Vừa thống nhất áp giá trần khí đốt, EU tuyên bố sẽ đình chỉ nếu thấy ‘rủi ro hơn lợi ích’

Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 19/12, Ủy viên năng lượng châu Âu, bà Kadri Simson, cho hay: “Ủy ban sẵn sàng đình chỉ kích hoạt giới hạn giá trần nếu phân tích từ Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), Cơ quan Chứng khoán và Thị trường Châu Âu (ESMA) và Cơ quan Hợp tác Năng lượng (ACER) cho thấy rủi ro lớn hơn lợi ích".

Tuyên bố của bà Simson được đưa ra sau khi các bộ trưởng năng lượng của EU ngày 19/12 đã thống nhất kích hoạt mức giá trần khí đốt 180 euro (khoảng 191 USD)/megawatt giờ (MWh).

Cụ thể, giới hạn này được áp dụng cho Cơ sở chuyển nhượng quyền sở hữu Hà Lan (TTF), trung tâm kinh doanh khí đốt hàng đầu của châu Âu và các địa điểm tương tự khác.

Mức trần khí đốt sẽ tự động được kích hoạt chỉ khi hai điều kiện chính được đáp ứng. Một là nếu giá TTF đạt hoặc vượt qua 180 EUR/MWh trong ít nhất 3 ngày. Hai là nếu giá TTF cao hơn 35 EUR so với giá tham chiếu thị trường của khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) trong ít nhất 3 ngày giao dịch liên tiếp.

Mục tiêu của EU là ngăn chặn đợt tăng đột biến kỷ lục mà TTF đã trải qua trong mùa hè khi các chính phủ đổ xô bơm khí đốt vào các kho chứa dưới lòng đất của họ. Giá cả sau đó đã ổn định nhưng vẫn ở mức cao.

Sau khi được kích hoạt, mức trần sẽ hoạt động trong 20 ngày nhưng trong trường hợp giới hạn dẫn đến giảm nguồn cung cấp khí đốt, buộc phải phân phối, gây bất ổn tài chính, gây nguy hiểm cho các hợp đồng hiện có hoặc khuyến khích tiêu thụ điện, nó có thể bị đình chỉ hoàn toàn theo quyết định của EC.

Mức giới hạn này sẽ chỉ áp dụng cho các hợp đồng kỳ hạn một tháng, kỳ hạn ba tháng và kỳ hạn một năm được thực hiện tại TTF, đại diện cho hơn 1/5 giao dịch của trung tâm nhưng có ảnh hưởng lớn đến tất cả các giao dịch khí đốt.

Biện pháp chưa từng có tiền lệ này nhằm mục đích kiềm chế giá năng lượng khi khối này "quay cuồng" với cuộc khủng hoảng năng lượng trầm trọng hơn bao giờ hết kể từ khi Moscow ngừng cung cấp nhiên liệu hóa thạch cho EU.

Theo Reuters, giới hạn có thể được kích hoạt từ ngày 15/2/2023 và ban đầu sẽ không áp dụng cho các giao dịch mua bán tự do.

Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho biết thỏa thuận này “có nghĩa là chấm dứt việc thao túng thị trường” của Nga và gã khổng lồ năng lượng Gazprom.

Trước đó, EC cũng cảnh giác với hậu quả của việc giới hạn giá. Đề xuất mức trần ban đầu là 275 euro nhưng đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ các quốc gia đang siết chặt giá năng lượng như Tây Ban Nha và Hy Lạp.

Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng cảnh báo việc áp trần giá khí đốt có thể gây nguy hiểm cho ổn định tài chính và có khả năng khiến các công ty tiện ích chuyển sang giao dịch tư nhân, chấp nhận rủi ro lớn nhằm tránh mức giá trần. Đây cũng là mối lo ngại của Hiệp hội Giao dịch Năng lượng châu Âu.

Xem thêm >> Bị chê trách vì ‘bỏ rơi Tesla’, Elon Musk mở thăm dò việc từ chức CEO Twitter