Cuối năm 2024, tại Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương Trung Quốc tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc đã nhấn mạnh việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh toàn diện trong phát triển kinh tế - xã hội, trong đó đặt việc xây dựng một loạt các khu công nghiệp xanh, không phát thải carbon lên hàng đầu.
Không riêng Trung Quốc, nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang đẩy mạnh “xanh hóa” các khu công nghiệp. Nhiều quốc gia và khu vực đang tích cực tham gia vào việc xây dựng các khu công nghiệp sinh thái và đã đạt được nhiều thành tựu nhất định.
Nhu cầu phát triển các khu công nghiệp xanh ngày càng tăng trong bối cảnh phần lớn cơ sở hạ tầng công nghiệp hiện nay đã sẵn sàng cho một “cuộc đại tu” dựa trên tính bền vững.
Không phủ nhận rằng các khu công nghiệp đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế và xã hội của nhiều quốc gia. Song, ở mặt tiêu cực, chính các khu công nghiệp là những tác nhân gây ra ô nhiễm môi trường, bao gồm biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và cạn kiệt tài nguyên. Chưa kể, tại nhiều khu vực, các khu công nghiệp đã lỗi thời, với các nhà xưởng cũ kỹ và cơ sở hạ tầng không đủ đáp ứng tiêu chuẩn vì môi trường.
Khi thế giới phải đối mặt với tình trạng khí hậu ngày càng nghiêm trọng, áp lực về việc hoạt động có trách nhiệm hơn với xã hội và môi trường từ phía người tiêu dùng, chính phủ và các tổ chức phi chính phủ đặt lên vai các công ty ngày càng tăng.
Trong bối cảnh đó, các khu công nghiệp sinh thái đã trở thành một giải pháp đáng chú ý, bởi quá trình sản xuất không thể tách rời khỏi hoạt động bảo vệ môi trường. Một mặt, các khu công nghiệp sinh thái giúp giảm thiểu rủi ro về biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, mặt khác, nó giúp các doanh nghiệp cải thiện hiệu quả sử dụng vốn, tiết kiệm chi phí tiện ích, thu hút dòng vốn FDI.
Trên thực tế, ý tưởng về khu công nghiệp sinh thái lần đầu tiên được trình bày tại Hội nghị Liên hợp quốc về Môi trường và Phát triển (UNICED) tại Rio de Janeiro vào năm 1992. Thời điểm thuật ngữ này được giới thiệu, nhiều quốc gia tại châu Phi, châu Á, châu Âu, Nam Mỹ và Mỹ đã khởi động những kế hoạch phát triển khu công nghiệp sinh thái.
Mỗi quốc gia có một khái niệm riêng về khu công nghiệp sinh thái. Tại Việt Nam, theo Nghị định số 82/2018/NĐ-CP, Khu công nghiệp sinh thái (EIP), còn được gọi là Khu công nghiệp sinh thái hoặc Khu công nghiệp xanh, là khu công nghiệp hoặc tổ hợp được thiết kế tập trung mạnh vào tính bền vững về môi trường và hiệu quả sử dụng tài nguyên. Mục tiêu chính của khu công nghiệp sinh thái là giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường trong khi tối đa hóa lợi ích kinh tế và xã hội.
Từ thực tiễn phát triển của các khu công nghiệp sinh thái tại nhiều quốc gia, các khu công nghiệp sinh thái mang đến nhiều lợi ích, về cả kinh tế lẫn môi trường và xã hội. Những lợi ích của các khu công nghiệp sinh thái không chỉ dừng lại ở vấn đề kinh doanh thông thường mà còn giúp giảm thiểu rủi ro về tài nguyên. Quan trọng hơn, đây cũng là cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là trong bối cảnh toàn cầu đang hướng đến “xanh hóa”.
Khu công nghiệp sinh thái Kalundborg (Đan Mạch) được coi là một ví dụ điển hình khi trở thành biểu tượng của nền kinh tế bền vững trên thế giới. Được thành lập từ năm 1972 với mục tiêu chuyển đổi quy trình sản xuất theo hướng bền vững, Kalundborg đã hình thành nên chuỗi sản xuất tuần hoàn giữa 16 các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân. Ở đó, các công ty sử dụng năng lượng và vật liệu thải từ những công ty khác làm đầu vào cho quy trình của riêng họ.
Đơn cử như 6 doanh nghiệp lớn ở Kalundborg đã tái sử dụng chất thải của nhau để tạo ra sản phẩm mang lại giá trị. Hay nhà máy điện đốt khí dư thừa của nhà máy lọc dầu để tạo ra điện và hơi nước.
Tại Hàn Quốc, khu công nghiệp Ulsan Mipo & Onsan – nơi có 1.000 công ty trong các ngành công nghiệp như sản xuất ô tô, đóng tàu, lọc hóa dầu,… - cũng được xem là một ví dụ thành công về xây dựng khu công nghiệp sinh thái.
Ulsan Mipo & Onsan là một phần của Sáng kiến Khu công nghiệp sinh thái của Hàn Quốc nhằm mục đích chuyển đổi các khu phức hợp công nghiệp truyền thống thành các khu công nghiệp sinh thái bền vững.
Các công ty đặt tại hai khu công nghiệp này đã đầu tư khoảng 520 triệu USD vào các cải tiến thân thiện với môi trường, chẳng hạn như quản lý chất thải, sử dụng năng lượng tự nhiên,… Đến nay, khoản đầu tư này đã “tiết kiệm” cho những công ty trên 554 triệu USD. Các công ty trong khu công nghiệp sinh thái đã giảm lượng khí thải CO2 của họ trong năm 2015 - 2016 là 665.712 tấn, tái sử dụng 79.357 tấn nước và tiết kiệm được 279.761 tấn dầu tương đương trong việc sử dụng năng lượng.
Hay như khu công nghiệp Burnside Industrial Park tại Canada. Các công ty tại đây sử dụng các chương trình tái chế và tái sử dụng chất thải của các doanh nghiệp, khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo và giao thông xanh.
Trong khi đó, tại Việt Nam, mô hình khu công nghiệp sinh thái được hình thành từ năm 2014. Tính đến năm 2023, Việt Nam có 7 KCN sinh thái trên cả nước, bao gồm: KCN Trà Nóc 1 và KCN Trà Nóc 2 (Cần Thơ), KCN Khánh Phú (Ninh Bình), KCN Hòa Khánh (Đà Nẵng), KCN Hiệp Phước (TPHCM), KCN Đình Vũ (Hải Phòng) và KCN Amata (Đồng Nai).
Tuy vậy, số lượng khu công nghiệp sinh thái chỉ chiếm khoảng 1% trên tổng số khu công nghiệp cả nước, đặt ra câu hỏi lớn về việc làm thế nào để chuyển đổi các khu công nghiệp truyền thống sang mô hình sinh thái một cách hiệu quả và đồng bộ hơn.
Tags:
(VNF) - Kokuyo – tập đoàn văn phòng phẩm và nội thất Nhật Bản hơn 120 năm tuổi, chủ thương hiệu Campus – là một trong những doanh nghiệp ngoại hiện diện sớm và mạnh mẽ tại Việt Nam. Những bước đi cho thấy Việt Nam đang giữ vai trò ngày càng quan trọng trong chiến lược tăng trưởng của tập đoàn.
(VNF) - Tuyến đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu dự kiến có tổng mức đầu tư hơn 100.000 tỷ đồng, được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá cho giao thông ven biển phía Nam TP. HCM.
(VNF) - Công ty Liên doanh TNHH Khu Công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP) mong muốn tìm hiểu, nghiên cứu và triển khai các dự án hạ tầng khu công nghiệp trên địa bàn TP. Huế.
(VNF) - Hiệp hội Thương mại và Công nghiệp Thái Lan tại Việt Nam (ThaiCham) cho biết, đã gửi hơn 20 công văn đến cơ quan có thẩm quyền về việc tháo gỡ cơ chế giá điện ưu đãi (FIT) nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.
(VNF) - UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành hai quyết định chính thức giao Công ty Cổ phần Năng lượng VinEnergo làm nhà đầu tư của hai dự án điện gió ngoài khơi có tổng mức đầu tư hơn 39.000 tỷ đồng tại khu vực Kỳ Anh. Đây là nhóm dự án điện gió lớn nhất được phê duyệt tại Hà Tĩnh tính đến thời điểm hiện tại.
(VNF) - Ngày 19/12, Hải Phòng dự kiến sẽ khởi công, khánh thành 13 công trình và dự án để chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc XIV của Đảng.
(VNF) - Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến hết ngày 27/11, tổng vốn đầu tư công giải ngân đạt 528.870,2 tỷ đồng, bằng 57,9% kế hoạch Thủ tướng giao. Tuy nhiên, cả nước vẫn còn 25 bộ, cơ quan trung ương và 13 địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp hơn mức bình quân chung.
(VNF) - Nghệ An vừa công bố mời gọi đầu tư dự án trạm bơm và tuyến ống dẫn nước phục vụ KCN Thọ Lộc, hạng mục hạ tầng quan trọng bảo đảm nguồn nước cho khu công nghiệp hơn 3.800 tỷ đồng đang tăng tốc triển khai tại huyện Diễn Châu.
(VNF) - Việt Nam đang tiến hành một bước rà soát quan trọng trước khi xem xét khởi động dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận và các dự án trong tương lai.
(VNF) - Đã có 3 liên danh là các tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực vận tải biển và khai thác cảng nộp hồ sơ tham gia đấu thầu dự án Đầu tư xây dựng tổng thể Bến cảng container Liên Chiểu.
(VNF) - Honda Việt Nam cho biết, Honda Mobility Land không có bất kỳ kế hoạch nào liên quan đến dự án trường đua quy mô lớn tại Việt Nam, bao gồm cả tại tỉnh Tây Ninh.
(VNF) - Sau loạt lo ngại về thuế đối ứng của Tổng thống Donald Trump và đợt thiên tai tại Thái Nguyên, kết quả kinh doanh mới nhất cho thấy các nhà máy chủ lực của Samsung tại Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng ổn định.
(VNF) - Sông Tô Lịch – dòng sông gắn liền với lịch sử, văn hóa và ký ức của nhiều thế hệ người Hà Nội – đang bước vào một hành trình mới với dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên hai bên bờ sông.
(VNF) - Hà Tĩnh vừa phát tín hiệu khởi động “siêu” dự án nhà máy điện gió trị giá hơn 17.000 tỷ đồng tại Kỳ Anh, mở cuộc tìm kiếm nhà đầu tư cho tổ hợp 400 MW được kỳ vọng trở thành dự án năng lượng tái tạo lớn bậc nhất miền Trung. Đây được xem là cơ hội hiếm có cho các nhà đầu tư năng lượng muốn bước vào đường đua điện gió quy mô lớn tại Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Phan Hữu Thắng, để gỡ vướng và thu hút làn sóng FDI thế hệ mới, cần có chính sách ưu đãi cho R&D, đổi mới sáng tạo và cơ chế liên kết vùng thay vì áp dụng chung trên toàn quốc.
(VNF) - Panasonic Connect đang chuyển dịch từ nhà sản xuất thiết bị điện tử sang nhà cung cấp giải pháp công nghiệp và công nghệ B2B, đặt trọng tâm vào hệ sinh thái phần cứng – phần mềm – dữ liệu, với tham vọng dẫn đầu mảng giải pháp sản xuất thông minh tại các thị trường toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam.
(VNF) - Đà Nẵng đã đề xuất một số cơ chế, chính sách mới cho Khu thương mại tự do, tập trung vào ưu đãi đất đai, thuế và thủ tục hải quan nhằm tạo đột phá trong thu hút FDI và nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố.
(VNF) - TS Nguyễn Châu Trinh - Đại học RMIT nhận định: “Sự hiện diện áp đảo của các doanh nghiệp FDI trong chuỗi giá trị có thể gia tăng cạnh tranh, đẩy lùi các doanh nghiệp trong nước hoặc kìm hãm họ trong các phân khúc có giá trị gia tăng thấp với ít cơ hội nâng cấp công nghệ”.
(VNF) - Gói thầu hơn 1.700 tỷ đồng thi công tuyến đường song hành giai đoạn 1 thuộc dự án kết nối Thái Bình – Hưng Hà – Hưng Yên đã được giao cho Liên danh Sơn Hải – Thăng Long ICC.
(VNF) - Quảng Ninh đang khẳng định sức hút mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư trong nước, khi tỉnh đặt ra mục tiêu thu hút khoảng 142.387 tỷ đồng vốn đầu tư trong nước trong năm 2026.
(VNF) - Chính quyền thông minh trong kỷ nguyên số là một trong các chủ đề nổi bật nhận được nhiều ý kiến tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025 tại TP. HCM.
(VNF) - Đưa ra lời khuyên về việc thực hiện ESG với doanh nghiệp, chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, nên bắt đầu thực hiện từ các dự án nhỏ với chi phí thấp.
(VNF) - Việt Nam đang thúc đẩy chuyển đổi số và chuyển đổi xanh nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững. Đây vừa là cơ hội để đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu, vừa là thách thức lớn đối với doanh nghiệp và cơ quan quản lý về thể chế, nguồn lực, hạ tầng công nghệ và năng lực nhân sự.
(VNF) - Liên danh do Đèo Cả đứng đầu được chỉ định là nhà đầu tư dự án mở rộng cao tốc TP. HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận.
(VNF) - Theo ông Vũ Thái Trường, Trưởng phòng Biến đổi khí hậu và Môi trường - UNDP Việt Nam, trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, thách thức lớn nhất là khoảng cách giữa chính sách và thực thi. Chính sách đã rất tiến bộ, nhưng doanh nghiệp và địa phương cần thêm công cụ, dữ liệu và hướng dẫn cụ thể để triển khai.
(VNF) - Kokuyo – tập đoàn văn phòng phẩm và nội thất Nhật Bản hơn 120 năm tuổi, chủ thương hiệu Campus – là một trong những doanh nghiệp ngoại hiện diện sớm và mạnh mẽ tại Việt Nam. Những bước đi cho thấy Việt Nam đang giữ vai trò ngày càng quan trọng trong chiến lược tăng trưởng của tập đoàn.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
