Ùn tắc giao thông, Việt Nam chịu thiệt hại hàng tỷ USD mỗi năm?
Hoàng Minh -
19/01/2025 10:00 (GMT+7)
(VNF) - Thiệt hại kinh tế do tình trạng ùn tắc giao thông tại TP.HCM và Hà Nội được ước tính lên đến hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, bao gồm chi phí nhiên liệu lãng phí, thiệt hại thời gian làm việc, hao tổn máy móc và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Ùn tắc giao thông là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất ảnh hưởng đến các đô thị trên toàn cầu, gây thiệt hại lớn về kinh tế, môi trường và chất lượng sống. Đây là vấn đề toàn cầu phải đối mặt từ lâu.
Theo các báo cáo từ nhiều tổ chức, tình trạng ùn tắc giao thông không chỉ là gánh nặng với người dân mà còn tiêu tốn nguồn lực to lớn của quốc gia.
Ùn tắc không chỉ là vấn đề giao thông mà còn đáng lo ngại về mặt kinh tế và xã hội.
Thiệt hại kinh tế trực tiếp
Theo tính toán của Texas A&M Transportation Institute (TTI) năm 2023, ùn tắc giao thông ở Mỹ gây thiệt hại kinh tế trung bình hơn 160 tỷ USD mỗi năm.
INRIX- Hãng cung cấp thông tin về giao thông và Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và kinh tế (CEBR) của Mỹ cũng cho biết, thiệt hại sẽ còn tăng lên mức 186 tỷ USD nếu không có bất kỳ giải pháp nào được đưa ra. Con số này bao gồm chi phí nhiên liệu lãng phí, thiệt hại thời gian làm việc và hao tổn máy móc.
Tại Anh, INRIX ước tính rằng tình trạng ùn tắc giao thông ở London năm 2022 đã khiến kinh tế thất thoát hơn 5 tỷ Bảng Anh. Các chuyên gia của INRIX nhận định, trung bình mỗi người London đã lãng phí 156 giờ mỗi năm do ùn tắc.
Tại Việt Nam, đặc biệt ở các đô thị lớn như TP.HCM và Hà Nội, tình trạng ùn tắc giao thông đã gây thiệt hại nghiêm trọng.
Theo một báo cáo từ Viện Chiến lược và Phát triển Giao thông, lượng xe máy và ô tô tăng nhanh đã khiến mạng lưới giao thông đô thị không kịp phát triển. Tình trạng kẹt xe đã khiến người dân mất trung bình 2-3 giờ mỗi ngày để di chuyển.
Theo Tổng Liên đoàn Lao Động Việt Nam, thiệt hại kinh tế do tình trạng ùn tắc giao thông tại TP.HCM và Hà Nội được ước tính lên đến hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Trong khi đó, chi phí nhiên liệu bị lãng phí chiếm tới 30-35% tổng chi phí giao thông hàng ngày. Các cơ quan chức năng ở hai thành phố dù đã rất cố gắng nhưng vẫn chưa thể giải quyết được tình trạng này.
Vào năm 2022, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP.HCM cho biết, qua nghiên cứu của đơn vị và Viện Nghiên cứu phát triển TP, mỗi năm TP. HCM thiệt hại khoảng 6 tỷ USD vì tình trạng ùn tắc giao thông. Cụ thể, qua tính toán của Sở và Viện Nghiên cứu phát triển, TP mỗi năm thiệt hại khoảng 138.000 tỷ đồng vì tình trạng ùn tắc giao thông.
Tại Thủ đô Hà Nội, ùn tắc giao thông cũng được xem là vấn nạn đô thị ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của người dân, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Theo Viện Chiến lược và phát triển Giao thông Vận tải, một số nghiên cứu cho thấy thiệt hại do ùn tắc giao thông đối với Hà Nội vào khoảng 1,2 tỷ USD/năm (số liệu năm 2018). Hiện nay con số này đã tăng lên 3 tỷ USD/năm.
Mỗi năm TP. HCM thiệt hại 6 tỷ USD vì ùn tắc giao thông, đẩy chi phí logistics tăng cao, làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.
Đối với doanh nghiệp, ùn tắc giao thông còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh, đặc biệt là trong lĩnh vực logistics và vận tải. Theo một nghiên cứu do Trường đại học Giao thông Vận tải thực hiện, các doanh nghiệp logistics tại TP.HCM đã gánh chịu chi phí gia tăng tới 15 - 20% do ùn tắc giao thông trong giai đoạn cao điểm.
Ngoài những thiệt hại trực tiếp, tình trạng ùn tắc giao thông còn gây hậu quả dài hạn. Chẳng hạn, để đầu tư mới cơ sở hạ tầng nhẳm giảm ùn tắc, các chính phủ đã tiêu tốn hàng tỷ USD mỗi năm. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), mỗi năm, các nước OECD dành trung bình 3-5% GDP để khắc phục hậu quả giao thông.
Giải pháp đối phó với ùn tắc giao thông hiện nay
Nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, nhiều quốc gia đã thực hiện các biện pháp như đầu tư hạ tầng giao thông công cộng, phát triển các hệ thống giao thông thông minh và khuyến khích người dân sử dụng xe đạp hoặc đi bộ.
Chẳng hạn, Singapore đã áp dụng hệ thống thu phí giao thông điện tử (ERP) nhằm giảm tải xe trong giờ cao điểm, đánh thuế theo mức độ giao thông cụ thể.
Các quốc gia khác như Hà Lan và Thụy Điển đã đầu tư mạnh vào giao thông công cộng, nhất là hệ thống xe buýt và tàu điện ngầm hiện đại.
Tại Mỹ, nhiều thành phố đã triển khai các hệ thống giao thông thông minh (ITS), bao gồm đèn giao thông tự động thích nghi điều phối theo dòng xe, cùng các ứng dụng công nghệ số hỗ trợ người lái xe tìm tuyến đi tối ưu.
Đầu tư phát triển hạ tầng giao thông là giải pháp được quan tâm để giải quyết tắc đường hiện nay
Tại Việt Nam, Sở GTVT cho biết qua thống kê, từ ngày 1/1/2025 đến nay, lưu lượng phương tiện tham gia giao thông có xu hướng tăng so với thời điểm cuối năm 2024. Lượng tăng trung bình từ 2,8 đến 11,4% tại các khu vực Trung tâm TP.
Phát triển hạ tầng giao thông công cộng được cho là một điểm mấu chốt, như tuyến metro tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Theo đánh giá của Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị Hà Nội, tỷ lệ đảm nhận vận chuyển của các loại hình vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội trong năm 2022, chỉ chiếm gần 15% nhu cầu đi lại của người dân, trong đó, xe buýt thường chiếm 12,2%.
Hà Nội từng đặt mục tiêu xây dựng 7 vành đai lớn song hiện chỉ có vành đai 3, khiến áp lực gồng gánh trở nên quá tải. Dự án vành đai 4, với tổng chiều dài 112,8 km, được khởi công vào giữa năm 2023 và dự kiến hoàn thành vào năm 2027. Thành phố Hà Nội đặt mục tiêu hoàn thành đường song hành Vành đai 4 vào quý 4 năm 2025, sớm hơn một năm so với kế hoạch ban đầu.
TP. HCM cũng triển khai các dự án đường Vành đai 3, 4. Dự án đường Vành đai 3 TP. HCM dài hơn 76km đã được Quốc hội thông qua về chủ trương đầu tư, với tổng mức dự toán là 75.378 tỉ đồng. Nếu dự án này giải quyết được một phần bài toán ùn tắc giao thông ở TP. HCM, đầu tư về hạ tầng giao thông tốt hơn thì thiệt hại kinh tế do ùn tắc giảm đi.
Tuyến đường Vành đai 4 TP.HCM dài 207 km đi qua 5 tỉnh, thành, gồm TP. HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An và Bà Rịa - Vũng Tàu, để giải quyết bài toán ùn tắc ở khu vực kinh tế động lực Đông Nam bộ. Tổng chiều dài tuyến đường này gần 207 km, với khái toán tổng mức đầu tư hơn 136.000 tỷ đồng, lớn nhất trong các dự án giao thông phía Nam từ trước tới nay.
Bên cạnh đó, xây dựng và hoàn thiện các tuyến cao tốc quốc gia là biện pháp mà Chính phủ đang tiến hành ráo riết. Hiện cả nước đang thi công 1.700 km cao tốc, trong đó có một số tuyến vừa đưa vào hoạt động. Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu khẩn trương xây dựng, đẩy nhanh tiến độ các dự án để hoàn thành thêm khoảng 1.200 km cao tốc, bảo đảm thực hiện mục tiêu có ít nhất 3.000 km đường bộ cao tốc vào cuối năm 2025.
Kể từ khi Nghị định 168 về tăng mức xử phạt vi phạm giao thông có hiệu lực, ý thức người tham gia giao thông được nâng cao, tình trạng lưu thông không tuân thủ theo hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông và vạch kẻ đường đã hạn chế rất nhiều. Tuy nhiên, với mật độ lưu lượng phương tiện tăng cao, bề rộng mặt đường nhiều nơi hẹp dẫn đến phương tiện dừng chờ kéo dài.
Ùn tắc không chỉ là vấn đề giao thông mà còn đáng lo ngại về mặt kinh tế và xã hội. Việc hiểu rõ và áp dụng các biện pháp hữu hiệu sẽ góp phần giảm thiệt hại và tăng cường chất lượng sống cho người dân.
(VNF) - Bộ Chính trị yêu cầu tiếp tục triển khai chủ trương bố trí 100% các chức danh Chủ tịch UBND, chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra, chánh án toà án nhân dân tỉnh không phải là người địa phương, hoàn thành trước ngày 15/12/2025.
(VNF) - Tuyến đường biển dài hơn 43km ven biển Hưng Yên (mới) có tổng mức đầu tư 5.326,5 tỷ đồng đã trở thành điểm nhấn, giúp bất động sản (BĐS) khu vực lân cận tăng nhiệt.
(VNF) - Việc dự án xây trụ sở Bộ Ngoại giao dừng thi công theo từng giai đoạn và kéo dài hơn 10 năm gây lãng phí số vốn nhà nước đã chi cho dự án hơn 4.000 tỷ đồng, cơ quan thanh tra kết luận.
(VNF) - Đại gia Bùi Văn Huynh, bị cáo buộc đánh bạc tổng cộng 16,3 triệu USD khai tại tòa, mỗi lần chơi chỉ nghĩ là "vui chơi có thưởng, không biết vi phạm pháp luật".
(VNF) - Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, tài liệu vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự tại dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao tới Bộ Công an và Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương.
(VNF) - Nhà máy sản xuất ô tô GEL - O&J có quy mô sử dụng đất 38,1ha, với tổng vốn đầu tư 319 triệu USD nằm tại khu công nghiệp Hưng Phú (tỉnh Hưng Yên).
(VNF) - Nhấn mạnh Thủ tướng rất kiên quyết trong việc thanh tra thị trường vàng, Phó Thủ tướng cho rằng nếu Thanh tra Ngân hàng không làm nổi thì Thanh tra Chính phủ vào cuộc.
(VNF) - Chiều 29.10 (theo giờ địa phương), Thủ tướng Anh Keir Starmer đã chủ trì lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm. Sau đó, hai nhà lãnh đạo đã tiến hành hội đàm.
(VNF) - Các đối tượng giả danh shipper, công an, quân đội, lừa đảo tình cảm, chiếm đoạt tiền của hơn 8.000 bị hại tại Việt Nam, ước tính số tiền đã chiếm đoạt khoảng trên 300 tỷ đồng.
(VNF) - Tổng Bí thư Tô Lâm vừa có Thư thăm hỏi, động viên đồng bào, cán bộ, chiến sĩ trên cả nước đang ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai trong những ngày vừa qua. VietnamFinance trân trọng giới thiệu toàn văn Thư thăm hỏi.
(VNF) - Cần Thơ tổ chức nhiều buổi truyền thông trực tiếp về tác hại thuốc lá tại trường học, nhà máy và cộng đồng, nâng cao nhận thức và xây dựng môi trường không khói thuốc.
(VNF) - Theo cáo trạng của TAND TP. Hà Nội, vụ án đánh bạc tại King Club (khách sạn Pullman Hà Nội) liên quan đến tổng số tiền hơn 106 triệu USD. Nhiều bị cáo nổi bật như Bùi Văn Huynh, Hồ Đại Dũng và Vũ Thị Tuyết Mai đã tham gia hàng chục đến hàng trăm lần, với mỗi lần cá cược lên tới hàng triệu USD.
(VNF) - Ngày 29/10, trên địa bàn TP. Đà Nẵng tiếp tục có mưa lớn, gây nhiều khó khăn cho đời sống người dân. Nhiều khu vực dân cư vẫn còn ngập sâu, giao thông đi lại bị chia cắt.
(VNF) - Theo đại biểu Quốc hội, người dân có thu nhập trung bình phải mất trên 30 năm tiết kiệm mới có thể mua được một căn nhà có mức giá trung bình ở Hà Nội hoặc TP. HCM.
(VNF) - Cho rằng nâng cao đời sống cán bộ là nâng cao chất lượng bộ máy, đại biểu kiến nghị Quốc hội và Chính phủ điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ 1/1/2026.
(VNF) - Kinh tế tăng trưởng ấn tượng, nhưng nhiều đại biểu Quốc hội cảnh báo rủi ro về tài chính, tiền tệ, bất động sản, vàng và trái phiếu doanh nghiệp.
(VNF) - Theo các chuyên gia VinaCapital, một yếu tố cần theo dõi là dự trữ ngoại hối, hiện chỉ tương đương khoảng 2,5 tháng nhập khẩu, mức có thể tạo áp lực nhất định lên tỷ giá trong thời gian tới.
(VNF) - Viện Kiểm soát Thuốc lá Toàn cầu phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tổ chức khóa tập huấn nâng cao năng lực kiểm soát thuốc lá tại Việt Nam.
(VNF) - Mưa lũ tiếp tục gây ảnh hưởng nghiêm trọng tại khu vực miền Trung, nhiều khu vực của Đà Nẵng, Quảng Ngãi… vẫn bị chia cắt do ngập sâu và sạt lở núi.
(VNF) - Với kết quả của quý III/2025, Bộ phận Nghiên cứu Đầu tư Toàn cầu HSBC nâng dự báo tăng trưởng Việt Nam năm 2025 từ 6,6% lên 7,9% và năm 2026 từ 5,8% lên 6,7%. Song, các chuyên gia cũng lưu ý rủi ro lớn nhất có thể ảnh hưởng tới tăng trưởng vẫn là những biến động về thương mại.
(VNF) - Tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (Km210+000 – Km260+030) có tổng chiều dài khoảng 50km, dự kiến được đầu tư nâng cấp, mở rộng từ quy mô 4 làn xe lên 6 làn xe trong năm 2027.
(VNF) - Theo đại biểu Quốc hội, nếu không hành động mạnh mẽ hôm nay, mai này mọi thành tựu kinh tế sẽ bị dòng nước ô nhiễm và không khí ngột ngạt cuốn trôi.
(VNF) - Bộ Chính trị yêu cầu tiếp tục triển khai chủ trương bố trí 100% các chức danh Chủ tịch UBND, chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra, chánh án toà án nhân dân tỉnh không phải là người địa phương, hoàn thành trước ngày 15/12/2025.
(VNF) - Dự án Vinhomes Wonder City do Vingroup làm chủ đầu tư có diện tích 133ha, tổng vốn đầu tư khoảng 18.400 tỷ đồng, là một trong những dự án nhà ở lớn nhất khu tây Hà Nội triển khai trong năm 2025.