Các 'cú đấm thép' thua lỗ ngàn tỷ được xử lý ra sao?
Lưu Thủy -
13/06/2023 09:41 (GMT+7)
Sau 5 năm (2018-2023) kể từ khi Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tiếp quản các doanh nghiệp nhà nước, trong đó có những doanh nghiệp thua lỗ lên đến hàng ngàn tỷ đồng bây giờ ra sao?
Nhà máy gang thép Thái Nguyên được đầu tư hàng ngàn tỷ đồng nhưng nơi đây vẫn chỉ là những khối sắt nằm "trơ gan" cùng mưa nắng cả chục năm nay.
5 năm chưa hết lỗ và nợ
Về tình hình các dự án và doanh nghiệp nhà nước (DNNN) thua lỗ và nợ kéo dài từ 5 năm trước, ông Phạm Văn Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ công nghiệp, thuộc Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước (UBQLVNN), cho biết từ năm 2018 cơ quan này tiếp nhận vai trò quản lý vốn 12 dự án yếu kém của ngành công thương. Đây là những dự án có quy mô rất lớn, nằm trong chiến lược quy hoạch phát triển các ngành công nghiệp năng lượng, hóa chất, giấy, thép, đóng tàu, đã vướng mắc tồn tại lâu, phát sinh sai phạm trong hoạt động.
Một số dự án phải điều chỉnh tổng mức đầu tư lên rất cao so với mức đầu tư ban đầu. Đến nay, đã có 8/12 dự án DN đã có phương án xây dựng cụ thể. Trong đó 5 dự án được Bộ Chính trị giao Tập đoàn Hóa chất và Tập đoàn Dầu khí, tình hình sản xuất kinh doanh đã có chuyển biến tích cực, một số dự án có lãi, đóng góp vào ngân sách nhà nước. Đối với 3 dự án phân bón, UBQLVNN đã trình đề xuất các biện pháp cơ cấu lại nợ vay.
Hiện BIDV đang trình chủ trương chung về giải pháp cơ cấu nợ, giãn, hoãn, xóa nợ với Tập đoàn Hóa chất, đặc biệt là 3 dự án và đang chờ Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính thẩm định. Dự kiến, trong tháng 6 và muộn nhất tháng 7, sẽ hoàn thành hồ sơ liên quan về 3 dự án này, trình Thủ tướng.
“Đây là nhiệm vụ cực kỳ khó khăn đã được giải quyết, đồng thời là tiền đề giải quyết được tài chính, giúp 3 dự án khôi phục sản xuất, giảm lỗ lũy kế. Nếu Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương này trong quý III, dự kiến trong 2024 Công ty đạm Hà Bắc sẽ hết lỗ lũy kế và dương vốn chủ sở hữu. Hiện công ty này còn âm gần 260 tỷ đồng vốn chủ sở hữu” - ông Sơn nhìn nhận.
Thủ tướng yêu cầu UBQLVNN tại DN có phương án xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng ở một số dự án thua lỗ, kém hiệu quả ngay trong tháng 5.
Thực tế cho thấy, sau 5 năm hoạt động, đến nay giữa UBQLVNN và 19 tập đoàn kinh tế, DNNN đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, dẫn đến hoạt động chưa thực sự đạt hiệu quả như mong muốn.
Nhiều ý kiến chuyên gia đều cho rằng, cơ sở pháp lý cho mô hình hoạt động của UBQLVNN còn nhiều vướng mắc, chưa thực sự hiệu quả, dẫn đến hạn chế sự chủ động, linh hoạt, tích cực, sáng tạo; cũng như phối hợp với các bộ, ngành, địa phương còn nhiều vướng mắc.
Ở chiều ngược lại, các tập đoàn kinh tế, DNNN chưa chủ động phát huy hết hiệu quả nguồn lực vốn, tài sản Nhà nước giao, đặc biệt trong việc đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư lớn, quan trọng. Những tồn tại, hạn chế xuất phát từ cả nguyên nhân khách quan và chủ quan thuộc trách nhiệm của nhiều chủ thể liên quan như các bộ ngành, đặc biệt là trách nhiệm của UBQLVNN và các DNNN. Trong đó, nổi cộm lên là những vướng mắc lớn về pháp lý, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành…
Yêu cầu UBQLVNN phải sớm xử lý dứt điểm
Tháng 3 năm nay, Thủ tướng đã ký quyết định phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021-2025”, trong đó yêu cầu việc cơ cấu lại phải có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các DN yếu kém, thua lỗ.
Đề án cũng đặt ra một số chỉ tiêu cụ thể đến năm 2025 cơ bản hoàn thành việc sắp xếp lại, chuyển đổi sở hữu khối DNNN. Đảm bảo nguồn thu từ cơ cấu lại DN và nộp ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2021-2025 ít nhất 248.000 tỷ đồng; xử lý cơ bản xong những yếu kém, thất thoát, những dự án, công trình chậm tiến độ, đầu tư kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, DNNN.
Tiếp đó, đầu tháng 5 Thủ tướng ban hành Chỉ thị 12/CT-TTg về nhiệm vụ, giải pháp đổi mới hoạt động của UBQLVNN tại DN và nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy nguồn lực đầu tư của 19 tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trực thuộc.
Đặc biệt, Thủ tướng tiếp tục yêu cầu UBQLVNN phải có phương án xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng ở một số dự án còn đang thua lỗ, kém hiệu quả ngay trong tháng 5. Đơn cử, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên, dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và dự án Nhà máy gang thép Lào Cai, Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất.
Đồng thời, Chính phủ yêu cầu UBQLVNN khẩn trương phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình cấp thẩm quyền phê duyệt, hoàn thành trình Chính phủ đề án cơ cấu lại của từng tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trực thuộc, nhất là Đề án cơ cấu lại Tập đoàn Bưu chính Viễn thông và Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt (đã quá thời hạn yêu cầu trình dự kiến trong quý IV-2022).
Đánh giá về thực trạng vẫn còn ngổn ngang trong việc quản lý và sắp xếp các DNNN, PGS.TS Trần Đình Thiên, chuyên gia kinh tế, cho rằng đây là hệ quả tất yếu của việc chuyển đổi từ hệ thống bao cấp sang cơ chế thị trường không dễ dàng đối với các DNNN, vì còn vướng câu chuyện lợi ích.
Đó không chỉ là lợi ích kinh tế còn là lợi ích của quyền lực, lợi ích của hệ thống. “Hệ thống quản lý theo nguyên tắc hành chính, mệnh lệnh không dễ gì bỏ, bởi đó là quyền lực đi kèm với lợi ích. Càng thêm nhiều quyền lực theo kiểu mệnh lệnh càng có nhiều lợi ích. Đó là lý do tại sao ngày càng có thêm nhiều thủ tục. Phải có những quyết tâm chính trị từ cấp cao nhất mới làm được” - ông Thiên chia sẻ.
Cũng theo vị chuyên gia này, sự chồng chéo của hệ thống luật hiện nay không dễ gì tháo gỡ. “Thí dụ, nếu muốn đưa cái mới phải bỏ cái cũ, nhưng nhiều khi không bỏ cái cũ mà cứ thêm vào, cơi nới, cuối cùng xung đột lẫn nhau và thành “rừng luật”, khiến DN làm cái này vướng cái khác, nên sau này dù làm được việc nhưng hồi tố lại thì sai” - ông Thiên nói.
(VNF) - Thị trường kim loại quý đang chứng kiến làn sóng tăng giá hiếm thấy, với bạc lập kỷ lục mới và vàng bứt phá lên mức cao nhất hai tuần. Sự thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu đầu tư tăng mạnh và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đang khiến thị trường bước vào giai đoạn biến động lớn.
(VNF) - Trong bối cảnh nguồn cung chịu áp lực, giá APT, nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất trong chuỗi sản xuất vonfram, tiếp tục tăng mạnh. Fastmarkets hiện ghi nhận giá quanh mức 735 – 780 USD/mtu (CIF Rotterdam/Baltimore), gần gấp 2,3 lần bình quân năm 2024 (318 USD/mtu) và vượt xa đỉnh lịch sử năm 2011 (430 USD/mtu).
(VNF) - Trong lĩnh vực xây dựng, chất lượng sản phẩm là điều kiện cần, nhưng cung ứng vật liệu kịp thời mới là điều kiện đủ để đảm bảo tiến độ thi công. Với sứ mệnh trở thành người đồng hành thông suốt mạch sống của mọi công trình, Ströman không chỉ tập trung vào việc sản xuất các dòng ống nhựa bền bỉ chất Đức; mà còn phát triển một mạng lưới phân phối rộng khắp, đảm bảo Ströman có thể đến tay nhà thầu và người tiêu dùng một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất.
(VNF) - Biên bản ghi nhớ hợp tác được ký kết giữa Tập đoàn T&T Group và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam sẽ tạo động lực cho việc tăng cường kết nối, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh cho cộng đồng doanh nghiệp trẻ trên phạm vi toàn quốc.
(VNF) - Vietravel Airlines sẽ đổi sang tên thương hiệu mới, độc lập với hệ sinh thái Tập đoàn Du lịch Vietravel sau khi thương hiệu này thoái sạch vốn tại hãng bay.
(VNF) - Chi phí thay pin từng là rào cản tài chính hàng đầu với người dùng và cũng là bài toán khó đối với nhiều nhà sản xuất xe điện. Tuy nhiên, thương hiệu xe máy điện Dat Bike mới đây đã có công bố đáng chú ý về độ bền pin xe điện của hãng.
(VNF) - Các thị trường chiến lược như Mỹ, EU, Nhật Bản hay Trung Đông vẫn còn nhiều dư địa xuất khẩu chưa được khai thác hiệu quả, là nhận định chung tại Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam 2025 với chủ đề “Go Global – Chinh phục thị trường quốc tế”, diễn ra ngày 26/11 tại Hà Nội.
(VNF) - Thỏa thuận kéo dài 10 năm giữa Thaco và Fresh Del Monte không chỉ mở ra thị trường ổn định cho nông sản Việt, đồng thời tạo kỳ vọng phục hồi cho HAGL Agrico (HNG) sau nhiều năm khó khăn.
(VNF) - Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội thí điểm thực hiện vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ.
(VNF) - Trong tháng 11/2025, ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT PV GAS đã chủ trì các buổi làm việc với các đơn vị của PV GAS thuộc Khối Kinh doanh, Khối Sản xuất – Vận hành và Khối Dự án - Dịch vụ.
(VNF) - Cuối năm là lúc lòng người muốn đặt xuống bộn bề để dành một chuyến đi cho tâm hồn: tìm lại sự bình an, nuôi dưỡng niềm tin, khơi lại năng lượng sống. Vietravel giới thiệu ba hành trình đặc biệt – Bhutan, Sri Lanka và Tây Tạng – những miền đất nơi tiếng chuông chùa hòa cùng mây núi, nơi mỗi bước chân là một lời cầu an lặng lẽ mà sâu xa.
(VNF) - Hàng nghìn lồng tôm hùm tại vịnh Xuân Đài (tỉnh Đắk Lắk) bị chết hàng loạt trong trận mưa lũ vừa qua, đẩy nhiều hộ nuôi tôm rơi vào cảnh trắng tay.
(VNF) - Giữa sa mạc mênh mông và ánh nắng rực lửa, Ai Cập hiện ra như một bản giao hưởng kỳ vĩ của thời gian. Nơi đây, lịch sử ngàn năm vẫn còn vang vọng qua từng khối đá của kim tự tháp Giza, qua ánh vàng của sa mạc Sahara và qua dòng chảy êm đềm của sông Nile – mạch nguồn nuôi sống nền văn minh cổ đại huy hoàng.
(VNF) - Ngày 22/11, Hội Vi sinh lâm sàng Việt Nam chính thức được thành lập, giữ cương vị Chủ tịch là PGS.TS.BS Đoàn Mai Phương, Trưởng chuyên khoa Vi sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, Hà Nội.
(VNF) - Khi mùa đông đang về, bốn mái ấm mới được dựng lên giữa vùng cao Lào Cai, mang theo hơi ấm yêu thương từ chương trình ROX Share - Chia sẻ yêu thương tới các gia đình khó khăn ở xã Hưng Khánh, tỉnh Lào Cai. Đây là món quà do ROX Group, ROX Key và Popplife đồng hành cùng chính quyền địa phương trao tặng.
(VNF) - Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã tổ chức vòng phỏng vấn toàn quốc Chương trình “Thanh niên xuất sắc Petrovietnam 2025” (PV-Youth 2025), chương trình trọng điểm trong kế hoạch quản trị nhân tài của tập đoàn, được thiết kế nhằm phát hiện, thu hút và bồi dưỡng đội ngũ nhân sự trẻ ưu tú, bản lĩnh và khát vọng, để trở thành lực lượng kế cận chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và chuyển dịch năng lượng trong giai đoạn tới.
(VNF) - Việc F88 được Deloitte vinh danh trong chương trình “Doanh nghiệp được Quản trị Tốt nhất - Best Managed Companies 2025” không chỉ là một giải thưởng mới trên kệ thành tích. Đây là sự xác nhận từ bên thứ ba độc lập rằng, phía sau 930 phòng giao dịch phủ khắp cả nước là một “cỗ máy quản trị” được thiết kế bài bản, vận hành nhất quán và đủ sức nâng đỡ tăng trưởng dài hạn trong một ngành vốn nhạy cảm như tài chính bình dân.
(VNF) - Từ những sai phạm của nhiều đơn vị kinh doanh vàng, đại diện Cục Thuế Hà Nội cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ giữa ba trục gồm quản lý vàng - quản lý thuế - quản lý thanh toán để đưa thị trường vàng trở lại quỹ đạo minh bạch và lành mạnh.
(VNF) - Thị trường kim loại quý đang chứng kiến làn sóng tăng giá hiếm thấy, với bạc lập kỷ lục mới và vàng bứt phá lên mức cao nhất hai tuần. Sự thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu đầu tư tăng mạnh và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đang khiến thị trường bước vào giai đoạn biến động lớn.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.