyên nhân lãi suất cho vay cao

Ngày 1/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.

2 lý do khiến mặt bằng lãi suất cao hơn

Phát biểu tại phiên thảo luận, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội một số vấn đề về lãi suất cho vay cao, điều hành room tín dụng; việc doanh nghiệp khó tiếp cận vốn tín dụng; việc thực hiện gói hỗ trợ lãi suất trong Nghị quyết 43…

Về điều hành lãi suất và tín dụng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết tình hình có nhiều diễn biến mới, phức tạp, khó lường, nhiều khó khăn thách thức, các nhiệm vụ khó có thể đạt được cùng lúc. Ngân hàng Nhà nước đã kiên trì giữ đại cục, ổn định kinh tế vĩ mô tiền tệ, theo dõi sát diễn biến, tình hình để quyết định những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong từng thời điểm để ứng phó linh hoạt.

Với điều hành lãi suất, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, nhu cầu giảm lãi suất là mong muốn của doanh nghiệp khi vay vốn từ trước tới nay. Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo, Ngân hàng Nhà nước cũng rất mong muốn, quan tâm nội dung này.

Tuy nhiên, điều hành lãi suất cần được thực hiện trong tổng thể điều hành chính sách kinh tế vĩ mô về đảm bảo đại cục về kinh tế vĩ mô ổn định, bảo đảm an toàn cho hệ thống ngân hàng.

"Năm 2022, có 2 lý do khiến chúng ta phải chấp nhận mặt bằng lãi suất cao hơn, đó là lãi suất quốc tế đồng loạt tăng nhanh và mạnh, trong nước lạm phát vẫn ở mức cao hơn so với năm 2021. Bên cạnh đó, áp lực mất giá của đồng Việt Nam là lớn khi các nước thắt chặt chính sách tiền tệ và đồng đô la tăng giá mạnh", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chia sẻ.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, cần có giải pháp linh hoạt, đồng bộ để giải quyết những khó khăn này, tránh mất giá đồng tiền, khiến chi phí đầu vào tăng cao, lạm phát tăng cao. Khi ổn định được tỷ giá trở lại, với điều kiện lạm phát tăng chậm lại, trong những tháng đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đã rất quyết liệt, điều chỉnh 3 lần mức điều hành lãi suất, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm 0,9% bình quân so với năm 2021.

Với việc điều hành tín dụng, tháng 10 năm ngoái đã diễn ra sự kiện rút tiền hàng loạt ở SCB, gây nguy cơ tác động lan truyền tới hệ thống ngân hàng. Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã tập trung ưu tiên vừa ổn định thị trường ngoại hối và đặc biệt là đảm bảo an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng, đảm bảo chi trả cho người dân. Vì vậy, không thể điều chỉnh room tín dụng vào thời điểm đó, sau khi thanh khoản ổn định trở lại thì Ngân hàng Nhà nước mới điều chỉnh tăng trưởng tín dụng.

Với những biến động của các ngân hàng Mỹ trong thời gian vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, ưu tiên đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ là lựa chọn đúng đắn. Những giải pháp, liều lượng và thời điểm của chính sách đã được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc kỹ lưỡng để tập trung hướng đến ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an toàn hệ thống, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.

Sửa luật để tăng dư nợ giải ngân cho gói 120.000 tỷ đồng

Đối với lĩnh vực tín dụng bất động sản, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết tăng trưởng vào lĩnh vực này cao hơn mức tăng trưởng chung của nền kinh tế. Thế nhưng, với những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay thì 70% là về pháp lý cho nên cần tập trung tháo gỡ từ pháp lý và các doanh nghiệp cần phải rà soát, điều chỉnh giá bất động sản. Điều này sẽ kích thích tín dụng bất động sản cho cả doanh nghiệp xây dựng bất động sản và người mua nhà.

Về triển khai gói lãi suất hỗ trợ 2%, bà Hồng cho biết đây là chính sách mà Chính phủ dành nhiều thời gian triển khai gói này. Tuy nhiên, kết quả triển khai vẫn thấp đúng như các đại biểu đã nêu đó là tâm lý e ngại của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng khó đánh giá được thế nào là khả năng phục hồi. Trước tình hình đó, Chính phủ cũng đã trình Quốc hội chuyển nguồn này khoảng 24.000 tỷ đồng cho giảm thuế VAT.

Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết đây là gói tín dụng mà 4 ngân hàng thương mại nhà nước tự nguyện tham gia để thực hiện mục tiêu 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp.

“Đây là chương trình thực hiện đến năm 2030 và nguồn vốn do chính 4 ngân hàng thương mại huy động, lãi suất giảm từ 1,5% đến 2%, thể hiện sự tự nguyện và trách nhiệm của các ngân hàng này. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước chỉ hướng dẫn về lãi suất trong thời gian ưu đãi để triển khai thống nhất. Hiện nay, Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn, ủy quyền cho các địa phương về công bố danh mục dự án”, bà Hồng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết nhu cầu về nhà ở xã hội và nhà ở công nhân rất cao nhưng nhu cầu vay lại là vấn đề khác vì quyết định vay một căn hộ thì là do người dân.

“Do đó, trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi trình Quốc hội trong kỳ này có điểm cho phép doanh nghiệp mua nhà để bố trí nhà ở cho công nhân. Đây cũng là điểm tích cực để thúc đẩy gói 120.000 tỷ đồng tăng dư nợ giải ngân”, bà Hồng nhấn mạnh.