Chuyển sang tài khoản giao thông: Việc dễ thành rối, lỗi do đâu?

Chủ xe ngỡ ngàng vì chỉ biết thông tin qua mạng xã hội và báo chí

Thời hạn hiệu lực đã cận kề nhưng việc tuyên truyền cho người dân hiểu và thực hiện từ cơ quan chức năng và 2 doanh nghiệp đang cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng là Công ty TNHH Thu phí tự động VETC (Công ty VETC) và Công ty CP Giao thông số Việt Nam ePass (Công ty VDTC) chưa được phổ biến.

Hàng triệu chủ phương tiện đều không hay biết về thông tin này và chỉ được nhắc đến nhiều trong khoảng 3-4 ngày nay thông qua báo chí và mạng xã hội. Bởi vậy, nhiều chủ phương tiện đến nay cũng chưa nắm được việc chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông ra sao, nếu không chuyển đổi trước ngày 1/10 thì có bị xử phạt, có được qua trạm BOT?

Điều này thể hiện qua con số cụ thể, dù Nghị định 119/CP được ban hành và có hiệu lực từ 1/10/2024 và điều khoản chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông có hiệu lực từ 1/10/2025 nhưng trong tổng số 6,3 triệu phương tiện đăng ký tài khoản thu phí VETC và ePass, mới chỉ có khoảng 30% nâng cấp lên tài khoản giao thông tính đến đầu tháng 8/2025.

Thừa nhận có thực trạng này, tại Hội thảo "Vì sao từ 1/10, lái xe cần có tài khoản giao thông?, bà Nguyễn Thị Ngọc Trang, Phó Tổng giám đốc Công ty VDTC cho biết, nguyên nhân của sự chậm chuyển đổi này do công tác truyền thông chưa được đồng bộ giữa các cơ quan quản lý và nhà cung cấp dịch vụ, dẫn đến người dân chưa tiếp cận và hiểu được chủ trương.

Bên cạnh đó, các chủ phương tiện chưa quan tâm tới việc liên kết phương tiện thanh toán, lo ngại về tính bảo mật của các ví điện tử...

Về vấn đề này, ông Tô Nam Toàn - Trưởng phòng Khoa học công nghệ Môi trường và Hợp tác quốc tế (Cục Đường bộ Việt Nam) thông tin, theo quy định của Nghị định 119/2024/NĐ-CP, sau 1/10, nếu phương tiện không thực hiện liên kết thanh toán không dùng tiền mặt thì sẽ không có nguồn tiền để thanh toán thu phí đường bộ và không thể lưu thông qua trạm thu phí không dừng.

Song, hiện tại, chưa có quy định xử phạt với hành vi này. Tới đây, cơ quan có thẩm quyền có thể sửa lại Nghị định 168 và xem xét, bổ sung hành vi xe không có tiền trong tài khoản khi lưu thông qua trạm thu phí cao tốc sẽ bị coi là không đủ điều kiện qua trạm và bị xử phạt.

Lúng túng với tài khoản giao thông do cách gọi chưa thống nhất

Về phía cơ quan quản lý, ông Lê Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, để triển khai thu phí điện tử không dừng, trong thời gian vừa qua, các chủ phương tiện đã được các nhà cung cấp dịch vụ thu phí cấp tài khoản thu phí (bao gồm thông tin chủ phương tiện, thông tin phương tiện, và tiền do chủ phương tiện nạp vào để thanh toán tiền sử dụng đường bộ tại các trạm thu phí đường bộ).

Tài khoản thu phí là tài khoản do Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quản lý nên theo pháp luật ngân hàng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền sử dụng đường bộ tại các trạm thu phí đường bộ, không sử dụng để thanh toán cho các mục đích khác như thanh toán phí bãi đỗ sân bay, bến xe, bãi đỗ trong đô thị …. Đồng thời, chủ phương tiện không thể rút tiền còn thừa ra khỏi tài khoản thu phí.

Nhằm mở rộng dịch vụ thanh toán trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng đồng thời nhằm giải quyết các hạn chế về việc quản lý tiền trong tài khoản thu phí, trong quá trình xây dựng Luật Đường bộ, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước và thống nhất tách tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông (bao gồm thông tin chủ phương tiện, thông tin phương tiện do Bộ Xây dựng quản lý) kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt (nguồn tiền chủ phương tiện để thanh toán tiền sử dụng đường bộ tại các trạm thu phí đường bộ do Ngân hàng Nhà nước quản lý).

“Các nội dung này đã được quy định tại Điều 43 Luật Đường bộ và Nghị định số 119/2024/NĐ-CP ngày 30/9/2024 của Chính phủ quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho hay.

Theo quy định mới, chủ phương tiện sử dụng tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt để thực hiện thanh toán cho nhiều dịch vụ thông qua hệ thống thu phí điện tử không dừng (theo quy định mới gọi là hệ thống thanh toán điện tử giao thông đường bộ) như thanh toán tiền sử dụng đường bộ tại trạm thu phí đường bô, thanh toán phí bãi đỗ sân bay, bến xe, bãi đỗ trong đô thị; trong thời gian tới có thể thanh toán phí đăng kiểm, xăng dầu, sạc điện cho xe điện …

Luật Đường bộ và Nghị định số 119/2024/NĐ-CP yêu cầu chủ phương tiện phải thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trong khoảng thời từ 01/10/2024 đến 30/9/2025. Trong khoảng thời gian từ 01/10/2024 đến 30/9/2025, chủ phương tiện có thể thực hiện thanh toán tiền sử dụng đường bộ từ tài khoản thu phí hoặc phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt Từ 01/10/2025.

“Nếu chủ phương tiện chưa thực việc chuyển đổi, sẽ không có nguồn tiền để thực hiện thanh toán, do đó sẽ không được lưu thông qua các làn thu phí điên tử không dừng tại các trạm thu phí đường bộ”, lãnh đạo Bộ Xây dựng thông tin.

Cũng theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, trong thời gian vừa qua, do các Nhà cung cấp dịch vụ thu phi sử dụng các tên gọi khác nhau của tài khoản thu phí, tài khoản giao thông nên gây hiểu nhầm về việc chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.

Để đơn giản chủ phương tiện chỉ cần kiểm tra nếu đã sử dụng Ví VETC (đối với chủ phương tiện sử dụng dịch vụ VETC) hoặc đã liên kết với ví Viettel Money (đối với chủ phương tiện sử dụng dịch vu Epass) thì chủ phương tiện đã hoàn thành việc chuyển đổi tài khoản.

Chủ phương tiện ô tô thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí bằng cách sử dụng ứng dụng của nhà cung cấp dịch vụ để tạo hoặc kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt của chủ phương tiện (là ví điện tử, thẻ tín dụng). cụ thể: Đối với chủ phương tiện sử dụng dịch vụ VETC: Tạo ví VETC và kết nối ví VETC với tài khoản thu phí (hoặc tài khoản giao thông)trên ứng dụng. Đối với chủ phương tiện sử dụng dịch vụ Epass: Tạo ví Viettel Money và kết nối tài khoản Epass trên ứng dụng. Ngoài ra, từ01/9/2025, chủ phương tiện sử dụng Epass có thể kết nối với ví điện tử Momo, Vnpay, thẻ tín dụng Visa.