Cà Mau: Không gian mới, sức mạnh mới cộng hưởng phát triển kinh tế biển

Ngày 30/6, tỉnh Cà Mau đã tổ chức Lễ công bố nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, chỉ định nhân sự chủ chốt của tỉnh Cà Mau mới sau hợp nhất với tỉnh Bạc Liêu; kết thúc hoạt động đơn vị hành chính cấp huyện.

Sau ngày thống nhất đất nước, tỉnh Cà Mau- Bạc Liêu được hợp nhất vào ngày 1/1/1976 với tên gọi Cà Mau - Bạc Liêu, năm 1976 tỉnh được đổi tên thành Minh Hải. Ngày 6/11/1996, Quốc hội thông qua tách tỉnh Minh Hải ra thành 2 tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu.

Hiện nay, tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau được hợp nhất, lấy tên Cà Mau, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại TP. Cà Mau. Sau sắp xếp, tỉnh Cà Mau (mới) có diện tích tự nhiên hơn 7.942 km2, dân số hơn 2,6 triệu người, có 64 đơn vị xã, phường (55 xã và 9 phường).

Tiềm năng của Cà Mau và Bạc Liêu

Năm 2024, kinh tế Cà Mau tiếp tục tăng trưởng khá, tổng sản phẩm trong tỉnh (GRDP) tăng 7,09% so với cùng kỳ. GRDP bình quân đầu người đạt 72,6 triệu đồng. Sáu tháng đầu năm 2025 tăng 6,46% (cùng kỳ tăng 6,96%).

Theo UBND tỉnh Cà Mau, toàn tỉnh hiện có 278.615 ha nuôi trồng thủy sản, trong đó diện tích tôm thâm canh và siêu thâm canh 6.470 ha, bằng 95,1% kế hoạch (diện tích nuôi siêu thâm canh tăng 3,5%), diện tích nuôi tôm quảng canh cải tiến 198.042 ha.

Cà Mau hiện có tổng diện tích hơn 5.300 km2. Với 3 mặt đều giáp biển và tiếp giáp với các nước Singapore, Indonesia, Campuchia, Thái Lan, gần tuyến hàng hải quốc tế quan trọng vùng Đông Nam Á, nên thuận lợi giao lưu, giao thương và hợp tác kinh tế biển… Nơi đây cũng là một trong những ngư trường đánh bắt thủy sản lớn nhất Việt Nam, có tiềm năng và thế mạnh về phát triển kinh tế biển, nuôi trồng thủy sản và đặc biệt là phát triển du lịch sinh thái với trên 100.000 ha rừng tràm, rừng đước ngập mặn đặc trưng.

Cà Mau có diện tích nuôi tôm, cua lớn nhất cả nước với khoảng 290.000 ha. Kim ngạch xuất khẩu tôm tỉnh Cà Mau đạt hơn 1,1 triệu USD, sản lượng cua Cà Mau đạt hơn 25.000 tấn/năm. Cua biển cũng được xem là mặt hàng chủ lực của tỉnh này vì có tổng giá trị gần 10.000 tỷ đồng/năm.

Tỉnh Bạc Liêu có diện tích đất tự nhiên hơn 2.660 km2 với bờ biển dài 56 km, với 3 cửa biển lớn (Nhà Mát, Cái Cùng, Gành Hào) và vùng đặc quyền kinh tế biển rộng 20.742 km2.

Tỉnh Bạc Liêu thời gian qua được biết đến là khu vực nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là tôm, với quy mô lớn và công nghệ cao, hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp tôm quốc gia.

Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đều thống nhất, tỉnh Cà Mau mới (nhập lại từ 2 tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu) với gần 450.000 ha diện tích nuôi trồng, khai thác thủy hải sản sẽ dẫn đầu cả nước, kim ngạch xuất khẩu thủy sản tôm, thị trường nguồn lực cũng tăng lên theo tỷ lệ thuận với không gian tỉnh mới nhiều tiềm năng và cơ hội mới. Đây là một lợi thế, tiềm lực lớn cần được ủng hộ để phát triển lâu dài, mang tính cạnh tranh trong nước quốc tế, cùng chung sức đưa thương hiệu tôm Cà Mau đến các thị trường tiềm năng, khó tính nhất của thế giới…

Không gian mới, sức mạnh mới cộng hưởng phát triển kinh tế biển

Theo ông Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau, việc sáp nhập hai tỉnh và vận hành chính quyền hai cấp không chỉ là sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu quả mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Trung ương, tạo bước ngoặt lịch sử, mở rộng không gian phát triển, tạo động lực và nguồn lực mới, sức mạnh cộng hưởng. Mục tiêu là xây dựng tỉnh Cà Mau mới có quy mô kinh tế lớn hơn, hạ tầng đồng bộ hơn, sức cạnh tranh và tính kết nối cao hơn, hướng tới sự phát triển nhanh, ổn định, bền vững...

Trước mắt, tỉnh sẽ tập trung đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên năm 2025 và hai con số giai đoạn 2026-2030, đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công.

Hợp nhất 2 tỉnh nhằm kiến tạo một không gian phát triển rộng lớn, hài hoà và bền vững, hứa hẹn trở thành một vùng kinh tế đa dạng, với các trụ cột vững chắc như nông nghiệp, công nghiệp, năng lượng tái tạo, du lịch và đặc biệt là kinh tế biển.

Việc phát triển kinh tế biển có lợi thế với chiều dài bờ biển 310 km và vùng biển rộng lớn khoảng 120.000 km2, nông nghiệp một trong những vựa thủy sản lớn nhất cả nước, nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ, theo mô hình kinh tế lớn (diện tích canh tác lúa khoảng 312 ngàn ha; diện tích nuôi trồng thủy sản khoảng 450.900 ha, sản lượng tôm tiếp tục dẫn đầu cả nước khoảng 566.000 tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 2,48 tỷ USD).

Đồng thời xúc tiến thu hút các dự án về năng lượng sạch như: điện gió, điện mặt trời, các dự án hydroxanh, amoniac xanh từ nguồn điện năng lượng tái tạo… hướng tới xuất khẩu điện.

Lợi thế của tỉnh Cà Mau (mới) là mở rộng không gian phát triển, tạo điều kiện cho quy hoạch và đầu tư đồng bộ hơn; tạo ra các vùng kinh tế quy mô lớn hơn, tăng cường năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư tốt hơn, khai thác và phát huy tối đa tiềm năng lợi thế sẵn có của các địa phương.

Cụ thể là đầu tư hệ thống giao thông tương đường cao tốc (cả trục dọc gồm: cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, cao tốc Cà Mau - Đất Mũi và trục ngang cao tốc Hà Tiên - Rạch Giá - Bạc Liêu); đường Quốc lộ (Quốc lộ 1, Quốc lộ 63, Quản lộ - Phụng Hiệp, đường Hồ Chí Minh, đường Nam sông Hậu, đường Hành lang ven biển phía Nam); đường ven biển (đi qua địa phận Bạc Liêu và Cà Mau); cảng biển (Hòn Khoai và cầu đường kết nối đảo Hòn Khoai); đầu tư hạ tầng nhằm phát huy lợi thế các trung tâm kinh tế biển của tỉnh như: Gành Hào, Sông Đốc, Cái Đôi Vàm, Khánh Hội…