Bộ Tài chính ‘trần tình’ việc dừng dùng quỹ đất thanh toán dự án BT

Tại họp báo chuyên đề về việc xử lý khoảng trống pháp lý trong việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT do Bộ Tài chính tổ chức chiều 5/10, ông Ngô Chí Tùng, Phó Chánh Văn phòng Bộ Tài chính khẳng định việc đề nghị dừng thanh toán các dự án thực hiện theo hợp đồng xây dựng chuyển giao mà Bộ thông báo cách đây không lâu không phải là “tuýt còi” dự án.

“Không phải "tuýt còi" mà Bộ Tài chính hướng dẫn các địa phương thực hiện  đúng quy định pháp luật”, ông Ngô Chí Tùng nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, Phó cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính, Nghị định sử dụng tài sản công thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT chưa thể ban hành do vướng nhiều khó khăn.

Cụ thể, Luật Quản lý sử dụng tài sản công có hiệu lực từ ngày 1/1/2018. Về nguyên tắc, luật có hiệu lực thì văn bản quy định chi tiết phải có hiệu lực theo.

Ông Nguyễn Tân Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính tại buổi họp báo.

Cũng theo ông Thịnh, hiện tại, Chính phủ cũng đã ký ban hành 16 Nghị định và Quyết định của Thủ tướng quy định chi tiết về việc sử dụng tài sản công.

Đối với Nghị định sử dụng tài sản công thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT, ông Thịnh cho biết ngay trong quá trình xây dựng Luật sử dụng tài sản công, Bộ Tài chính đã có dự thảo.

Cụ thể sau khi Thủ tướng có Quyết định 1357 về danh mục phân công cơ quan chủ trì soạn thảo các văn bản chi tiết, chưa đến 1 tháng Bộ Tài chính đã có tờ trình dự thảo về sử dụng tài sản công thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT.

“Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và các bộ ngành liên quan rất khẩn trương trong việc soạn thảo, trình dự thảo Nghị định. Dự thảo này cũng được Thủ tướng, Phó Thủ tướng quan tâm cho ý kiến chỉ đạo để hoàn thiện”, ông Thịnh cho biết

Cũng theo đại diện Bộ Tài chính, mới đây nhất, Văn phòng Chính phủ cũng đã lấy ý kiến bằng văn bản của các thành viên Chính phủ, Thường trực Chính phủ và đưa ra bàn tại phiên họp tháng 8. Sau phiên họp, Chính phủ có Nghị quyết giao bộ ngành liên quan tiếp tục hoàn thiện về nhiều nội dung bao gồm cả đầu tư, sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư.

“Đây là Nghị định rất khó vì liên quan đến nhiều pháp luật khác nhau: Đầu tư, đất đai, đặc biệt là xác định giá trị quyền sử dụng đất để đảm bảo theo giá thị trường, tránh thất thoát. Chính phủ rất thận trọng trong việc hoàn thiện Nghị định này trước khi ban hành”, đại diện Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Trả lời báo giới về việc “khoảng trống pháp lý” có được dự báo trước hay không, ông Nguyễn Tân Thịnh cũng thừa nhận kể từ khi Luật Đầu tư công có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 mà dự thảo Nghị định chưa được ký ban hành, Bộ Tài chính đã biết sẽ xuất hiện khoảng trống pháp lý như hiện nay.

"Ngay từ tháng 1, Bộ Tài chính đã có văn bản báo cáo Thủ tướng để xin ý kiến về việc xử lý một số nội dung, trong đó có nội dung sử dụng tài sản công thanh toán cho nhà đầu tư BT. Chính phủ sẽ có xử lý về việc này.

Bộ Tài chính đã có văn bản hướng dẫn và lưu ý các bộ, ngành, địa phương thực hiện đúng theo quy định pháp luật. Bởi khi chưa có quy định về thẩm quyền sử dụng tài sản công thanh toán. Nếu thanh toán rồi mà không đúng quy định thì xử lý rất khó khăn", ông Thịnh cho biết thêm.

Cũng tại buổi họp báo, đại diện Bộ Tài chính cho biết Bộ này vừa tiếp tục có công văn báo cáo Chính phủ về việc xử lý khoảng trống pháp lý đối với hình thức này. Theo đó, mục tiêu là để làm sao không ảnh hưởng đến các dự án đang làm và những dự án đã ký kết hợp đồng BT trước ngày 1/1/2018 mà phù hợp với quy định của pháp luật tại thời điểm ký.

Trước đó, vào cuối năm ngoái, Quốc hội đã ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017, có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2018 nhằm thay thế Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước 2008.

Tuy nhiên, đến cuối tháng 3 vừa qua, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi các Bộ, UBND thành phố các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương yêu cầu tạm dừng việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư kể từ ngày 1/1. Nguyên nhân do Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT vẫn chưa có hiệu lực thi hành.

Liên quan tới vấn đề này, một số ý kiến chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng việc chậm ban hành nghị định có thể mang lại một số rủi ro cho nhà đầu tư dự án BT. Một trong số những rủi ro được nhắc đến là nhà đầu tư dự án BT sẽ chậm được bàn giao mặt bằng công trình dự án BT.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư dự án BT có thể còn bị chịu rủi ro chậm được bàn giao mặt bằng quỹ đất thanh toán dự án BT, hoặc chậm được bàn giao mặt bằng quỹ đất thanh toán dự án BT theo giai đoạn.

Cùng với đó là việc chậm nhận được mặt bằng quỹ đất thanh toán đi kèm dự án nhất là trong trường hợp quỹ đất thanh toán chưa giải phóng mặt bằng mà nhà đầu tư đã ứng tiền cho cơ quan Nhà nước để thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng.