Tỷ phú Lý Gia Thành ‘hạ cánh’ thế nào giữa căng thẳng Mỹ - Trung?
(VNF) - Tuyên bố "giành lại Kênh đào Panama" của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đẩy tỷ phú Lý Gia Thành vào tâm điểm căng thẳng Mỹ - Trung, khi thương vụ bán cảng biển của ông tại tuyến giao thương chiến lược này cho liên danh do Mỹ hậu thuẫn vấp phải phản ứng dữ dội từ Trung Quốc.
Tâm điểm xung đột giữa hai siêu cường kinh tế
Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trong bài phát biểu nhậm chức hồi tháng 1 rằng Washington cần "giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama", tuyên bố này đã khơi mào một chuỗi sự kiện bất ngờ, đẩy tỷ phú Hồng Kông Lý Gia Thành vào tâm điểm xung đột giữa hai siêu cường kinh tế thế giới.
Ông Lý, người đứng đầu tập đoàn CK Hutchison Holdings, hiện sở hữu 2 trong số 5 cảng biển nằm dọc Kênh đào Panama, tuyến giao thương huyết mạch vận chuyển khoảng 3% hàng hóa toàn cầu.

Tháng 3 vừa qua, CK Hutchison thông báo thỏa thuận bán 43 cảng biển tại 23 quốc gia, trong đó có các cảng ở Kênh đào Panama, cho một liên danh do tập đoàn đầu tư BlackRock của Mỹ hậu thuẫn. Thỏa thuận được Tổng thống Trump hoan nghênh, song lại khiến Bắc Kinh giận dữ.
Trung Quốc tuyên bố sẽ rà soát kỹ thương vụ này. Sau khi giai đoạn đàm phán độc quyền kéo dài 145 ngày kết thúc hôm 27/7, CK Hutchison cho biết có thể mời một nhà đầu tư chiến lược từ Trung Quốc tham gia vào liên danh.
Các nguồn thạo tin cho hay nhà đầu tư đó có thể là Tập đoàn vận tải biển quốc doanh COSCO Shipping của Trung Quốc, doanh nghiệp hiện đang đàm phán để đảm nhận vai trò quan trọng trong liên danh. Theo các nhà quan sát, việc có mặt của doanh nghiệp này mới đủ sức “xoa dịu” Bắc Kinh và giúp thương vụ tiến triển thuận lợi hơn.
Ở động thái liên quan, cuộc kiểm toán gần đây của Panama đối với hoạt động của CK Hutchison đã phát hiện khoản thiếu hụt 1,3 tỷ USD về phí và các vi phạm hợp đồng, khiến Tổng Kiểm toán Anel Flores phải kiện công ty vì vi phạm thỏa thuận nhượng quyền. Động thái hủy bỏ hợp đồng gia hạn năm 2021 của chính phủ Panama, được cho là thiếu sự chấp thuận hợp lệ, phản ánh sự thay đổi lớn hơn ở các quốc gia Mỹ Latinh, ưu tiên chủ quyền hơn cơ sở hạ tầng do nước ngoài sở hữu.
Đối với các nhà đầu tư, điều này báo hiệu một xu hướng đang phát triển: các quốc gia không còn là bên liên quan thụ động trong các tài sản quan trọng mà là những người chủ động quyết định giá trị kinh tế và địa chính trị của chúng.
Cuộc kiểm toán có hai hệ quả. Thứ nhất, nó đặt ra một mối đe dọa rủi ro cao cho tập đoàn do BlackRock dẫn đầu, hiện phải đối mặt với việc đàm phán lại các điều khoản tiềm ẩn hoặc thậm chí là buộc phải thoái vốn khỏi các tài sản tại Panama.
Thứ hai, nó nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của các nhà điều hành cảng nước ngoài trước những thay đổi quy định đột ngột, đặc biệt là ở những khu vực mà cơ sở hạ tầng có tầm quan trọng chiến lược.
Từ thỏa thuận kinh doanh đến tâm điểm chính trị
CK Hutchison kiểm soát hai cảng nằm sát Kênh đào Panama theo nhượng quyền được ký năm 1998 và gia hạn thêm 25 năm vào năm 2021. Vốn không gây tranh cãi trong suốt nhiều năm, thỏa thuận bất ngờ trở thành "điểm nóng" sau khi Tổng thống Trump công khai chỉ trích việc Mỹ trao lại quyền vận hành kênh đào cho Panama vào năm 1999 là "ngu xuẩn", đồng thời đưa ra các cáo buộc vô căn cứ rằng Trung Quốc đang kiểm soát tuyến đường này.
Thực tế, chính quyền Mỹ ngày càng gia tăng lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở Mỹ Latinh thông qua các dự án hạ tầng quy mô lớn.

Trước sức ép từ Washington, CK Hutchison quyết định thoái vốn cảng biển toàn cầu nhưng vẫn giữ lại các cơ sở tại Trung Quốc đại lục và Hồng Kông. Giới phân tích nhận định đây là một thương vụ được đàm phán khôn ngoan: chỉ riêng phần bán cảng đã giúp CK Hutchison thu về 19 tỷ USD tiền mặt, gần tương đương giá trị thị trường của toàn bộ tập đoàn trước khi thông báo được công bố.
Hai ngày sau đó, Tổng thống Trump phát biểu trước Quốc hội rằng chính quyền của ông đã "bắt đầu quá trình giành lại Kênh đào Panama", đồng thời viện dẫn thương vụ này như một bước đầu cụ thể.
Không hài lòng với động thái từ phía ông Lý, Bắc Kinh đã phản ứng mạnh mẽ. Theo các nguồn tin thân cận, vào giữa tháng 3, chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước ngừng tất cả hợp tác mới với các công ty có liên quan đến gia đình tỷ phú Lý Gia Thành.
Nhiều cơ quan chức năng Trung Quốc, trong đó có Cục Quản lý Thị trường Nhà nước, đã mở cuộc điều tra để xác định xem thương vụ có vi phạm an ninh quốc gia hoặc quy định chống độc quyền hay không. “Trung Quốc luôn kiên quyết phản đối mọi hành động cưỡng ép và bắt nạt kinh tế nhằm xâm phạm quyền lợi chính đáng của các quốc gia khác”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn tuyên bố.
Ban đầu, CK Hutchison và bên mua dự kiến hoàn tất phần giao dịch liên quan đến Panama vào ngày 2/4, song tiến trình này đã bị trì hoãn. Hôm 12/5, tập đoàn của ông Lý tái khẳng định rằng thương vụ chỉ được thực hiện nếu có đầy đủ phê duyệt pháp lý.
Ai đứng sau thương vụ?
Cấu trúc thương vụ cho thấy BlackRock, thông qua Global Infrastructure Partners (GIP), sẽ nắm 51% quyền kiểm soát hai cảng ở Kênh đào Panama. Phần còn lại thuộc về Terminal Investment, công ty do tỷ phú vận tải người Ý Gianluigi Aponte điều hành. TiL sẽ tiếp tục sở hữu toàn bộ các cảng còn lại trong danh mục.

Tuy nhiên, vai trò dẫn dắt của Aponte trong liên danh vẫn không đủ để làm Bắc Kinh hài lòng. Trung Quốc được cho là đang thúc đẩy để tập đoàn Cosco tham gia thương vụ với vị thế đủ mạnh, bao gồm quyền phủ quyết các quyết định có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích chiến lược của Trung Quốc. Các nguồn tin tiết lộ thỏa thuận với Cosco có thể sẽ được hoàn tất vào cuối tháng 9.
Về lý thuyết, đòn bẩy của Trung Quốc với ông Lý là không nhiều. CK Hutchison đã dần thu hẹp sự hiện diện tại Trung Quốc đại lục trong nhiều thập kỷ. Hiện chỉ 12% doanh thu của tập đoàn đến từ thị trường Trung Quốc và Hồng Kông. Công ty đầu tư riêng của ông Lý là Horizons Ventures cũng tập trung vào thị trường quốc tế.
Dù vậy, căng thẳng vẫn tác động đến gia đình ông Lý. Các cuộc đàm phán của con trai út Richard Lý nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh bảo hiểm sang Trung Quốc đã bị đình trệ. Trong khi đó, công ty CK Asset, tập đoàn bất động sản do con trai cả Victor Lý điều hành, đang chịu rủi ro lớn hơn, khi Trung Quốc đại lục chiếm khoảng 20% tổng diện tích bất động sản cho thuê dài hạn của công ty.
Bán cảng Panama: CK Hutchison bị kẹt giữa 'gọng kìm' Mỹ - Trung
- Lần đầu tiên Apple đóng cửa một cửa hàng bán lẻ tại Trung Quốc 30/07/2025 08:15
- Chưa tiến tới thỏa thuận với Ấn Độ, TT Trump dọa áp thuế tới 25% 30/07/2025 07:35
- TT Trump cân nhắc phát hành séc hoàn thuế cho người dân từ doanh thu thuế quan 27/07/2025 10:15
Lập kỷ lục thặng dư thương mại 100.000 tỷ USD: Trung Quốc mạnh hơn hay dễ tổn thương hơn?
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 100.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
Thỏa thuận thương mại Mỹ - Indonesia đứng trước bờ vực sụp đổ
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
Giá bạc lập kỷ lục, tăng 102%: Những lực đẩy nào đứng sau?
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
Cháy tòa nhà văn phòng tại Indonesia, ít nhất 22 người thiệt mạng
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
Mỹ cho phép Nvidia bán chip AI sang Trung Quốc, thu thuế 25%
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
Thảm kịch MH370: Tòa Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
Trung Quốc sắp vận hành cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
Paramount ra giá 108 tỷ USD, 'chặn đường' Netflix thâu tóm Warner Bros
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
Tỷ phú Elon Musk kêu gọi 'giải tán' EU
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
Bất chấp thuế quan, thặng dư thương mại của Trung Quốc ‘phá đỉnh’ 1.000 tỷ USD
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
Vàng và USD biến động trái chiều trước 'giờ G'
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
Bất động sản Trung Quốc đứng trước cú trượt dài
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
Nga phá kỷ lục dự trữ vàng
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
Trung Quốc tăng tốc dự trữ vàng, mua ròng 13 tháng liên tiếp
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu, dòng vốn toàn cầu biến động mạnh
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
Netflix chi 72 tỉ USD thâu tóm studio sản xuất loạt phim Harry Potter
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
Lợi thế chiến lược giúp Trung Quốc áp sát Mỹ trong cuộc đua AI
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
Lãnh đạo càng vui vẻ, cổ phiếu công ty càng đi lên
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
Liên tiếp lập đỉnh trong 2025, vàng sẽ chạm mốc 5.000 USD trong 2026?
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
CEO Nvidia: Dậy từ 4h sáng, làm 7 ngày/tuần, 'nơm nớp' lo phá sản
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
Trung Quốc ‘xoay đủ chiêu’ giữa khủng hoảng dân số
(VNF) - Tuần này, nhiều người Trung Quốc bất ngờ trước việc giới chức quyết định đánh thuế các loại thuốc và thiết bị tránh thai, bao gồm bao cao su, như một phần trong nỗ lực đảo ngược tình trạng sụt giảm tỷ lệ sinh.
Những chiếc pizza không topping nói lên điều gì về kinh tế Mỹ?
(VNF) - Tại các cửa hàng pizza trên khắp nước Mỹ, khách hàng đang có xu hướng mua pizza bé hơn, ít topping hơn, không ăn kèm món phụ. Theo New York Times, đây không chỉ là sự thay đổi khẩu vị đơn thuần, mà cho thấy áp lực thắt chặt chi tiêu đang đè nặng lên người tiêu dùng Mỹ.
Mỹ tung đòn mạnh nhất từ 2022, Nga đối mặt sức ép chưa từng có
(VNF) - Mỹ tung ra loạt biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất trong nhiều năm, tạo ra áp lực chồng chất lên ngành dầu mỏ, vốn là nguồn thu chủ chốt của Nga. Trong bối cảnh đó, cán cân trên bàn đàm phán cũng bắt đầu có dấu hiệu dịch chuyển theo chiều hướng bất lợi cho Moscow.
Khủng hoảng bất động sản Trung Quốc: Mây đen không tan
(VNF) - Sau nhiều năm gần như không đạt tiến triển trong việc chấm dứt chu kỳ suy thoái bắt đầu từ năm 2021, những khó khăn của ngành bất động sản Trung Quốc tiếp tục trầm trọng hơn.
Ca bất thường làm 'đau đầu' ngành bất động sản Trung Quốc
(VNF) - Trong khi phần lớn các doanh nghiệp cùng ngành đã cơ bản xử lý xong núi nợ, China Vanke lại trở thành một trường hợp khác thường. Nhà phát triển bất động sản có trụ sở tại Thâm Quyến này đang đối mặt nguy cơ vỡ nợ và buộc phải tái cấu trúc.
Lập kỷ lục thặng dư thương mại 100.000 tỷ USD: Trung Quốc mạnh hơn hay dễ tổn thương hơn?
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 100.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
Cảnh hoang hóa tại Khu đô thị Đa Phước sau thời gian dài 'đắp chiếu'
(VNF) - Tại dự án 29ha Khu đô thị quốc tế Đa Phước, ghi nhận có hoạt động thi công trở lại sau nhiều năm đình trệ vì vướng sai phạm.


































































