Vào ngày mai (3/9), lãnh đạo 53 quốc gia châu Phi sẽ tham gia Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - châu Phi được tổ chức tại thủ đô Bắc Kinh. Bất chấp những lo ngại về các khoản vay của Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến sẽ thông báo về việc tiếp tục viện trợ tài chính cho các nước châu Phi trong bài phát biểu của ông tại diễn đàn này. Tại diễn đàn gần đây nhất được tổ chức vào năm 2015, ông Tập Cận Bình từng đưa ra cam kết viện trợ và cho các nước châu Phi vay 60 tỷ USD.
Trong cuộc hội đàm với Tổng thống Guinea Alpha Conde hôm 1/9, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định mối quan hệ giữa Trung Quốc và châu Phi đang phát triển nhanh chóng. Ông Tập hối thúc Guinea tham gia tích cực hơn vào Sáng kiến Vành đai và Con đường - chương trình trọng tâm của chính quyền Trung Quốc nhằm phát triển các dự án cơ sở hạ tầng tại các châu lục trên thế giới.
Mục tiêu của Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - châu Phi là nhằm thúc đẩy Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh, trong khi cơ chế cho vay thuộc khuôn khổ sáng kiến này ngày càng vấp phải nhiều sự chỉ trích vì nguy cơ dẫn tới “ngoại giao bẫy nợ” của các nước vay tiền Trung Quốc.
Là đối tác thương mại thương mại lớn nhất của châu Phi, Trung Quốc ngày càng đóng vai trò quan trọng tại châu lục giàu tài nguyên này. Không chỉ hợp tác về thương mại và đầu tư, Trung Quốc còn chú trọng tới các cam kết an ninh, từ việc thiết lập căn cứ quân sự nước ngoài đầu tiên tại Djibouti cho tới hòa giải xung đột ở Nam Sudan. Ngoài ra, Bắc Kinh còn tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình và cứu trợ nhân đạo tại châu Phi.
Tuy nhiên đầu tư trực tiếp của Trung Quốc vào châu Phi đã giảm nhẹ trong những năm gần đây, từ mức kỷ lục 3,4 tỷ USD năm 2013 xuống còn 3,1 tỷ USD năm 2017 theo số liệu thống kê của Bộ Thương mại Trung Quốc.
Theo giới phân tích, các chính sách của Trung Quốc với châu Phi không thay đổi nhiều, song Bắc Kinh cũng nhận ra một thực tế rằng lợi nhuận từ các dự án mà họ rót vốn vào khu vực này không được như kỳ vọng. Trong khi đó, chính phủ các quốc gia châu Phi cũng ngày càng nhận thấy rõ nguy cơ gánh nợ từ các khoản vay của Trung Quốc, từ đó tìm cách thúc đẩy các thỏa thuận có lợi hơn cho họ.
“Ngoại giao bẫy nợ là thách thức thực sự không chỉ đối với các quốc gia mắc nợ tại châu Phi mà còn với chính quốc gia viện trợ như Trung Quốc, vì gánh nặng nợ nần chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao ở cả cấp độ song phương lẫn đa phương”, Seifudein Adem, chuyên gia về quan hệ châu Phi - châu Á tại Đại họd Doshisha, Nhật Bản, nhận định.
Theo các học giả thuộc Sáng kiến Nghiên cứu Trung Quốc - châu Phi tại Đại học Johns Hopkins, nguyên nhân dẫn tới thực trạng nợ nần tại châu Phi không chỉ xuất phát từ các khoản vay của Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn là chủ nợ chính của nhiều quốc gia tại châu lục này, trong đó phải kể tới Djibouti khi Trung Quốc nắm tới 77% tổng nợ của nước này tính đến cuối năm 2016 hay Zambia - quốc gia vay mượn ít nhất 6,4 tỷ USD từ Trung Quốc.
“Nguy cơ (từ các khoản vay) là chuyện đã rõ. Tuy nhiên tôi không nghĩ các khoản đầu tư của Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào khác là xấu. Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao để các nước nhận vay có thể thanh toán các khoản nợ. Do đó, các nước châu Phi cần sử dụng chính các dự án cơ sở hạ tầng (được Trung Quốc đầu tư) để thu hút thêm các khoản đầu tư khác, từ đó thu được lợi nhuận từ các khoản đầu tư này”, Ilaria Carrozza, nhà nghiên cứu về quan hệ Trung Quốc - châu Phi tại London, cho biết.
Nếu không đủ khả năng thanh toán nợ cho Trung Quốc hoặc các nhà đầu tư khác, các quốc gia châu Phi có thể sẽ tìm đến các khoản vay từ Ngân hàng Thế giới (WB) hoặc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Tuy nhiên theo giới quan sát, chính phủ nhiều nước châu Phi khó có thể đáp ứng được các điều kiện nghiêm ngặt đi kèm với các khoản vay từ WB hoặc IMF.
“Các khoản vay của Trung Quốc là phương án thuận lợi cho các nền kinh tế châu Phi, đặc biệt khi IMF thường tìm cách chỉ định các lĩnh vực phát triển cho các chính phủ châu Phi. Việc chấp thuận các đề xuất cho vay của Trung Quốc sẽ dễ chịu và dễ quản lý hơn so với các khoản vay của IMF. Tuy nhiên, các nền kinh tế châu Phi cần thay đổi suy nghĩ của họ từ vị trí của những nước nhận các khoản vay của Trung Quốc một cách bị động sang coi Trung Quốc như một người giúp đỡ để thực sự hợp tác với Bắc Kinh”, Michael Omouyi, giám đốc điều hành của Trung tâm Nghiên cứu Nigeria tại Đại học Zhejiang, cho biết.
Mặc dù Trung Quốc đã giảm nhẹ đầu tư vào châu Phi, song sự hiện diện ngày càng tăng của Bắc Kinh và việc nước này mở rộng phạm vi cam kết tại châu Phi vẫn diễn ra trong bối cảnh Mỹ đã rút dần hiện diện trên quy mô toàn cầu.
“Trung Quốc nên tận dụng việc Mỹ rút khỏi các hợp tác thương mại hoặc thương mại tự do vì cốt lõi trong chính sách đối ngoại của Mỹ bây giờ là “Nước Mỹ là số một””, Thompson Ayodele, giám đốc Sáng kiến Phân tích Chính sách Công tại Nigeria, nhận định, đề cập tới khẩu hiệu tranh cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Chuyên gia Seifudein Adem đồng tình với quan điểm trên. Ông cho rằng Trung Quốc nên tiếp tục theo đuổi các khoản đầu tư chiến lược tại châu Phi vì “châu Âu ngày nay thiếu năng lực, trong khi Mỹ không còn hứng thú với việc kiểm soát hay đối trọng ở châu Phi”.
Xem thêm >> Ông Trump lại chuẩn bị ‘giáng đòn chí tử’ lên Trung Quốc?
Tags:
(VNF) - Bộ trưởng ngoại giao Bỉ Maxime Prévot cho biết việc nhắm mục tiêu vào Big Tech có thể là một trong những lựa chọn của Liên minh châu Âu (EU) để đáp trả các đòn thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã cam kết đầu tư 1,4 nghìn tỷ USD trong 10 năm vào Mỹ sau khi các quan chức cấp cao của UAE gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump trong tuần này, thông báo ngày 21/3 của Nhà Trắng nêu rõ.
(VNF) - Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cho rằng, rằng việc châu Âu tịch thu gần 200 tỷ euro (216 tỷ USD) tài sản bị đóng băng của Nga sẽ là "một hành động chiến tranh".
(VNF) - Trong bối cảnh chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ, đi kèm với việc nguồn cung đất ở thu hẹp, thị trường bất động sản Trung Quốc đang cho thấy một số dấu hiệu nóng lên ngay trong quý đầu năm 2025.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/1 tuyên bố những người bị phát hiện làm hỏng xe Tesla có thể phải ngồi tù tới 20 năm, đồng thời cảnh báo rằng chính phủ đang "truy tìm" họ.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. của tỷ phú Lý Gia Thành cảnh báo về môi trường kinh doanh toàn cầu đang xấu đi do căng thẳng địa chính trị và thương mại khi kế hoạch bán cảng tại Kênh đào Panama khiến Trung Quốc tức giận.
(VNF) - Tesla đang thu hồi gần như toàn bộ xe Cybertruck tại Mỹ để khắc phục lỗi tấm ốp thép bên ngoài có thể tách ra khi đang lái. Đây là đợt thu hồi thứ 8 đối với mẫu SUV này kể từ tháng 1/2024.
(VNF) - Được sự ủng hộ của sinh viên và các nhà giáo dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/3 đã ký một sắc lệnh hành pháp giải thể Bộ Giáo dục liên bang, thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
(VNF) - Các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dự đoán vị thế thống trị của nước này đối với nguồn cung cấp đất hiếm trên thế giới có thể sắp kết thúc.
(VNF) - Đế chế kinh doanh của ông trùm Hồng Kông Lý Gia Thành đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi CK Hutchison Holdings quyết định bán cảng tại Kênh đào Panama cho một liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu, động thái đã khiến Bắc Kinh tức giận. Cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh trong những phiên gần đây.
(VNF) - Tỷ phú công nghệ Elon Musk, cố vấn thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết mạng sống của ông đang bị đe dọa vì sự tham gia sâu rộng của ông vào chính quyền, và một số người có thể muốn ông chết vì ông đang "ngăn chặn hành vi gian lận của họ".
(VNF) - Trong bối cảnh sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine đang dần hạn chế, các đồng minh châu Âu của Ukraine đang cân nhắc liệu có nên tịch thu 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga và sử dụng số tiền này để hỗ trợ Ukraine hay không.
(VNF) - Tỷ phú người Hong Kong Lý Gia Thành đang "mắc kẹt" giữa cuộc chiến địa chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ sau khi công bố thỏa thuận bán cảng tại Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho hay loại "thẻ vàng" thị thực trị giá 5 triệu USD mà ông đề xuất sẽ giúp nước Mỹ trả hết nợ quốc gia, đồng thời cung cấp cho các công ty hàng đầu phương thức để thu hút những lao động nhập cư chất lượng. “Nó sẽ được bán chạy như tôm tươi”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai.
(VNF) - Sau cuộc họp thường kỳ mới nhất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định giữ nguyên lãi suất.
(VNF) - Thỏa thuận "lấy lại" Kênh đào Panama của Mỹ đang ngày càng bị chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông chỉ trích.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.
(VNF) - Giá vàng tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới, quanh mức 3.038-3.039 USD/ounce khi căng thẳng gia tăng ở Trung Đông và lo ngại về kế hoạch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản trú ẩn an toàn. Tại thị trường trong nước, giá vàng cũng liên tục phá đỉnh trong những ngày qua.
(VNF) - Văn phòng công tố Bỉ ngày 18/3 cho hay họ đã buộc tội 5 người trong cuộc điều tra hối lộ tại Nghị viện châu Âu được cho là có liên quan đến tập đoàn Huawei của Trung Quốc, trong đó 4 người bị buộc tội tham nhũng.
(VNF) - Công nghệ "siêu sạc" của BYD đang làm gia tăng sự cạnh tranh vốn đã khốc liệt trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới và thúc đẩy hãng này tiến xa hơn so với các đối thủ như Tesla.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison của tỷ phú Hong Kong Lý Gia Thành đang chịu áp lực mới từ Bắc Kinh sau khi bán các cảng ở Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Trước cuộc “khủng hoảng” khi giá gạo tăng vọt, chính phủ Nhật Bản đã phải đưa ra một quyết định chưa từng có: Giải phóng hơn 200.000 tấn gạo dự trữ khẩn cấp. Đáng tiếc là, nỗ lực này dường như chưa đủ để giải quyết gốc rễ vấn đề.
(VNF) - Chính phủ Trung Quốc đã hứa sẽ trợ cấp chăm sóc trẻ em, tăng lương và chế độ nghỉ phép có lương tốt hơn để phục hồi nền kinh tế đang chậm lại. Bên cạnh đó, nước này cũng đang triển khai chương trình giảm giá 41 tỷ USD cho đủ loại mặt hàng, từ máy rửa chén và đồ trang trí nhà cửa đến xe điện và đồng hồ thông minh.
(VNF) - Từ một cửa hàng nhỏ bán hạt giống, tập đoàn CP (Charoen Pokphand) đã vươn mình trở thành một trong những tập đoàn tư nhân hàng đầu châu Á. Với hoạt động đa dạng từ nông nghiệp, thực phẩm đến viễn thông và bán lẻ, CP Group đã để lại dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam.
(VNF) - Bộ trưởng ngoại giao Bỉ Maxime Prévot cho biết việc nhắm mục tiêu vào Big Tech có thể là một trong những lựa chọn của Liên minh châu Âu (EU) để đáp trả các đòn thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Hầm chui HC1 tại nút giao An Phú (TP Thủ Đức) đang được đẩy nhanh tiến độ, dự kiến thông xe trước 30/4, kỳ vọng giảm ùn tắc tại cửa ngõ TP.HCM.
