ASEAN đón đầu làn sóng FDI
Theo báo cáo “A Special ASEAN Investment Report 2023”, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào ASEAN đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2022, tương đương với 224 tỷ USD. Đồng thời, tỷ trọng FDI của ASEAN so với FDI toàn cầu cũng đã tăng từ 15% vào năm 2021 lên 17%.
Tổng vốn FDI cũng đã tăng 45% lên khoảng 185 tỷ USD, với FDI ròng tăng gấp đôi chạm ngưỡng 105 tỷ USD trong giai đoạn 2020 - 2022. Đáng chú ý thành tựu này diễn ra trong bối cảnh dòng vốn FDI toàn cầu giảm 12% xuống còn 1,3 nghìn tỷ USD do nhiều thách thức như căng thẳng địa chính trị, nguy cơ suy thoái kinh tế và áp lực nợ gia tăng ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Bước sang năm 2023, mặc dù dòng vốn FDI chảy vào ASEAN ghi nhận mức giảm 16% do ảnh hưởng của tình hình chung trên toàn cầu nhưng khu vực này vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Số lượng dự án mới đã tăng tới 37% trong năm 2023, điển hình là ở các quốc gia như Việt Nam, Thái Lan, Indonesia, Malaysia và Philippines – nhóm quốc gia được ví như những “con hổ mới của châu Á”.
Theo thống kê của HSBC, Singapore, Indonesia và Việt Nam là ba quốc gia thu hút FDI hàng đầu trong khu vực ASEAN. Indonesia thậm chí đã ghi nhận mức tăng trưởng FDI cao nhất thế giới trong năm 2022, đạt 45,6 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam chiếm khoảng 7 – 10% tổng số vốn FDI vào ASEAN trong giai đoạn 2010 – 2021. Một quốc gia khác là Malaysia cũng đón làn sóng FDI tăng mạnh trong những năm qua.
Động lực chính của tăng trưởng FDI tại khu vực ASEAN là các ngành sản xuất, tài chính, bán buôn, thương mại bán lẻ và một số ngành dịch vụ gắn với kinh tế số. Năm ngành công nghiệp này tiếp nhận tới 86% tổng dòng vốn FDI trong khu vực. Trong đó, sản xuất vẫn là lĩnh vực nhận được nhiều sự quan tâm với mức đầu tư tăng lên mức cao nhất mọi thời đại 62 tỷ USD vào năm 2021.
Tỷ trọng sản xuất trong tổng vốn FDI vào ASEAN đã tăng từ chỉ 9% vào năm 2020 lên 26% vào năm 2021 và 28% vào năm 2022. Ngành điện và điện tử vẫn là ngành nhận đầu tư lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất tại ASEAN vào năm 2022 khi chiếm tới hơn 70% tổng số vốn FDI đã công bố.
Môi trường đầu tư tại khu vực Đông Nam Á ngày càng được cải thiện và nâng cao khi các quốc gia thành viên đã và đang áp dụng ngày càng nhiều các chính sách để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.
Trong những năm gần đầy, một loạt các tuyên bố, hiệp định được các quốc gia ASEAN đưa ra nhằm kích thích đầu tư nước ngoài ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ ngành công nghiệp xe điện đến kinh tế số cùng các lĩnh vực khác.
Trong giai đoạn từ 2013 – 2022, các quốc gia ASEAN đã ban hành tổng cộng 149 biện pháp chính sách, với hơn 90% trong số đó có lợi hoặc trung lập đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Con số này vượt qua tỷ lệ trung bình 68% trên toàn cầu và 86% của khu vực châu Á.
Chiến trường thương mại mới của Mỹ - Trung
Đầu tư nội khối ASEAN đang trở thành nguồn cung cấp vốn FDI hàng đầu trong khu vực. Tỷ trọng đầu tư nội khối trong tổng dòng vốn FDI vào ASEAN luôn duy trì ở mức cao dưới 20% kể từ năm 2017. Những quốc gia Đông Nam Á đã tiến hành công nghiệp hóa trước đó như Singapore, Malaysia hay Thái Lan đã và đang đổ tiền đầu tư vào các quốc gia đi sau tiềm năng trong khu vực như Việt Nam hay Indonesia.
Tuy nhiên, ngoài dòng vốn FDI nội khối, các quốc gia Đông Nam Á đã thu hút các nhà đầu tư từ Mỹ, châu u sang đến châu Á và ở nhiều lĩnh vực khác nhau, điển hình là Mỹ và Trung Quốc.
Trong 3 năm qua, Mỹ đã trở thành quốc gia dẫn đầu trong việc rót vốn FDI vào khu vực ASEAN. Hiện Mỹ là nhà đầu tư hàng đầu trong các lĩnh vực sản xuất và tài chính của ASEAN, chiếm gần 30% vốn FDI trong mỗi lĩnh vực.
Mỹ trở thành nhà đầu tư hàng đầu trong các dự án vốn ở Đông Nam Á khi chi 74,3 tỷ USD cho xây dựng nhà máy và các dự án khác từ năm 2018 – 2022. Các doanh nghiệp Mỹ chủ yếu tập trung vào các khoản đầu tư liên quan đến chất bán dẫn ở các quốc gia như Singapore và Malaysia.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhất là sau khi Việt Nam và Mỹ nâng cấp lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, nhiều công ty bán dẫn của Mỹ cũng đã bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến thị trường Việt Nam.
Trong tháng 10/2023, Amkor Technology đã mở một nhà máy bán dẫn tại Bắc Ninh với chi phí 1,6 tỷ USD. Nhà máy này được thiết kế để trở thành cơ sở sản xuất lớn nhất của công ty Mỹ trên thế giới.
Nếu như Mỹ từ lâu đã là một trong những nhà đầu tư lớn của ASEAN thì trong những năm gần đây, sự hiện diện của Trung Quốc tại khu vực này lại đang dần trở nên rõ nét hơn.
"Trung Quốc đã bắt kịp nhanh chóng trong những năm gần đây, họ đầu tư mạnh vào các lĩnh vực mà mỗi nền kinh tế có lợi thế cạnh tranh, bao gồm điện tử gia dụng ở Việt Nam, chuỗi cung ứng xe điện ở Indonesia và Thái Lan cũng như ngành dược phẩm của Singapore. Ngoài sản xuất, các nhà đầu tư Trung Quốc cũng nhanh chóng đổ xô vào thị trường tiêu dùng đang mở rộng nhanh chóng của ASEAN", báo cáo của HSBC cho hay.
Kể từ khi xe điện bùng nổ, các quốc gia Đông Nam Á như Indonesia, Thái Lan hay Malaysia trở thành “miền đất hứa” của nhiều hãng xe Trung Quốc. Tại Indonesia, đầu tư của Trung Quốc đạt 30,8 tỷ USD trong giai đoạn 2014 – 2022 với 15.906 dự án. Tính đến hết năm 2023, Trung Quốc là nhà đầu tư FDI lớn thứ hai tại Indonesia, chỉ sau Singapore.
Không riêng Indonesia, Malaysia cũng đang tăng tốc trong cuộc đua hút vốn FDI từ Trung Quốc ở lĩnh vực sản xuất xe điện. Trong năm 2023, Malaysia đã thu hút được ba hãng xe điện Trung Quốc là BYD, Great Wall Motor và Chery đầu tư. Ngoài ra, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng mở rộng đầu tư sang lĩnh vực năng lượng mặt trời với khoản đầu tư lên tới hơn 10 tỷ USD trong 15 năm tới.
Tại Việt Nam, các nhà đầu tư Trung Quốc đã đầu tư vào 4.161 dự án với tổng vốn đăng ký trên 27 tỷ USD. Trung Quốc hiện đang đứng thứ 6 trong tổng số 144 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào nước ta. Riêng trong 11 tháng năm 2023, Trung Quốc dẫn đầu về số dự án cấp mới vào Việt Nam với 632 dự án và tổng vốn hơn 3 tỷ USD.
Việc Đông Nam Á được hưởng lợi trong cuộc đua cạnh tranh đầu tư FDI của Mỹ và Trung Quốc là điều có thể thấy rõ. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mang lại, các quốc gia ASEAN vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức.
Theo giáo sư Ann Marie Murphy, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại tại Đại học Seton Hall, các quốc gia Đông Nam Á đã được hưởng lợi từ cuộc cạnh tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó bao gồm cả làn sóng đầu tư FDI tăng vọt.
“Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, các quốc gia Đông Nam Á có thể bị rơi vào cảnh phụ thuộc về kinh tế vào Mỹ hoặc Trung Quốc hoặc cả hai. Chưa kể, nhiều quốc gia sẽ phải đối mặt với áp lực khi phải đưa ra những lựa chọn rõ ràng trong các lĩnh vực nòng cốt như công nghệ”, ông nói.
Tags:
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
(VNF) - Thị trường bất động sản (BĐS) Trung Quốc tiếp tục khủng hoảng với gần 80 triệu căn hộ trống và giá nhà liên tục giảm sâu. Trước sức ép chưa từng có, nhiều chủ sở hữu và dân buôn BĐS buộc phải tìm đến các biện pháp tâm linh, từ cầu nguyện ở chùa đến đặt bùa nhằm tìm tia hy vọng trong bối cảnh thị trường tê liệt.
(VNF) - Từng bị xem là “thủ phạm” tàn phá rừng nhiệt đới và đẩy loài đười ươi tới bờ tuyệt chủng, các tập đoàn dầu cọ Malaysia nay bất ngờ bước vào một cuộc đua mới: xây dựng trung tâm dữ liệu AI và pin mặt trời. Liệu những “kẻ thù khí hậu” suốt nhiều thập kỷ có thật sự lột xác thành các nhà cung cấp năng lượng xanh?
(VNF) - Cuộc điện đàm giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc xoay quanh các "điểm nóng" toàn cầu như Đài Loan, Ukraine và hợp tác thương mại.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 không chỉ để bảo vệ chính sách hạn chế xuất khẩu đất hiếm của nước mình mà còn đưa ra các giải pháp nhằm xoa dịu mối quan ngại của các quốc gia đang phát triển.
(VNF) - Thị trường tiền điện tử biến động mạnh trong những tháng gần đây đã tác động rõ rệt đến tài sản liên quan crypto của gia đình Tổng thống Mỹ Donald Trump. Dù chịu thiệt hại, các thành viên vẫn giữ quan điểm lạc quan, tận dụng cơ chế đầu tư độc quyền để giảm rủi ro.
(VNF) - GDP Mỹ tăng mạnh nhưng tuyển dụng suy yếu, tạo ra rủi ro mới và buộc Fed phải cân nhắc thận trọng hơn trong các quyết định lãi suất.
(VNF) - Một vụ cướp táo bạo tại San Francisco vừa khiến giới đầu tư tiền điện tử chấn động, khi một nghi phạm giả làm tài xế giao hàng xông vào nhà một cá nhân, dùng vũ khí và trói nạn nhân, trước khi bỏ trốn cùng 11 triệu USD tiền điện tử và nhiều thiết bị điện tử khác. Vụ việc nhấn mạnh những rủi ro thực tế mà nhà đầu tư tiền số phải đối mặt ngoài thị trường.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ qua, Trung Quốc đã âm thầm, nhưng kiên định, theo đuổi chiến lược tách nền kinh tế của mình khỏi phương Tây. Nỗ lực bền bỉ nhằm xây dựng khả năng tự chủ quốc gia và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu đã giúp Bắc Kinh củng cố “thành trì kinh tế” để đối phó với các cuộc xung đột trong tương lai.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Nhiều chuyên gia dự báo với tốc độ tăng trưởng hiện tại, giá vàng có thể vượt mốc 10.000 USD/ounce trong 3,4 năm tới.
(VNF) - Giới khảo cổ và tài chính quốc tế đang dồn sự chú ý vào một trong những phát hiện ngoạn mục nhất nhiều thập kỷ qua: Colombia lần đầu trục vớt được hiện vật từ con tàu San José – “Con tàu đắm chứa kho báu khổng lồ nhất lịch sử”, ẩn chứa khối tài sản ước tính hơn 17 tỷ USD.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế – tài chính toàn cầu chứng kiến nhiều biến động lớn: Bitcoin rơi mạnh hướng tới tháng thua lỗ nhất trong hai năm; Tổng thống Donald Trump bất ngờ hạ nhiệt thuế quan; Cloudflare gặp sự cố khiến Internet toàn cầu chao đảo; Nhật - Trung bước vào giai đoạn ngoại giao căng thẳng; và làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ dấy lên nỗi lo bong bóng AI.
(VNF) - Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang khiến nhu cầu xây trung tâm dữ liệu tăng vọt. Thế nhưng, để vận hành một trung tâm dữ liệu đòi hỏi diện tích đất và lượng điện năng khổng lồ. Để giải quyết bài toán này, nhiều “ông lớn” trong ngành AI đang tính tới việc đưa các trung tâm dữ liệu ra ngoài vũ trụ.
(VNF) - Đế chế cho vay của gia tộc Muthoot hiện nắm giữ lượng vàng lớn hơn cả một số ngân hàng trung ương ở Ấn Độ. Khách hàng của họ chủ yếu là người thu nhập thấp, tận dụng thời điểm giá vàng tăng để mang trang sức đi cầm cố lấy tiền mặt chi tiêu.
(VNF) - Mới đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee đã giới thiệu Dự luật Minh bạch Dự trữ Vàng. Nếu được thông qua, kho vàng dự trữ của Mỹ sẽ được kiểm toán toàn diện lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
