'Chương mới' của ngành điện Việt Nam gặp khó vì giá điện và hệ thống truyền tải

Kỳ Thư - 10/07/2023 09:15 (GMT+7)

(VNF) - VNDIRECT đánh giá Quy hoạch điện 8 được phê duyệt vào ngày 15/5/2023 đã mở ra một chương mới cho ngành điện Việt Nam. Tuy nhiên, ngành điện vẫn gặp khó bởi hệ thống truyền tải chưa bắt kịp tốc độ tăng trưởng nguồn điện; thêm vào đó, hiện giá huy động nhiệt điện và năng lượng tái tạo cao hơn cả giá bán lẻ điện, trong khi các nguồn này chiếm tới khoảng 2/3 tổng lượng điện huy động.

VNF
Quy hoạch điện 8 (QHĐ8) được phê duyệt vào ngày 15/5/2023,, mở ra một chương mới cho ngành điện Việt Nam.

Cần xây dựng hệ thống truyền tải bắt kịp với tốc độ tăng trưởng nguồn điện

Tại báo cáo mới công bố về ngành điện, Công ty Chứng khoán VNDIRECT cho biết Quy hoạch điện 8 (QHĐ8) được phê duyệt vào ngày 15/5/2023, mở ra một chương mới cho ngành điện Việt Nam.

QHĐ8 chính thức loại bỏ tổng cộng 13.220MW điện than, đánh dấu hồi kết sớm cho nguồn điện này. Dự kiến điện khí sẽ là nguồn điện mũi nhọn trong giai đoạn 2021-2030 với tăng trưởng kép đạt 26%, mức cao nhất trong số các nguồn điện. Phát triển điện gió sẽ là mục tiêu quan trọng trong cả ngắn và dài hạn. Điện gió trên bờ dự kiến tăng trưởng kép 25% trong giai đoạn 2021-2030. Việt Nam sẽ có 6.000MW điện gió ngoài khơi đầu tiên trong giai đoạn 2021-2030, sau đó sẽ bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nguồn điện này với tăng trưởng kép đạt 15% trong giai đoạn 2030-2050.

Cũng theo báo cáo của VNDIRECT, khu vực miền Bắc vừa trải qua một đợt nóng với tình trạng cắt điện liên tục ở nhiều nơi. Nguyên nhân là nhu cầu điện tiêu dùng tăng đột biến khi nắng nóng gay gắt, nguồn điện chính của khu vực là thủy điện phải hứng chịu năm có mức nước thấp kỷ lục, trong khi nhiều nhà máy nhiệt điện gặp sự cố.

Dù nhiều giải pháp được đưa ra như tăng cường truyền tải liên miền từ Nam ra Bắc, đảm bảo đủ nguồn cung than, khí, bổ sung các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp vào vận hành…, nhưng theo VNDIRECT, không giải quyết được vấn đề cốt lõi.

Về dài hạn, theo VNDIRECT, việc phát triển thêm công suất tại miền Bắc, cũng như nâng cấp, xây dựng hệ thống truyền tải bắt kịp với tốc độ tăng trưởng nguồn là nhiệm vụ quan trọng để cải thiện triệt để hơn tình trạng này.

Giá huy động nhiệt điện và năng lượng tái tạo cao hơn cả giá bán lẻ

Cũng trong báo cáo này, VNDIRECT cho biết mặc dù đã có nhiều biện pháp tiết giảm chi phí, các giải pháp vẫn chưa đủ để bù đắp cho mức tăng rất cao của giá đầu vào như than nhập khẩu, giá khí và giá dầu.

Theo báo cáo đánh giá hoạt động kinh doanh, EVN ghi nhận khoản lỗ ròng 26.235 tỷ đồng trong năm 2022 và tình hình vẫn chưa được cải thiện trong năm 2023 trong bối cảnh giá điện đã tăng 3%.

Hiện tại chỉ duy nhất giá bán thủy điện đang thấp hơn so với giá bán lẻ, mặc dù nguồn điện này chỉ chiếm 33% tổng công suất, còn lại 67% huy động từ các nguồn điện giá cao như nhiệt điện và năng lượng tái tạo.

“Chúng tôi nhận thấy giá điện bán lẻ nếu chính thức tăng thêm một đợt nữa sẽ hỗ trợ rất nhiều cho EVN trong việc cân đối tài chính và có nguồn tiền để thanh toán cho các nhà máy điện, cũng như tạo dư địa để huy động tăng cường các nguồn điện giá cao. Tuy nhiên, trong bối cảnh nguồn thủy điện giá rẻ ghi nhận sản lượng thấp và giá bán các nhà máy nhiệt điện vẫn đang leo cao, chúng tôi nhận thấy vẫn còn quá sớm đề kỳ vọng vào một sự cải thiện mạnh mẽ từ EVN”, VNDIRECT đưa ra nhận định.

Tăng trưởng tiêu thụ điện năm 2023 sẽ thấp hơn QHĐ8

VNDIRECT cho rằng giai đoạn 2010-2021, cơ cấu nhu cầu điện toàn quốc được đóng góp bởi trung bình 53% từ nhóm công nghiệp - xây dựng, 39% từ nhóm tiêu dùng dân cư - thương mại và dịch vụ, còn lại đến từ nông nghiệp và các nhóm khác.

Năm 2022, tổng lượng tiêu thụ điện toàn quốc tăng 5,3% so với cùng kỳ, lần đầu tiên thấp hơn tăng trưởng GDP và cũng thấp hơn nhiều so với kịch bản tăng trưởng thấp trong QHĐ8 là 8,4% so với cùng kỳ.

“Trong năm 2023, chúng tôi dự báo một mức tăng trưởng tiêu thụ điện thận trọng 6% so với cùng kỳ, tương đương với mức dự báo của Bộ Công Thương cho kế hoạch cung cấp điện 2023. Đây là mức thấp hơn 38% so với kịch bản cao và 28% so với kịch bản thấp trong QHĐ8”, báo cáo nêu.

Lý do là hoạt động xây dựng nội địa sẽ bị ảnh hưởng đáng kể do nhu cầu thấp tại thị trường BĐS, dự kiến kéo dài đến hết năm 2023, kéo nhu cầu điện của nhóm công nghiệp - xây dựng giảm sút. Tuy nhiên, hoạt động đầu tư công dự kiến sẽ giải ngân mạnh mẽ hơn trong năm nay phần nào bù đắp đi những mất mát cho những nhóm ngành này.

Mặt khác, một mùa hè nóng hơn khi El Nino trở lại từ tháng 5/2023, cùng với hoạt động thương mại, dịch vụ đang dần phục hồi về mức trước dịch sẽ hỗ trợ nhu cầu điện đột biến của nhóm ngành tiêu dùng dân cư - dịch vụ.

Theo đó, VNDIRECT cho rằng tăng trưởng điện thực tế có xu hướng thấp hơn so với dự báo trong giai đoạn 2006-2014 (giai đoạn QHĐ6). Tuy nhiên, khoảng cách đã được thu hẹp đáng kể giai đoạn từ năm 2015 (QHĐ7) với những dự báo chính xác hơn, trước khi lệch hướng do ảnh hưởng bất ngờ của COVID-19 từ năm 2020.

Do đó, từ năm 2024, VNDIRECT dự kiến sản lượng điện của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng kép 8,4%, dựa theo kịch bản cơ sở trong QHĐ8.

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Quảng Trị: Thúc đẩy hoàn thành 142 căn nhà ở xã hội

Quảng Trị: Thúc đẩy hoàn thành 142 căn nhà ở xã hội

(VNF) - Tỉnh Quảng Trị đề nghị Công ty TNHH vận hành Vincom Retail đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án Khu đô thị thương mại – dịch vụ Nam Đông Hà, trong đó tập trung xây dựng hoàn thành 142 căn nhà ở xã hội, sớm đưa dự án vào vận hành khai thác theo tiến độ thực hiện dự án đã được phê duyệt.

Chuyển đổi kép nền kinh tế: 'Vừa xanh lại vừa số'

Chuyển đổi kép nền kinh tế: 'Vừa xanh lại vừa số'

(VNF) - Việt Nam là quốc gia xuất khẩu, tham gia rất sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sẽ đi tiên phong trong chuyển đổi kép xanh – số, đồng hành cùng các đối tác tài chính, ngân hàng về nguồn vốn thực thi chuyển đổi kép.

Giới thiệu ông Trần Thanh Mẫn để bầu làm Chủ tịch Quốc hội

Giới thiệu ông Trần Thanh Mẫn để bầu làm Chủ tịch Quốc hội

(VNF) - Ông Trần Thanh Mẫn hiện là Phó chủ tịch thường trực Quốc hội khoá XV, nhiệm kỳ 2021-2026.

Chính phủ đề nghị đưa Luật Đất đai hiệu lực sớm 6 tháng

Chính phủ đề nghị đưa Luật Đất đai hiệu lực sớm 6 tháng

(VNF) - Ngoài Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản cùng được Chính phủ trình Quốc hội cho phép thi hành từ ngày 1/7/2024, sớm hơn 6 tháng.

Đại tướng Tô Lâm được giới thiệu bầu làm Chủ tịch nước

Đại tướng Tô Lâm được giới thiệu bầu làm Chủ tịch nước

(VNF) - Trung ương đã thống nhất giới thiệu Đại tướng Tô Lâm, ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an để Quốc hội khoá XV để bầu giữ chức Chủ tịch nước.

Thủ tướng: Nghiên cứu lãi vay NOXH thấp hơn 3-5% vay thương mại

Thủ tướng: Nghiên cứu lãi vay NOXH thấp hơn 3-5% vay thương mại

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu gói tín dụng cho người mua, kéo dài thời gian vay lên 10 - 15 năm, lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 3 - 5% so với vay thương mại.

Trung ương thống nhất cao phương án nhân sự Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội

Trung ương thống nhất cao phương án nhân sự Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội

Tổng Bí thư cho biết, Trung ương thống nhất cao về phương án kiện toàn Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội để Đảng đoàn Quốc hội giới thiệu với Quốc hội quyết định tại kỳ họp thứ 7 ngày 20/5

Phát Đạt: Bước trên băng mỏng

Phát Đạt: Bước trên băng mỏng

(VNF) - Phát Đạt đã vật lộn để trải qua một năm 2023 đầy thách thức. Và dường như, điều ấy đã để lại nỗi ám ảnh trong tâm trí của những người đứng đầu tập đoàn này khi năm 2024, mỗi toan tính bước đi của Phát Đạt đều thận trọng như người bước trên băng mỏng.

Biệt thự 500 tỷ của đại gia Quảng Ninh: Trang hoàng như cung điện

Biệt thự 500 tỷ của đại gia Quảng Ninh: Trang hoàng như cung điện

(VNF) - Choáng ngợp trước căn biệt thự rộng 1.000m2 của đại gia Quảng Ninh với những món đồ nội thất đắt đỏ, đặc biệt là hàng tùng cảnh hơn 800 năm tuổi đời. Biệt thự xây dựng với giá 500 tỷ đồng

Tài chính xanh: Số hóa để 'ai cũng trồng rừng', lãi hơn gửi tiết kiệm

Tài chính xanh: Số hóa để 'ai cũng trồng rừng', lãi hơn gửi tiết kiệm

(VNF) - Nhờ số hoá, mọi người có thể tham gia trực tiếp vào trồng rừng, cải tạo rừng. Đầu tư trồng rừng như vậy, theo tính toán, sẽ mang lại lợi ích gấp hàng trăm lần gửi tiền tiết kiệm ngân hàng.