Đất 'vàng' nằm bất động, Dopharma tiếp tục thua lỗ

Báo cáo tài chính quý I/2020 vừa được công bố của Dopharma cho biết, doanh thu thuần quý I/2020 của công ty đạt 40,5 tỷ đồng. Sau khi trừ đi giá vốn, lợi nhuận gộp của Dopharma chỉ còn gần 1 tỷ đồng. Vì vậy không khó hiểu khi công ty báo lỗ sau thuế 4,6 tỷ đồng trong quý I/2020. Trước đó, năm 2019, công ty báo lỗ 11,4 tỷ đồng, năm 2018 lỗ 13,3 tỷ đồng... Lỗ lũy kế tới cuối quý I/2020 là 36,8 tỷ đồng, chiếm gần 1/5 vốn cổ phần (200 tỷ đồng).

Nguyên nhân thua lỗ được Dopharma lý giải là do chi phí đầu vào như giá nguyên liệu, vật tư tăng so với cùng kỳ năm trước; nhiên liệu, chi phí nhân công, khấu hao tăng... Trong khi đó, giá sản phẩm không tăng tương ứng do đặc thù giá bán thuốc chữa bệnh phải đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước và là giá đấu thầu từ đầu năm.

Dopharma tiền thân là xưởng sản xuất quân dược, được thành lập năm 1947 tại chiến khu Việt Bắc. Cuối năm 2004, đơn vị này được cổ phần hóa với vốn điều lệ là 25 tỷ đồng, trong đó nhà nước, thông qua Tổng công ty Dược Việt Nam (Vinapharm), nắm giữ 51%.

Đến năm 2013, Dopharma thực hiện thoái vốn nhà nước thông qua việc tăng vốn bằng cách phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Trong giai đoạn 2013-2016, vốn điều lệ của Dopharma được giữ ở mức 50 tỷ đồng, trong đó tỷ lệ sở hữu của Vinapharm giảm xuống còn 25,5%, Công ty Cổ phần Đầu tư Tài chính Đất Việt (của doanh nhân Cao Minh Sơn) nắm giữ 48%.

Đến năm 2017, Dopharma tiếp tục phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho Công ty Cổ phần Xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Sài Gòn (của doanh nhân sinh năm 1991 Cao Thủy Tiên). Qua đó, vốn điều lệ của Dopharma đã tăng mạnh lên 200 tỷ đồng. Tỷ lệ sở hữu của Công ty Cổ phần Đầu tư Tài chính Đất Việt và Công ty Cổ phần Xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Sài Gòn chiếm tới 87,5% vốn của Dopharma, trong khi Vinapharm chỉ còn vỏn vẹn chưa tới 7%.

Nhận được nguồn vốn hàng trăm tỷ đồng của các cổ đông tư nhân, Dopharma đã tham gia góp vốn với các đối tác để khai thác các khu đất đắc địa công ty được giao quản lý từ thời còn là doanh nghiệp nhà nước.

Cụ thể, theo hợp đồng hợp tác đầu tư số 01/HTĐT ngày 28/12/2007 giữa Dopharma và Công ty Cổ phần Đầu tư Tài chính Đất Việt, Dopharma đã góp 93,96 tỷ đồng để thành lập Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Bình An (gọi tắt là Bình An) để thực hiện đầu tư dự án bất động sản trên khu đất số 9 Trần Thánh Tông (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Khu đất số 9 Trần Thánh Tông có diện tích 11.165m2, trước là nhà xưởng của Dopharma. Thực hiện chủ trương di dời cơ sở sản xuất ra khỏi nội đô, UBND TP. Hà Nội đã chấp thuận cho lập và triển khai một dự án thương mại hỗn hợp tại đây. Tuy vậy, sau đó có chủ trương thu hồi khu đất để thực hiện dự án mở rộng nhà tang lễ số 5 Trần Thánh Tông.

Trong một báo cáo phát hành vào trung tuần tháng 4/2020, Dopharma cho biết dự án liên doanh khai thác lợi thế sử dụng đất tại số 9 Trần Thánh Tông vẫn đang chậm tiến độ do Bộ Quốc phòng xin Thủ tướng Chính phủ khu đất để mở rộng nhà tang lễ, công ty chưa hoàn thành việc bàn giao. Phía đối tác đang tích cực tác động nhằm giữ đất hoặc thương thảo đền bù.

Ngoài việc góp gần trăm tỷ đồng vào Bình An, Dopharma cũng ứng trước cho Bình An 48,9 tỷ đồng để trả tiền thuê khu đất số 9 Trần Thánh Tông giai đoạn từ tháng 10/2012 đến 31/12/2015 theo biên bản bàn giao mặt bằng số 521 ngày 1/10/2013 và phụ lục 1 số 525 ngày 3/10/2012. Báo cáo tài chính quý I/2020 của Dopharma vẫn ghi nhận khoản phải thu ngót 50 tỷ đồng đối với Bình An.

Bên cạnh đó, việc lấn sân sang lĩnh vực bất động sản cũng được thể hiện thông qua tham vọng khai thác khu đất số 43 Vĩnh Tuy (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) của Dopharma. Đến nay, dù đã bàn giao cho đối tác quản lý và giữ đất, nhưng công ty vẫn chưa xin được lập dự án tại khu đất này.