Điều ít biết về cơ quan tình báo bí mật nhất của Trung Quốc
Thành Đạt -
22/12/2018 14:27 (GMT+7)
Mặc dù là một cơ quan tình báo kín tiếng, song Bộ An ninh Quốc gia (MSS) của Trung Quốc đã trở thành tâm điểm chú ý của dư luận quốc tế trong những tuần gần đây sau khi Mỹ và các nước đồng loạt phanh phui mạng lưới tin tặc của Bắc Kinh.
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc (Ảnh: SCMP)
Bộ Tư pháp Mỹ ngày 20/12 đã chính thức kết tội hai tin tặc Trung Quốc với cáo buộc đánh cắp các bí mật thương mại và công nghệ từ 12 quốc gia trên khắp thế giới. Cả hai nghi phạm này đều được xác định là hoạt động tấn công mạng thay cho Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc (MSS).
Tuyên bố trên của Mỹ được đưa ra không lâu sau vụ bắt giữ chưa từng có tiền lệ diễn ra hồi tháng 10. Xu Yanjun, một quan chức cấp cao của MSS, đã bị dẫn độ sang Mỹ sau khi bị "dụ dỗ" và bắt giữ tại Bỉ. Xu bị cáo buộc tìm cách đánh cắp các bí mật thương mại từ nhiều công ty hàng không và vũ trụ của Mỹ.
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốccũng từng gây chấn động khi bắt giữ 2 công dân Canada với cáo buộc "gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia" của Trung Quốc hồi đầu tháng 12. Đây được xem là động thái trả đũa của Bắc Kinh sau vụ Canada bắt bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính tập đoàn Huawei Trung Quốc, theo đề nghị của Mỹ.
Các cơ quan tình báo về bản chất luôn hoạt động bí mật. Tuy nhiên, MSS dường như hoạt động dưới vỏ bọc thậm chí còn bí mật hơn tất cả các cơ quan tình báo khác. Không giống Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) hay Cơ quan Tình báo Anh (MI6), MSS không có bất kỳ cổng thông tin điện tử chính thức nào, thậm chí các thông tin liên hệ công khai hay người phát ngôn cũng không có.
Cơ cấu của MSS
Bộ An ninh Quốc gia là cơ quan tình báo dân sự chính của Trung Quốc. Được thành lập từ năm 1983, MSS chịu trách nhiệm về các hoạt động phản gián, tình báo nước ngoài cũng như giám sát và tình báo nội bộ cho an ninh quốc gia Trung Quốc. Do vậy, MSS thường được mô tả là cơ quan pha trộn giữa Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).
Tương tự nhiều bộ khác trực thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc, MSS cũng có mạng lưới chi nhánh rộng khắp tại các tỉnh thành trên lãnh thổ Trung Quốc.
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc được tổ chức thành nhiều cục, trong đó mỗi cục được giao một nhiệm vụ khác nhau như tuyển mộ nhân viên làm việc cho MSS, thu thập thông tin tình báo nước ngoài, phụ trách hoạt động tình báo tại các vùng lãnh thổ như Đài Loan, Macao, Hong Kong.
Lãnh đạo của MSS
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc do ông Chen Wenqing, người từng có 20 năm hoạt động trong lực lượng an ninh tại tỉnh quê nhà Tứ Xuyên, lãnh đạo. Trước khi nhận nhiệm vụ tại MSS vào năm 2015, ông Chen là cấp phó của "kiến trúc sư trưởng" chiến dịch chống tham nhũng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn tại cơ quan chống tham nhũng thuộc đảng Cộng sản Trung Quốc trong hơn 2 năm.
Lãnh đạo MSS Chen Wenqing (Ảnh: SCMP)
Mặc dù tên của các thứ trưởng MSS thường không được công bố, song một trong số các quan chức của bộ này được xác định là Thứ trưởng Ma Jian - người đã bị cách chức. Ông Ma được cho là có quan hệ với Guo Wengui - một tỷ phú bỏ trốn của Trung Quốc đang sống lưu vong tại Mỹ. Ông Ma đã sa lưới trong chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" của Trung Quốc.
Danh tính một thứ trưởng khác của MSS, ông Qiu Jin, được hé lộ sau khi ông áp giải Wang Lijun, cựu cảnh sát trưởng Trùng Khánh, về Bắc Kinh. Ông Wang từng xin tị nạn trong lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô vào đầu năm 2012 khi mối quan hệ giữa ông và cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai, người bị kết tội tham nhũng, nhận hối lộ và lạm quyền, xấu đi.
Quyền lực của MSS
Theo Luật Tình báo Quốc gia được thông qua năm 2017, MSS cùng các cơ quan tình báo khác của Trung Quốc có quyền năng rất lớn trong việc tiến hành nhiều hoạt động tình báo khác nhau ở cả Trung Quốc và nước ngoài, giám sát và điều tra các cá nhân và tổ chức trong nước và nước ngoài, thậm chí có thể ra lệnh cho các đối tượng này tham gia hoặc hỗ trợ cho các hoạt động tình báo.
MSS cũng được trao quyền để bắt giữ các đối tượng bị nghi ngờ cản trở hoặc để lộ các thông tin liên quan tới hoạt động tình báo trong thời hạn 15 ngày.
Theo Luật Tố tụng Hình sự Trung Quốc, MSS có thẩm quyền bắt giữ các đối tượng là cảnh sát nếu phát hiện có hành vi phạm tội liên quan tới an ninh quốc gia.
Hai công dân Canada, gồm cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor, đều bị MSS bắt với cáo buộc "gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia" Trung Quốc. Tại Trung Quốc, cáo buộc này có nội hàm rất rộng và thường được sử dụng để nhắm mục tiêu tới các đối tượng bất mãn chính trị hoặc có tiếng nói trong vấn đề nhân quyền.
Hồi tháng trước, Sheng Hong, giám đốc Viện nghiên cứu kinh tế Unirule, bị cấm rời khỏi Trung Quốc để tham dự một hội thảo tại Đại học Harvard, Mỹ với lý do ông này "gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia".
Năm 2016, Peter Dahlin, một cán bộ thuộc tổ chức phi chính phủ Thụy Điển, cũng bị MSS bắt giữ trong khoảng thời gian hơn 3 tuần với cáo buộc tương tự. Dahlin được trả tự do sau khi xuất hiện trên truyền hình nhà nước Trung Quốc để thú nhận hành vi của mình.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
(VNF) - Tuần này, nhiều người Trung Quốc bất ngờ trước việc giới chức quyết định đánh thuế các loại thuốc và thiết bị tránh thai, bao gồm bao cao su, như một phần trong nỗ lực đảo ngược tình trạng sụt giảm tỷ lệ sinh.
(VNF) - Tại các cửa hàng pizza trên khắp nước Mỹ, khách hàng đang có xu hướng mua pizza bé hơn, ít topping hơn, không ăn kèm món phụ. Theo New York Times, đây không chỉ là sự thay đổi khẩu vị đơn thuần, mà cho thấy áp lực thắt chặt chi tiêu đang đè nặng lên người tiêu dùng Mỹ.
(VNF) - Mỹ tung ra loạt biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất trong nhiều năm, tạo ra áp lực chồng chất lên ngành dầu mỏ, vốn là nguồn thu chủ chốt của Nga. Trong bối cảnh đó, cán cân trên bàn đàm phán cũng bắt đầu có dấu hiệu dịch chuyển theo chiều hướng bất lợi cho Moscow.
(VNF) - Sau nhiều năm gần như không đạt tiến triển trong việc chấm dứt chu kỳ suy thoái bắt đầu từ năm 2021, những khó khăn của ngành bất động sản Trung Quốc tiếp tục trầm trọng hơn.
(VNF) - Trong khi phần lớn các doanh nghiệp cùng ngành đã cơ bản xử lý xong núi nợ, China Vanke lại trở thành một trường hợp khác thường. Nhà phát triển bất động sản có trụ sở tại Thâm Quyến này đang đối mặt nguy cơ vỡ nợ và buộc phải tái cấu trúc.
(VNF) - Ở tuổi 29, Luana Lopes Lara ghi danh trong danh sách tỷ phú tự thân trẻ nhất hành tinh, trở thành biểu tượng nữ doanh nhân mới tại Thung lũng Silicon. Cô dẫn dắt Kalshi, nền tảng thị trường dự đoán được định giá 11 tỷ USD, là kỳ lân tài chính hiếm hoi được liên bang Mỹ cấp phép.
(VNF) - Các ngân hàng Trung Quốc đã mua vào lượng lớn USD trên thị trường giao ngay trong nước trong tuần này và tạm thời giữ số USD đó. Đây được xem là động thái hiếm gặp nhằm kiềm chế đà tăng mạnh của đồng nhân dân tệ (NDT).
(VNF) - Bộ trưởng Năng lượng Indonesia cho biết nước này sẽ thu hồi giấy phép khai thác mỏ nếu phát hiện các doanh nghiệp vi phạm quy định trên đảo Sumatra, nơi đang bị tàn phá nặng nề bởi lũ lụt.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Dù từng được giao hàng loạt khu “đất vàng” để làm đô thị và thương mại nhưng nhiều năm nay BMC liên tục bị nhắc tên nợ thuế, buộc Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh phải áp dụng biện pháp mạnh: ngừng sử dụng hóa đơn. Trong khi đó, loạt dự án lớn của doanh nghiệp tại miền Trung tiếp tục rơi vào tình trạng đình trệ, bỏ hoang kéo dài…