Thực thi EVFTA: Cam go vấn đề sở hữu trí tuệ

Bà Nguyễn Thị Thu Trang – Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập – VCCI cho biết: "VCCI thực hiện cuộc rà soát này nhằm mục đích xác định các quy định khác biệt, chưa tương thích giữa pháp luật Việt Nam về sở hữu trí tuệ với các cam kêt cụ thể của EVFTA, để từ đó đề xuất giải pháp sửa đổi pháp luật và thực thi từ góc độ của doanh nghiệp Việt Nam nhằm đảm bảo tuân thủ Hiệp định theo cách thức có lợi nhất cho các doanh nghiệp".

Kết quả rà soát cho thấy, hiện nay pháp luật nước ta có rất nhiều điểm tương đồng với đa số các cam kết về SHTT trong EVFTA ở cả 3 chế định lớn là các nguyên tắc chung về bảo hộ SHTT, các tiêu chuẩn bảo hộ SHTT và các yêu cầu về biện pháp thực thi tại biên giới.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, EU là một đối tác rất mạnh về SHTT, với những yêu cầu rất cao về các tiêu chuẩn. Nhưng chúng ta đã đạt được một kết quả đàm phán tương đối phù hợp với năng lực của Việt Nam trong việc thực thi, nó không quá cao so với pháp luật hiện tại, chính vì thế đã cho kết quả nhóm đã tương thích chiếm tỷ lệ lớn.

Tuy nhiên, theo báo cáo vẫn còn 4 cam kết mà pháp luật Việt Nam chưa tuân thủ, bao gồm quyền độc quyền công bố đến công chúng của người biểu diễn, nhà sản xuất các bản ghi âm, ghi hình; quy trình và cách thức bảo hộ đối với 169 chỉ dẫn địa lý của EU liệt kê trong EVFTA; cam kết bù đắp thời hạn sáng chế dược phẩm cho những chậm trễ trong cấp phép lưu hành; và nguyên tắc suy đoán về quyền của người có tên trên tác phẩm.

Theo bà Trang, đối với các trường hợp pháp luật nước ta chưa tuân thủ hoặc không tương thích một phần với cam kết của EVFTA thì VCCI sẽ đề xuất điều chỉnh, sửa đổi bổ sung pháp luật chung áp dụng cho mọi chủ thể thay vì xây dựng một văn bản riêng chỉ áp dụng cho EU. 

Bình luận về kết quả rà soát luật của VCCI, ông Quách Minh Trí – Luật sư Baker & McKenzie Việt Nam, cho rằng: Có một số nội dung rà soát, viện dẫn của VCCI không chính xác hoặc chưa đầy đủ các quy định tương ứng của pháp luật Việt Nam, điều này dẫn đến việc nhận định không chính xác, cụ thể là điều 5.5, điều 6.7, điều 20 của cam kết EVFTA".

Bên cạnh đó, các đề xuất của VCCI mới chỉ dừng lại ở mức nhận định chung, theo hướng không đề xuất sửa đổi hoặc đề xuất sửa theo hướng phù hợp với quy định của hiệp định, mà quên mất rằng đây còn là cơ hội để chúng ta rà soát lại các quy định về SHTT của Việt Nam qua đó sửa đổi những quy định này để pháp luật Việt Nam bám sát hơn với yêu cầu thực tiễn.

Với tư cách là đại diện đơn vị hỗ trợ, cũng là thành viên của EU, ông Andrew Holt – Đại diện Đại sứ quán Anh và Bắc Ailen tại Việt Nam cho rằng: "Việc thực hiện quyền SHTT vẫn là thách thức đối với các doanh nghiệp trong và ngoài nước tại Việt Nam. Tôi mong muốn hệ thống pháp luật Việt Nam ngày càng hoàn thiện, trở thành một điểm đến đầu tư cho các doanh nghiệp EU nói chung và nước Anh nói riêng".

Theo các chuyên gia, với tình trạng xâm phạm quyền SHTT ngày càng nhiều ở Việt Nam, bên cạnh việc ban hành những quy định luật pháp phù hợp thì việc tăng cường công tác thực thi để đảm bảo tính nghiêm minh của các quy định này cũng hết sức quan trọng.