Tỉnh trì trệ nhất Trung Quốc: Đi lên nhờ than, mắc kẹt cũng vì than
(VNF) - Sơn Tây là tỉnh có nền kinh tế trì trệ nhất Trung Quốc, một phần do phụ thuộc quá lớn vào than đá. Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm Sơn Tây hồi tháng 7, ông kêu gọi quan chức địa phương đẩy nhanh chuyển đổi kinh tế. “Sơn Tây lâu nay phát triển nhờ vào than, nhưng cũng bị than kìm hãm”, ông nói.
- Thất nghiệp, người trẻ Trung Quốc chi tiền để được 'giả vờ' làm việc 17/08/2025 08:15
Đi lên nhờ than, mắc kẹt cũng vì than
Vào một buổi sáng oi ả tháng 7, bảo tàng than đá ở Thái Nguyên, thủ phủ tỉnh Sơn Tây, chật kín khách tham quan. Theo thông tin từ triển lãm, trữ lượng than của tỉnh Sơn Tây lên tới 650 tỷ tấn.
“Chúng ta có thể khai thác than thêm hơn 200 năm nữa”, một hướng dẫn viên tại triển lãm hào hứng, dường như chẳng mấy hay biết về quá trình chuyển đổi xanh của Trung Quốc.

Sơn Tây là khu vực khai thác than lớn nhất của Trung Quốc, cung cấp 26,9% tổng sản lượng hàng hóa năng lượng của cả nước. Tuy nhiên, đây cũng là tỉnh có nền kinh tế trì trệ nhất Trung Quốc. Năm ngoái, kinh tế của tỉnh chỉ tăng trưởng 2,3%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn quốc 5%. Nửa đầu năm nay, kinh tế tăng trưởng 3,8% so với cùng kỳ năm trước, cải thiện rõ rệt so với năm 2024, nhưng vẫn chậm chạp nhất cả nước.
Theo The Economist, một thách thức của Sơn Tây nằm ở sự phụ thuộc kéo dài vào ngành than. Năm 2021, giá than tăng đã giúp kinh tế tỉnh vụt sáng. Tỉnh tăng trưởng 9,1%, xếp hạng 3 toàn quốc năm đó. Nhưng từ đó trở đi, vận may tuột dốc. Tháng 6 năm nay, giá xuất xưởng sản phẩm than của Sơn Tây giảm 13,6% so với cùng kỳ. Lương tại các công ty than hạ xuống, hàng loạt công nhân bị sa thải.
Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm Sơn Tây hồi tháng 7, ông kêu gọi quan chức địa phương đẩy nhanh chuyển đổi kinh tế. “Sơn Tây lâu nay phát triển nhờ vào than, nhưng cũng bị than kìm hãm”, ông nói.

Từ năm 2020, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhấn mạnh với cán bộ tỉnh Sơn Tây rằng cần có một tinh thần “cấp bách” trong việc cải tổ nền kinh tế.
Tuy vậy, nỗ lực thoát khỏi sự phụ thuộc vào than đá của Sơn Tây đạt được rất ít kết quả. Năm 2012, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, cơ quan hoạch định kinh tế chính của Trung Quốc, đã vạch ra kế hoạch nhằm phát triển ngành dịch vụ của Sơn Tây. Theo kế hoạch, đến năm 2015, “sự phụ thuộc của nền kinh tế vào tài nguyên than có thể giảm rõ rệt”. Đến năm 2023, ngành dịch vụ chiếm 43% GDP của tỉnh, tăng từ 38% năm 2013. Nhưng khai khoáng vẫn chiếm 30% GDP, thậm chí còn cao hơn một điểm phần trăm so với năm 2013.
Nỗ lực chuyển đổi kinh tế còn nhiều thách thức
Theo The Economist, địa hình Sơn Tây bị núi bao quanh, cùng với hạ tầng yếu kém và thủ tục hành chính rườm rà - là những nguyên nhân cản trở quá trình chuyển đổi kinh tế. Những doanh nghiệp nhà nước trì trệ được ưu tiên khi đấu thầu dự án, lấn át khu vực tư nhân. Bên cạnh đó, lớp người trẻ tài năng của tỉnh đa số rời bỏ quê hương sau khi tốt nghiệp, tìm việc ở nơi khác như Thiên Tân hay Bắc Kinh.

Năm ngoái, sự ra mắt của trò chơi điện tử nổi tiếng Black Myth Wukong đã mang lại làn sóng du lịch khổng lồ cho Sơn Tây. Những ngôi chùa và hang động tuyệt đẹp của tỉnh xuất hiện trong trò chơi, từ đó thu hút lượng khách du lịch khổng lồ đổ về tỉnh, thắp lên hy vọng về một cuộc chuyển đổi của nền kinh tế. Tuy nhiên, dù có tới hơn 100 triệu lượt khách tham quan, ngành du lịch hầu như không tác động gì đến số liệu GDP của tỉnh trong năm 2024.
Hiện tại, các điểm du lịch này lại quay trở về cảnh đìu hiu vắng vẻ.
Nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế của Sơn Tây còn bị giáng thêm đòn bởi cuộc chiến thương mại Trung - Mỹ. Quý II năm nay, xuất khẩu của Sơn Tây giảm 33% so với cùng kỳ, mức giảm mạnh nhất trong tất cả các tỉnh. Phần lớn mức sụt giảm đến từ xuất khẩu điện thoại thông minh.
Tính đến thời điểm này trong năm, Mỹ chỉ nhập khẩu 47% điện thoại thông minh từ Trung Quốc, giảm mạnh so với 81% của năm ngoái. Foxconn, nhà sản xuất Đài Loan lắp ráp iPhone cho Apple, có 2 nhà máy ở Sơn Tây. Những cơ sở này từng được kỳ vọng giúp tỉnh mở rộng nền công nghiệp, nhưng nay lại có nguy cơ trở thành nạn nhân của làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng.

Tại thủ phủ Thái Nguyên, nơi đặt các nhà máy của Foxconn, lớp sơn trên những tòa nhà đang bong tróc, dấu hiệu cho sự xuống cấp của cơ sở vật chất. Giờ tan ca, công nhân uể oải bước ra khỏi cổng nhà máy, chẳng buồn trò chuyện với phóng viên của The Economist. Khắp thành phố hiếm thấy xe sang và cần cẩu xây dựng - điều khác thường đối với một thủ phủ của tỉnh.
Thời gian qua, Sơn Tây cũng đã cố gắng thúc đẩy các lĩnh vực như năng lượng tái tạo và sản xuất thiết bị cao cấp. Ngành công nghiệp hydro của tỉnh đã đạt được sự phát triển nhanh chóng, theo chuyên gia Lý Quốc Dân đến từ Đại học Công nghệ Thái Nguyên. Nhiều công ty than nay đã sản xuất hydro từ than. Tỉnh cũng có kế hoạch thử nghiệm xe chạy bằng hydro. Quý I năm nay, doanh thu từ các dự án này chỉ đạt khoảng 5,3 tỷ nhân dân tệ (khoảng 738 triệu USD), chiếm vỏn vẹn 1% GDP của tỉnh.
Siêu giàu châu Á bỏ qua trung gian, lao vào kinh doanh vàng trực tiếp
- Cựu Đệ nhất phu nhân Hàn Quốc bị bắt giữ vì cáo buộc tham nhũng 13/08/2025 10:15
- Trung Quốc yêu cầu các công ty giải trình về việc mua chip AI của Nvidia 13/08/2025 08:45
- Lần đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc, vợ chồng cựu tổng thống cùng bị bắt giữ 13/08/2025 04:01
Cú sập 40 tỷ USD và bản án 15 năm làm rúng động ngành tài sản số
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
Fed hạ lãi suất, Phố Wall thăng hoa
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
TT Trump tiếp tục công kích Fed sau quyết định giảm lãi suất
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
Fed hạ lãi suất xuống mức thấp nhất trong 3 năm
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
Fed sắp hạ lãi suất lần thứ 3 trong năm?
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
Đằng sau con số kỷ lục 1.000 tỷ USD thặng dư thương mại của Trung Quốc
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
Thỏa thuận thương mại Mỹ - Indonesia đứng trước bờ vực sụp đổ
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
Giá bạc lập kỷ lục, tăng 102%: Những lực đẩy nào đứng sau?
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
Cháy tòa nhà văn phòng tại Indonesia, ít nhất 22 người thiệt mạng
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
Mỹ cho phép Nvidia bán chip AI sang Trung Quốc, thu thuế 25%
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
Thảm kịch MH370: Tòa Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
Trung Quốc sắp vận hành cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
Paramount ra giá 108 tỷ USD, 'chặn đường' Netflix thâu tóm Warner Bros
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
Tỷ phú Elon Musk kêu gọi 'giải tán' EU
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
Bất chấp thuế quan, thặng dư thương mại của Trung Quốc ‘phá đỉnh’ 1.000 tỷ USD
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
Vàng và USD biến động trái chiều trước 'giờ G'
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
Bất động sản Trung Quốc đứng trước cú trượt dài
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
Nga phá kỷ lục dự trữ vàng
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
Trung Quốc tăng tốc dự trữ vàng, mua ròng 13 tháng liên tiếp
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu, dòng vốn toàn cầu biến động mạnh
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
Netflix chi 72 tỉ USD thâu tóm studio sản xuất loạt phim Harry Potter
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
Lợi thế chiến lược giúp Trung Quốc áp sát Mỹ trong cuộc đua AI
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
Lãnh đạo càng vui vẻ, cổ phiếu công ty càng đi lên
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
Liên tiếp lập đỉnh trong 2025, vàng sẽ chạm mốc 5.000 USD trong 2026?
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
CEO Nvidia: Dậy từ 4h sáng, làm 7 ngày/tuần, 'nơm nớp' lo phá sản
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
Cú sập 40 tỷ USD và bản án 15 năm làm rúng động ngành tài sản số
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
'Trải nghiệm' cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn 20.400 tỷ trước ngày thông xe
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.

































































